《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཆ་དོ་དམ་བཅའ་ཁྲིམས》ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་བྱ་ཐབས།
དོན་ཚན་བཅུ་དགུ་པ། རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་ཡུན་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་ཁོངས་གཏོགས་ཕུད་པའི་རྨོ་ཞིང་སྤུས་ལེགས་ཁྲོད་ནས་ཡུན་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་གྲབས་འཇོག་ཁུལ་དབྱེ་བཅད་བྱས་ཏེ་དེ་གསབ་འཇལ་བྱེད་པའི་རྗེས་གྲབས་ཐོན་ཁུངས་སུ་བརྩི་དགོས།
རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱིས་ངེས་པར་དུ་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་ཁ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ་ཡུན་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་ཚང་མ་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ས་ཞིང་ལ་རིམ་པས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།
ཁྲིམས་ལྟར་ཆོག་མཆན་ཐོབ་ནས་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ས་ཞིང་བཟུང་སྤྱོད་བྱས་ཚེ། བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཚན་པས་དེའི་ཚད་གཞི་དང་བཟུང་སྤྱོད་བྱས་འབོར་གཞིར་བཟུང་སྐྱིན་གསབ་ཞིང་ཁ་བཟོ་དགོས་ཤིང་། དེ་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ལག་རྩལ་གྱི་མཛུབ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས་པ་དང་ལས་མཇུག་སྒྲིལ་རྗེས་ཞིབ་བཤེར་རྩིས་ལེན་བྱེད་འགན་འཁུར་རྒྱུ།
དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་པ། ཚན་པ་གང་ཞིག་དང་མི་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་རྨོ་ཞིང་བེད་མེད་དུ་འཇོག་མི་ཆོག་ལ་རེངས་སུའང་འཇུག་མི་ཆོག
ཞིབ་བཤེར་མཆན་འགོད་ཀྱི་འགྲོ་ལུགས་གཉེར་ཟིན་པའི་ཞིང་ལས་མིན་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་བཟུང་སྤྱོད་བྱས་པའི་རྨོ་ཞིང་རིགས་ལོ་གཅིག་ནང་བེད་སྤྱོད་མ་བྱས་ཤིང་རྨོ་འདེབས་ཐུབ་ལ་ཐོན་འབབ་བསྡུ་ཐུབ་པའི་རིགས་ཡིན་ཚེ། ངེས་པར་དུ་དེ་སྔའི་རྨོ་འདེབས་བྱེད་མཁན་མཉམ་སྡེབ་བམ་མི་སྒེར་གྱིས་རྨོ་འདེབས་སླར་གསོ་བྱེད་དགོས་ལ། ས་ཆ་སྤྱོད་མཁན་ཚན་པས་ཀྱང་རྨོ་འདེབས་བྱེད་དུ་བཅུག་ན་འགྲིག ལོ་གཅིག་ཡན་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་འགོ་མ་བཙུགས་ཚེ་ངེས་པར་དུ་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་བེད་མེད་དུ་བཞག་པའི་གྲོན་དངུལ་འཇལ་དགོས། ལོ་གཉིས་བསྟུད་མར་བེད་སྤྱོད་མ་བྱས་ཚེ་དེ་སྔའི་ཆོག་མཆན་འགོད་མཁན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་རྗེས་རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ས་ཆ་སྤྱོད་མཁན་ཚན་པའི་ས་ཆ་སྤྱོད་དབང་རིན་མེད་ཐོག་ཡར་བསྡུ་རྒྱུ། ས་ཆ་དེ་དེ་སྔ་མཉམ་སྡེབ་ལ་དབང་བ་ཡིན་ཚེ་ངེས་པར་དུ་དེ་སྔའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་ལ་རྨོ་འདེབས་སླར་གསོ་བྱ་རྒྱུར་སྤྲོད་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་གཅིག་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་རྨོ་ཞིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་སྐྱིན་གསབ་སྤྲོད་པའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ། རིམ་ཁག་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ནོར་སྲིད་མ་དངུལ་གཅིག་གྱུར་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཏེ“སུས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་ན་དེར་ཁེ་ཕན་ཐོབ་པའི”རྩ་དོན་གཞིར་བཟུང་། རྨོ་ཞིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་འགན་འཁུར་མཁན་གྲོང་གསེབ་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་དང་ཞིང་དུད་སོགས་ལ་སྐྱིན་གསབ་བྱ་དགའ་སྤྲོད་རྒྱུ།
དོན་ཚན་ཉེར་གཉིས་པ། རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་སྟོང་འཆར་འགོད་ནང་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་ས་ཆ་གསར་སྦོལ་ཁུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དབང་གཏན་འཁེལ་བྱས་མེད་པའི་གཞུང་ལ་དབང་བའི་རི་རྒོད་དང་། ས་རྒོད། གྲམ་ཐང་བཅས་གསར་སྤེལ་བྱས་ནས་འདེབས་འཛུགས་ལས་རིགས་དང་། ནགས་ལས། ཕྱུགས་ལས། ཉ་ལས་བཅས་ཐོན་སྐྱེད་གསར་སྤེལ་བྱེད་དགོས་ཚེ། ངེས་པར་དུ་ས་ཆ་གནས་སའི་རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་ལ་རེ་འདུན་ཞུ་དགོས་པ་དང་། ཞིབ་གཏན་འཁེལ་རྗེས་ཆོག་མཆན་འགོད་དབང་ཡོད་མཁན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས། གསར་སྤེལ་བྱས་རྗེས་ཀྱི་ས་ཆ་ཁྲིམས་ལྟར་གསར་སྤེལ་ཚན་པའམ་མི་སྒེར་ལ་བེད་སྤྱོད་ཡུན་རིང་བྱ་རྒྱུར་སྤྲོད་རྒྱུའི་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཆོག་མོད། འོན་ཀྱང་ས་ཆའི་སྤྱོད་སྒོ་རང་དགར་སྒྱུར་མི་ཆོག
གོང་འཁོད་ནང་གསེས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ས་ཆ་གསར་སྤེལ་བྱེད་པར་གཤམ་གསལ་གྱི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ཞིབ་མཆན་འགོད་དགོས་པ་སྟེ།
(གཅིག)ཐེངས་གཅིག་རང་ལ་ས་ཆ་སྤྱི་ཆིང་སུམ་ཅུ་མན་གསར་སྤེལ་བྱེད་དགོས་ཚེ། རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་།
(གཉིས)ཐེངས་གཅིག་རང་ལ་སྤྱི་ཆིང་སུམ་ཅུ་ཡན་ནས་དྲུག་ཅུ་མན་གསར་སྤེལ་བྱེད་དགོས་ཚེ། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང(སྲིད་འཛིན་ཀུང་ཧྲུའུ)ནས་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུ།
(གསུམ)ཐེངས་གཅིག་རང་ལ་སྤྱི་ཆིང་དྲུག་ཅུ་ཡན་གསར་སྤེལ་བྱེད་དགོས་ཚེ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུ་བཅས་སོ།
དོན་ཚན་ཉེར་གསུམ་པ། རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་ཞིང་ལས་དང་། སྐྱེ་ཁམས། གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་རྡལ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་བར་སྟོང་ལ་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་སྟོང་འཆར་འགོད་ཀྱི་བླང་བྱ་གཞིར་བཟུང་། ས་ཆ་ལེགས་སྒྲིག་གི་ཇུས་གཞི་བཟོ་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་རྨོ་ཞིང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ས་ཆ་གྲོན་ཆུང་དང་ལེགས་བསྡུས་ཞིབ་གཉེར་གྱིས་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)དང་། ཤང་དང་གྲོང་རྡལ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ། ས་ཆ་ལེགས་སྒྲིག་ཇུས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་ཐོན་འབབ་དམའ་འབྲིང་གི་ས་ཞིང་དམིགས་བསལ་གྱིས་སྔོན་ལ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱ་རྒྱུ་དང་། འཆར་གཞི་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་བེད་མེད་ཁ་ཐོར་དུ་ལུས་པའི་ས་ཆ་དང་བེད་མེད་དུ་ལུས་པའི་ས་ཆ་ལེགས་བཅོས་དང་བསྒྱུར་བཀོད་བྱས་ཏེ་རྨོ་ཞིང་གི་སྤུས་ཀ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ནུས་ལྡན་གྱི་རྨོ་ཞིང་རྒྱ་ཁྱོན་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ས་ཆ་ལེགས་སྒྲིག་གསར་སྣོན་བྱས་པའི་རྨོ་ཞིང་རྣམས་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་པའི་རྨོ་ཞིང་གི་ཁ་གསབ་ཏུ་སྤྱད་ཆོག
རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་དང་མཉམ་དུ་རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ཁ་གསབ་བྱ་རྒྱུའི་རྨོ་ཞིང་ལ་ཞིབ་བཤེར་རྩིས་ལེན་དང་། སྒྲུག་བཤེར། བསྐྱར་ཞིབ་བཅས་བྱེད་དགོས།
སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བྱེད་པོ་ཁྲིམས་ལྟར་ས་ཆ་ལེགས་སྒྲིག་བྱེད་པའི་ནང་ཞུགས་རྒྱུར་སྐུལ་མ་གཏོང་རྒྱུ།
དོན་ཚན་ཉེར་བཞི་པ། སྔོག་སྐྱོན་དང་། རྡིབ་ཉིལ། བཟུང་བཅད། གནས་སྐབས་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་ས་ཆར་གཏོར་སྐྱོན་བཟོས་རིགས། ས་ཆ་སྤྱོད་མཁན་ཚན་པ་དང་མི་སྒེར་གྱིས་ངེས་པར་དུ་ཁྲིམས་ལྟར་ས་ཆ་བསྐྱར་སྦོལ་བྱ་རྒྱུའི་འོས་འགན་སྒྲུབ་དགོས། བསྐྱར་སྦོལ་བྱས་པའི་ས་ཆ་རྣམས་དམིགས་བསལ་གྱིས་སྔོན་ལ་ཞིང་ལས་ཐད་སྤྱོད་དགོས།
བསྐྱར་སྦོལ་བྱེད་པའི་ཆ་རྐྱེན་མེད་པའམ་ཡང་ན་བསྐྱར་སྦོལ་བྱས་ཀྱང་བླང་བྱ་དང་མི་མཐུན་ཚེ། ས་ཆ་སྤྱོད་མཁན་ཚན་པའམ་ཡང་ན་མི་སྒེར་གྱིས་ངེས་པར་དུ་ས་ཆ་བསྐྱར་སྦོལ་བྱས་གྲོན་འཇལ་དགོས་པ་དང་། རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་དེའི་ཚབ་བྱས་ཏེ་བསྐྱར་སྦོལ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱ་རྒྱུ་དང་། སླར་གསོ་བྱེད་ཐབས་བྲལ་ནས་གྱོང་གུན་བཟོས་ཚེ་ངེས་པར་དུ་བབ་མཚུངས་ཀྱི་སྐྱིན་ཚབ་འཇལ་འགན་འཁུར་དགོས།
ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་གཏོར་སྐྱོན་ཕོག་པའི་ས་ཆ་དང་རང་བྱུང་གནོད་འཚེས་གཏོར་སྐྱོན་སོང་སྟེ་ལུས་པའི་ས་ཆ་རྣམས། རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་མ་དངུལ་བཏང་ནས་བསྐྱར་སྦོལ་བྱེད་དགོས་པའམ་ཡང་ན“སུས་མ་དངུལ་བཏང་ན་དེར་ཁེ་ཕན་ཐོབ་པའི”རྩ་དོན་གཞིར་བཟུང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མ་འཇོག་འགུག་ཐབས་བྱས་ཏེ་བསྐྱར་སྦོལ་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་པ། རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་ས་རྒྱུའི་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་བྱས་ནས། རྨོ་ཞིང་གི་སྤུས་ཚད་ལ་ལྟ་ཞིབ་ཚོད་སྐོར་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་། རྨོ་ཞིང་གི་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་གཏོང་བའི་ཇུས་གཞི་བཟོ་དགོས།
རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་རྨོ་ཞིང་འདེབས་ལས་ས་རིམ་གྱི་ས་རྒྱུ་སྲུང་སྐྱོབ་ནན་པོ་དང་བེད་སྤྱོད་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ། ཁྲིམས་ལྟར་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་རྨོ་ཞིང་འདེབས་ལས་ས་རིམ་གྱི་ས་རྒྱུ་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་བཀོད་སྒྲིག་ལུགས་མཐུན་བྱེད་དགོས།
ཞིང་ལས་མིན་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཡུན་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་བཟུང་སྤྱོད་བྱས་ཚེ། ངེས་པར་དུ་རྨོ་འདེབས་ས་རིམ་བཤུས་ནས་ཡང་བསྐྱར་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུའི་ཇུས་གཞི་བཟོ་དགོས་ཤིང་། འཛུགས་སྐྲུན་ཚན་པས་རྣམ་གྲངས་ལས་འགོ་མ་བརྩམས་གོང་བཟུང་སྤྱོད་བྱས་པའི་རྨོ་ཞིང་གི་འདེབས་ལས་ས་རིམ་གྱི་ས་རྒྱུ་སྔོག་བཤུ་ཉར་འཇོག་བྱས་ནས་དེ་གཏན་འབེབས་ལྟར་གསར་སྦོལ་རྨོ་ཞིང་དང་། ས་རྒྱུ་ཞན་པའམ་ཡང་ན་རྨོ་ཞིང་གཞན་དག་ཐད་སྤྱོད་དགོས་པ་མ་ཟད། འབྲེལ་ཡོད་འགྲོ་གྲོན་རྣམས་འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མ་འཇོག་སྔོན་རྩིས་ནང་འཇུག་དགོས།
རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་རྨོ་འདེབས་ས་རིམ་གྱི་ས་རྒྱུ་བཤུས་ནས་བསྐྱར་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་འགན་འཁུར་དགོས། རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་རྨོ་ཞིང་གི་འདེབས་ལས་ས་རིམ་རྩད་ཞིབ་བརྟག་དཔྱད་དང་། ས་རྒྱུ་སྔོག་བཤུ་བེད་སྤྱོད་ལག་རྩལ་གྱི་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་འགན་འཁུར་རྒྱུ་མ་ཟད། རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱས་ནས་ཞིབ་བཤེར་རྩིས་ལེན་གྱི་ལས་ཀ་ཡག་པོ་སྒྲུབ་དགོས།
ལེའུ་བཞི་པ། འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྤྱོད་པའི་ས་ཆ།
ས་བཅད་དང་པོ། སྤྱིར་བཏང་གི་གཏན་འབེབས།
དོན་ཚན་ཉེར་དྲུག་པ། འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་ས་ཆ་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་སྐབས། ངེས་པར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་སྟོང་འཆར་འགོད་དང་། ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ལོ་འཁོར་འཆར་གཞི། སྤྱོད་སྒོ་བདག་སྡོམ། དེ་བཞིན་ཐོན་ཁུངས་གྲོན་ཆུང་དང་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ཀྱི་བླང་བྱ་དང་མཐུན་དགོས་པ་མ་ཟད། ཁྲིམས་བཀོད་དབང་ཚད་དང་གོ་རིམ་གཞིར་བཟུང་སྙན་སེང་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས།
རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ངེས་པར་དུ་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་པའི་ལོ་རེའི་འཆར་གཞི་གཞིར་བཟུང་ས་གནས་དེ་གའི་ལོ་འཁོར་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྤྱོད་པའི་ས་ཆ་མཁོ་འདོན་བྱེད་པའི་སྤྱི་འབོར་དང་། གྲུབ་ཆ། བཀོད་པ། དུས་རིམ་དང་བྱེད་སྟངས་སོགས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་བདུན་པ། འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ས་ཆ་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་སྐབས་ཞིང་སྤྱོད་ས་ཆ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆར་བསྒྱུར་དགོས་ཚེ། ངེས་པར་དུ་ཁྲིམས་བཞིན་ཞིང་སྤྱོད་ས་ཆ་གཞན་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཞིབ་བཤེར་མཆན་འགོད་ཀྱི་འགྲོ་ལུགས་གཉེར་དགོས།
ཡུན་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་དེ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆར་བསྒྱུར་རིགས་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ལ་སྙན་སེང་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས།
རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་སྟོང་གི་འཆར་འགོད་ནང་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་ཚོ། གྲོང་རྡལ་བཅས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ། འཆར་འགོད་དེ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཆེད་ཡུན་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་ཕུད་པའི་ཞིང་སྤྱོད་ས་ཆ་རྣམས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆར་བསྒྱུར་དགོས་རིགས། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)དང་ཡང་ན་རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ཞིང་སྤྱོད་ས་ཆ་བསྒྱུར་སྤྱོད་ཀྱི་ཇུས་གཞི་བཟོས་རྗེས། གཤམ་གསལ་གྱི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ཆོག་མཆན་འགོད་དབང་ཡོད་མཁན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས་པ་སྟེ།
(གཅིག)རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་སྟོང་གི་འཆར་འགོད་དེ་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ནས་ཆོག་མཆན་བཀོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་བའམ་ཡང་ན་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་དབང་ཆ་བསྐུར་བ་གཞིར་བཟུང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས་པ་དང་།
(གཉིས)རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་སྟོང་གི་འཆར་འགོད་དེ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་ཆོག་མཆན་བཀོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་བའམ་ཡང་ན་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་དབང་ཆ་བསྐུར་བ་གཞིར་བཟུང་ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང(སྲིད་འཛིན་ཀུང་ཧྲུའུ)ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་བརྒྱད་པ། འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་སྟོང་གི་འཆར་འགོད་ཐོག་གཏན་འཁེལ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་ཚོ། གྲོང་རྡལ་བཅས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆའི་གཞི་ཁྱོན་ཕུད་པའི་ཞིང་སྤྱོད་ས་ཆ་དངོས་འབྲེལ་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཡུན་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་བཟུང་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་རིགས། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཞིབ་དཔྱད་བྱས་རྗེས། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས་པའམ་ཡང་ན་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་དབང་ཆ་བསྐུར་བ་གཞིར་བཟུང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས་པ་མ་ཟད། གཤམ་གསལ་གྱི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་འགྲོ་ལུགས་གཉེར་དགོས་པ་སྟེ།
(གཅིག)འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ལ་ཞིབ་བཤེར་ཆོག་མཆན་མ་བཀོད་གོང་ངམ་ཡང་ན་སྙན་དཔོད་ཞུ་བའི་སྔ་རྗེས་སུ་འཛུགས་སྐྲུན་ཚན་པས་རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་ལ་འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆར་སྔོན་གྲབས་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་རེ་ཞུ་དགོས། གནས་ཡུལ་འདེམས་པའི་བསམ་འཆར་ཞུ་ཡིག་འབུལ་དགོས་ཚེ། རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ངེས་པར་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆའི་གནས་ཡུལ་འདེམས་རྒྱུ་དང་ས་ཆར་སྔོན་གྲབས་ཞིབ་བཤེར་བྱ་རྒྱུ་གཉིས་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་ནས་གཉེར་སྒྲུབ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆར་སྔོན་གྲབས་ཞིབ་བཤེར་དང་གནས་ཡུལ་འདེམས་པའི་བསམ་འཆར་ཞུ་ཡིག་དཔྱད་སྤྲོད་བྱེད་དགོས།
(གཉིས)འཛུགས་སྐྲུན་ཚན་པས་འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོག་མཆན་དང་། ཞིབ་དཔྱད་ཆོག་འཐུས་སམ་ཡང་ན་སྙན་དཔོད་ཡིག་ཆ་ཁྱེར་ནས་ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)དང་ཡང་ན་རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་མཁོ་བའི་ས་ཆ་རེ་ཞུ་བྱེད་དགོས། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)དང་ཡང་ན་རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ་འཛུགས་སྐྲུན་ཚན་པས་རེ་ཞུའི་ཁྱབ་ཁོངས་ལ་གཞིགས་ནས་ཞིང་སྤྱོད་ས་ཆ་བསྒྱུར་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུའི་ཇུས་གཞི་བཟོས་ཐོག གོ་རིམ་ལྟར་ཆོག་མཆན་འགོད་དབང་ཡོད་མཁན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་དགུ་པ། ཆོག་མཆན་ཐོབ་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་གཞུང་ཁོངས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་ཚེ། འཛུགས་སྐྲུན་ཚན་པས་ངེས་པར་དུ་ཆོག་མཆན་འགོད་དབང་ཡོད་མཁན་རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་ལ་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་མཁོ་བའི་ས་ཆ་སྤྲོད་རེ་ཞུ་དགོས་པ་དང་། རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཞིབ་བཤེར་བྱས་རྗེས། རིམ་པ་དེ་གའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས།
དོན་ཚན་སུམ་ཅུ་པ། འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་གཞུང་ཁོངས་བར་སྟོང་འཆར་འགོད་ནང་གཏན་འཁེལ་བའི་གཞུང་ཁོངས་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་བྱས་མེད་པའི་རིགས་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་ཚེ། ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ལོ་འཁོར་འཆར་གཞིའི་ནང་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་ཚོད་འཛིན་དམིགས་ཚད་ལ་གཞིགས་ནས་གཤམ་གསལ་གྱི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ཞིབ་མཆན་འགོད་དགོས་པ་སྟེ།
(གཅིག)སྤྱི་ཆིང་གཉིས་ཟིན་མེད་པའི་ས་ཆ་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་ཚེ། རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་(སྲིད་འཛིན་ཀུང་ཧྲུའུ)ལ་སྙན་དཔོད་ཞུ་དགོས་པ་དང་།
(གཉིས)སྤྱི་ཆིང་གཉིས་ཡན་དང་སྤྱི་ཆིང་ལྔ་ཟིན་མེད་པའི་ས་ཆ་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་ཚེ། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང(སྲིད་འཛིན་ཀུང་ཧྲུའུ)གིས་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་སྙན་དཔོད་ཞུ་དགོས་པ།
(གསུམ)སྤྱི་ཆིང་ལྔ་ཡན་གྱི་ས་ཆ་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་ཚེ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས་པ་བཅས་སོ།
རི་རྒོད་དང་། ས་རྒོད། གྲམ་ཐང་བཅས་གསར་སྤེལ་བྱེད་སྐབས་ངེས་པར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་རིགས་པས་ཁུངས་སྐྱེལ་དང་དཔྱད་དཔོག་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་མི་ཆོག་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ལྡན་ཞིང་བེད་སྤྱོད་བྱས་མེད་པའི་ས་ཆ་རྣམས་ངེས་པར་དུ་ཁྲིམས་ལྟར་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དམར་ཐིག་ནང་བཅུག་སྟེ་སྲུང་སྐྱོབ་ནན་པོ་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་སོ་གཅིག་པ། འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཨར་ལས་དང་ས་གཤིས་རྩད་ཞིབ་ཐད་གནས་སྐབས་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་ཚེ། ས་ཆ་སྤྱོད་མཁན་ཚན་པས་རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས།
གནས་སྐབས་ས་ཆ་སྤྱོད་རྒྱུར་རྨོ་ཞིང་ངམ་ཡང་ན་ཡུན་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་བཟུང་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་ཚེ། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས།
གནས་སྐབས་ས་ཆ་སྤྱོད་རྒྱུའི་རེ་འདུན་ཞུ་དགོས་ཚེ་ངེས་པར་དུ་རེ་ཞུར་ཆོག་མཆན་མ་ཞུས་གོང་། ས་ཆའི་བདག་དབང་གཞིར་བཟུང་འབྲེལ་ཡོད་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་ནམ་ཡང་ན་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་དང་། གྲོང་མི་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་བཅས་དང་གནས་སྐབས་ས་ཆ་སྤྱོད་རྒྱུའི་གན་རྒྱ་འཇོག་དགོས་པ་མ་ཟད། གན་རྒྱའི་ཁ་ཆད་བཞིན་གནས་སྐབས་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་བྱས་པའི་ཁ་གསབ་རིན་དངུལ་ཡང་སྤྲོད་དགོས། གནས་སྐབས་ས་ཆ་སྤྱོད་མཁན་གྱིས་ངེས་པར་དུ་གནས་སྐབས་ས་ཆ་སྤྱོད་རྒྱུའི་གན་རྒྱའི་ནང་ཁ་ཆད་བྱས་པའི་སྤྱོད་སྒོ་ལྟར་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་པ་ལས། དེའི་ཐོག་ཡུན་གནས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་དངོས་པོ་བཟོ་མི་ཆོག
གནས་སྐབས་ས་ཆ་སྤྱོད་རེ་ཞུ་དགོས་ཚེ་ངེས་པར་དུ་ས་ཆ་བསྐྱར་སྦོལ་གྱི་ཇུས་གཞི་བཟོ་དགོས། ས་ཆ་སྤྱོད་མཁན་གྱིས་ངེས་པར་དུ་གནས་སྐབས་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཡུན་ཐིམ་ཉིན་ནས་བཟུང་ལོ་གཅིག་གི་ནང་ཚུན་དུ་ས་ཆ་བསྐྱར་སྦོལ་བྱ་རྒྱུའི་ཇུས་གཞིའི་བླང་བྱ་གཞིར་བཟུང་ས་ཆ་དེ་སྔར་གྱི་སྤྱོད་སྒོ་ལྟར་སླར་གསོ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། རྨོ་ཞིང་བཟུང་སྤྱོད་བྱས་ཡོད་ན་ངེས་པར་དུ་དེ་སྔའི་འདེབས་འཛུགས་ཆ་རྐྱེན་ནང་ལྟར་རམ་ཡང་ན་ནགས་རྩྭའི་སྔོ་ཁེབས་སླར་གསོ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)དང་ཡང་ན་རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་དང་མཉམ་དུ་ཞིབ་བཤེར་རྩིས་ལེན་བྱེད་དགོས།
གནས་སྐབས་ས་ཆ་བེད་སྤྱོད་པར་ནགས་ས་དང་། རྩྭ་ས། གཤེར་ས་བཅས་བཟུང་སྤྱོད་བྱས་རིགས་འབྲེལ་ཡོད་བཅའ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་སོ་གཉིས་པ། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)དང་ཡང་ན་རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་མཉམ་སྡེབ་གཉེར་སྐྱོང་རང་བཞིན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྤྱོད་པའི་ས་ཆའི་ཁྱབ་བཀོད་དང་སྤྱོད་སྒོ་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་ཀྱིས་བཀོད་སྒྲིག་ལུགས་མཐུན་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་མཉམ་སྡེབ་གཉེར་སྐྱོང་རང་བཞིན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆ་ནང་བཤུག་དང་། བོགས་མར་གཏོང་བ། གོང་ཚད་བཟོས་ནས(མ་དངུལ་བཏོན་ཏེ)མ་རྐང་ནང་ཞུགས་པ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱད་དེ་ཚན་པའམ་ཡང་ན་མི་སྒེར་ལ་སྤྲད་ནས་རིན་ཡོད་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་དགོས།
གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་སྟོང་འཆར་འགོད་ནང་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་གྲོང་སྡེ་དང་གྲོང་རྡལ་རུབ་འདུས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ས་ཆ་བེད་སྤྱད་དེ་ཁེ་ལས་གཉེར་བའམ་ཡང་ན་དེ་མིན་གྱི་ཚན་པ་དང་མི་སྒེར་དང་མཉམ་དུ་ས་ཆ་སྤྱོད་དབང་མ་རྐང་དུ་འཇོག་པ་དང་མཉམ་གཉེར་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་བརྟེན་ནས་ཐུན་མོང་ཐོག་ཁེ་ལས་གཉེར་རིགས། ངེས་པར་དུ་ས་ཆ་གནས་སའི་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་ལ་རེ་འདུན་ཞུ་དགོས་པ་དང་། ཆུད་བཙུགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར(ས་གནས)དང་ཡང་ན་རྫོང(ཆུད་དང་གྲོང་ཁྱེར)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས། ཞིང་སྤྱོད་ས་ཆ་བཟུང་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་ན་ཁྲིམས་ལྟར་ཞིང་སྤྱོད་ས་ཆ་གཞན་སྒྱུར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཞིབ་མཆན་འགྲོ་ལུགས་གཉེར་དགོས།
ས་བཅད་གཉིས་པ། ས་ཆ་བསྡུ་ལེན།
དོན་ཚན་སོ་གསུམ་པ། སྤྱི་པའི་ཁེ་ཕན་གྱི་དགོས་མཁོའི་དབང་གིས་ཞིང་པ་མཉམ་སྡེབ་ལ་དབང་བའི་ས་ཆ་དངོས་འབྲེལ་བསྡུ་ལེན་བྱེད་དགོས་ཚེ། རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་སྲིད་གཞུང་གི་གཙོ་ཆེའི་དྲ་ཚུགས་དང་ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་བྱེད་རྩིས་ཡོད་པའི་ཤང་གྲོང་རྡལ་དང་། གྲོང་ཚོ། གྲོང་མིའི་ཚོགས་ཆུང་བཅས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་གྱི་སྔོན་གྲབས་སྤྱི་བསྒྲགས་སྤེལ་དགོས་ཤིང་། སྔོན་གྲབས་སྤྱི་བསྒྲགས་ཀྱི་ནང་དོན་ཁོངས་སུ་བསྡུ་ལེན་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་དང་། བསྡུ་ལེན་གྱི་དམིགས་ཡུལ། ས་ཆའི་ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་བརྟག་དཔྱད་བཀོད་སྒྲིག་སོགས་ཚུད་དགོས་པ་དང་། སྔོན་གྲབས་སྤྱི་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡུན་དེ་ལས་ཀའི་ཉིན་གྲངས་བཅུ་ལས་མི་ཉུང་བ་བྱེད་དགོས།
ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་གྱི་སྔོན་གྲབས་སྤྱི་བསྒྲགས་སྤེལ་ཉིན་ནས་བཟུང་ཚན་པ་གང་ཞིག་དང་མི་སྒེར་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་བསྡུ་རྩིས་ཡོད་པའི་ས་ཁོངས་ནང་ཧབ་མྱུར་ཐོག་འདེབས་འཛུགས་སྐྲུན་གསུམ་བྱེད་མི་ཆོག ཧབ་མྱུར་ཐོག་འདེབས་འཛུགས་སྐྲུན་གསུམ་བྱས་རིགས་ལ་དེའི་ཁ་གསབ་མི་སྤྲོད་རྒྱུ།
དོན་ཚན་སོ་བཞི་པ། ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་གྱི་སྔོན་གྲབས་སྤྱི་བསྒྲགས་སྤེལ་རྗེས་བསྡུ་ལེན་བྱེད་མཁན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་བསྡུ་རྩིས་ཡོད་པའི་ས་ཆའི་ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་ལ་བརྟག་དཔྱད་དང་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་གི་ཉེན་ཁའི་ཚོད་སྐོར་གྱི་ལས་དོན་སྤེལ་རྒྱུ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱེད་དགོས།
ས་ཆའི་ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་སྐབས་ངེས་པར་དུ་ས་ཆའི་གནས་ཡུལ་དང་། དབང་ཁོངས། ས་ཆའི་རིགས། རྒྱ་ཁྱོན། དེ་བཞིན་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་སྡོད་ཁང་དང་། ས་ཐོག་གི་ཟུར་འབྱར་དངོས་རིགས་གཞན་དག་དང་ལྗང་པ་སོགས་ཀྱི་དབང་ཁོངས་དང་། སྣ་རིགས། གྲངས་འབོར་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རྩད་གཅོད་མཐའ་གསལ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། བསྡུས་པའི་ས་ཆའི་བདག་དབང་ཡོད་མཁན་དང་སྤྱོད་དབང་ཡོད་མཁན་གྱིས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་འབྲས་ལ་ཁས་ལེན་གཏན་འཁེལ་བྱེད་དགོས།
སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་གི་ཉེན་ཁ་ཚོད་སྐོར་བྱེད་སྐབས་ངེས་པར་དུ་ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་བྱས་པ་དེར་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་གི་ཉེན་ཁ་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞིབ་དཔྱད་བྱས་ནས། ཉེན་ཁ་ཐོན་ས་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཏེ་ཉེན་ཁ་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཐབས་དང་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུའི་སྔོན་ཇུས་འདོན་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་གི་ཉེན་ཁ་ཚོད་སྐོར་བྱེད་པར་ངེས་པར་དུ་ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་བྱ་ཡུལ་གྱི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་དང་དེའི་ཁོངས་མི། གྲོང་མི་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་། ཁེ་གྱོང་གི་འབྲེལ་བ་ཡོད་མཁན་གཞན་དག་བཅས་ཞུགས་དགོས་པ་དང་། ཚོད་སྐོར་བྱས་འབྲས་དེ་ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་གྱི་གཞི་འཛིན་ས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བརྩི་དགོས།
དོན་ཚན་སོ་ལྔ་པ། རྫོང་རིམ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་གི་ཉེན་ཁ་ཚོད་སྐོར་བྱས་འབྲས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ས་ཆའི་ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་གྱི་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ཚུལ་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་གྱི་སྐྱིན་གསབ་བཀོད་སྒྲིག་ཇུས་གཞི་བཟོ་རྒྱུའི་སྒྲིག་འཛུགས་བྱེད་དགོས། ས་ཆ་བསྡུ་ལེན་གྱི་སྐྱིན་གསབ་བཀོད་སྒྲིག་ཇུས་གཞིར་ངེས་པར་དུ་བསྡུ་ལེན་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་དང་། ས་ཆའི་ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ། བསྡུ་ལེན་གྱི་དམིགས་ཡུལ། སྐྱིན་གསབ་སྤྲོད་སྟངས། ཚད་གཞི། བཀོད་སྒྲིག་བྱ་ཡུལ། སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་སོགས་ཀྱི་ནང་དོན་ཚུད་དགོས།