ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྒྱུར་བཅོས་སྔར་བས་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ་ཀྲུང་གོའི་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་གཏན་འབེབས།
（2024ལོའི་ཟླ་7ཚེས་18ཉིན་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་སྐབས་ཉི་ཤུ་པའི་ཀྲུང་དབྱང་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གསུམ་པའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བ）
དྲུག གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་མཉམ་འདྲེས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་མཉམ་འདྲེས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་ནི་ཀྲུང་གོའི་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་དགོས་ངེས་ཀྱི་བླང་བྱ་ཡིན། ངེས་པར་དུ་བཟོ་ལས་ཅན་དཔེ་གསར་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་དཔེ་གསར། གྲོང་གསེབ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དར་རྒྱས་གཏོང་བ་བཅས་ལ་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཆར་འགོད་དང་། འཛུགས་སྐྲུན། བཅོས་སྐྱོང་གསུམ་གྱི་མཉམ་འདྲེས་ཆུ་ཚད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་འདྲ་མཉམ་ངང་བརྗེ་རེས་དང་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་འཁོར་རྒྱུག་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཆུང་དུ་བཏང་ནས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་མཉམ་དུ་དར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
(20) གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་དཔེ་གསར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཐོན་ལས་རིམ་སྤོར་དང་། མི་འབོར་གཅིག་བསྡུས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་འཕེལ་རྒྱས་བཅས་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་མཉམ་འགུལ་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་དགོས། རྒྱུན་སྡོད་གནས་ཡུལ་ནས་ཐེམ་ཐོ་འགོད་པ་དང་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་མཁོ་འདོན་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་བ་དང་། ཆ་རྐྱེན་དང་མཐུན་པའི་ཞིང་ལས་སྤོ་སྒྱུར་མི་འབོར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་འགན་བཅོལ་དང་། སྡོད་ཁང་འགན་སྲུང་། མཉམ་སྤོས་བུ་ཕྲུག་གི་འོས་འགན་སློབ་གསོ་སོགས་ཡུལ་སྤོས་ཁུལ་གྱི་ཐེམ་ཐོའི་མི་འབོར་དང་ཁེ་དབང་གཅིག་མཚུངས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། ཞིང་ལས་སྤོ་སྒྱུར་མི་འབོར་གྲོང་ཁྱེར་པར་མགྱོགས་སུ་སྒྱུར་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡོང་ནས་གཞིས་བཅས་པའི་ཞིང་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ས་ཞིང་ཁེ་དབང་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡོང་ནས་གཞིས་བཅས་པའི་ཞིང་པའི་ས་ཞིང་འགན་གཙང་སྤྲོད་དབང་དང་། ཁང་ས་སྤྱོད་དབང་། ཐུན་མོང་ཁེ་ཕན་བགོ་དབང་བཅས་ཁྲིམས་ལྟར་སྲུང་སྐྱོང་། རང་མོས་དང་རིན་དོད་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་ཐབས་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ནས་འཛུགས་པ་བཅས་བྱེད་དགོས།
མི་དམངས་གྲོང་ཁྱེར་མི་དམངས་ཀྱིས་སྐྲུན་པ་དང་། མི་དམངས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་མི་དམངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་འཆར་འགོད་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཆུང་གྲས་ཀྱི་མཐུན་སྦྱོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་ཞིབ་གཉེར་ལེགས་བསྡུས་བཀོད་པར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་འཛུགས་སྐྲུན་དང་གཉེར་སྐྱོང་། བཅོས་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་སྒྲིག་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་གང་མགྱོགས་ཀྱིས་སྒྱུར་དགོས། ཚད་བརྒལ་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་རིག་ལྡན་ནུས་ཆེའི་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་གསར་པ་ཆགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་མུ་ཁྱུད་གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་ཅན་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་དགོས། རབ་ཆེའི་གྲོང་རྡལ་གྱི་མི་འབོར་དང་དཔལ་འབྱོར་གཞི་ཁྱོན་དང་འཚམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་དོ་དམ་དབང་ཆ་སྤྲོད་པའི་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། རྒྱུན་མཐུད་ཐུབ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གསར་སྒྱུར་དཔེ་དབྱིབས་དང་སྲིད་ཇུས་ཁྲིམས་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་། ས་འོག་ཕྱོགས་བསྡུས་སྦུག་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་སྦུག་ལམ་རྙིང་པའི་སྒྱུར་བཀོད་རིམ་སྤོར་ལ་ཤུགས་བརྒྱབ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདེ་འཇགས་ལྡེམ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས།
(21) གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རྩའི་གཉེར་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་སྲ་བརྟན་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ས་ཞིང་འགན་གཙང་ལེན་རིམ་གཉིས་པའི་དུས་ཡུན་ཐིམས་རྗེས་ཡང་བསྐྱར་ལོ་ངོ་སུམ་ཅུའི་རིང་ནར་འགྱངས་སུ་གཏོང་བའི་ཚོད་ལྟར་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། འགན་གཙང་བླངས་པའི་ས་ཞིང་གི་བདག་དབང་དང་འགན་གཙང་སྤྲོད་དབང་། གཉེར་སྐྱོང་དབང་ཆ་བཅས་ལོགས་འཛུགས་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཞིང་ལས་གཞི་ཁྱོན་རན་པོའི་གཉེར་སྐྱོང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས། ཞིང་ལས་གཉེར་སྐྱོང་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། འགན་གཙང་བླངས་པའི་ས་ཞིང་གི་གཉེར་སྐྱོང་དབང་ཆའི་རྒྱུན་འཁོར་རིན་གོང་གྲུབ་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཞིང་པའི་མཉམ་ལས་གཉེར་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ཞིང་ལས་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་པོ་དཔེ་གསར་གྱི་རོགས་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་དང་ཞིང་དུད་ཀྱི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་ཡོང་བར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་པ་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། སྟབས་བདེ་ནུས་ཆེའི་ཞིང་ལས་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་དཔེ་གསར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། ཐོན་དབང་གསལ་པོ་དང་བགོ་བཤའ་ལུགས་མཐུན་གྱི་འཁོར་སྐྱོད་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ། ཞིང་པར་རྒྱུ་ནོར་གྱི་ཁེ་དབང་སྔར་ལས་ལྷག་པ་སྤྲོད་པ་བཅས་བྱེད་དགོས།
(22) ཞིང་དར་ཞིང་ཕན་ཞིང་ཕྱུག་གསུམ་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་དམིགས་བསལ་གྱིས་སྔོན་ལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་བའི་གཏོང་འཇོག་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་དམངས་ཕྱུག་ཐོན་ལས་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བ་དང་། སྣ་མང་ཅན་གྱི་བཟའ་བཅའ་འདོན་སྤྲོད་མ་ལག་བཙུགས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐོན་ལས་གསར་པ་དང་ལས་རྣམ་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་ཀྱི་ཁ་གསབ་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་པ་དང་། རིམ་པ་མང་བའི་ཞིང་ལས་འགན་བཅོལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས། གྲོང་གསེབ་མི་འབོར་ལ་ཁྱབ་པའི་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་དབུལ་ལོག་དབུལ་འགྱུར་བཀག་འགོག་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡོང་འབབ་དམའ་བའི་མི་འབོར་དང་དར་རྒྱས་ཞན་པའི་ས་ཁུལ་ལ་རིགས་དང་རིམ་པ་བཀར་ནས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་འཛུགས་དགོས། དབུལ་བྲལ་འགག་སྒྲོལ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་གཏོང་འཇོག་བྱས་རིགས་རྒྱུ་ནོར་དུ་གྲུབ་པའི་ཡུན་ཕན་དོ་དམ་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། “ཁྲི་སྟོང་ལས་གྲྭའི”ཉམས་མྱོང་ལ་བརྟེན་ནས། གྲོང་གསེབ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དར་རྒྱས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཡུན་ཕན་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
འབྲུ་འདེབས་ཞིང་པའི་ཁེ་འབབ་འགན་སྲུང་ལམ་སྲོལ་གང་མགྱོགས་ཀྱིས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། འབྲུ་རིགས་སོགས་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་གྱི་རིན་གོང་ལུགས་མཐུན་གྱི་ཆུ་ཚད་དུ་སྲུང་འཛིན་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། འབྲུ་རིགས་ཐོན་ཚོང་ཁུལ་གྱི་ཞིང་ཆེན་བར་འཕྲེད་ཕྱོགས་ཁེ་ཕན་ཁ་གསབ་ལམ་སྲོལ་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་འཛུགས་པ་དང་། ཐོན་ཁུལ་གཙོ་བོའི་ཁེ་ཕན་ཁ་གསབ་ཐད་ངེས་པ་དོན་གྱི་གོམ་སྟབས་སྤོ་དགོས། འབྲུ་རིགས་ཉོ་ཚོང་དང་གསོག་འཇོག་དོ་དམ་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་ལ་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་གྱི་དཔེ་དབྱིབས་གསར་པ་འཛུགས་དགོས། འབྲུ་རིགས་དང་བཟའ་བཅའ་གྲོན་ཆུང་གི་ཡུན་ཕན་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
(23) ས་ཞིང་ལམ་ལུགས་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། རྨོ་ཞིང་སྤྱོད་གསབ་དོ་སྙོམས་ལམ་ལུགས་སྒྱུར་བཅོས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྨོ་ཞིང་བཟུང་སྤྱོད་བྱས་པ་སྣ་ཚོགས་གཅིག་གྱུར་གྱིས་དོ་དམ་བྱེད་ཁོངས་སུ་བཅུག་ནས། རྨོ་ཞིང་གི་སྤུས་ཚད་ཞིབ་བཤེར་རྩིས་ལེན་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དང་ཁ་གསབ་ཏུ་བཏང་སྟེ། དོ་སྙོམས་ཀྱི་ཚད་གཞི་ལོན་པར་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས། ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་ཁ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་། ཞིབ་བཤེར་རྩིས་ལེན། བདག་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། རྨོ་ཞིང་གཞི་རྩའི་ལོ་ཏོག་འདེབས་འཛུགས་ལ་སྤྱོད་པར་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་དོ་དམ་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་དུད་ཀྱིས་རང་བདག་ཁྲིམས་མཐུན་སྡོད་ཁང་བོགས་མར་གཏོང་བ་དང་། མ་རྐང་དུ་འཇོག་པ། མཉམ་ལས་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འགབ་ཅི་སྤྱོད་བྱེད་དུ་བཅུག་ཆོག གྲོང་གསེབ་མཉམ་སྡེབ་ཀྱི་གཉེར་སྐྱོང་རང་བཞིན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆ་ཚོང་རར་ཞུགས་པའི་སྒྱུར་བཅོས་ལ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ས་ཞིང་གི་གནས་ཐང་འཕར་བའི་ཁེ་འབབ་བགོ་བཤའི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
ས་ཞིང་དོ་དམ་ལེགས་སྒྱུར་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཁོག་སྲིད་ཇུས་དང་ས་ཁོངས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་ནུས་ཆེའི་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་པའི་ས་ཞིང་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གཙོ་ཁྲིད་ཐོན་ལས་དང་ལས་གཞི་གནད་ཆེན་གྱི་ལུགས་མཐུན་སྤྱད་ས་དམིགས་བསལ་གྱིས་སྔོན་ལ་འགན་སྲུང་བྱས་ཏེ། དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ས་ཁུལ་ལ་འཕེལ་རྒྱས་བར་སྟོང་སྔར་ལས་ཆེ་བ་ལྡན་པར་བྱེད་དགོས། གསར་འཕར་བྱུང་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆའི་དམིགས་ཚད་བགོ་སྒྲིག་བྱ་རྒྱུ་དང་རྒྱུན་སྡོད་མི་འབོར་འཕར་སྣོན་ཡོང་བ་གཉིས་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་གཅིག་སྡུད་ཐོག་གསར་སྦོལ་བྱས་པའི་རྨོ་ཞིང་ཕྱོགས་ངེས་ལྟར་དམིགས་བཙུགས་ལས་གཞི་དང་ས་ཁུལ་གྱིས་སྤྱོད་གསབ་དོ་སྙོམས་དོན་འཁྱོལ་བྱ་རྒྱུའི་ཐད་སྤྱོད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བཟོ་ཚོང་ལས་རིགས་ཀྱི་ས་ཞིང་བཀོལ་སྤྱོད་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་པ་དང་། འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆའི་རིམ་གཉིས་ཚོང་ར་མགྱོགས་པོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། ས་ཞིང་མཉམ་བསྲེས་ཀྱིས་གསར་སྤེལ་བེད་སྤྱོད་དང་སྤྱོད་སྒོ་ལུགས་མཐུན་བརྗེ་སྒྱུར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། བསགས་གྲངས་ས་ཆ་དང་ནུས་ཆུང་ས་ཆ་གང་འགབ་ཅི་སྤྱོད་བཅས་བྱེད་དགོས། ཐོན་ལས་གླིང་ཁུལ་རིགས་ཁག་གི་སྤྱད་སར་ཆེད་དམིགས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། བཟོ་ཚོང་ལས་རིགས་ཀྱི་སྤྱད་སའི་སྤྱོད་དབང་ནར་འགྱངས་དང་དུས་ཡུན་འཐིམ་པའི་རྗེས་མཐུད་སྲིད་ཇུས་བཟོ་དགོས།
བདུན། ཆུ་ཚད་མཐོ་བའི་ཕྱི་ཕྱོགས་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
སྒོ་འབྱེད་ནི་ཀྲུང་གོའི་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་མཚོན་རྟགས་མངོན་གསལ་ཡིན། ངེས་པར་དུ་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་སྒོ་མོ་འབྱེད་པའི་གཞི་རྩའི་རྒྱལ་ཇུས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། སྒོ་འབྱེད་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། རང་རྒྱལ་གྱི་ཚད་བརྒལ་གཞི་ཁྱོན་ཆེན་པོའི་ཚོང་རའི་དགེ་མཚན་རྒྱབ་རྟེན་དུ་བྱས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་ལས་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བའི་ཁྲོད་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཆུ་ཚད་སྔར་ལས་མཐོ་བའི་སྒོ་འབྱེད་ཅན་གྱི་དཔལ་འབྱོར་སྒྲིག་སྲོལ་གསར་པ་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།
(24) ལམ་ལུགས་ཅན་གྱི་སྒོ་འབྱེད་བརྟན་པོའི་ངང་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། རང་འགུལ་ངང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་དཔལ་འབྱོར་ཉོ་ཚོང་གི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་སྦྲེལ་མཐུད་བྱས་ཏེ། ཐོན་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། ཐོན་ལས་ཁ་གསབ། ཁོར་ཡུག་གི་ཚད་གཞི། ངལ་རྩོལ་སྲུང་སྐྱོབ། སྲིད་གཞུང་གི་ཉོ་སྒྲུབ། གློག་རྡུལ་ཚོང་དོན། དངུལ་རྩའི་ཁྱབ་ཁོངས་སོགས་སུ་སྒྲིག་སྲོལ་དང་། སྲོལ་ལུགས། དོ་དམ། ཚད་གཞི་བཅས་གཅིག་མཐུན་གཅིག་འཕྲོད་ཡོང་བར་བྱེད་པ་དང་། ལམ་ལུགས་ཁོར་ཡུག་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་དང་། བརྟན་བརླིང་། སྔོན་དཔག་ཐུབ་པ་བཅས་སྐྲུན་དགོས། རང་བདག་སྒོ་འབྱེད་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་ཚོང་ཟོག་ཚོང་ར་དང་། ཞབས་ཞུའི་ཚོང་ར། མ་རྩའི་ཚོང་ར། ངལ་ལས་ཚོང་ར་སོགས་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་སྒོ་འབྱེད་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། དར་རྒྱས་ཞན་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཕྱོགས་རྐྱང་སྒོ་འབྱེད་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་དགོས། ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། མུ་ཕྲེང་ཡོངས་ཀྱི་དོ་དམ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས།
འཛམ་གླིང་ཉོ་ཚོང་རྩ་འཛུགས་ལྟེ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་མང་ཉོ་ཚོང་སྒྲིག་སྲོལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་དཔལ་འབྱོར་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་སྒྱུར་བཅོས་ནང་ཧུར་ཐག་གིས་ཞུགས་པ། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་སྤྱི་པའི་ཐོན་རྫས་སྔར་ལས་མང་བ་མཁོ་འདོན་བཅས་བྱེད་དགོས། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོར་ཁ་ཕྱོགས་པའི་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་རང་མོས་ཉོ་ཚོང་ཁུལ་གྱི་དྲ་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་འགྲོས་སྒྲིག་སྲོལ་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་པའི་སྒྲིག་མཐུན་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་། སྒོ་འབྱེད་མཉམ་ལས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་དགོས།
(25) ཕྱི་ཕྱོགས་ཉོ་ཚོང་སྒྲིག་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། ཉོ་ཚོང་གི་སྲིད་ཇུས་དང་ནོར་ཁྲལ་དང་། དངུལ་རྩ། ཐོན་ལས་བཅས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་བར་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། ཉོ་ཚོང་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་གྱི་ལམ་ལུགས་འདེགས་སྐྱོར་དང་སྲིད་ཇུས་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་ལག་སྐྲུན་པ་དང་། ཕྱི་ནང་ཉོ་ཚོང་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་སྒྱུར་བཅོས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ། ཉོ་ཚོང་གྲངས་ཀ་ཅན་དང་ལྗང་མདོག་ཅན་གྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་ལ་ཁ་གཏད་ཧུར་ཐག་འཇལ་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། འགག་སྒྲོལ་དང་། ཁྲལ་དོན། ཕྱི་དངུལ་སོགས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་གསར་གཏོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ལས་རྣམ་གསར་པ་དང་དཔེ་དབྱིབས་གསར་པ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་ཕན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྐྲུན་དགོས། གྲངས་ཀའི་ཉོ་ཚོང་གསར་གཏོད་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་གློག་རྡུལ་ཉོ་ཚོང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཚོད་ལྟ་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཐོན་འབོར་ཆེ་བའི་ཚོང་ཟོག་ཉོ་ཚོང་ལྟེ་གནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་བསྡུ་འགྲེམ་ཁག་བགོས་ལྟེ་གནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས། རིགས་ཁག་གི་བྱེད་པོས་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་རྒྱལ་ཕྱིའི་འཁོར་རྒྱུག་སྒྲིག་བཀོད་ཐད་བཀོད་པ་འདིང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་ས་ཁུལ་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཟོག་འགྲེམས་ལྟེ་གནས་དང་ཐོན་འབོར་ཆེ་བའི་ཚོང་ཟོག་གི་ཐོན་ཁུངས་བགོ་སྒྲིག་ལྟེ་གནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ཉོ་ཚོང་གི་ཉེན་ཁ་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཕྱིར་གཏོང་གི་རྩིས་སྤྲོད་དོ་དམ་མ་ལག་དང་ཉོ་ཚོང་རྒུད་སྐྱོབ་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
ཞབས་ཞུའི་ཉོ་ཚོང་གསར་གཏོད་ངང་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་ཞབས་ཞུའི་ཉོ་ཚོང་གི་བཀག་རྒྱའི་གསལ་ཐོ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར། ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་སྒོ་འབྱེད་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བའི་ཕྱོགས་བསྡུས་ཚོད་ལྟའི་དཔེ་སྟོན་ལ་སྐུལ་འདེད། ཆེད་ལས་ཞབས་ཞུའི་སྒྲིག་གཞིས་རྒྱལ་སྤྱི་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་བསྔགས་སྐུལ་བཅས་བྱེད་དགོས། གཞིས་བྲལ་ཉོ་ཚོང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གང་མགྱོགས་གཏོང་བ་དང་། གཞིས་བྲལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉོ་ཚོང་ལས་སྒོ་དཔེ་གསར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས། རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་དངུལ་རྩའི་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་འཛུགས་པ་དང་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། དངུལ་རྩའི་ཐོན་རྫས་དང་ཞབས་ཞུ་མཁོ་འདོན་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་གཏོང་དགོས།
(26) ཕྱི་ཚོང་དངུལ་འཇོག་དང་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་མ་དངུལ་འཇོག་པའི་དོ་དམ་སྒྲིག་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། ཚོང་ར་ཅན་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན། རྒྱལ་སྤྱི་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཚོང་གཉེར་ཁོར་ཡུག་རྩེ་གྲ་བསྐྲུན་ནས། ཕྱི་ཚོང་དངུལ་འཇོག་གི་ཁེ་དབང་ཁྲིམས་ལྟར་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས། ཕྱི་ཚོང་དངུལ་འཇོག་ལ་བསྔགས་སྐུལ་བྱེད་པའི་ཐོན་ལས་དཀར་ཆག་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བ་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མ་དངུལ་ཞུགས་འཐུས་ཀྱི་བཀག་རྒྱའི་གསལ་ཐོ་ལུགས་མཐུན་གྱིས་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས། བཟོ་སྐྲུན་ལས་རིགས་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མ་དངུལ་ཞུགས་འཐུས་ཚད་བཀག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མེད་པར་བཟོ་བའི་བྱེད་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་དང་། གློག་འཕྲིན་དང་། མཉམ་སྦྲེལ་དྲ་རྒྱ། སློབ་གསོ། རིག་གནས། སྨན་བཅོས་སོགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྒོ་འབྱེད་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཕྱི་ཚོང་དངུལ་འཇོག་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མ་དངུལ་བཞག་པའི་ཁེ་ལས་ལ་བདག་རྐྱེན་འཐོབ་ལེན་དང་། ཐོབ་ཐང་ཆོག་འཐུས། ཚད་གཞི་གཏན་འབེབས། སྲིད་གཞུང་གི་ཉོ་སྒྲུབ་སོགས་ཐད་ཀྱི་རྒྱལ་དམངས་ཐོབ་ཐང་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། ཐོན་ལས་མུ་ཕྲེང་གི་གོང་འོག་ཆ་འགྲིག་མཉམ་ལས་ནང་ཞུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁོངས་ཕྱིའི་མི་སྣ་རྒྱལ་ཁོངས་སུ་ཡོང་ནས་གཞིས་སྡོད་དང་། སྨན་བཅོས། གཏོང་སྤྲོད་སོགས་བྱེད་པའི་འཚོ་བ་སྟབས་བདེ་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་མ་དངུལ་འཇོག་པར་སྐུལ་འདེད་དང་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དང་། ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་མ་དངུལ་འཇོག་པའི་དོ་དམ་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་ཆ་ཚང་། ཐོན་ལས་མུ་ཕྲེང་དང་འདོན་སྤྲོད་མུ་ཕྲེང་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་ལས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཅས་གཏོང་དགོས།
(27) ས་ཁོངས་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་བཀོད་པ་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་དགོས། ཤར་རྒྱུད་མཚོ་རྒྱུད་ས་ཁུལ་གྱི་སྒོ་འབྱེད་སྔོན་ཁྲིད་གོ་གནས་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་དང་། དབུས་རྒྱུད་དང་ནུབ་རྒྱུད་ས་ཁུལ་དང་བྱང་ཤར་ས་ཁུལ་གྱི་སྒོ་འབྱེད་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་བཏང་ནས། སྐམ་མཚོ་དང་ཕྱི་ནང་མཉམ་འགུལ་དང་། ཤར་ནུབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཕན་ཐོགས་སྒྲུབ་རེས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་མགྱོགས་ཆགས་པར་བྱེད་དགོས། མཚོ་རྒྱུད་དང་མཐའ་རྒྱུད། གཙང་རྒྱུད་དང་འགྲིམ་འགྲུལ་མ་ལམ་སོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། ས་ཁོངས་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་བྱེད་ནུས་ལས་བགོས་ལེགས་སྒྱུར་བྱས་ཏེ། དཔེ་རྣམ་སྣ་མང་གི་སྒོ་འབྱེད་མཐོ་ས་སྐྲུན་དགོས། རང་མོས་ཉོ་ཚོང་ཚོད་ལྟ་ཁུལ་རིམ་སྤར་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ཐོག་མའི་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་དང་འདུས་གྲུབ་རྣམ་པའི་འཚོལ་ཞིབ་ལ་བསྔགས་སྐུལ་བྱེད་དགོས། ཧའེ་ནན་རང་མོས་ཉོ་ཚོང་གྲུ་ཁ་གང་མགྱོགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།
“རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས”ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཤང་ཀང་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་རྩ་དང་། མཁའ་འགྲུལ་སྐྱེལ་འདྲེན། ཉོ་ཚོང་ལྟེ་གནས་བཅས་ཀྱི་གོ་གནས་སྲ་བརྟན་དང་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས། ཤང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་རྩེ་གྲ་འདུ་འཛོམས་བྱེད་པའི་མཐོ་ས་སྐྲུན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཕྱི་ཕྱོགས་སྒོ་འབྱེད་བྱེད་རིང་ཤང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་གྱིས་ནུས་པ་སྔར་ལས་ལྷག་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཡུའེ་ཀང་ཨའོ་ཁུག་ཆེན་ཁུལ་གྱི་མཉམ་ལས་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། སྒྲིག་སྲོལ་འབྲེལ་མཐུད་དང་ལམ་སྲོལ་སྦྲེལ་མཐུད་ཡོང་བར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། ངོགས་གཉིས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གནས་སྤེལ་རེས་དང་མཉམ་ལས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ལམ་ལུགས་དང་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ངོགས་གཉིས་མཉམ་འདྲེས་འཕེལ་རྒྱས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་དགོས།
(28) སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་ངང“རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག”མཉམ་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། “རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག”གི་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་འཆར་གཞི་མུ་མཐུད་དུ་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་དང་། གྲངས་ཀའི་དཔལ་འབྱོར། མིས་བཟོས་རིག་ནུས། ནུས་ཁུངས། ཁྲལ་བསྡུ། དངུལ་རྩ། གེགས་སེལ་སོགས་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་མང་མཉམ་ལས་ལས་སྟེགས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། སྐམ་མཚོ་གནམ་དྲ་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་བཀོད་པ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། “རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག”ལངས་གཟུགས་ཀྱི་གཅིག་ལ་གཅིག་སྦྲེལ་དྲ་རྒྱ་འཛུགས་དགོས། མཚོན་རྟགས་རང་བཞིན་གྱི་ལས་གྲྭ་གནད་ཆེན་དང“ཆུང་ཞིང་མཛེས”པའི་དམངས་འཚོའི་ལས་གཞིར་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
བརྒྱད། བརྒྱུད་རིམ་ཧྲིལ་པོའི་མི་དམངས་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
བརྒྱུད་རིམ་ཧྲིལ་པོའི་མི་དམངས་དམངས་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་ནི་ཀྲུང་གོའི་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ངོ་བོའི་བླང་བྱ་ཡིན། ངེས་པར་དུ་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱིས་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་འགྲོ་ལམ་དུ་སྐྱོད་པ་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་རྩ་བའི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དང་། གཞི་རྩའི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས། གལ་ཆེའི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། རིམ་པ་ཁག་གི་དམངས་གཙོའི་རྣམ་པ་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འཚོ་བ་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ཕྱོགས་སོ་སོར་མི་དམངས་ཀྱིས་རང་ཁྱིམ་རང་བདག་བྱེད་པ་དེ་བྱེ་བྲག་དང་མངོན་སུམ་གྱིས་མཚོན་དགོས།
(29) མི་དམངས་ཀྱིས་རང་ཁྱིམ་རང་བདག་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཡག་པོ་དང་། འཐུས་ཚང་ཡག་པོ། འཁོར་སྐྱོད་ཡག་པོ་བཅས་བྱེད་དགོས། མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱིས་སྲིད་འཛིན་ལས་ཁུངས་དང་། ལྟ་ཞིབ་ལས་ཁུངས། འདྲི་གཅོད་ལས་ཁུངས། ཞིབ་དཔྱོད་ལས་ཁུངས་བཅས་ལ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ལྟ་སྐུལ་སྐོར་གྱི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་དེའི་ལག་བསྟར་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱིས་སྔོན་རྩིས་དང་ངེས་རྩིས་ལ་ཞིབ་བཤེར་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པ་དང་གཞུང་ཁོངས་རྒྱུ་ནོར་དང་སྲིད་གཞུང་གི་བུ་ལོན་ལ་དོ་དམ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེར་སྐྱེད་བཅས་བྱེད་དགོས། མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་གཞུང་དོན་གྲོས་མོལ་ལམ་སྲོལ་དང་། རིགས་པས་ཁུངས་སྐྱེལ། དཔྱད་དཔོག དཔྱད་མོལ། དཔང་ཉན་བཅས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མིས་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ལ་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་པའི་ནང་དོན་དང་རྣམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གཏོང་དགོས། དམངས་ཀྱི་འདོད་བློ་བསྡུ་ལེན་དང་དམངས་ཀྱི་བློ་གྲོས་གཅིག་སྒྲིལ་བྱ་རྒྱུའི་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། བཟོ་ཚོགས་དང་། གུང་གཞོན་ཚོགས་པ། བུད་མེད་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་སོགས་མང་ཚོགས་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ལ་འབྲེལ་གཏུག་དང་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་ཟམ་པ་དང་སྦྲེལ་ཐག་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས།
(30) གྲོས་མོལ་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཆེད་དོན་གྲོས་མོལ་སྒྲིག་གཞི་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་མི་དམངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱིས་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ། གྲོས་མོལ་སྐུལ་རེས་གཏིང་ཟབ་དང་། བསམ་འཆར་གང་ལེགས་མཚོན་པ། ངོས་འཛིན་གཅིག་མཐུན་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། མི་དམངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཡུལ་བབ་དམངས་འདུན་ཞུ་བ་དང་། མང་ཚོགས་ལ་འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་པ། མི་དམངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ་བཅས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། མི་དམངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་ལྟ་སྐུལ་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
གྲོས་མོལ་དམངས་གཙོའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གྲོས་མོལ་བྱེད་སྟངས་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་གཏོང་དགོས། སྲིད་ཏང་གི་གྲོས་མོལ་དང་། མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་མོལ། སྲིད་གཞུང་གི་གྲོས་མོལ། སྲིད་གྲོས་ཀྱི་གྲོས་མོལ། མི་དམངས་ཚོགས་པའི་གྲོས་མོལ། གཞི་རིམ་གྱི་གྲོས་མོལ། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་གྲོས་མོལ་བཅས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཅན་གྱི་ལས་སྟེགས་ཆ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། གྲོས་མོལ་གྱི་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་མཐུན་སྦྱོར་དང་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཐབས་ཇུས་མ་བཀོད་གོང་དང་ཐབས་ཇུས་ལག་ལེན་བྱེད་རིང་གྲོས་མོལ་བྱེད་པའི་དོན་འཁྱོལ་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གྲོས་མོལ་བྱས་འབྲས་དང་ལེན་དང་། དོན་འཁྱོལ། ལན་སློག་པ་བཅས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
(31) གཞི་རིམ་གྱི་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་གཞི་རིམ་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གཞི་རིམ་གྱི་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་མ་ལག་དང་ལས་ཀའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། གཞི་རིམ་གྱི་རྩ་འཛུགས་སྣ་ཚོགས་དང་མང་ཚོགས་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་ནང་རིམ་ལྡན་ཐེ་ཞུགས་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་རྒྱ་སྐྱེད་བཅས་བྱེད་དགོས། ལས་སྒྲུབ་ཡོངས་བསྒྲགས་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ལས་བཟོ་པའི་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་དེ་གཞི་རྩའི་རྣམ་པར་བྱེད་པའི་ཁེ་ལས་དང་བྱ་ལས་སྡེ་ཚན་གྱི་དམངས་གཙོའི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཁེ་ལས་ཀྱི་ལས་བཟོ་པ་དོ་དམ་ནང་ཞུགས་པའི་ནུས་ལྡན་རྣམ་པ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
(32) འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཆེན་པོའི་ལས་དོན་གྱི་བཀོད་པ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་མི་སེམས་གོང་བུར་སྒྲིལ་བ་དང་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་བྱེད་པའི་ཆབ་སྲིད་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཀྲུང་གོའི་སྲིད་ཏང་ལམ་ལུགས་དཔེ་གསར་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཡག་པོ་དང་། འཕེལ་རྒྱས་ཡག་པོ། འཐུས་ཚང་ཡག་པོ་བཅས་བྱེད་དགོས། ཏང་ཕྱིའི་མི་སྣའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་སྔར་ལས་ལྷག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣའི་དཔུང་སྡེ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཕྱོགས་སྐོར་གྱི་བཅའ་ཁྲིམས་བཟོ་བ་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོར་སྐྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་དང་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་བཏང་ནས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་གོང་བུར་འགྲིལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་མ་ལག་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་བཅོས་སྐྱོང་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ཡོན་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣར་ཆབ་སྲིད་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མཛའ་མཐུན་ལྷད་མེད་ཀྱི་སྲིད་ཚོང་འབྲེལ་བ་འཛུགས་པ་དང་། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣ་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཚར་ལོངས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཤང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན། ཐའེ་ཝན་བཅས་དང་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།