(1999ལོའི་ཟླ་7ཚེས་24ཉིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བདུན་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བ། 2010ལོའི་ཟླ་7ཚེས་30ཉིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་དགུ་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བཅུ་བདུན་པའི་ཐོག《〈ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲུབ་འགོག་བཅའ་ཁྲིམས〉ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་བྱ་ཐབས》སོགས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཁག་11ལ་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་རྒྱུའི་ཆོད་དོན》གཞིར་བཟུང་དག་བཅོས་ཐེངས་དང་པོ་བྱས་ཡོད། 2021ལོའི་ཟླ་9ཚེས་29ཉིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་སོ་གཉིས་པའི་ཐོག〈《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་བཅའ་ཁྲིམས》ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་བྱ་ཐབས〉སོགས་ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་ཁག་8ལ་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་རྒྱུའི་ཆོད་དོན》གཞིར་བཟུང་དག་བཅོས་ཐེངས་གཉིས་པ་བྱས། 2025ལོའི་ཟླ་5ཚེས་27ཉིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བཅུ་བདུན་པའི་ཐོག《〈བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཐོག་ཟོན་གེགས་སེལ་སྲོལ་ཡིག〉སོགས་ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་11ལ་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་རྒྱུ་དང〈བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ས་གཤིས་ཁོར་ཡུག་དོ་དམ་སྲོལ་ཡིག〉མེད་པ་བཟོ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ཆོད་དོན》གཞིར་བཟུང་དག་བཅོས་ཐེངས་གསུམ་པ་བྱས)

དཀར་ཆག

ལེའུ་དང་པོ།  སྤྱིའི་རྩ་དོན།

ལེའུ་གཉིས་པ།  ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར།

ལེའུ་གསུམ་པ།  དོ་དམ་དང་ལྟ་སྐུལ།

ལེའུ་བཞི་པ།  བྱ་དགའ་དང་ཆད་གཅོད།

ལེའུ་ལྔ་པ།  ཞར་བྱུང་།

ལེའུ་དང་པོ། སྤྱིའི་རྩ་དོན།

དོན་ཚན་དང་པོ། ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་གཟུགས་གཞིའི་བདེ་ཐང་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། གསར་སྐྱེས་མི་འབོར་གྱི་གྲངས་སྤུས་ལེགས་སུ་གཏོང་ཆེད 《 ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་བཅའ་ཁྲིམས 》 གཞིར་བཟུང་རང་ལྗོངས་ཀྱི་དོན་དངོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་བྱ་ཐབས་འདི་བཟོས་པ་ཡིན།

དོན་ཚན་གཉིས་པ། ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ནི་སྔོན་འགོག་གཙོར་བཟུང་ཐོག འཕྲོད་སྦྱོར་ལྟེ་བར་བྱེད་པ་དང་། འཕྲོད་སྦྱོར་དང་སྨན་བཅོས་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕན་འབྲས་ལ་སྣང་ཆེན་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་རྩ་དོན་མཐའ་འཁྱོངས་ཀྱིས་འཆར་གཞི་ཡོད་པ་དང་། གོ་རིམ་ཡོད་པ། གཙོ་གནད་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་བྱ་གཞག་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན།

དོན་ཚན་གསུམ་པ། རིམ་ཁག་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དེ་གའི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ལ་འགོ་ཁྲིད་ནས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་བྱ་གཞག་དེ་རྒྱལ་དམངས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་འཆར་གཞི་དང་ནོར་སྲིད་སྔོན་རྩིས་ནང་བཅུག་ཐོག་ཆེད་སྤྱོད་མ་དངུལ་བཞག་ནས་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དང་དངོས་པོའི་ཐོག་གི་རོགས་སྐྱོར་བྱས་ཏེ་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་ལ་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་སྦྱོར་གྱི་ཞབས་ཞུ་ཐོབ་འཇུག་དགོས།

ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཤེས་བྱ་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་སློབ་གསོ་སྤེལ་རྒྱུར་སྐུལ་ལྕག་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཐད་ཀྱི་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ཐོག སྔོན་ཐོན་དང་གོ་ཆོད་ཀྱི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལག་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་བཏང་ནས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཐད་ཀྱི་ཚན་རིག་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་རྒྱུ།

རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་མཐའ་མཚམས་ལུང་ཁུག་དང་། ས་ཁད་མཐོ་ཞིང་གྲང་ངར་ཆེ་བ། དབུལ་པོའི་རྫོང་བཅས་ཀྱི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་བྱ་གཞག་ལ་གཙོ་གནད་དུ་རོགས་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུ།

ལེའུ་གཉིས་པ། ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར།

དོན་ཚན་བཞི་པ། སྨན་བཅོས་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པས་ཁྲིམས་ལྟར་སྤྱི་དམངས་ལ་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་དང་། སྦྲུམ་དུས་དང་བང་དུས་ཀྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབས་ནས། བང་མར་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཕྲུ་གུ་གསོ་སྐྱོང་དང་། འཚོ་བཅུད་འཚམ་པོ། ཨ་མའི་འོ་མ་སྟེར་དགོས་ལུགས་སོགས་ཐད་ཀྱི་མཛུབ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས་པ་དང་། གསར་སྐྱེས་ཕྲུ་གུ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་ལ་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་སྦྱོར་གྱི་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་དགོས།

དོན་ཚན་ལྔ་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་གི་གསོ་རིག་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་ཐབས་བཟོ་དགོས་པ་དང་། གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་གསོ་རིག་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པར་ལུགས་མཐུན་གྱི་གླ་རིན་བསྡུ་བའི་ཚད་གཞི་གཏན་འཁེལ་བཟོ་དགོས།

གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དུ་ཁྲིམས་ལྟར་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་གསོ་རིག་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པའི་ལས་དོན་སྤེལ་རྒྱུ།

ཞིང་འབྲོག་ཁུལ་དུ་འཆར་གཞི་དང་གོ་རིམ་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་གསོ་རིག་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པའི་ལས་དོན་སྤེལ་རྒྱུ།

དོན་ཚན་དྲུག་པ། ཕྲུ་གུ་མ་སྐྱེས་གོང་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ནས་གཤམ་གསལ་གྱི་གནད་དོན་གང་རུང་ཞིག་ཡོད་རིགས་ལ་སྨན་པས་ངེས་པར་དུ་བཟའ་ཚོ་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་གནས་ཚུལ་གསལ་བཤད་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད།  ཕྲུ་གུ་འཁོར་རྗེས་སྐྱེ་རུ་མི་འཇུག་པའམ་ཡང་ན་སྐྱེ་སྒོ་བཀག་པའི་གཤགས་བཅོས་བྱ་རྒྱུའི་གསོ་རིག་ཐད་ཀྱི་བསམ་འཆར་འདོན་དགོས་པ་སྟེ།

(གཅིག) ཕ་ཚོད་མ་ཚོད་ལ་སླེབས་པའི་བཟའ་ཚོ་ཕྱོགས་གཅིག་གམ་ཡང་ན་གཉིས་ཀར་རྒྱུད་ནད་ཚབས་ཆེ་ཡོད་རིགས་དང་།

(གཉིས) མངལ་ཆགས་ཕྲུ་གུར་རྒྱུད་ནད་ཚབས་ཆེ་ཡོད་རིགས།

(གསུམ) མངལ་ཆགས་ཕྲུ་གུར་དབང་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་ཡོད་རིགས།

(བཞི) ནད་གཞི་ཚབས་ཆེ་ཕོག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མུ་མཐུད་ཕྲུ་གུ་འཁོར་དུ་བཅུག་ན་སྦྲུམ་མའི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་ཡོད་པའམ་ཡང་ན་སྦྲུམ་མའི་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་ཡོང་སྲིད་པ་བཅས་སོ།

དོན་ཚན་བདུན་པ། བྱ་ཐབས་འདིའི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ཕྲུ་གུ་འཁོར་རྗེས་སྐྱེ་རུ་མི་འཇུག་པ་དང་སྐྱེ་སྒོ་བཀག་པའི་གཤགས་བཅོས་བྱས་རིན་དེ་གཞུང་གྲོན་སྨན་བཅོས་སམ་ཡང་ན་ངལ་རྩོལ་འགན་སྲུང་གི་སྨན་བཅོས་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་ན་གཤགས་བཅོས་བྱེད་མཁན་གནས་སའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ། ལས་བྱེད་ལས་བཟོ་གནས་སའི་ཚན་པའམ་ཡང་ན་ཁེ་ལས་ནས་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ།

དོན་ཚན་བརྒྱད་པ། དེ་སྔ་རྒྱུད་ནད་ཚབས་ཆེ་ཡོད་པའམ་ཡང་ན་དབང་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་ཡོད་པའི་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་མྱོང་བའི་བུད་མེད་རིགས་སླར་ཡང་མངལ་ཆགས་གོང་བཟའ་ཚོ་གཉིས་ཀ་རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པར་ངེས་པར་དུ་གསོ་རིག་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་དགུ་པ། སྨན་ཁང་ལ་བསྡད་ནས་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རྒྱུ་དར་ཁྱབ་ཤུགས་ཆེ་གཏོང་རྒྱུ། ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་སྐབས་སྨན་ཁང་ལ་སྡོད་མ་ཐུབ་པའི་རིགས་ལ་ངེས་པར་དུ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲས་ཏེ་ཚད་གཞི་ལོན་པའི་སྐྱེ་བསུ་བྱེད་མཁན་ལ་དུག་སེལ་བྱས་ནས་སྐྱེ་བསུ་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས།

དོན་ཚན་བཅུ་པ། སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པས་ངེས་པར་དུ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་པའི་གསོ་རིག་དཔང་འཛིན་སྤྲོད་དགོས།

དོན་ཚན་བཅུ་གཅིག་པ། སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པས་ངེས་པར་དུ་སྦྲུམ་མ་དང་། བང་མ། ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་བཅས་ཤི་ཚད་དང་། གསར་སྐྱེས་ཕྲུ་གུ དེ་བཞིན་དབང་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་པ་བཅས་ཀྱི་བསྡོམས་རྩིས་སྙན་ཞུའི་ལམ་ལུགས་བཟོ་དགོས་པ་མ་ཟད། དེ་དག་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་གོང་ལ་སྙན་སེང་ཞུ་འགན་འཁུར་དགོས།

ལེའུ་གསུམ་པ། དོ་དམ་དང་ལྟ་སྐུལ།

དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས་པ། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དེ་གའི་ནང་གི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་གྱི་གཙོ་འགན་འཁུར་དགོས་ཤིང་། དེའི་འགན་འཁྲི་གཙོ་བོ་ནི།

(གཅིག) སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དེ་གའི་ནང་གི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་བྱ་གཞག་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུའི་འཆར་འགོད་དང་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་ལས་དོན་གྱི་འགན་འཁུར་རྒྱུ་དང་།

(གཉིས) ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ལ་རིམ་བགོས་དོ་དམ་དང་རིགས་དབྱེ་མཛུབ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་ཤང་(གྲོང་རྡལ)དང་གྲོང་ཚོའི་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ཚན་པར་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་སྤེལ་རྒྱུའི་མཛུབ་ཁྲིད་དང་རོགས་རམ་བྱ་རྒྱུ།

(གསུམ) ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་སྤེལ་མཁན་གྱི་གྲོང་ཚོའི་སྨན་པ་དང་ཁྱིམ་ཚང་གི་སྐྱེ་བསུ་བྱེད་མཁན་ལ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲས་ནས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་ནུས་དང་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ།

(བཞི) ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་མཁན་སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པ། དེ་བཞིན་དེའི་མི་སྣར་དོ་དམ་དང་ལྟ་སྐུལ་བྱ་རྒྱུ།

(ལྔ) ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ལག་བསྟར་བྱས་ཚུལ་ལ་སྲིད་འཛིན་གྱི་ཁྲིམས་སྒྱུར་ཞིབ་བཤེར་བྱ་རྒྱུ་བཅས་སོ།

དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་པ། ཤང(གྲོང་རྡལ)མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་གཏོགས་ཁོངས་ནང་གི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ལ་འགོ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུ།

དོན་ཚན་བཅུ་བཞི་པ། རིམ་ཁག་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་ནུས་སྡེ་ཚན་གྱིས་རང་སོ་སོའི་འགན་འཁྲིའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱས་ཏེ་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ཡག་པོ་བསྒྲུབ་རྒྱུ།

དོན་ཚན་བཅོ་ལྔ་པ། བུད་མེད་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་དང་། བཟོ་ཚོགས། གུང་གཞོན་སྡེ་ཚོགས། དེ་བཞིན་ཡུལ་མི(གྲོང་མི)ཡུལ་མི་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་སོགས་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ཡག་པོ་བསྒྲུབ་རྒྱུར་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག་པ། སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པས་ངེས་པར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་རང་སོ་སོའི་འགན་འཁྲིའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་གི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ལ་འགན་འཁུར་དགོས་ཤིང་། སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ཚད་ལྡན་བཟོ་བ་དང་། སྨན་བཅོས་ལག་རྩལ་གྱི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། ཐབས་ཤེས་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་དེ་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ལ་སྟབས་བདེ་སྐྲུན་པ་བཅས་བྱས་ནས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ཡག་པོ་སྒྲུབ་དགོས།

དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་པ། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱི་ཞིབ་བཤེར་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པའི་སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པས་ངེས་པར་དུ་ཆེད་དོན་ཞབས་ཞུའི་འཁྲོལ་འཛིན་ཐོག་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་དགོས། ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་པར་རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཞིབ་དཔྱད་བྱས་ནས་ཚད་གཞི་ལོན་རྗེས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལག་རྩལ་གྱི་འོས་བབ་ལག་ཁྱེར་སྤྲོད་དགོས།

དོན་ཚན་བཅོ་བརྒྱད་པ། སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པ། དེ་བཞིན་མི་སྣ་བཅས་ཀྱིས་རྒྱུད་ནད་བརྟག་དཔྱད་དང་ཕྲུ་གུ་མ་སྐྱེས་གོང་གི་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས་ཚེ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱི་ཞིབ་བཤེར་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས། གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་གི་གསོ་རིག་བརྟག་དཔྱད་དང་། ཕྲུ་གུ་མ་སྐྱེས་གོང་གི་དབྱེ་བཤེར། ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་རོགས་ཀྱི་ལག་རྩལ་ཞབས་ཞུ། ཕྲུ་གུ་འཁོར་རྗེས་སྐྱེ་རུ་མི་འཇུག་པ། སྐྱེ་སྒོ་བཀག་པའི་གཤགས་བཅོས་བཅས་བྱེད་དགོས་ཚེ་རྫོང་རིམ་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱི་ཞིབ་བཤེར་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས།

དོན་ཚན་བཅུ་དགུ་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་དམིགས་འཛུགས་བྱས་པའི་སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པས་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དེ་གའི་ནང་གི་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཐད་ལ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་ལག་རྩལ་གྱི་མཛུབ་ཁྲིད་བྱེད་འགན་འཁུར་རྒྱུ།

དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་པ། ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་གྱིས་ངེས་པར་དུ་ལས་རིགས་ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་ནན་པོ་བསྲུངས་ཏེ་དོ་བདག་གི་གནས་ཚུལ་རིགས་གསང་བ་སྲུང་དགོས།

འབྲེལ་ཡོད་གསོ་རིག་གི་དཔང་ཡིག་རྫུན་མའི་རིགས་སྤྲོད་མི་ཆོག

ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་མངལ་ཆགས་ཕྲུ་གུ་ཕོ་མོ་གང་ཡིན་དཔྱད་འདོམས་བྱེད་མི་ཆོག

དོན་ཚན་ཉེར་གཅིག་པ། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་གསོ་རིག་ལག་རྩལ་གྱི་དཔྱད་འདོམས་རྩ་འཛུགས་བཙུགས་ཆོག་པ་དང་། སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དེ་གའི་ནང་གི་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་གི་གསོ་རིག་བརྟག་དཔྱད་དང་། རྒྱུད་ནད་བརྟག་དཔྱད། ཕྲུ་གུ་མ་སྐྱེས་གོང་གི་བརྟག་དཔྱད་བཅས་བྱས་འབྲས་ལ་བསམ་འཆར་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པར་གསོ་རིག་ལག་རྩལ་གྱི་དཔྱད་འདོམས་བྱེད་འགན་འཁུར་རྒྱུ།

གསོ་རིག་ལག་རྩལ་གྱི་དཔྱད་འདོམས་བྱེད་མཁན་ལ་ངེས་པར་དུ་ནད་ཐོག་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་དང་གསོ་རིག་ཐད་ཀྱི་རྒྱུད་ནད་ཤེས་བྱ་ཡོད་དགོས་པ་མ་ཟད། གཙོ་བཅོས་སྨན་པ་ཡན་གྱི་ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་གྱི་གོ་གནས་ཡོད་དགོས།

གསོ་རིག་ལག་རྩལ་དཔྱད་འདོམས་རྩ་འཛུགས་དེ་མི་5ཡན་ལས་གྲུབ་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་འོས་མི་འོས་སྦྱོར་བྱ་རྒྱུ་དང་། རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་གདན་ཞུ་བྱ་རྒྱུ།

རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གསོ་རིག་ལག་རྩལ་དཔྱད་འདོམས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་དཔྱད་འདོམས་བྱས་པ་དེ་མཐའ་མའི་དཔྱད་འདོམས་ཡིན།

ལེའུ་བཞི་པ། བྱ་དགའ་དང་ཆད་གཅོད།

དོན་ཚན་ཉེར་གཉིས་པ། རིམ་ཁག་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ངམ་ཡང་ན་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་གཤམ་གསལ་གྱི་གནས་ཚུལ་གང་རུང་ཞིག་ཡོད་པའི་ཚན་པ་དང་མི་སྒེར་ལ་གཟེངས་བསྟོད་དང་བྱ་དགའ་སྤྲོད་རྒྱུ་སྟེ།

(གཅིག) ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལ་སྒྲིག་འཛུགས་འགོ་ཁྲིད་དང་། ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ། ཞབས་ཞུ་བཅས་བྱེད་པའི་ལས་དོན་ཁྲོད་གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡོད་མཁན་དང་།

(གཉིས) ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཐད་སྔོན་ཐོན་གོ་ཆོད་ལག་རྩལ་ཞིབ་འཇུག་ཁྱབ་གདལ་དང་། ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་གདལ། དེ་བཞིན་དྲིལ་བསྒྲགས་སློབ་གསོ་སྤེལ་བ་བཅས་བྱེད་པའི་ཁྲོད་ལེགས་སྐྱེས་མངོན་ཆེ་འབུལ་མཁན།

(གསུམ) མཐའ་མཚམས་ལུང་ཁུག་དང་། ས་ཁད་མཐོ་ཞིང་གྲང་ངར་ཆེ་བ། དབུལ་པོ་བཅས་ཀྱི་རྫོང་དང་། ཤང་(གྲོང་རྡལ)གྲོང་ཚོ་བཅས་སུ་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་ཀ་བྱས་ནས་ལོ་བཅུ་ཡན་སོང་བའམ་ཡང་ན་རྫོང་རིམ་པ་ཡན་དུ་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་ཀ་བྱས་ནས་ལོ་བཅོ་ལྔ་ཡན་སོང་བ་མ་ཟད། གྲུབ་འབྲས་ཡོད་མཁན་བཅས་སོ། །

དོན་ཚན་ཉེར་གསུམ་པ། སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པའམ་ཡང་ན་མི་སྣས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལག་རྩལ་གྱི་བཀའ་འཁྲོལ་མ་བྱུང་བར། རང་འཚམ་གྱིས་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་གོང་གི་གསོ་རིག་བརྟག་དཔྱད་དང་། རྒྱུད་ནད་བརྟག་དཔྱད། ཕྲུ་གུ་མ་སྐྱེས་གོང་གི་བརྟག་དཔྱད། ཕྲུ་གུ་འཁོར་རྗེས་སྐྱེ་རུ་མི་འཇུག་པའི་གཤགས་བཅོས་དང་དེ་བཞིན་གསོ་རིག་ལག་རྩལ་གྱི་དཔྱད་འདོམས་བཅས་བྱས་པའམ་ཡང་ན་འབྲེལ་ཡོད་གསོ་རིག་གི་དཔང་ཡིག་བཏོན་ཚེ། འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཐ་ཚིག་སྒྲོག་རྒྱུ་དང་། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱེད་སྤྱོད་སྤེལ་མཚམས་འཇོག་ཏུ་འཇུག་རྒྱུ་མ་ཟད། ཁྲིམས་འགལ་ལས་བྱུང་བའི་ཐོབ་ཆ་རྣམས་གཞུང་བཞེས་གཏོང་རྒྱུ། ཁྲིམས་འགལ་ལས་བྱུང་བའི་ཐོབ་ཆ་སྒོར་5000ཡན་ཟིན་པར་ཁྲིམས་འགལ་ལས་བྱུང་བའི་ཐོབ་ཆའི་ལྡབ་གསུམ་ཡན་ནས་ལྡབ་ལྔ་མན་གྱི་དངུལ་ཆད་འགེལ་རྒྱུ་དང་། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཐོབ་ཆ་མེད་པའམ་ཡང་ན་ཁྲིམས་འགལ་ལས་བྱུང་བའི་ཐོབ་ཆ་སྒོར་5000ཟིན་མེད་པར་སྒོར་5000ཡན་ནས་སྒོར་ཁྲི་2མན་གྱི་དངུལ་ཆད་འགེལ་རྒྱུ།

དོན་ཚན་ཉེར་བཞི་པ། བྱ་ཐབས་འདིའི་དོན་ཚན་བཅུ་གཅིག་པའི་གཏན་འབེབས་ལས་འགལ་ཚེ་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་གནས་ཚུལ་ཚབས་ཆེ་ཆུང་ལ་གཞིགས་ནས་བརྡ་ཁྱབ་བཏང་སྟེ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་པའམ་ཡང་ན་སྲིད་འཛིན་གྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ།

དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་པ། ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་གྱི་ལས་བྱས་བྱ་ཐབས་འདིའི་དོན་ཚན་ཉེར་གཅིག་པའི་གཏན་འབེབས་ལས་འགལ་ཚེ་སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པའམ་ཡང་ན་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་གནས་ཚུལ་ཚབས་ཆེ་ཆུང་ལ་གཞིགས་ནས་སྲིད་འཛིན་གྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་དང་། གནས་ཚུལ་ཚབས་ཆེ་རིགས་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་ལས་གཉེར་གྱི་འོས་ཐོབ་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུ།

དོན་ཚན་ཉེར་དྲུག་པ། སྲིད་གཞུང་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་དང་། སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པའི་ལས་བྱས་ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་ལས་དོན་ནང་རང་འགན་ཟོལ་འཇོག་དང་། འགན་དབང་གང་བྱུང་དུ་སྤྱོད་པ། ཉེ་དགའ་ཕྱོགས་ཞེན་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་རིགས་ལ་དེ་གནས་སའི་ཚན་པའམ་ཡང་ན་གོང་རིམ་གཙོ་འགན་སྡེ་ཚན་གྱིས་སྲིད་འཛིན་གྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་དང་། ཉེས་གསོག་གི་དོགས་པ་ཡོད་ཚེ་ཁྲིམས་འཛིན་ལས་ཁུངས་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པར་རྩིས་སྤྲོད་རྒྱུ།

དོན་ཚན་ཉེར་བདུན་པ། ཨ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་གྱི་འཕྲོད་སྦྱོར་མི་སྣས་གཞུང་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུར་འགོག་རྐྱེན་བཟོས་ཏེ། 《 ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དོ་དམ་ཆད་གཅོད་བཅའ་ཁྲིམས》ལས་འགལ་ཚེ་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་ཆད་གཅོད་རྒྱུ་དང་། ཉེས་གསོག་གི་དོགས་པ་ཡོད་ཚེ་ཁྲིམས་འཛིན་ལས་ཁུངས་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པར་རྩིས་སྤྲོད་རྒྱུ།

ལེའུ་ལྔ་པ། ཞར་བྱུང་།

དོན་ཚན་ཉེར་བརྒྱད་པ། བྱ་ཐབས་འདིའི་ནང་བརྗོད་པའི་སྨན་བཅོས་དང་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པ་ཞེས་པའི་ནང་རིམ་ཁག་མ་བུའི་འཕྲོད་སྦྱོར་ཚན་པ་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཆོག་མཆན་སྤྲད་པའི་ཐོག་དེབ་སྐྱེལ་ཐོ་འགོད་བྱས་པའི་སྨན་བཅོས་ཚན་པ་དང་དེ་བཞིན་འཆར་ལྡན་བུ་བཙའི་ལག་རྩལ་ཞབས་ཞུའི་ཚན་པ་བཅས་ཚུད་ཡོད།

དོན་ཚན་ཉེར་དགུ་པ། བྱ་ཐབས་འདི་ལག་བསྟར་བྱེད་རིང་འཕྲད་པའི་ཞིབ་ཕྲའི་གནད་དོན་ལ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་འགན་འཁུར་རྒྱུ།

དོན་ཚན་སུམ་ཅུ་པ། བྱ་ཐབས་འདི་1999ལོའི་ཟླ་11ཚེས་1ཉིན་ནས་བཟུང་ལག་བསྟར་བྱས།