ཚེས་7ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་། རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཨུ་ཡོན་ཀྲང་གཞོན་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་བཅས་ཡིན་པའི་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པའི་ལྷོ་ཁའི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་པ་རེད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་། ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་བཅས་ཡིན་པའི་ཡན་ཅིན་ཧའེ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པའི་གཞིས་རྩེའི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་པ་རེད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་། ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་བཅས་ཡིན་པའི་ཁྲེན་ཡུང་ཆི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པའི་ཆབ་མདོའི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་པ་རེད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ། སྲིད་ཁྲིམས་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཧྲུའུ་ཅི་བཅས་ཡིན་པའི་ལིའུ་ཅང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པའི་མངའ་རིས་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་པ་རེད།

བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལྷོ་ཁའི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་སྐབས། འཐུས་མི་ཚོས་འགྱུར་ལྡོག་དང་། འཕེལ་རྒྱས། ཕུགས་འདུན་བཅས་གླེང་ནས་རྣམ་པ་ཧ་ཅང་འཁྲུག་པོ་ཡོད་པ་རེད། བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ནན་ཏན་ངང་གསན་ནས་ཟིན་ཐོ་ཞིབ་ཕྲ་བཀོད་དེ་འཐུས་མི་ཚོ་དང་སྤེལ་རེས་གཏིང་ཟབ་གནང་བ་རེད། ལྷོ་ཁའི་བྱ་གཞག་ཁག་ལ་ཐོབ་པའི་གྲུབ་འབྲས་ལ་ཁས་ལེན་གང་ལེགས་གནང་རྗེས། བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་འདས་ཟིན་པའི་ལོ་གཅིག་ནི་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་བསྐྲུན་པར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་འགོ་ཚུགས་ལོ་ཞིག་རེད་ལ། བོད་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ལ་ལྕག་སྐུལ་ཆེན་པོ་ཐེབས་པ་དང་། ངར་ཤུགས་རབ་ཏུ་འཕེལ་བ། སེམས་ཤུགས་ལྡབ་བརྒྱ་འཕེལ་བ་བཅས་ཀྱི་གལ་ཆེའི་ལོ་ཞིག་ཀྱང་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད།

ཡན་ཅིན་ཧའེ་གཞིས་རྩེའི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་པ་དང་། ཁོང་གིས་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས“དོན་ཆེན་བཞིར”དམ་པོར་དམིགས་པ་དང“འཛུགས་གཏོད་བཞིར”ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་དང་ལེགས་ཆ་འདོན་སྤེལ། འགན་འཁྲི་ཆེན་པོ་འཁུར་བ་དང་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་མངོན་པ་བཅས་བྱས་ནས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བསྐྲུན་པར་ལེགས་སྐྱེས་གསར་པ་དེ་བས་ཆེ་བ་འབུལ་དགོས། བཅོས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལྟ་བ་བརྟན་པོར་འཛུགས་པ་དང་། ཁ་ཕྲལ་དང་གཏོར་བཤིག་གི་བྱེད་སྤྱོད་ལ་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་བཏང་ནས། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་གྱི་ལས་དོན་ཁག་ཡག་པོ་སྒྲུབ་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྡེ་ཁུལ་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་སླར་གསོ་དང་ཁོར་ཡུག་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་དང་སླར་གསོ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། “གཙང་པོ་གཉིས་དང་ཆུ་བོ་བཞི”རྒྱུག་ཁུལ་གྱི་ནགས་བཟོ་སྔོ་འགྱུར་སོགས་སྐྱེ་ཁམས་རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་ཡག་པོ་བཅས་བྱས་ནས། སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སྲུང་བཅད་སྔར་བས་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས། མཐའ་མཚམས་སྟོབས་ཆེར་བཏང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཕྱི་ཕྱོགས་སྒོ་དབྱེའི་སྲིད་ཇུས་དང་འབྲེལ་མཐུད་ཧུར་ཐག་བྱས་ཏེ། ཕྱི་ཕྱོགས་སྒོ་དབྱེའི་རྨང་གཞི་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས། བརྩོན་ལེན་ཧུར་ཐག་དང་འཚོལ་ཞིབ་ཕོད་པ་བྱས་ནས། མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་གྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་བཏང་སྟེ། རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་གནས་སྤོ་ཐུབ་པ་དང་གཞིས་ཆགས་ཐུབ་པར་བྱེད་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།

ཁྲེན་ཡུང་ཆི་ཆབ་མདོའི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་སྐབས་ཁོང་གིས། ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ། དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཐོན་ལས་མ་ལག་མགྱོགས་མྱུར་བསྐྲུན་པ་དང་། ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་ལྷག་པར་དུ་ཁྲོན་བོད་ལྕགས་ལམ་དང་ནུས་རྒྱུ་གཙང་མའི་རྟེན་གཞི་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་ལས་གྲྭ་གལ་ཆེན་སྐྲུན་པའི་གོ་སྐབས་ལ་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ངང་ཐོན་ལས་བཀོད་པ་འཆར་འགོད་བྱས་ནས་ཁྱད་ལྡན་ལེགས་ཆའི་ཐོན་ལས་སྐྱེད་སྲིང་དང་སྟོབས་ཆེར་གཏོང་དགོས། “ཆེས་བཞིའི”ཚོང་གཉེར་ཁོར་ཡུག་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་བཏོད་དེ་ཁྲོམ་རའི་གསོན་ཤུགས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་ཚོང་འགུགས་མ་འདྲེན་བྱེད་ཤུགས་མུ་མཐུད་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྒུལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་སྣོན་དགོས། དམངས་འཚོ་འགན་ལེན་དང་ལེགས་སུ་གཏོང་བར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། “དམངས་འཚོའི་འདུ་འགོད་ཆེན་པོ་བཅུ”ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ། དམངས་འཚོའི་བྱ་བ་དངོས་21ཡག་པོ་སྒྲུབ་པ་བཅས་བྱས་ནས་དམངས་འཚོའི་བདེ་རྩ་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་སྒོ་མོ་འབྱེད་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་བྱེད་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྒུལ་ནུས་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ལག་བསྟར་བྱེད་མཁན་དང་། བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་མཁན། ལས་དོན་དངོས་སྒྲུབ་མཁན་བཅས་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ《སྙན་སྒྲོན》གྱི་ལས་འགན་ཁག་དོན་འཁྱོལ་ཞིབ་ཚགས་དང་དོན་འཁྱོལ་ཏན་ཏིག་བྱེད་པར་ཐུན་མོང་ཐོག་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ལས་ཀའི་གྲུབ་འབྲས་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།

ལིའུ་ཅང་མངའ་རིས་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་ཤིང་། ཁོང་གིས། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ཐབས་ཇུས་དང་འཆར་གཞིར་གོ་བ་གཏིང་ཟབ་བླངས་ནས། ཐོབ་པར་དཀའ་བའི་གོ་སྐབས་ལ་དམ་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་པ་དང་། ཐབས་སྒྱུར་གོང་འཕེལ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ། ལས་དོན་གྱི་བྱེད་ཐབས་སྔར་བས་ཞིབ་ཚགས་སུ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དང་། མཐའ་མཚམས་ཚོང་དོན། ལྗང་མདོག་སྐྱེ་ལྡན་འབྲོག་ལས་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ལྡན་ལེགས་ཆའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། མཆོང་སྐྱོད་དང་བསྙེགས་བརྒལ་ཧུར་ཐག་ཡོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རིང་ཚད་བརྒལ་གསར་པ་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས་པའི་ཐུགས་རེ་གནང་བ་རེད།