《མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས》(གཤམ་དུ་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ཞེས་བསྡུ་རྒྱུ)ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་མཐོ་ས་འཛུགས་གཏོད་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་བཅད་གལ་ཆེན་བསྐྲུན་པ། ཁྲིམས་སྐྱོང་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ཡག་པོ་མཐའ་འཁྱོངས། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱུན་མཐུད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། མི་དང་རང་བྱུང་ཁམས་ཞི་མཐུན་མཉམ་གནས་བཅས་ཡོང་ཆེད་དམིགས་སུ་གཤམ་གསལ་གྱི་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་སྟེ།

གཅིག མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་ཤེས་རྟོགས་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་མཐོ་ས་འཛུགས་གཏོད་ཀྱི་བསམ་བློའི་རང་རྟོགས་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རང་རྟོགས། བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་རང་རྟོགས་བཅས་ཆེ་རུ་ཏན་ཏིག་གཏོང་དགོས།

མཚོ་བོད་ས་མཐོར“འཛམ་གླིང་ཡང་རྩེ”ཞེས་བརྗོད་ཅིང་། འདི་ནི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་འཚོ་གནས་དང་ཕུགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་བཅད་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ནི་རང་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་ངོས་ནས་ཁྲིམས་འཛུགས་དང་ཚད་ལྡན་དུ་བཏང་བའི་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་ཆེད་དོན་བཅའ་ཁྲིམས་དང་པོ་དང་། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་དང་མཛུབ་སྟོན་དང་མཆན་བཀོད་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་དང་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་གལ་ཆེན་བཅས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པའི་བྱ་ཐབས་གལ་ཆེན་ཞིག རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཐོབ་པའི་གྲུབ་འབྲས་གལ་ཆེན་གཞན་ཞིག་བཅས་ཡིན་པ་དེས། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་རང་བྱུང་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་རྒྱུན་མཐུད་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་རྨང་གཞི་བརྟན་དུ་གཏོང་ཆེད་ཁྲིམས་སྐྱོང་འགན་ལེན་ནུས་ལྡན་བྱས་ཡོད།

མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དེ། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་ལ། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་ཕུགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་དང་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་དང་ཡང་འབྲེལ་བ་ཡོད། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་གྲུབ་ཆ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱིས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་ཁྲོད་གནས་བབ་གལ་ཆེན་བཟུང་ཡོད་ལ། ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཡང་ཐོན་པ་མ་ཟད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ཆེན་པོའང་ཁུར་ཡོད། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པ། ཁེ་ལས་དང་བྱ་གཞག་ཚན་པ། རྩ་འཛུགས་གཞན་དག་བཅས་དང་དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་དོན་མི་སྣས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཛུབ་ཁྲིད་དུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་དགོངས་པ་དང་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ཁྲིམས་སྐྱོང་དགོངས་པ་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་དང་མཛུབ་སྟོན་དང་མཆན་བཀོད་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་ལག་བསྟར། “རི་སྔོན་ཆུ་དྭངས་གསེར་དངུལ་རི་ལས་ལྷག་པ་དང་གངས་རི་འཁྱགས་ཀླུང་ཡིན་ཡང་གསེར་དངུལ་རི་ཡིན་པའི”འདུ་ཤེས་བརྟན་པོར་འཛུགས་པ། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་དང་རྒྱང་རིང་གཏིང་ཟབ་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཤེས་རྟོགས་གང་ལེགས། སློབ་སྦྱོང་དང་། དྲིལ་བསྒྲགས། ལག་བསྟར་བཅས་ཀྱི་འགན་འཁྲིའི་བསམ་པ་དང་འོས་འགན་སྒྲུབ་སེམས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་ཚད་མཐོའི་བསམ་བློའི་རང་རྟོགས་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རང་རྟོགས། བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་རང་རྟོགས་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་སློབ་སྦྱོང་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་ལག་བསྟར་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་མཐོ་ས་འཛུགས་གཏོད་དང་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་འཛུགས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མདུན་གྲལ་དུ་སླེབས་པའི་བརྩོན་ལེན་བྱས་ཏེ་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་དེ་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་པར་སྒྱུར་བ་བྱེད་དགོས།

གཉིས། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་འཁྱོལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་རང་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་མཐོ་ས་འཛུགས་གཏོད་ལ་སྣེ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ཁྲིམས་སྐྱོང་སྲོལ་ལམ་ཐོག་གྲུབ་འབྲས་དེ་བས་ཆེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་དགོས།

(གཅིག)མ་ལག་གི་འདུ་ཤེས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་མཐོ་ས་འཛུགས་གཏོད་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་རིག་གནས་མ་ལག་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་མ་ལག དམིགས་ཚད་འགན་འཁྲིའི་མ་ལག སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་ལམ་ལུགས་མ་ལག སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་མ་ལག་བཅས་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་བསྐྲུན་ནས་རི་ཆུ་ནགས་ཞིང་མཚེའུ་རྩྭ་བྱེ་འཁྱགས་བཅས་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྲུང་སྐྱོང་དང་མ་ལག་བཅོས་སྐྱོང་སྤྱི་འདོམས་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་སྟངས་འཛིན་ཡང་དག་བྱེད་པ། སྲུང་སྐྱོང་ཁྲོད་འཕེལ་རྒྱས་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཁྲོད་ཆུ་ཚད་དེ་བས་མཐོ་བའི་སྲུང་སྐྱོང་མཐའ་འཁྱོངས་བཅས་བྱས་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་དང་། སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་འབྱོར། སྐྱེ་ཁམས་བར་མཐོངས། སྐྱེ་ཁམས་ལམ་ལུགས། སྐྱེ་ཁམས་རིག་གནས་བཅས་གཞི་གཅིག་ཅན་འཛུགས་སྐྱོང་དང་དོ་དམ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། བྱེད་ཐབས་ནུས་ལྡན་སྤྱད་དེ་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོང་བྱས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་ཕུལ་བྱུང་གི་སྐྱེ་ཁམས་རིག་གནས་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས།སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་བརྒྱུད་བསྒྲགས་དང་། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་གི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་དར་སྤེལ་གཏོང་བ། དམངས་ཡོངས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་བྱང་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། ཚན་པ་དང་མི་སྒེར་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་འབྲེལ་ཡོད་བྱེད་སྒོར་ཞུགས་པར་སྐུལ་ལྕག་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བཅས་བྱེད་དགོས།

(གཉིས)ཁྲིམས་འཛུགས་འབྲེལ་མཐུད་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་། ཆུས་བཙུགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་དང་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན། ཆུས་བཙུགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་བཅས་ཀྱིས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ལ་དམིགས་ཏེ་ས་གནས་ཁྲིམས་འཛུགས་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་ལམ་ལུགས་ཀྱི་མ་ལག་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གཅིག་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་བྱ་ཐབས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་བཟོ་བར་དམ་འཛིན་བྱེད་པ་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་དུས་ཐོག་ཏུ་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་བྱ་ཐབས་ཀྱི་འཆར་ཟིན་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་འཆར་ཟིན་འགོད་དགོས། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཆེད་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་སྔ་ཙམ་ཞུགས་ཏེ་ཁྲིམས་སྲོལ་འཆར་ཟིན་དུས་ཐོག་ཏུ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་ལ་གྲོས་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུར་འབུལ་དགོས། གཉིས་ནས་རང་ལྗོངས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ཁྲིམས་འཛུགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དུས་ཐོག་དང་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གསེད་བཀྲོལ་བྱས་ཏེ་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་། བཟོ་བཅོས། མེད་པ་བཟོ་བ། འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་པ་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་སྤྱི་འདོམས་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་འཛུགས་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་འདོན་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། གསུམ་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ཚད་ལྡན་རང་བཞིན་གྱི་ཡིག་ཆར་ཆེད་དོན་ཞིབ་བཤེར་གྱི་ལས་དོན་སྤེལ་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་དང་མི་མཐུན་པའི་ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་སྒྲིག་སྲོལ། ཚད་ལྡན་རང་བཞིན་གྱི་ཡིག་ཆ་བཅས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གཙང་བཤེར་དང་དུས་ཐོག་ཏུ་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་པ་དང་མེད་པར་བཟོ་དགོས། བཞི་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་མཐུན་སྦྱོར་ཁྲིམས་འཛུགས་འཚོལ་ཞིབ་ཧུར་ཐག་བྱས་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་སྒྲིག་སྲོལ་ཐད་ཀྱི་མཉམ་ལས་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ། ས་གནས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛུགས་ལག་བསྟར་རང་བཞིན་དང་། ཁ་གསབ་རང་བཞིན། འཚོལ་ཞིབ་རང་བཞིན་བཅས་ཀྱི་ནུས་པ་གང་ལེགས་བཏོན་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་ཁྲིམས་སྐྱོང་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་མཉམ་དུ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

(གསུམ)ཁྲིམས་སྒྱུར་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། རིམ་ཁག་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དང་དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱིས་བྱེད་པོའི་འགན་འཁྲི་ཏན་ཏིག་ཁུར་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ནན་ཏན་བྱེད་དགོས། གཅིག་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ལས་དོན་དེ་རྒྱལ་དམངས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འཆར་འགོད་ནང་བཅུག་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་འཆར་འགོད་མ་ལག་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཆའི་བར་མཐོངས་གསར་སྤེལ་དང་བེད་སྤྱོད་ནན་དུ་དང་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་སྲིད་ཇུས་གལ་ཆེན་དང་། འཆར་འགོད་གལ་ཆེན། རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་བཅས་དུས་ཐོག་ཏུ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པ་བྱེད་དགོས། གཉིས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་མཐུན་སྦྱོར་མཉམ་འགུལ་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་དང་ལས་རྗེས་ཀྱི་གདེང་འཇོག་དཔྱད་ཞིབ་དང་དེ་བཞིན་འགན་འཁུར་བ་གཙོ་བོ་སྐོང་འདྲིའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ། མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཁྲིམས་འཛིན་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་ཏེ་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་གསར་སྤེལ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ནས་ཁྲིམས་འགལ་བྱེད་སྤྱོད་ལ་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་བཏང་སྟེ་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་གྱོད་གཞི་ཚབས་ཆེན་དང་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དང་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་དམར་ཐིག་ས་ཁོངས་ལས་བརྒལ་བའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་གྱོད་གཞི་ཁྲིམས་ལྟར་ཞིབ་བཤེར་ཐག་གཅོད་ནན་པོ་བྱེད་དགོས། གསུམ་ནས་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དེ་གའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་སླར་གསོ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན། ཐོན་ལས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་དང་ཁྱབ་ཚུལ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་སོགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་དོན་འཁྱོལ་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། བཞི་ནས་ཆ་འཕྲིན་ཡོངས་བསྒྲགས་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ནང་སྤྱི་དམངས་ཞུགས་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བའི་བྱེད་སྤྱོད་ལ་སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་འཐབ་རྩོད་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་ལྕག་དང་ཁྲིད་སྟོན་བཅས་བྱས་ཏེ་ལྗང་མདོག་གི་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ཐབས་དང་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་བྱ་སྤྱོད་དུ་འགྱུར་བ་བྱེད་དགོས། ལྔ་ནས་གཟེངས་བསྟོད་དང་བྱ་དགའ་སྤྲོད་པའི་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ལས་དོན་ལ་ལེགས་སྐྱེས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཕུལ་མཁན་གྱི་ཚན་པ་དང་མི་སྒེར་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་ལྟར་གཟེངས་བསྟོད་དང་བྱ་དགའ་སྤྲོད་དགོས།

(བཞི)ཁྲིམས་ལྟར་ལྟ་སྐུལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། རིམ་ཁག་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་དང་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་གྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ལ་ལྟ་སྐུལ་གྱི་འགན་འཁྲི་ཁུར་ནས་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་2024ལོ་ནས་བཟུང་རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་སམ་ཡང་ན་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་གྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་དུས་བཀག་བཞིན་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ལས་དོན་གྱི་གནས་ཚུལ་སྐོར་གྱི་རིམ་པ་དེ་གའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་སྙན་ཞུ་ཉན་ནས་གྲོས་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཁྲིམས་སྒྱུར་ཞིབ་བཤེར་སོགས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་གྱི་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་དང་དེའི་ལས་དོན་མི་སྣར་ཁྲིམས་བཞིན་འགན་འཁྲི་སྒྲུབ་རྒྱུར་ལྟ་སྐུལ་བཅས་བྱས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ནུས་ལྡན་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དང་དེའི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱིས་རིམ་པ་དེ་གའི་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་དང་དེ་བཞིན་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་གྱི་ལྟ་སྐུལ་རང་རྟོགས་ངང་དང་ལེན་བྱེད་པ་དང་འགན་འཁྲི་ཁག་བགོས་གཞིར་བཟུང་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དང་གཏན་འབེབས་ཁག་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་ནན་ཏན་བྱས་ཏེ་རང་འགུལ་ངང་དུས་ཐོག་ཏུ་རིམ་པ་དེ་གའི་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་སམ་ཡང་ན་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་ལ་གནས་ཚུལ་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་ཚུལ་སྙན་སེང་ཞུ་དགོས།

(ལྔ)ཁྲིམས་འཛིན་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། རིམ་ཁག་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་དང་། མི་དམངས་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་། འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ཁྲིམས་སྒྱུར་སྡེ་ཚན་བཅས་ཀྱིས་སྲིད་འཛིན་དང་ཁྲིམས་འཛིན་མཐུན་སྦྱོར་སྲུང་སྐྱོང་གི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས་སྲིད་འཛིན་ཁྲིམས་སྒྱུར་དེ་ཉེས་དོན་གྱོད་གཞི་སྒྲུབ་གཉེར་དང་སྤྱི་ཕན་གཏུག་བཤེར་གྱི་ཁྲིམས་འཛིན་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་གནོད་འཚེར་གུན་གསབ་སྤྲོད་པ་དེ་ཞིབ་དཔྱོད་ཀྱི་སྤྱི་ཕན་ཞུ་གཏུག་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་ཁྲིམས་སྒྱུར་ཁྲིམས་འཛིན་གྱི་ཆ་འཕྲིན་མཉམ་སྤྱོད་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ། གྱོད་གཞིའི་ཁུངས་སྣེ་ཕན་ཚུན་སྐྱེལ་སྤྲོད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་ལས་བརྒལ་བའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་ཁྲིམས་འཛིན་བདག་ཁོངས་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་ཁྲིམས་འཛིན་མཉམ་ལས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། འབྲེལ་ཡོད་ཚན་པས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ལ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཞབས་འདེགས་མཁོ་འདོན་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་ལྕག་བྱེད་དགོས།

གསུམ། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ལ་མཉམ་དུ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་གྱི་མཉམ་ཤུགས་ཆེན་པོ་རྒྱ་ཁྱབ་ངང་གྲུབ་པ་བྱེད་དགོས།

(གཅིག)ཏང་གིས་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་འགོ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་པ་ཁག་གི་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པ། ཁེ་ལས་དང་བྱ་གཞག་ཚན་པ་བཅས་ཀྱིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཚུགས་གནས་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་དང་། བསམ་བློའི་ངོས་འཛིན་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་སློབ་སྦྱོང་དང་། དྲིལ་བསྒྲགས། ལག་བསྟར་བཅས་བྱ་རྒྱུ་དེ་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་དང་དུས་རབས་གསར་པའི་ཏང་གི་བོད་སྐྱོང་མཛད་ཇུས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་དང་ཟུང་འབྲེལ་དམ་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། “དོན་ཆེན་བཞིར”དམིགས་པ་དང“འཛུགས་གཏོད་བཞིར”ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་པ། བྱེད་ཐབས་ནུས་ལྡན་སྤྱོད་པ། ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་མཉམ་དུ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

(གཉིས)འགན་ལེན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་སླར་གསོའི་ཐད་མ་དངུལ་གཏོང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་ཚན་རྩལ་ཆེད་ལས་ཤེས་ལྡན་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྔོན་ཐོན་དང་སྤྱོད་གོ་ཆོད་པའི་ལག་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བ་དང་བེད་སྤྱོད། ཚན་རྩལ་གྲུབ་འབྲས་གཞན་སྒྱུར་ལ་སྐུལ་འདེད། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ཁྲོད་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གྱི་འདེགས་སྐྱོར་ནུས་པ་བཏོན་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་ཚན་རྩལ་ཅན་དང་། གྲངས་འཛིན་ཅན། ཆ་འཕྲིན་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས།

(གསུམ)བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བའི་མཉམ་ཤུགས་ཆགས་པར་བྱེད་དགོས། རིམ་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་ལྷག་པར་དུ་ཁྲིམས་འཛིན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་འགོ་ཁྲིད་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་གཅིག་གྱུར་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་སློབ་སྦྱོང་དང་། དྲིལ་བསྒྲགས། སློབ་གསོ་བཅས“ལོ་ལྔ་ཚན་བརྒྱད་པའི”བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་ནང་དོན་གལ་ཆེན་ལ་བརྩི་བ་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་གདལ་འཆར་འགོད་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་འགན་འཁྲིའི་གསལ་ཐོར་འཇུག་པ། བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་བཅས་བྱས་ནས་གྱོད་གཞིར་བརྟེན་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། “8·15”རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཉིན་མོ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཟླ་བ། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་བསྒྲགས་ལག་བསྟར་ཉིན་མོ་སོགས་མཚམས་ཚིགས་གལ་ཆེན་ལ་བརྩིས་ནས་ལྟ་འདོད་ལ་ཉན་སྤྲོ་བའི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་དེ་ཁྲིམས་སྦྱོང་བ་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་དོན་མི་སྣ་དང་རིམ་ཁག་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མིས་རང་འགུལ་ངང་བཅའ་ཁྲིམས་སྦྱོང་བ་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་འགན་འཁྲི་བསྒྲུབས་པ། བཅའ་ཁྲིམས་སྲུང་བའི་ཐད་མིག་དཔེ་འདོན་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་དཔེ་སྟོན་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་དགོས། གསར་འགྱུར་སྨྱན་སྦྱོར་གྱིས་བྱེད་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་དྲིལ་བསྒྲགས་འཕྲིན་སྤེལ་བྱེད་དགོས། གསར་གཏོད་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་དེ་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛུགས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་དྲིལ་བསྒྲགས་རྒྱ་ཁྱབ་དང་གཏིང་ཟབ་བྱས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་གྲོང་གསེབ་དང་། སློབ་གྲྭ ལས་ཁུངས། སྡེ་ཁུལ། ཁེ་ལས། ཚན་པ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཡུལ། དྲ་རྒྱ། ཁྱིམ་ཚང་། དམག་སྒར་བཅས་སུ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བར་མུ་མཐུད་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱ་ཆེད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཟང་པོ་གཏོད་དགོས།

གཏན་འབེབས་འདི་2023ལོའི་ཟླ་9ཚེས་1ཉིན་ནས་བཟུང་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།