ཉེ་ཆར། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི“ཚོགས་སྒྲིག་རྣམ་པའི”བོད་སྐྱོར་སྨན་བཅོས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་འཐུས་མིའི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ལྷ་སར་འཚོགས་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་ལས་དོན་དང་བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་རྣམ་བཤད་གལ་ཆེན་དང་དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི“ཚོགས་སྒྲིག་རྣམ་པའི”རོགས་སྐྱོར་ལས་དོན་གྱི་སྐུལ་སྤེལ་ཚོགས་འདུའི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་བསྟར་བྱས་པ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྨན་ཁང་དང་རྫོང་13གྱི“ཚོགས་སྒྲིག་རྣམ་པའི”བོད་སྐྱོར་སྨན་བཅོས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་འཐུས་མིའི་བསམ་འཆར་དང་གྲོས་འགོ་ཉན་པ། ཐག་གཅོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་ལས་དོན་ལ་བཀོད་སྒྲིག་བཅས་བྱས་པ་རེད། ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ། ལྗོངས་ཏང་ཨུད་རྩ་འཛུགས་པུའི་པུའུ་ཀྲང་བཅས་ཡིན་པའི་ཁྲེན་ཡུང་ཆིས་ཚོགས་འདུ་གཙོ་སྐྱོང་གནང་བ་དང་འབྲེལ་གསུང་བཤད་ཀྱང་གནང་བ་རེད།

ཁྲེན་ཡུང་ཆིས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི“ཚོགས་སྒྲིག་རྣམ་པའི”རོགས་སྐྱོར་ལས་དོན་གྱི་སྐུལ་སྤེལ་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ཚུན། རྒྱ་ཆེའི་བོད་སྐྱོར་སྨན་བཅོས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣས་བརྩེ་བ་ཟབ་མོ་འཆང་བཞིན་རང་འགན་གཙང་སྒྲུབ་ཀྱིས་ལས་དོན་ཁག་ལ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་བར་དུས་མཚམས་རང་བཞིན་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་རྫོང་སྨན་ཁང་13གྱི“ཚོགས་སྒྲིག་རྣམ་པའི”བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་འགོ་ཡག་པོ་འཛུགས་ཐུབ་ཡོད། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཚུགས་གནས་སྔར་བས་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་དང་། བསམ་བློའི་ངོས་འཛིན་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། “སྤུས་འབོར་གཉིས་ལྡན་ལྔ”ལ་དམིགས་པ། སྨན་ཁང་ཡག་པོ་ཁག་གཅིག་དང་ཆུ་ཚད་མཐོ་བའི་སྨན་བཅོས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་དཔུང་ཁག་ཁག་ཅིག་སྐྱེད་སྲིང་ཧུར་ཐག་བཅས་བྱས་ནས། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་བདེ་ཐང་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་འགན་འཁྲི་ཕྲག་ཏུ་འཁུར་དགོས། དགེ་རྒན་གྱིས་དགེ་ཕྲུག་བརྒྱུད་རོགས་ཁྲིད་གསུམ་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་།  ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་དཔུང་ཁག་གསོ་སྐྱོང་གི་འཆར་འགོད་བཟོ་བ། དམིགས་བཙུགས་གསོ་སྐྱོང་དང་། རྒྱུན་མཐུད་གསོ་སྐྱོང་། ཡུན་རིང་གསོ་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། རོགས་ཁྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གནད་སྨིན་འཛུགས་པ་བཅས་བྱས་ནས་རོགས་ཁྲིད་ཀྱི་ཕན་འབྲས་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། གཙོ་གནད་ཚན་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་། མདུན་ཕྱོགས་དང་རྒྱབ་ཕྱོགས་མཉམ་འགུལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ། ས་མཐོའི་ནད་དང་། ཐོན་མང་བའི་ནད། རྒྱུན་མཐོང་ནད་བཅས་ཀྱི་སྨན་བཅོས་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་ཐད་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས། རོགས་སྐྱོར་སྨན་ཁང་གི་སྔོན་ཐོན་འདུ་ཤེས་དང་ཉམས་མྱོང་དཔྱད་གཞིར་གང་ལེགས་བཟུང་ནས། དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རོགས་སྐྱོར་ཐོབ་པའི་སྨན་ཁང་གི་གསོན་ཤུགས་ཆེ་རུ་དང་ནད་པའི་བློ་ཡིད་ཚིམ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། ཁྱབ་འགྱེད་སྐུལ་ཁྲིད་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་། རྒྱང་ཁྲིད་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ལས་སྟེགས་ཡག་པོ་སྤྱོད་པ། “1+7+13”སྨན་ཁང་གི་མཉམ་འབྲེལ་མཉམ་འགུལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ། ལྷག་པར་དུ་རྫོང་མི་དམངས་སྨན་ཁང་13གྱིས་མཐའ་འཁོར་གྱི་རྫོང་དང་ཤང་ལ་ཁྱབ་འགྱེད་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བཅས་བྱས་ཏེ། བདེ་ཐང་གི་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བ་དང་། སྨན་བཅོས་དང་སྨན་རྫས་སྤྲོད་པ། ནད་བཅོས་སྲོག་སྐྱོབ་བཅས་ཀྱི་ཁྲོད་མི་རིགས་ཁག་འགྲོ་འོང་དང་། སྤེལ་རེས། མཉམ་འདྲེས་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།

ཁྲེན་ཡུང་ཆིས་རིམ་ཁག་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་སྨན་བཅོས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི“ཚོགས་སྒྲིག་རྣམ་པའི”བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་དུ་བརྩིས་ནས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མ་དངུལ་དང་། ཚན་ཞིབ་འགག་སྒྲོལ། སྨན་བཅོས་སྒྲིག་ཆས། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད། མི་སྣའི་སྒྲིག་ཁོངས་སོགས་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོའི་འགན་ལེན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། སྨན་བཅོས་དང་སློབ་གསོ་མཐུན་སྦྱོར་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་བཅས་བྱས་ནས་ལས་ཀའི་མཉམ་ཤུགས་སྔར་བས་ཆགས་པ་དང་ལས་ཕྱོད་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། བོད་སྐྱོར་སྨན་བཅོས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་ཐུགས་ཁུར་དང་གཅེས་སྐྱོང་ཡག་པོ་དང་། གླ་ཆའི་ཐོབ་ཐང་དང་གོ་མིང་དཔྱད་འདེམས་གདན་ཞུ་སོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་ཡག་པོ། རྒྱབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་ཁྲལ་སེལ་རོགས་བཅས་བྱས་ནས་ལས་ཀའི་ཆ་རྐྱེན་དང་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོ་གཏོད་དགོས་པའི་ནན་བཤད་གནང་བ་རེད།