ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་བྱས་ཚུལ་ལ་སྐོར་ལྟ་བྱེད།  

    གཞི་རིམ་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པའི་ལོའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཚུན་གྱི་ཟླ་བ་གསུམ་རིང་འབད་འཐབ་བྱས་པ་བརྒྱུད་གྲོང་ཚོར་བཅའ་སྡོད་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་ཁག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་བྱེད་སྒོའི་སྤྱིའི་བླང་བྱར་དམ་པོར་དམིགས་པ་དང་འབྲེལ་གཏུག་ས་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དངོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་དམ་ཟབ་བྱས་ནས་ཏང་གི་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་རྒྱ་ཁྱབ་གཏིང་ཟབ་ངང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བའི་མངོན་གསལ་དོད་པའི་གནད་དོན་གཙོ་བོར་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་དང་གཞི་རིམ་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་ཏན་ཏིག་བརྒྱབ་སྟབས་ཏང་དང་མང་ཚོགས་དབར་དང་ལས་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་སྔར་བས་ཟབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྱེད་སྒོར་དུས་མཚམས་རང་བཞིན་གྱི་ཕན་འབྲས་ཐོབ་ཡོད།

    ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་འབྲེལ་གཏུག་ས་ཚིགས་སུ་བཅའ་སྡོད་བྱས་མ་ཐག་ཁྱིམ་ཚང་མི་རེ་ངོ་རེའི་མང་ཚོགས་ལ་འཚམས་འདྲི་བྱས་ནས་གོ་བདེ་ཞིང་ཤེས་སླ་བའི་སྐད་ཆ་དང་གསོན་ཉམས་ལྡན་ཞིང་འཁྲུག་ཆ་དོད་པའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་མང་ཚོགས་ལ་ཏང་གི་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་སྒྲོག་འགྲེལ་བྱས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཚོས་གོ་བ་ལོན་ཐུབ་པ་དང་བློ་ལ་བརྟན་པོ་ངེས་ཐུབ་པ་བྱས་ཡོད། མིག་སྔའི་བར་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཏང་གི་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་ཆེད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཐེངས་11171བྱས་པ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་6648སྐོང་ཚོགས་བྱས་པར་མི་ཐེངས་ཁྲི་50ཙམ་ཞུགས་པ། མང་ཚོགས་དང་སྙིང་གཏམ་ཤོད་རེས་དང་མི་ཐེངས་62411ལ་སློབ་གསོ་བཏང་བ་བཅས་དང་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་དང “3.28”ཀྱི་བོད་ཀྱི་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱའི་བཅིངས་འགྲོལ་དྲན་གསོའི་ཉིན་མོ་སོགས་གཞི་རྟེན་དུ་བྱས་ཏེ་མང་ཚོགས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་སྣ་མང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རིག་གནས་རོལ་རྩེད་བྱེད་སྒོ་ཐེངས་5000ཙམ་སྤེལ་ཡོད། རྒྱ་ཁྱབ་གཏིང་ཟབ་ངང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་མི་རིགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ཚོས་རང་ཁྱིམ་དང་། ཞིང་ནང་། འབྲོག་ར་བཅས་སུ་ཏང་གི་གསུང་སྒྲ་ཉན་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་དང་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་ལས་ཀ་ཏན་ཏིག་བྱས་པ་མཐོང་ནས་མཐུན་སྒྲིལ་བརྟན་ལྷིང་ནི་བདེ་སྐྱིད་དང་ཁ་ཕྲལ་ཟང་ཟིང་ནི་ཆག་སྒོ་ཡིན་པའི་གནས་ལུགས་སྔར་ལས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་དང་ཏང་གི་རྗེས་སུ་ཇི་སྲིད་བར་འབྲངས་པའི་མི་རིགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ཚོའི་ཡིད་ཆེས་དང་ཆོད་སེམས་སྔར་ལས་བརྟན་དུ་ཕྱིན་ཡོད།

    གྲོང་ཚོར་བཅའ་སྡོད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ཁག་གིས་མང་ཚོགས་ཚོས་བརྗོད་མང་ཤོས་ཀྱི་གནད་དོན་ནས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་མངོན་གསལ་དོད་པའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ནུས་ལྡན་བྱས་ཤིང་། ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་འབྲེལ་གཏུག་ས་ཚིགས་སུ་བཅའ་སྡོད་བྱས་རྗེས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་བསྐྱོད་དེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་། ལྷགས་པའི་འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི། ཞིང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་བརྟག་དཔྱད་དང་ཤེས་རྟོགས་བྱས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བའི་ཐད་ལྷགས་པའི་གནད་དོན་5120དབྱེ་གསེད་བྱས་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་གཞི་རིམ་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པ་དང་ཚོད་འཛིན་ཕོག་པའི་མངོན་གསལ་དོད་པའི་གནད་དོན་ལ་དམ་པོར་དམིགས་ཏེ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་དབྱེ་ཞིབ་གཏིང་ཟབ་བྱས་པ་དང་ཁ་གཏད་གཅོག་ཐབས་བཙལ་ནས་འབྲེལ་གཏུག་ས་ཚིགས་ཆེད་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བསམ་ཕྱོགས་ཁག་4596དབྱེ་གསེད་བྱས་པ་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་དང་། རླུང་འཕྲིན། བཪྙན་འཕྲིན་བཅས་གྲོང་ཚོ་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་2158ཐག་གཅོད་བྱས་པ། འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་ཁག་2204གྲལ་སྒྲིག་ཐག་གཅོད་བྱས་པར་ཕན་པ་ཐོབ་མཁན་མང་ཚོགས་ཁྲི་70ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ་དང་རིམ་ཁག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཁག་1147བརྩོན་ལེན་དང་དོན་འཁྱོལ་ཧུར་ཐག་བྱས་པར་མ་དངུལ་བསྡོམས་འབོར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་2ལས་བརྒལ་བ་དང་འབྲེལ་གཏུག་ས་ཚིགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ཚོད་འཛིན་ཕོག་པའི་དཀའ་གནད་ཁ་ཤས་རགས་ཙམ་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་མང་ཚོགས་ཚོས་སྤྱོད་གོ་ཆོད་པའི་ལག་རྩལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བྱ་རྒྱུར་རོགས་རམ་དང་མཛུབ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ཐོན་སྐྱེད་དང་། བྱ་གཞག་གསར་གཏོད། ལས་ཞུགས་བཅས་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་ཞིང་མིག་སྔར་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངལ་ནུས་མི་ཐེངས་ཁྲི་5ལྷག་ཙམ་ཕྱིར་བསྐྱོད་རྒྱུར་རོགས་རམ་བྱས་སྟབས་མང་ཚོགས་ཀྱི་དངུལ་སྨར་ཡོང་འབབ་ཧ་ཅང་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད།

    གྲོང་ཚོར་བཅའ་སྡོད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་ས་གནས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་སྐབས་བརྗེ་རེས་དེ་གོ་སྐབས་ལ་བརྩིས་ཏེ་གཞི་རིམ་གྱིས་རྩ་འཛུགས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུར་མཛུབ་ཁྲིད་དང་རོགས་རམ་བྱས་ཏེ་མང་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བ་བྱ་རྒྱུ་དང་། མང་ཚོགས་ལ་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱ་རྒྱུ། མང་ཚོགས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་མང་ཚོགས་ལས་དོན་ལམ་ལུགས་ཅན་དང་། ཚན་རིག་ཅན། ཚད་ལྡན་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མཐོ་རུ་བཏང་ཡོད། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བརྒྱུད་གྲོང་ཚོའི་ཨུ་ལྷན་2ཀྱི་ཚན་ཁག་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་6214དང་། གྲོང་མིའི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་5448 ཏང་ཡོན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་3562བཅས་འཚོགས་ཏེ་གྲོང་ཚོའི་ཨུ་ལྷན་2ཀྱི་ཚན་ཁག་གི་རྩ་བའི་གནས་ཚུལ་དང་། ལས་དོན་སྒྲུབ་ནུས། བསམ་བློ་གཏོང་ཚུལ། མང་ཚོགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་སོགས་སྟངས་འཛིན་དང་ཤེས་རྟོགས་བྱས་ནས་གྲོང་ཚོའི་ཨུ་ལྷན་2ཀྱི་ཚན་ཁག་གིས་རང་ངོས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་ཆེད་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་བཏིང་ཡོད་པ་རེད།

    ས་གནས་དེ་གའི་ཏང་ཨུད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་འོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་འབྲེལ་གཏུག་ས་ཚིགས་ཡག་པོ་འདེམ་རྒྱུ་དང་གྲོང་ཚོའི (ཡུལ་མི )ཨུ་ལྷན་2ཀྱི་ཚན་ཁག་དང་ལྷག་པར་དུ་གྲོང་ཚོའི (ཡུལ་མི )ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་དང་གྲོང་ཚོ (ཡུལ་མི )ཨུ་ལྷན་གྱི་ཀྲུའུ་རེན་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བཀོད་སྒྲིག་བྱ་རྒྱུར་མཛུབ་ཁྲིད་བྱས་པ་དང་གྲོང་ཚོའི་རྗེས་གྲབས་ལས་བྱེད་པ་1118ལ་རོགས་རམ་དང་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཡོད། སྟབས་བདེ་དང་། སྤྱོད་བདེ། ཕན་པ། ནུས་ལྡན་བཅས་ཀྱི་རྩ་དོན་ལྟར་གྲོང་ཚོའི (ཡུལ་མི )རྩ་འཛུགས་ལ་གྲོང་སྲོལ་དམངས་ཆིངས་དང་། གྲོང་དོན་མངོན་གསལ། གྲོང་ཚོའི་ཨུ་ལྷན་2ཀྱི་ཚན་ཁག་གི་ཁོངས་མིའི་རྩ་བའི་འགན་འཁྲི ཚོགས་འདུ་གསུམ་དང་སློབ་ཚན་གཅིག ཏང་སྲོལ་སྲིད་གཙང་འཛུགས་སྐྱོང་སོགས་ཐད་ཀྱི་སྒྲིག་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ཁག་2671འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་རོགས་བྱས་ཡོད། གྲོང་ཚོའི་ལས་བྱེད་པར་བསམ་བློ་ཆབ་སྲིད་དང་། ཚན་རིག་རིག་གནས། བཅའ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་སྲོལ། མང་ཚོགས་ལས་དོན། སྤྱོད་གཙང་རང་གཅུན་སོགས་ཐད་ཀྱི་སློབ་གསོ་བཏང་སྟེ་ཁོང་ཚོའི་ཕྱོགས་བསྡུས་བྱང་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་ནས་གྲོང་ཚོའི (ཡུལ་མི )རྩ་འཛུགས་དང་ལས་བྱེད་པ་ཚོ་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་ལ་དངོས་འབྲེལ་གྱུར་བ་བྱས་ཐོག་མང་ཚོགས་ཚོར་ནམ་ཡང་མི་འགྲོ་བའི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་བཞག་ཡོད།

    བསྡོམས་རྩིས་ལ་གཞིགས་ན། ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་203དང་ལས་བྱེད་པ་1200ལྷག་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་མཐོ་ཚད་སྨི་4700ཡན་གྱི་འབྲེལ་གཏུག་ས་ཚིགས་སུ་ལས་དོན་སྒྲུབ་པ་དང་ས་ཚིགས་ལ་ལའི་མཐོ་ཚད་ཐ་ན་སྨི་5000ལས་བརྒལ་ཡོད། ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ལ་ལའི་ཁོངས་མིས་ལྕི་བ་བསྒྲུགས་ཏེ་དྲོད་ལེན་བྱས་པ་དང་འཁྱག་པ་བཞུར་ཏེ་ལྟོ་བཟོ་ཡི་ཡོད། གྲོང་ཚོར་བཅའ་སྡོད་རིམ་ཁག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་དཀའ་ངལ་སྣ་ཚོགས་ཁྱད་བསད་བྱས་ཏེ་འཐབ་ཕྱོགས་དང་པོར་ལས་བྱེད་པས་བྱ་གཞག་གཏོད་པ་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་དང་པོར་བྱ་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ། འཐབ་ཕྱོགས་དང་པོར་ཐབས་ཤེས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པ། འཐབ་ཕྱོགས་དང་པོར་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པ། འཐབ་ཕྱོགས་དང་པོར་སྤྱོད་ཚུལ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་གཏོང་བ། འཐབ་ཕྱོགས་དང་པོར་ དཔེ་མཚོན་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བ། འཐབ་ཕྱོགས་དང་པོར་འགལ་བ་སེལ་བ་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན་གྱི་བླང་བྱ་ལྟར་གྲོང་ཚོར་བཅའ་སྡོད་དུས་ཚོད་དང་མི་གྲངས་འགན་ལེན་བྱས་ཏེ་མང་ཚོགས་དང་མཉམ་ཟ་མཉམ་སྡོད་དང་མཉམ་དུ་སློབ་སྦྱོང་དང་མཉམ་དུ་ངལ་རྩོལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

    ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཚུན་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་མང་ཚོགས་མི་ཐེངས་45900ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་དང་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པའི་རྒྱ་ཁྱོན་90%ཡན་ཟིན་པ་དང་ཆ་ཤས་སུ་100%ཟིན་ཡོད། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་ཁག་ཏང་སྲིད་ལས་ཁུངས་དང་ཁེ་ལས་བྱ་གཞག་ཚན་པས་ལས་བཟོ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ་སྒོར་ཁྲི་728.5ཞལ་འདེབས་ཕུལ་བ་དང་དབུལ་པོའི་དུད་ཚང་དང་། འགན་ལེན་ལྔའི་དུད་ཚང་། དམག་མི་དང་སྔོན་གཤེགས་དཔའ་བོའི་ནང་མི་བཅས་ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་ཏེ་ཁོང་ཚོའི་འཚོ་བའི་ཐད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱས་སྟབས་མང་ཚོགས་ཚོའི་ཚད་མཐོའི་བསྔགས་བརྗོད་ཐོབ་པ་དང་ས་གནས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གི་ལས་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས་ཚོས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་མ་ཟད་ད་རེས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་དེ་རྒྱུན་གཏན་གྱི་ལས་དོན་ལ་བརྩིས་ནས་མཐའ་འཁྱོངས་ཀྱང་བྱེད་དགོས་པའི་རེ་བ་བཏོན་ཡོད་པ་རེད།