ཚེས་21ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པ་འཚོགས་ནས་ཀྲུང་དབྱང་གི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ལྔ་པ་དང་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པའི་དགོངས་དོན་སྒོ་ཀུན་ནས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་དང་། ལོ་ལྔའི་རིང་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལས་དོན་ཕྱོགས་སྡོམ། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་སྔོན་ཐོན་མཉམ་སྡེབ་དང་སྔོན་ཐོན་ལས་དོན་པར་གཟེངས་བསྟོད། དེང་སྐབས་དང་ཕྱིན་ཆད་སྐབས་ཤིག་རིང་གི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལས་འགན་བཀོད་སྒྲིག་བཅས་བྱས་པ་རེད།

    རྒྱལ་ཁབ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་པུའུ་ཡིས་ཚོགས་ཆེན་ལ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་བའི་འཕྲིན་ཡིག་བཏང་གནང་བ་དང་། ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཁྲེན་ཆོན་གོས་འཕྲིན་ཡིག་བཏང་ནས་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུས་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་པད་མ་འཕྲིན་ལས་ཚོགས་འདུར་ཕེབས་པ་དང་འབྲེལ་གསུང་བཤད་ཀྱང་གནང་བ། ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཝུའུ་དབྱིང་ཅེས་ཚོགས་འདུ་གཙོ་སྐྱོང་གནང་བ་བཅས་རེད།

    ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་པུའི་ཏང་ཙུའུ་ཡི་ཁོངས་མི་མི་དོན་སིའི་སི་ཀྲང་ཧོ་ཅེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་པུའི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་བའི་འཕྲིན་ཡིག་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་བ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཀུང་ཕུའུ་ཀོང་གིས་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཁྲེན་ཆོན་གོའི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་བའི་འཕྲིན་ཡིག་སྒྲོག་སྦྱངས་དང་འབྲེལ་ཕྱོགས་སྡོམ་གསུང་བཤད་ཀྱང་གནང་བ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཏང་ཙུའུ་ཡི་ཁོངས་མི་དྲུང་ཆེ་ཀའོ་དབྱང་གིས 《ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་སྔོན་ཐོན་མཉམ་སྡེབ་དང་སྔོན་ཐོན་མི་སྒེར་ལ་གཟེངས་བསྟོད་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་གཏན་འབེབས 》སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་བ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་རྒྱུན་ཨུད་ཀྱི་ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པ་རྡོ་རྗེ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཆའོ་ཡོན་ཀྲུང་། བོད་དམག་ཁུལ་གྱི་སི་ལིང་ཡོན་གཞོན་པ་ཏང་ཨེན་ཁྲེང་བཅས་ཚོགས་འདུར་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད།

    ཁྲེན་ཆོན་གོས་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་བའི་འཕྲིན་ཡིག་ནང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་སྣོད་བཅུད་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོ་འགན་ལེན་བྱ་རྒྱུ་ནི་བློ་མཐུན་ཧུའུ་ཅིན་ཐའོ་ཡིས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་མཛུབ་སྟོན་བླང་བྱ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་དགོས་མཁོ། བོད་འདི་རྒྱུན་བསྲིང་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་སྐུལ་མ་གཏོང་བའི་དགོས་མཁོ། ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་འཐབ་རྩོད་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་དགོས་མཁོ་བཅས་ཡིན་སྟབས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་པ་ཁག་དང་སྡེ་ཚན་ཁག་དང་ལྷག་པར་དུ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱིས་ད་རེས་ཚོགས་འདུ་དེ་གོ་སྐབས་ཤིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་བསམ་བློ་དང་བྱ་སྤྱོད་དེ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་བཀོད་སྒྲིག་བླང་བྱའི་ཐོག་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བ་བྱས་ནས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་སྣོད་བཅུད་འཛུགས་སྐྱོང་གི་རྨང་གཞིའི་རང་བཞིན་དང་། འཐབ་ཇུས་རང་བཞིན། དཀའ་ཚེགས་རང་བཞིན། ཡུན་རིང་རང་བཞིན་བཅས་ངོས་འཛིན་གང་ལེགས་བྱས་ཐོག་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་འཛུགས་སྐྲུན་དེ་ཕ་ཚ་བུ་རྒྱུད་ལ་བདེ་བ་སྐྲུན་པའི་འཐབ་ཇུས་ལས་གྲྭར་བརྩིས་ནས་དེ་བས་མངོན་གསལ་དོད་པའི་གནས་བབ་ཏུ་འཇོག་དགོས། སྲུང་སྐྱོང་སྔོན་སྤེལ་དང་། ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་། ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་པ། གཙོ་གནད་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡོང་བ་བཅས་མཐའ་འཁྱོངས་དང་གོང་འཕེལ་གཏོང་རིང་སྲུང་སྐྱོང་ལ་གཙིགས་ཆེན་དང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་རིང་འཕེལ་རྒྱས་དོན་གཉེར་བྱ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་སྣོད་བཅུད་བཟང་བའི་བོད་ལྗོངས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་བརྟན་པོ་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུ་དེ་སྲོག་ཤིང་དུ་བརྩིས་ནས་སྣོད་བཅུད་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་འཛུགས་སྐྲུན་འཆར་འགོད་ལག་ལེན་མགྱོགས་པོ་བསྟར་དགོས་པ་སྟེ། གཙོ་གནད་ས་ཁུལ་གྱི་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ས་ཆུ་སྲུང་འཛིན་དང་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། སྣོད་བཅུད་ཁ་གསབ་ཕུགས་ཕན་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྣོད་བཅུད་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་མ་གང་ཐུབ་གཏོང་བ། འཁོར་སྐྱོད་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། ནུས་རྒྱུ་བསྲི་ཚགས་དང་བཙོག་འབུད་ཉུང་གཏོང་གི་བླང་བྱ་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་བཅས་བྱས་ནས་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་རི་ཆུ་ཀླུང་གསུམ་སྲུང་སྐྱོང་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ་རང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་གོང་འཕེལ་འགྲོ་བའི་རྣམ་པ་གསར་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་གཏོད་དགོས་ཞེས་འཁོད་ཡོད།

    པད་མ་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་དང་ཐོག་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེའི་ལས་བཟོ་དང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་སེམས་ཁུར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་སྤྱི་ཚོགས་ལས་རིགས་ཁག་ལ་སྙིང་དབུས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་གནང་བ་དང་འབྲེལ་བླ་ན་མེད་པའི་གུས་འདུད་ཀྱང་ཞུས་ཤིང་། ཁོང་གིས་ད་ཕན་ལོ་ཤས་རིང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་གོང་འཕེལ་ལྟ་བས་གཅིག་འདོམས་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་དབྱང་གི་འཐབ་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་སྒོ་ཀུན་ནས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས་གོང་འཕེལ་གཏོང་རིང་སྲུང་སྐྱོང་ལ་གཙིགས་ཆེན་དང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་རིང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་མ་བཏང་སྟེ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་འཆར་འགོད་དང་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་སྐུལ་མ་གཏོང་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་པས་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་དང་། སྔོན་འགོག་གཙོ་བོ་དང་འགོག་བཅོས་ཟུང་འབྲེལ་བྱ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་དང་ཁོར་ཡུག་དོ་དམ་ལ་བརྟན་པོའི་ངང་སྐུལ་མ་གཏོང་བ། ཁྲིམས་ལྟར་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་དང་ཆེད་དོན་བཅོས་སྒྲིག་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་པས་ཁོར་ཡུག་བདེ་འཇགས་འགན་ལེན་ནུས་ལྡན་བྱུང་བ། ཐབས་མང་མཉམ་སྤྱོད་དང་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་པས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་ལས་ཀའི་རྨང་གཞི་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བརྟན་དུ་སོང་བ་དང་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་གཞག་དེ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དུས་རིམ་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་སླེབས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད།

    པད་མ་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱིས་རིམ་པ་ཁག་དང་སྡེ་ཚན་ཁག་ལ་ངེས་པར་དུ་ལོ་རྒྱུས་དང་། མི་རིགས། ཕ་ཚ་བུ་རྒྱུད་བཅས་ལ་ཚད་མཐོའི་འགན་འཁུར་བའི་ལས་འགན་སྒྲུབ་སེམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ལྗོངས་ས་མཐོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་གང་ཐུབ་འཛུགས་པ་དང་། དཔལ་འབྱོར་འཕར་སྟངས་བསྒྱུར་རྒྱུར་སྐུལ་མ་གང་ཐུབ་གཏོང་བ། ཐོན་ཁུངས་རྒྱུན་བསྲིང་ངང་གསར་སྤེལ་བེད་སྤྱོད་མངོན་འགྱུར་གང་ཐུབ་ཡོང་བ་བྱེད་པ། ནུས་རྒྱུ་བསྲི་ཚགས་དང་བཙོག་འབུད་ཉུང་གཏོང་ལ་སྐུལ་མ་གང་ཐུབ་གཏོང་བ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་གང་ཐུབ་གཏོང་བ། སྣོད་བཅུད་རིག་གནས་དར་སྤེལ་གང་ཐུབ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་པ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས “ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་ནས་མཐུན་སྦྱོར་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱས་ནས་གཙོ་གནད་ཚད་བརྒལ་བྱེད་པ། འགོག་བཅོས་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ་འགོ་ནས་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པ། སྲིད་གཞུང་གི་གཙོ་ཁྲིད་དང་དམངས་ཡོངས་ཀྱི་ཞུགས་པ ”བཅས་ཀྱི་རྩ་བའི་རྩ་དོན་ལྟར་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་དང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཁྱད་ལྡན་ལེགས་ལྡན་ཐོན་ཁུངས་གསར་སྤེལ་བེད་སྤྱོད་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ། དེང་སྐབས་དང་ཕུགས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ། སྲིད་གཞུང་གི་གཙོ་ཁྲིད་དང་དམངས་ཡོངས་ཞུགས་པའི་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་བཅས་སྒོ་ཀུན་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་བྱས་ནས་རང་བཞིན་གྱི་སླར་གསོ་དང་སྣོད་བཅུད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་ཟུང་འབྲེལ་དང་། སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་གཙོ་གཟུགས་ནུས་པའི་ཁུལ་གསར་སྤེལ་བྱ་རྒྱུ་ཟུང་འབྲེལ། སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་འབབ་འཕར་དང་དམངས་འཚོ་ལེགས་གཏོང་བྱ་རྒྱུ་ཟུང་འབྲེལ་བཅས་བྱས་ཏེ་2020ལོར་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐོབ་པ་དང་2030ལོར་སླེབས་སྐབས་སྣོད་བཅུད་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་སྤྱིར་ན་འཛུགས་པ་དང་། སྣོད་བཅུད་ནུས་པ་གཙོ་བོ་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་ཐུབ་པ། རྒྱུན་བསྲིང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ནུས་པ་མངོན་གསལ་དོད་པོས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ། སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་མངོན་གསལ་དོད་པོས་ལེགས་སུ་འགྲོ་བ་བཅས་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་བྱང་བྱ་བཏོན་གནང་བ་རེད།

    པད་མ་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་པ་ཁག་དང་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་བསམ་བློ་སྔར་བས་གཅིག་གྱུར་དང་ངོས་འཛིན་མཐོ་རུ་བཏང་ནས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དེ་འཕེལ་རྒྱས་དང་དམངས་འཚོ་ལེགས་སུ་གཏོང་བའི་དོན་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་རྩ་འཛུགས་འགོ་ཁྲིད་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། སྒྲིག་སྲོལ་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཁྲིམས་འཛིན་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ། གླེང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཡག་པོ་གཏོད་པ་བཅས་བྱས་ནས་ལས་དོན་ཁག་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་རྒྱུའི་འགན་ལེན་བྱེད་པ་དང་བོད་ཀྱི་རི་ཆུ་ཀླུང་གསུམ་སྲུང་སྐྱོང་ལེགས་པར་བྱས་ཏེ་རང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་གཞག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མདུན་ཕྱོགས་སུ་སྐུལ་མ་ཧུར་ཐག་གཏོང་དགོས་ཞེས་ནན་བཤད་གནང་བ་རེད།

    ཝུའུ་དབྱིང་ཅེས་ཚོགས་འདུ་གཙོ་སྐྱོང་གནང་སྐབས་རིམ་ཁག་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་ལ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་བཏོན་པའི་དམིགས་ཚད་ལས་འགན་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བ་བྱས་ཏེ་རང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་གཞག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐས་རིམ་གསར་པར་སླེབས་རྒྱུར་སྐུལ་མ་ཧུར་ཐག་གཏོང་དགོས་པའི་བླང་བྱ་བཏོན་གནང་བ་རེད།