ཙུང་ལི་ལི་ཁེ་ཆང་གིས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་ནང་བསྟན་དོན། ལོ་ལྔའི་རིང་ང་ཚོས་རྒྱལ་ནང་གི་ནུས་ལྡན་དགོས་མཁོ་རྒྱ་ཆེར་བཏང་སྟེ་ས་ཁོངས་མཐུན་སྦྱོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་གསར་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། ས་ཁོངས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དོ་སྙོམས་རང་བཞིན་དང་མཐུན་སྦྱོར་རང་བཞིན་ཤུགས་ཆེར་བཏང་བ་དང་། ནུབ་རྒྱུད་ཐོན་འབྱེད་ཆེན་མོ་དང་། བྱང་ཤར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དར་རྒྱས། དབུས་རྒྱུད་ས་ཁུལ་གོང་འཕེལ། ཤར་རྒྱུད་སྔོན་ལ་འཕེལ་རྒྱས་བཅས་ལ་སྤྱི་འདོམས་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་བཏང་བས། དབུས་ནུབ་ས་ཁུལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་འཕར་ཚད་སྤྱིའི་ཆ་ནས་ཤར་རྒྱུད་ས་ཁུལ་ལས་མཐོ་བ་ཡོད། གསར་བརྗེའི་གནས་གཞི་ཁུལ་རྙིང་པ་དང་། མི་རིགས་ས་ཁུལ། མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་བཅས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བ་དང་ཀྲུང་དབྱང་ནོར་སྲིད་ཀྱིས་འབྲེལ་ཡོད་ས་ཁུལ་ལ་སྒྱུར་སྤྲོད་བྱས་པའི་མ་དངུལ་དེ་ལོ་5ཡི་གོང་ལས་66.8%འཕར་ཡོད། དཔལ་འབྱོར་དཀའ་ངལ་ཆེ་བའི་ས་ཁུལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། ཐོན་ཁུངས་རྣམ་པའི་ས་ཁུལ་གྱི་ཕྱོགས་སྒྱུར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་ས་ཁུལ་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་སྔར་བས་ཆེ་བ་འདོན་པའི་སྐུལ་ལྕག་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས། འཕར་སྣེ་གསར་པ་དང་འཕར་ཁུལ་གསར་པ་དེ་བས་མང་བ་འགྲུབ་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད།

ཉིན་ཤས་བསྟུད་མར། རང་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཨུ་ཡོན་ཚོས། རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ས་ཁོངས་མཐུན་སྦྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་གསར་པའི་སྤུས་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བར་དམིགས་ནས་ཐབས་འདོན་ཇུས་འབུལ་ཧུར་ཐག་གནང་བ་རེད།

གསར་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱས་པའི་བོད་བཞུགས་རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཨུ་ཡོན་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཡོན་ཀྲང་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་སྐབས་མང་པོའི་ཨུ་ཡོན་ལ་བདམས་མྱོང་ཡོད་ཅིང་། དེའི་རིང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་རྒྱུན་ཨུའི་འགན་ཡང་བཞེས་མྱོང་ཡོད། ཨུ་ཡོན་གྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་བའི་དུས་ཡུན་རིང་མོའི་ནང་ཁོང་གིས་དོ་ཁུར་གནང་ས་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་དང་བོད་སྨན་རྒྱུན་འཛིན་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ཙམ་མིན་པར། ད་དུང་ཕ་ཡུལ་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱི་ས་ཁོངས་མཐུན་སྦྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་དེའང་རེད།

ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་ཐོན་ལས་དབུལ་སྐྱོར་ལ་ལྷོད་གཡེང་གཏན་ནས་མ་བཏང་བའི་ཁར། གནད་སྨིན་ཐད་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས་ཐོན་ལས་དབུལ་སྐྱོར་དེ་དབུལ་སྒྲོལ་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དང་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བའི་བྱ་ཐབས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་པ་དང་། ཁེ་ཕན་སྦྲེལ་མཐུད་ལམ་སྲོལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་པ། ཐོན་ལས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཉེར་སྐྱོང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་བཏང་བ། ཐོན་ལས་ཀྱི་ཕན་འབྲས་དངོས་བཏོན་ཏེ། དབུལ་སྒྲོལ་མང་ཚོགས་ཀྱི་འབབ་འཕར་རྒྱུན་མཐུད་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་ཡོད།

བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་རེ་བས་ཁེངས་བཞིན་གསུངས་དོན། ད་ལོ་ཤར་ཚུན་དུ་མངའ་རིས་ས་ཨུད་ཀྱིས“དོན་ཆེན་བཞིར”དམིགས་ནས“12114”ལས་དོན་བསམ་ཕྱོགས་བཏོན་པ་སྟེ། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་དཔེ་བཟང་ཁུལ་འཛུགས་གཏོད་བྱེད་པའི་ཁྲོད་སྔོན་ཐོན་བརྩོན་ལེན་དང་། ས་མཐོའི་དཔལ་འབྱོར་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་སྐྱོད་ཁུལ་འཛུགས་གཏོད་བྱེད་པའི་ཁྲོད་ཡར་རྒྱས་བརྩོན་ལེན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་མཐོ་ས་འཛུགས་གཏོད་བྱེད་པའི་ཁྲོད་གདོང་ལེན་པ་བརྩོན་ལེན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་བརྟན་མཐའ་དར་དང་དམངས་ཕྱུག་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་འཛུགས་གཏོད་བྱེད་པའི་ཁྲོད་དཔེ་དམག་བརྩོན་ལེན་བཅས་བྱས་ཏེ། མངའ་རིས་དེ་ཉིད་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི“ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་མུ་ཏིག”ལྟ་བུར་ཧུར་ཐག་བསྐྲུན་ནས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་མངའ་རིས་གསར་པ་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན།

རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་བོད་ལྗོངས་གཙང་ཡོན་ནས་ཚན་རྩལ་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་འཁོར་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ལྷག་ཆུང་གིས་གསུངས་པར། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་ནང་སྤྱི་དབང་མིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་ཁེ་ལས་འབྲིང་ཆུང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་དང་བྱ་ཐབས་རབ་དང་རིམ་པ་བཏོན་པ་དང་། སྲིད་ཇུས་དེ་དག་ལ་དངོས་འབྲེལ་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་ལྡན་པ་ལས་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་དམངས་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྟོབས་ཆེར་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུའི་བརྡ་རྟགས་གསལ་པོ་བསྟན་པས། ང་ཚོའི་ཁེ་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་ཁྲོམ་ར་གསར་འབྱེད་བྱེད་པའི་གདེང་ཚོད་སྔར་བས་བརྟན་དུ་ཕྱིན་སོང་། བོད་རང་སའི་ཁེ་ལས་ཤིག་ཡིན་པའི་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་གཟིགས་སྐྱོང་སྲིད་ཇུས་ཁག་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་གཏོང་བ་དང་། བོད་ཀྱི་ཁྱད་ལྡན་ལེགས་ཆའི་ཐོན་ཁུངས་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་སྤུས་རྟགས་ཅན་དང་། གཞི་ཁྱོན་ཅན། ཚན་རྩལ་ཅན་བཅས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལམ་བུར་སྐྱོད་པ། ཐོན་རྫས་ལ་ཚན་རྩལ་འདུས་ཚད་མང་དུ་དང་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་རྟགས་རིན་ཐང་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཁྲོམ་རའི་འགྲན་རྩོད་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཁེ་ལས་རྒྱ་སྟོབས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། ས་ཁོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་དེ་བས་ལེགས་པའི་སྒོ་ནས་སྐུལ་ཁྲིད་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འབབ་འཕར་ལས་ཞུགས་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་ཀྱི་ཡིན།

“ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་བཟང་པོ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་འགྱུར་མེད་སྟོབས་ལྡན་གྱི་འགོ་ཁྲིད། རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་བཅས་ཀྱི་འོག ནག་ཆུའི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བར་གནམ་ས་བླ་འོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའི་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཞིང་། ལྷག་པར་དུ་སྦྲ་ཆེན་རྫོང་བྱ་མང་ཤང་ཕོ་རོང་ཐང་གྲོང་ཚོར་ཆ་མཚོན་ན། ཁྱིམ་ཚང་ཚང་མར་འཚོ་བ་ཡག་པོ་སྐྱེལ་རྒྱུ་བྱུང་སོང”ཞེས་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྦྲ་ཆེན་རྫོང་བྱ་མང་ཤང་ཕོ་རོང་ཐང་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་འཆི་བདེ་ཡིས། “གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྐབས། ང་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐུན་མིན་ལེགས་ཆ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པར་མཐོང་ཆེན་བྱས་པ་མ་ཟད། སྐྱེ་ཁམས་ཁ་གསབ་དང་རྩྭ་ཕྱུགས་དོ་སྙོམས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་ནན་པོའང་བྱས་ཤིང་། ལྷག་པར་དུ་ད་ཆ་ང་ཚོར་ས་མཐོའི་ཁྱད་ལྡན་རིག་གནས་དང་གསར་བརྗེའི་ཡུལ་སྐོར་རྒྱུན་འཛིན་གསར་གཏོད་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་སྐོར་ལམ་ཐིག་གཏོད་པའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་ཐོབ་ཡོད། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་རླབས་ཆེན་ལམ་བུའི་ཐོག་དཀའ་སྤྱད་ལས་སྒྲུབ་དང་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱས་ཚེ། ང་ཚོའི་གྲོང་ཚོས་ཐུན་མོང་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་དམིགས་ཚད་དེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པའི་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་ཡོད”ཅེས་གསུངས་པ་རེད།