བོད་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་འཐུས་མིས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་སྙན་སྒྲོན་ལ་གྲོས་བསྡུར་འཁྲུག་པོ་གནང་བ།
ཉིན་ཤས་བསྟུད་མར། བོད་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་འཐུས་མིས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་སྙན་སྒྲོན་གྱི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་དང་གོ་བ་ནན་ཏན་བླངས་ཤིང་། འཐུས་མི་ཚོས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་དང་། དྲིལ་བསྒྲགས། ལག་བསྟར་བཅས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་ཨང་དང་པོར་བརྩིས་ནས་བོད་ཀྱི་དོན་དངོས་དང་ལས་ཀའི་འགན་འཁྲི་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་པ་དང་། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ། རང་རྟོན་རང་ཚུགས་དང་། གཞུང་འཁྱོངས་གསར་འབྱེད། སྙིང་སྟོབས་ཆེར་སྐྱེད། ཞུམ་མེད་མདུན་སྐྱོད་བཅས་བྱས་ཏེ། བྱ་སྤྱོད་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྲུན་པ་དང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་རླབས་པོ་ཆེར་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཆེད་སྟོབས་ཤུགས་ལེགས་སྐྱེས་སུ་འབུལ་གྱི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
འཐུས་མི་ཨའོ་ལིའུ་ཆོན་གྱིས། སྙན་སྒྲོན་གྱི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པའི་ཆེས་རྩ་བ་ནི“གཏན་འཁེལ་གཉིས”ལ་བློ་དཀར་སེམས་དཀར་གྱིས་བརྩི་བཀུར་ཞུ་བ་དེ“སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་དངོས་ལ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་དང་། གལ་ཆེ་ཤོས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཡག་པོ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་རེད། ང་ཚོས་འགན་འཁྲི་འཁུར་སེམས་དང་ལས་འགན་སྒྲུབ་སེམས་ཆེན་པོར་བརྟེན་ནས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པར་བཏོན་པའི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་གལ་ཆེན་དེ་དག་དོན་འཁྱོལ་ལ་དམ་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་དངོས་དང་བྱེད་ཐབས་ཞིབ་ཕྲར་སྒྱུར་བ་དང་།རང་རྟོགས་ངང་ཉིང་ཁྲིའི་ལས་དོན་དེ་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་དོན་སྤྱི་ཡོངས་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱི་ཡོངས་ཁྲོད་བཞག་ནས་བསམ་གཞིག་དང་འཆར་འགོད་བྱེད་པ། ཉིང་ཁྲིའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་དང་། ས་བབ་ཀྱི་ལེགས་ཆ། བོད་སྐྱོར་གྱི་ལེགས་ཆ། ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་བཅས་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ནས“འཛུགས་གཏོད་བཞི”བྱེད་རིང་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་མདུན་གྲལ་དུ་ཧུར་ཐག་སླེབས་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཉིང་ཁྲིའི་རྣམ་པ་གསར་པ་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་གཏོད་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྲུན་པའི་རྒྱང་སྐྱོད་ལམ་བུ་གསར་པའི་ཐོག་འགན་འཁྲི་འཁུར་སེམས་དེ་བས་ཆེ་བ་མངོན་པ་དང་བྱས་རྗེས་དེ་བས་ཆེ་བ་འཇོག་གི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
འཐུས་མི་ཀྲོང་ཅིན་སུང་གིས། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གནང་བའི་སྙན་སྒྲོན་ནི་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ཁྲིད་སྟོན་དང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་རླབས་པོ་ཆེར་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཞིག་རེད་ལ། ཏང་ཡོངས་དང་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གོང་འོག་ཚང་མས་སྙིང་སྟོབས་ཆེར་སྐྱེད་དང་། ཞུམ་མེད་མདུན་སྐྱོད། མཐུན་སྒྲིལ་འབད་འཐབ་བཅས་བྱེད་པར་ལྕག་སྐུལ་གཏོང་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་ཡིན་པས། སློབ་སྦྱོང་ཇི་ཙམ་བྱས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་གདེང་ཚོད་འཕེལ་བ་དང་། སློབ་སྦྱོང་ཇི་ཙམ་བྱས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཤུགས་འཕེལ་བ། སློབ་སྦྱོང་ཇི་ཙམ་བྱས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་དད་སེམས་བརྟན་དུ་འགྲོ་ཡི་འདུག ང་ཚོས“གཏན་འཁེལ་གཉིས”ཀྱི་ཐག་གཅོད་རང་བཞིན་གྱི་དོན་སྙིང་ལ་གོ་བ་ཟབ་མོ་ལེན་པ་དང་། “སྤྱི་ཡོངས་གཉིས”དང“རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ཆེན”བློ་ལ་འཆང་བ། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ལས་དོན་གྱི་ཁྱོན་ཡོངས་དང་སྤྱི་ཡོངས་ཁྲོད་ཀྱི་ནག་ཆུའི་ཁྱད་ལྡན་ལེགས་ཆ་དང་བྱེད་ནུས་ངེས་གནས་གནད་འཁེལ་ངང་འཚོལ་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། ནག་ཆུ་འདི་ཉིད་བོད་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ས་བབ་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་དཔེ་སྟོན་གྲོང་ཁྱེར་ཞིག་ཏུ་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་བསྐྲུན་ནས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་རླབས་པོ་ཆེའི་ཀྲུང་གོའི་ཕུགས་འདུན་མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཆེད་སྐམ་སའི་གཞུང་ཁོངས་ས་ཁྱོན་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་འཁུར་དགོས་ངེས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་དང་འབུལ་དགོས་ངེས་ཀྱི་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་གྱི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
འཐུས་མི་ཏོན་ཧའེ་ཡིས། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གནང་བའི་སྙན་སྒྲོན་འགོ་ནས་མཇུག་བར་ལ་དད་སེམས་ཀྱི་དོན་གཉེར་བརྟན་པོ་དང་། འགན་འཁྲི་འཁུར་སེམས་ཆེན་པོ། དམངས་ལ་བཅངས་པའི་བརྩེ་སེམས་ཟོལ་མེད་བཅས་ཁྱབ་ཡོད་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བློ་སེམས་འགུག་ཤུགས་དང་། རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱུན་བསྲིང་ནུས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མི་སེམས་འགུལ་ནུས་བཅས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་པ་དེ་ནི་ང་ཚོས་རྒྱང་སྐྱོད་ཀྱི་ལམ་བུ་གསར་པ་གཏོད་པ་དང་ལེའུ་གསར་པ་མུ་མཐུད་རྩོམ་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་དང་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་རྩ་འཛིན་ཞིག་རེད། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་ཁྲིད་སྟོན་དུ་བྱས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཡག་པོ་སྒྲུབ་པར་གཞི་ཚུགས་པ་དང་། ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་ལ་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་དང་རྩ་བ་ཚུགས་ནས་ཕན་འབྲས་ཐོན་པར་འགན་ལེན་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་དཔེ་བཟང་ཁུལ་གཏོད་རིང་སྔོན་ཐོན་བརྩོན་ལེན་དང་། ས་མཐོའི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་སྔོན་སྤེལ་ཁུལ་གཏོད་རིང་གནས་བབ་བརྩོན་ལེན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་མཐོ་ས་གཏོད་རིང་གདོང་ལེན་པ་བརྩོན་ལེན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་བརྟན་དང་། མཐའ་དར། དམངས་ཕྱུག་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་གཏོད་རིང་མིག་དཔེ་བརྩོན་ལེན་བཅས་བྱས་ཏེ་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་མངའ་རིས་སུ་རྩ་བ་ཚུགས་པ་དང་མེ་ཏོག་བཞད་ནས་འབྲས་བུ་སྨིན་པར་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་གཏོང་གི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
འཐུས་མི་ཉི་སྐྱིད་ཀྱིས། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མཐའ་མཚམས་མི་དམངས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བར་ཐུགས་ཁུར་དང་སེམས་ཁྲལ་ཆེན་པོ་གནང་གི་འདུག ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པ་འཚོགས་ཚུན་ཕ་ཡུལ་ལ་གནམ་ས་བླ་འོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའི་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་གཏིང་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ཚོར་གྱི་ཡོད། ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པར་ཞུགས་པ་ནི་ཚེ་གང་རིང་རྡོ་ལ་རི་མོ་བརྐོས་པ་ལྟར་བརྗེད་པར་དཀའ་བའི་མྱོང་ཚོར་ཞིག་རེད། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གནང་བའི་སྙན་སྒྲོན་ཉན་རྗེས་དེ་བས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འབྱུང་འགྱུར་གསལ་པོར་མཐོང་བྱུང་ལ། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་འགྱུར་མེད་སྟོབས་ལྡན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་འོག་མཐའ་མཚམས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཉིན་རེ་ལས་མ་འདས་པར་ལེགས་སུ་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པའི་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་བྱུང་། ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་རྗེས་ངས་པེ་ཅིང་གི་མཐོང་ཐོས་ཡོད་ཚད་དང་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་ཟབ་མོ་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་ཤོད་ངེས་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
འཐུས་མི་ཆོས་མཚོས། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གནང་བའི་སྙན་སྒྲོན་གྱི་ཡིག་འབྲུ་དང་ཚིག་རེ་རེའི་ནང་གནམ་འོག་ཁོང་འཆང་དང་མི་དམངས་ལ་ཐུགས་སེམས་འཕྲེང་ཡོད་པས་ཀྲུང་གོ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་སྤོབས་པ་ཚད་མེད་སྐྱེ་ཡི་འདུག བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་འགྱུར་མེད་སྟོབས་ལྡན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་འོག་མི་རིགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་ཇི་ཙམ་བསྐྱལ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡག་ཏུ་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པ་ང་ཚོར་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་ཡོད། ངས་མུ་མཐུད་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་བརྟེན་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ནུས་པ་གང་ལེགས་བཏོན་ཏེ་ལས་བཟོ་ཡོངས་ལ་མཐུན་སྒྲིལ་དང་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱིས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། ཏང་འཛུགས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་རླབས་པོ་ཆེ་དར་སྤེལ་གཏོང་བ། ཁེ་ལས་མཁས་ཅན་གྱི་སྙིང་སྟོབས་ལག་ལེན་བསྟར་བ། ཁྱད་ལྡན་ལེགས་ཆའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། ཆབ་མདོར་གཞི་ཚུགས་པ་དང་། བོད་དུ་རྩ་བ་ཚུགས་པ། མིག་རྒྱང་རིང་པོས་རྒྱལ་ཡོངས་ལ་ལྟ་བ། ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་སྐད་གྲགས་ཆོད་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ཧུར་ཐག་སྒྲུབ་པ་བཅས་བྱས་ནས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྟོབས་ཤུགས་ལེགས་སྐྱེས་སུ་འབུལ་གྱི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།