ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། རང་ལྗོངས་ཀྱིས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལྟ་བ་བརྟན་པོ་འཛུགས་པ་དང་། “གཡོ་འགུལ་མི་གཏོང་བ་གཉིས”མཐའ་འཁྱོངས། མེས་རྒྱལ་གཅིག་གྱུར་སྲུང་སྐྱོང་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུའི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་གྱི་དམིགས་ས་དང་ཤུགས་རྒྱག་སར་དམ་པོར་དམིགས་པ། ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རང་འགུལ་དབང་ཆ་སྟངས་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་པ། ཕུགས་འཕེར་གྱི་ཇུས་གཞི་འདིང་བ་དང་རྩ་བ་བརྟན་ཚུགས་ཀྱི་བྱ་ཐབས་སྤྱོད་པ་བཅས་བྱས་ནས། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གཞན་སྐུལ་བརྟན་ལྷིང་ནས་རང་འགུལ་བརྟན་ལྷིང་དུ་གྱུར་བ་བྱས་ཡོད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བསྡོམས་རྩིས་ཅུས་ཀྱི་བརྟག་དཔྱད་གྲངས་གཞི་ལས་མངོན་པར་གཞིགས་ན། 2021ལོར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཚོར་སྣང་དང་བློ་ཡིད་ཚིམ་ཚད་ཀྱི་སྟོན་གྲངས་99.41%ཟིན་ནས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཨང་གཉིས་པར་སླེབས་ཡོད།

གྲོང་ཁྱེར་ས་ཁོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་གསར་གཏོད་བྱས་པ།

2021ལོར་རང་ལྗོངས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་དོན་དངོས་དང་འཚམ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ས་ཁོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་ཐབས་ལམ་གསར་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འཚོལ་ཞིབ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་ས་ཁོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་ལམ་སྲོལ་གསར་པ་གསར་གཏོད། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་དེང་རབས་ཅན་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན། རིག་ནུས་ཅན། ཆེད་ལས་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་ཏན་ཏིག་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དུས་བབ་རྒྱུན་མཐུད་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱས་ཡོད།

ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས“1+7”གྲོང་ཁྱེར་ས་ཁོངས་ཀྱི་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཉེན་ཁ་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་གྱི་མདུན་ཕྱོགས་བཀོད་འདོམས་པུའུ་བཙུགས་ནས། ཏང་སྲིད་དམག་ཉེན་དམངས་མཉམ་སྒྲུབ་མཉམ་འབྲེལ་དང་། མཉམ་སྲུང་མཉམ་བཅོས། མཉམ་འབྲེལ་དམག་འཐབ་བཅས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཟང་པོ་ཞིག་ཆགས་པར་བྱས་པས། ཉེན་ཁ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པ་དང་། བརྡར་གཅོད་གནད་སྨིན་ཐུབ་པ། ཚོད་འཛིན་ཡང་དག་བྱེད་པ། ཐག་གཅོད་ནུས་ལྡན་ཐུབ་པ་བཅས་བྱུང་ཡོད།

ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་གཞུང་ལམ་བདེ་འཇགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་ཆེད། “དྲ་བ་ཁག་བརྒྱད”འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ནས་བཙུགས་ཏེ་གཞུང་ལམ་འགྲིམ་འགྲུལ་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་དྲ་མིག་བཅོས་སྐྱོང་གི་རྣམ་པ་གསར་པ་བཏོད་ཡོད།

ནག་ཆུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས“ཀུན་མཐོང་ལས་གཞི”དེ་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་རིག་ནུས་ཅན་གྱི་རྨང་གཞིའི་རང་བཞིན་གྱི་ལས་གྲྭར་བརྩི་བ་དང་། བརྙན་ལམ་གྲུབ་ཆ་ཅན་དང་། ངོ་རིས་ངོས་འཛིན། འཁོར་རྟགས་ངོས་འཛིན། གདོང་རིས་བསྡུར་བ། པར་རིས་འཚོལ་བཤེར་སོགས་བརྙན་ལམ་རིག་ནུས་ཀྱི་དབྱེ་ཞིབ་ལག་རྩལ་སྤྱད་དེ་འཇིགས་རྒོལ་གཏུམ་འགོག་དང་། བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་དང་འཕྲལ་རྐྱེན་ཐག་གཅོད། བདེ་འཇགས་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན། གྱོད་གཞི་ཞིབ་གཅོད། དོན་རྐྱེན་དབྱེ་ཞིབ་དང་ཞིབ་གཅོད། རྒྱུན་གཏན་མིན་པའི་གནས་ཚུལ་རྗེས་སྙེག་སོགས་ཀྱི་དངོས་འཐབ་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། གྲོང་ཁྱེར་ས་ཁོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་དེང་རབས་ཅན་ལ་གྲངས་གཞི་ཆེ་མོའི་འདེགས་སྐྱོར་མཁོ་འདོན་བྱས་པས། དེ་ཉིད་དུས་རབས་གསར་པའི་བྱང་ཐང་མི་དམངས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སྲུང་བའི“རྒྱང་ཤེལ”དང“རྣ་གསང”ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད།

རྒྱུན་དུ་ནག་སེལ་གཤེད་བཅོམ་གྱི་འཐབ་རྩོད་སྤེལ་བ།

2021ལོར་དུས་ཡུན་ལོ་གསུམ་རིང་གི་ནག་སེལ་གཤེད་བཅོམ་གྱི་ཆེད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་པ་ཁག་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་རྒྱུན་དུ་ནག་སེལ་གཤེད་བཅོམ་གྱི་འཐབ་རྩོད་སྤེལ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་བཀོད་སྒྲིག་བླང་བྱ་དོན་འཁྱོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་ནག་སེལ་གཤེད་བཅོམ་གྱི“བྱ་བ་དངོས་བཅུ”རྒྱུན་དུ་སྤེལ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་ཁྲིམས་ལྟར་རྡུང་རྡེག་དང་འབྱུང་རྩ་བཅོས་སྐྱོང་གི་བྱེད་ཐབས་མུ་མཐུད་གཏིང་ཟབ་ཏུ་བཏང་བས། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་སྣང་དང་། སྐྱིད་སྣང་། བདེ་འཇགས་ཚོར་སྣང་བཅས་སྔར་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད།

ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་ཁག་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས“བསམ་ཇུས་གཅིག”གི་བསམ་བློ་བརྟན་པོ་འཛུགས་པ་དང་། སྒྲིག་འཛུགས་ཞིབ་ཚགས་དང་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་བཏང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ནག་སེལ་གཤེད་བཅོམ་གྱི་འཐབ་རྩོད་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེའི་ནང་གི་འགངས་ཆེར་བརྩིས་ནས། རང་འགུལ་ངང་རང་འགན་གཙང་སྒྲུབ་དང་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་འགན་འཁྲི་འཁུར་ཕོད་པ་དང་བྱས་རྗེས་བཞག་ཡོད། ཁུངས་སྣེ་ལེབ་བཤེར་དང་བདག་སྤྲོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤེལ་ཏེ་ཁྱོན་ཁུངས་སྣེ་379ལ་ཞིབ་བསྡུར་དང་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་དང་། རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གཏོང་བའི་དམ་བསྒྲགས་རྣམ་པ་མུ་མཐུད་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས་ནག་སེལ་གཤེད་བཅོམ་དང་འབྲེལ་བའི་གྱོད་གཞི་ཁག་165མྱུལ་ཞིབ་སྒྲུབ་གཉེར་བྱས་པ། “དྲ་ནས་ཤོར་བའི་ཉ”ཡི་ཆེད་དོན་བྱ་སྤྱོད་ཧུར་ཐག་སྤེལ་ནས་ཉེས་ཅན་བྲོས་བྱོལ་པ་295བཟུང་བ་དང་། ལྗོངས་ཕྱིར་གཞོགས་འདེགས་བྱས་ནས་ཉེས་ཅན་བྲོས་བྱོལ་པ་161བཟུང་བ། “ནག་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར”ལག་བསྟར་བྱེད་ཤུགས་མུ་མཐུད་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ནག་ཚོགས་ཕྱོགས་གཏོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་རྨང་གཞི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མེད་པ་བཟོས་པས། ནག་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གྱོད་གཞིའི་རྒྱུ་ནོར་ལག་བསྟར་བྱེད་ཤུགས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད།

“དབྱེར་མེད་གཉིས་”དང་། “གྱོད་གཅིག་གསུམ་བཤེར” ནག་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་གྱི་ཁུངས་སྣེ་ཕན་ཚུན་རྩིས་སྤྲོད་དང་། “ཆེད་སྒྲུབ་ཚོགས་ཆུང་གཉིས”ཀྱི་མྱུལ་ཞིབ་སྒྲུབ་གཉེར་སོགས་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་དོན་འཁྱོལ་ནན་པོ་བྱེད་པ་དང་། ནག་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་རུལ་སུངས་དང“སྲུང་གདུགས་རྒྱབ་རྩར”ཆད་པ་གཅོད་པའི་ལས་དོན་རྒྱུན་དུ་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་སྲིད་ཁྲིམས་དཔུང་ཁག་གི་སློབ་གསོ་དག་ཐེར་དང་མཉམ་འདྲེས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ། སྲིད་ཁྲིམས་མ་ལག་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་གྱི་ཁུངས་སྣེ་ལྡོག་བཤེར་ཏན་ཏིག ངན་རེངས་གཅོང་ནད་དང་ས་བརྫད་པའི་གནད་དོན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཅོས་སྒྲིག་བཅས་བྱས་ནས། སྲིད་ཁྲིམས་དཔུང་ཁག་ལྷག་བསམ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོང་བ་དང་། སྤྱོད་གཙང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོང་བ། བློས་འཁེལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོང་བ་བཅས་བྱས་ཡོད།

སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་གི“འགོག་སྲུང་འཛིང་རགས་དང་པོ”བརྟན་དུ་བཏང་བ།

2021ལོའི་ཟླ་7པའི་ཚེས་20ཉིན། བཀྲ་ཆེ་གེ་མོ་དང་སྤེན་ཆེ་གེ་མོས་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་ལྟེ་གནས་སུ་ཡོང་སྟེ། བསྟན་ཆེ་གེ་མོས་ཁོ་གཉིས་ལ་གཡར་བའི་སྒོར་ཁྲི་10དུས་བཀག་ཐིམ་རུང་ད་དུང་སྤྲད་མེད་པའི་གནད་དོན་འདུམ་འགྲིག་བྱེད་པའི་རེ་འདུན་ཞུས། ཆེད་ལས་འདུམ་འགྲིག་པས་འདུམ་འགྲིག་ཞིབ་ཚགས་འོག་ཕྱོགས་གཉིས་པོས་དུས་བཀག་ཕྱེ་ནས་དངུལ་བུན་འཇལ་རྒྱུའི་བསམ་འཆར་གཅིག་མཐུན་བྱུང་བ་མ་ཟད། འདུམ་འགྲིག་གྲོས་མཐུན་ལ་མིང་རྟགས་ཀྱང་བཀོད། དེའི་ནང་དོན་ཁྲིམས་ཁང་ལ་ཁྲིམས་འཛིན་གྱི་གཏན་འཁེལ་བྱ་རྒྱུའི་རེ་འདུན་ཞུས་ཡོད། མཐར་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་དངུལ་བུན་གཡར་བའི་རྩོད་གཞི་དེ་ཐག་གཅོད་བྱུང་ནས་དོ་བདག་བློ་ཡིད་ཚིམ་པོ་བྱུང་བ་རེད།

2021ལོར་རང་ལྗོངས་ཀྱིས《དུས་རབས་གསར་པར་མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་ལས་དོན་ལ་སྔར་བས་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་བསམ་འཆར》བཏོན་ནས་མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་ལས་དོན་གྱི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་གཞི་འཛིན་ས་འགན་ལེན་ནུས་ལྡན་བྱས་ཡོད། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དང་ས་གནས་ཁག་གིས《བསམ་འཆར》ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་ནན་ཏན་བྱས་ནས། དེ་མཚུངས་ཀྱི་ལས་དོན་གྱི་བྱ་ཐབས་བཟོ་བ་དང་། འདུམ་འགྲིག་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། འདུམ་འགྲིག་ལས་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གསར་པ་གཏོད་པ་བཅས་བྱས་ནས། མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་པའི“འགོག་སྲུང་འཛིང་རགས་དང་པོའི”ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ཡོད།

གཞི་རིམ་དུ་མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག རང་ལྗོངས་ཀྱིས་མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་རྩ་འཛུགས་འཛུགས་སྐྱོང་དང་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ཡོད། མིག་སྔར་ལྗོངས་ཡོངས་སུ་གྲོང་གསེབ་རིམ་གཉིས་མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་6922དང་། འདུམ་འགྲིག་ལྟེ་གནས705 ཁེ་ལས་དང་བྱ་གཞག་ཚན་པའི་འདུམ་འགྲིག་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་176 ཆེད་ལས་འདུམ་འགྲིག་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་328བཅས་ཡོད། ལྗོངས་ཡོངས་སུ་མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་པ་45640ཡོད་པའི་ནང་ཆེད་ལས་མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་པ་24ཡོད།

《ཁྲིམས་འཛིན་སྲིད་འཛིན་གྱི་འགན་འཁྲིའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ནས་འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་སྣ་མང་འདུམ་འགྲིག་གི་ལས་དོན་སྔར་བས་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ལག་བསྟར་བསམ་འཆར་》བཏོན་ནས། སྣ་མང་ཅན་གྱི་རྩོད་གཞི་འདུམ་འགྲིག་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ནང་ཁུལ་དུ་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་། གཞུང་དཔང་། ཁྲུན་གཅོད། བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོབ། སྲིད་འཛིན་བསྐྱར་གྲོས་སོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་བསྡུ་སྒྲིལ་བྱེད་པ། ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ཞིབ་དཔྱོད་དང་། ཁྲིམས་ཁང་། སྤྱི་བདེ། ཡིག་བསྐུར་ངོ་བཅར་སོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་དང་འབྲེལ་མཐུད་མཉམ་འགུལ་བྱེད་པ། གཏུག་བཤེར་འདུམ་འགྲིག་དང་། ཞིབ་དཔྱོད་འདུམ་འགྲིག གཞུང་དཔང་འདུམ་འགྲིག ཡིག་བསྐུར་ངོ་བཅར་འདུམ་འགྲིག་བཅས་ཀྱི་འབྲེལ་མཐུད་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་དང་། སྲིད་འཛིན་འདུམ་འགྲིག ཁྲིམས་འཛིན་འདུམ་འགྲིག་བཅས་མཉམ་འགུལ་གྱི་མ་ལག་རགས་ཙམ་འཛུགས་པ། མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་རོགས་སྐྱོབ། གཞུང་དཔང་། ཁྲིམས་རྩོད་པ། ཁྲིམས་འཛིན་བཅས་ཀྱི“སྦབ་ཆ་གཅིག་དང་། གཅིག་འཐུས་རྣམ་པའི”ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་ནས། འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་འདུམ་འགྲིག་བྱེད་པའི་མཉམ་ཤུགས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད།

2021ལོར་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིགས་ཁག་གི་འདུམ་འགྲིག་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ཁྱོན་འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་92936གྲལ་བཤེར་བྱས་པ་དང་། འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་1323སྔོན་འགོག་བྱས་པ། འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་4800བདེ་བླག་ངང་འདུམ་འགྲིག་བཅས་བྱས་ནས། འདུམ་འགྲིག་ལེགས་གྲུབ་ཐུབ་ཚད་95%ཟིན་ཏེ་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དུས་བབ་སྤྱི་ཡོངས་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་རྒྱུར་སྲུང་སྐྱོང་ནུས་ལྡན་བྱས་ཡོད།