གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ལས་དོན་སྤེལ་འགོ་ཚུགས་ཚུན། ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་དམིགས་ཏེ་གྲོང་གསེབ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དར་རྒྱས་ལ་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། ཐོན་ལས་དར་རྒྱས་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྡོད་མལ་ལ་འཚམ་པ། ཡུལ་སྲོལ་བཟང་བ། བཅོས་སྐྱོང་ནུས་ལྡན། འཚོ་བ་འབྱོར་ཕྱུག་བཅས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསར་པ་བཏོད་ཡོད།
ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་པ་ཕྱུག་པོ་ཆགས་པ།
ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། མཚོ་སྣ་རྫོང་མག་མག་མོན་པ་མི་རིགས་ཤང་དང་སླད་མོན་པ་མི་རིགས་ཤང་སོགས་ཤང(གྲོང་རྡལ)གིས་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་མང་ཚོགས་འབབ་འཕར་ཕྱུག་འགྱུར་ཡོང་བར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་པའི“དར་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་བུ”བཏོད་ཡོད།
མཚོ་སྣ་རྫོང་མག་མག་མོན་པ་མི་རིགས་ཤང་གི་མག་མག་གྲོང་ཚོ་ནི་ལེགས་པོ་རོང་གི་དབུས་སུ་གནས་པ་དང་ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་དཔེ་སྟོན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་པའི་མཐའ་མཚམས་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་ཞིག་རེད། 2016ལོར་གྲོང་ཚོ་དེའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས“འབྱོར་འབྲིང་ཁང་པར”བརྟེན་ནས་ཁྱིམ་ཚང་མགྲོན་ཁང་གཉེར་ཞིང་། ད་ཆ་གྲོང་ཚོ་དེའི་དུད་ཚང་108ཁྲོད་ཀྱི་དུད་ཚང་84ཡིས་ཁྱིམ་ཚང་མགྲོན་ཁང་གཉེར་བས་དུད་ཚང་རེར་ལོ་རེར་ཆ་སྙོམས་འབབ་འཕར་སྒོར་ཁྲི་3ནས་4བར་བྱུང་ཡོད།
སྒྲོལ་མ་ནི་མག་མག་གྲོང་ཚོའི་ཁྱིམ་ཚང་མགྲོན་ཁང་གཉེར་མཁན་ཨང་དང་པོའི་གྲས་རེད། ཁོང་གིས“དང་ཐོག་ངས་ཁང་མིག་5དང་ཉལ་ཁྲི་10ཡོད་པའི་ཁྱིམ་ཚང་མགྲོན་ཁང་གཉེར་བ་ཡིན། ད་ཆ་ཁང་མིག་8དང་ཉལ་ཁྲི་16ལྷག་ཙམ་བར་མང་དུ་བཏང་ཡོད”ཅེས་གསར་འགོད་པར་བཤད།
ཁྱིམ་ཚང་མགྲོན་ཁང་གཉེར་བ་ཕུད། སྒྲོལ་མས་ད་དུང་ས་གནས་དེ་གའི་ཡུལ་ཟོག་དང་སྤུན་མདོག་སོགས་བཙོངས་པས་ལོ་གཅིག་ལ་འབབ་འཕར་སྒོར་ཁྲི་10ཙམ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
“ང་ཚོའི་ལུང་པར་ཡོང་མཁན་ཚང་མས་ཡུལ་ལྗོངས་མཛེས་ལ་གསོ་རླུང་མང་བས‘རང་བྱུང་གསོ་རླུང་ཁང’རེད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་འདུག” སྒྲོལ་མས“དེ་སྔ་ང་ཚོར་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་དེ་དག་ཡོད་རུང་འབབ་འཕར་གྱི་ཐབས་ལམ་མེད་པས་ཏང་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་དབུལ་སྒྲོལ་འགག་སྒྲོལ་དང་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་བཏང་བས་ང་ཚོར་གཞི་ནས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་འབབ་མང་དུ་གཏོང་བའི་ཐབས་ལམ་རྙེད་བྱུང”ཞེས་བཤད།
མག་མག་གྲོང་ཚོ་དང་བར་ཐག་མི་རིང་བའི་སར་གནས་པའི་སླད་མོན་པ་མི་རིགས་ཤང་སླད་གྲོང་ཚོ་དང་ཞན་གྲོང་ཚོའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ས་མཐོའི་ཇ་འདེབས་ལས་ལ་གཞོལ་ནས་ཕྱུག་འགྱུར་ལམ་བུ་བཏོད་ཡོད།
དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་70པར་མཚོ་སྣ་རྫོང་གིས་སླད་མོན་པ་མི་རིགས་ཤང་དུ“ཀའོ་ཕུང་ཇའི་བཟོ་གྲྭ”བཙུགས་མོད། འོན་ཀྱང་གཉེར་སྐྱོང་ཡག་པོ་མ་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་མ་རྩ་བརྡིབས་པ་རེད། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། ས་གནས་དེ་གའི་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་སླད་མོན་པ་མི་རིགས་ཤང་ཇ་ལོའི་ཞིང་འབྲོག་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་བཙུགས། 2020ལོར་མཉམ་ལས་ཁང་དེས་སླད་གྲོང་ཚོ་དང་ཞན་གྲོང་ཚོའི་དུད་ཚང་60ཡི་མི་143གྱི་སྣེ་ཁྲིད་པས་ལོར་མི་རེར་ཆ་སྙོམས་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་1.9བྱུང་བ་དང་། གཞན་ཡང་ལོ་མཇུག་ཏུ་མི་རེར་བགོ་འགྲེམས་སྒོར་3500བྱུང་ཡོད།
སེམས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ།
ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི“སྒུག་རྟེན་སློང་གསུམ”སོགས་རྗེས་ལུས་ཀྱི་བསམ་བློར་འགྱུར་ལྡོག་གཏོང་ཆེད། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། ལྷོ་བྲག་རྫོང་རྫ་ར་ཤང་དཔེ་གསར་གྲོང་ཚོས་རྒན་རྒོན་གྱི་སྒྲོག་འགྲེལ་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་རུ་ཁག་དང་རིག་རྩལ་འཁྲབ་སྟོན་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་རུ་ཁག་སོགས་དུས་རབས་གསར་པའི་ཤེས་དཔལ་ལག་ལེན་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་རུ་ཁག་10བཙུགས་པ་རེད།
རྒན་རྒོན་གྱི་སྒྲོག་འགྲེལ་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་རུ་ཁག་ལ་ཁྱོན་མི་10ཡོད་པ་དང་གྲོང་ཚོ་དེའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་རྡོ་རྗེས་རུ་དཔོན་གྱི་འགན་གཅིག་ལྕོགས་འཁུར་གྱི་ཡོད། ཁོང་གིས“ང་ཚོས་རྟག་ཏུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱིམ་དང་ཞིང་ནང་དང་མུ་ཁར་བསྐྱོད་དེ་ཏང་གི་དམངས་ཕན་སྲིད་ཇུས་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་མང་ཚོགས་ལ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཕན་མེད་ཤུགས་རྐྱེན་ཆུང་དུ་གཏོང་བའི་སློབ་གསོ་དང་དཀའ་སྤྱད་འབད་འཐབ་ཀྱི་ལག་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ཆའི་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བ་ཡག་པོ་སྐྱེལ་དགོས་པ་བཅས་ཀྱི་སློབ་གསོ་རྒྱག་གི་ཡོད”ཅེས་བཤད།
འདི་ལོ་ལོ་61ལ་སླེབས་པའི་ཉི་མ་ཚེ་རིང་ནི་དཔེ་གསར་གྲོང་ཚོའི་རྒན་རྒོན་གྱི་སྒྲོག་འགྲེལ་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་རུ་ཁག་གི་རྐང་འཛིན་པ་རེད། རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་མཐོ་བ་དང་སྲིད་ཇུས་ཤེས་ཚད་མང་བས་ཁོང་གི་སྒྲོག་འགྲེལ་ལ་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད། ཚང་མས“སྔོན་ཆད་ཏང་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་ཆེད་དུ་དམངས་ཕན་སྲིད་ཇུས་མང་པོ་དེ་འདྲ་བཏོན་ཡོད་པ་ཤེས་ཀྱི་མེད། ཉི་མ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་ང་ཚོར་སྒྲོག་འགྲེལ་བྱས་རྗེས་ང་ཚོའི་གདེང་ཚོད་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་མ་ཟད། ལས་དོན་སྒྲུབ་སེམས་ཀྱང་ཆེ་རུ་ཕྱིན་སོང”ཞེས་བཤད། རྡོ་རྗེས“རྒན་རྒོན་གྱི་སྒྲོག་འགྲེལ་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་རུ་ཁག་གིས་ང་ཚོའི་གྲོང་ཚོའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྒུལ་ཤུགས་དང་གསོན་ཤུགས་བསྣན་ཡོད”ཅེས་བཤད།
“སྣེ་ཁྲིད་པ”ལེགས་འདེམས་དང་གསོ་སྐྱོང་ཡག་པོ་བྱས་པ།
ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་པ་གསོ་སྐྱོང་ལས་དོན་ལ་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་བྱས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ཆེད་དོན་ལས་བྱེད་པ་ཡག་པོ་འདེམས་པ་དང་ཆབས་ཅིག གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ཆེད་དོན་ལས་བྱེད་པའི་ལས་ཀའི་འཇོན་ཐང་ཆེ་རུ་ཧུར་ཐག་བཏང་སྟེ། ཁོང་ཚོ་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི“སྣེ་ཁྲིད་པར”འགྱུར་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད།
2019ལོར་རྒྱུགས་སྤྲོད་གདམ་གསེས་བྱས་པ་བརྒྱུད་པད་མ་བདེ་སྐྱིད་སྣེ་གདོང་ཆུས་ཁྲ་འབྲུག་གྲོང་རྡལ་བཀྲ་ཤིས་མཆོད་རྟེན་སྡེ་ཁུལ་གྱི་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ཆེད་དོན་ལས་བྱེད་པར་གྱུར།
པད་མ་བདེ་སྐྱིད་ནི་ས་སྐྱེས་རྡོ་སྐྱེས་ཀྱི་སྣེ་གདོང་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ཁོང་གི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན་ཕ་ཡུལ་དུ་ལས་ཞུགས་ཐུབ་པ་ནི་གཅིག་ནས་དགའ་ཚོར་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་རེད་ལ། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་འགན་འཁྲི་ཡང་དེ་བས་ལྕི་པོ་ཡོད།
ལས་ཀར་ཞུགས་པ་ནས་བཟུང་། པད་མ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱིས་སྡེ་ཁུལ་གྱི་ལས་བྱེད་པས་རང་ལ་རོགས་རམ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་ལུགས་མཚོན་པ་མ་ཟད། ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་དང་སྣེ་གདོང་ཆུས་ཀྱིས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་གསོ་སྦྱོང་གི་གོ་སྐབས་ལའང་གཅེས་སྤྲས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། སྡེ་ཁུལ་གྱི་ལས་བྱེད་པས“བརྒྱུད་རོགས་ཁྲིད་གསུམ”བྱས་པ་བརྒྱུད་ཁོང་གིས་མང་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་མིན་ཤེས། འབྲེལ་ཡོད་གསོ་སྦྱོང་ལ་་ཞུགས་པ་བརྒྱུད་ཁོང་གི་མཐོང་རྒྱ་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་བའི་ལས་ཀའི་བསམ་ཕྱོགས་རྙེད།
2020ལོར་ས་གནས་དེ་གའི་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་དང་ཧུའུ་པེ་ཞིང་ཆེན་ཝུའུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རོགས་སྐྱོར་འོག བཀྲ་ཤིས་མཆོད་རྟེན་སྡེ་ཁུལ་གྱི་མང་ཚོགས་དུད་ཚང་56གིས་ཁྱིམ་ཚང་མགྲོན་ཁང་གཉེར་བར་ལོ་ཧྲིལ་པོར་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་30བྱུང་བ་དང་དུད་ཚང་རེར་ཆ་སྙོམས་འབབ་འཕར་སྒོར་5000ལྷག་ཙམ་བྱུང་ཡོད།