ལོ་87ལ་སླེབས་པའི་དམག་སྡེ་བཅོ་བརྒྱད་པའི་འཐབ་འཛིང་པ་རྒན་གྲས་དབང་ཕྱུག་གིས་བོད་ལྗོངས་ས་གཤིས་ཅུས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཁང་དུ་མི་70ལྷག་ཙམ་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བརྒྱུད་པའི་བོད་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཤོད་བཞིན་འདུག

“ང་རང་1990ལོར་རྒན་ཡོལ་ཞུས་པ་ཡིན། བུ་ཆུང་བའང་2020ལོར་བོད་ནས་རྒན་ཡོལ་ཞུས་སོང་། ང་ཚོ་མི་རབས་གསུམ་གྱི་ལང་ཚོ་བོད་དུ་ཕུལ་ཡོད། གནོང་འགྱོད་མི་འདུག”ཅེས་དབང་ཕྱུག་གིས་བཤད།

དམག་སྡེ་བཅོ་བརྒྱད་པའི་འཐབ་འཛིང་པར་གུས་བཀུར་གྱི་སེམས་པ་བཅངས་བཞིན་གསར་འགོད་པ་བགྲེས་སོང་ཁོང་གི་ཁྱིམ་དུ་བསྐྱོད་དེ་ཁོང་གི་ལོ་རྒྱུས་དག་ཉན་སྐབས་བོད་སྐྱོད་པ་རྒན་གྲས་ཀྱི་ཐོག་མའི་སྙིང་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་བྱུང་།

དམག་ལ་ཞུགས་པ།

དམག་ལ་ཞུགས་དོན་སྐོར་གླེང་སྐབས། ཁོང་གིས་ངོ་མཚར་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་བརྗོད་ཅིང་། 1949ལོར་མཚོ་སྔོན་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་བ་དང་ལོ་14ལ་སླེབས་པའི་ཁོང་ལ་དམག་ལ་ཞུགས་རྒྱུའི་བློ་ཞིག་ཤུགས་ཀྱིས་འཆར།

ནང་མི་ཕྱིར་སྐྱོད་པ་དང་བསྟུན་ནས་ཁོང་གིས་བློ་ཐག་བཅད་དེ་བག་ལེབ་ཁ་ཤས་དང་ལག་དངུལ་རྡ་ཡང་གསུམ་འཁྱེར་ཏེ་འགྲུལ་བཞུད་ཉིན་གཉིས་བྱས་ནས་ཟི་ལིང་དུ་ཡོད་པའི་དམག་མི་བསྡུ་སར་བསྐྱོད་དེ་མིང་ཐོ་བཀོད།

མིང་ཐོ་འགོད་སྐབས། དམག་མི་བསྡུ་མཁན་གྱིས་དབང་ཕྱུག་ལོ་ཆུང་དྲགས་པ་མཐོང་སྐབས“བུ་རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སླེབས་མི་འདུག དམག་མིར་འཇུག་ཐབས་མེད”ཅེས་བརྗོད།

འཁྲིས་སུ་ཡོད་པའི་ཕ་ཡུལ་གཅིག་པའི་མི་ཞིག་གིས“གཟུགས་པོ་ཆུང་ཡང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སླེབས་ཡོད”ཅེས་ལབ་རོགས་བྱས།

དབང་ཕྱུག་གིས“དེ་འདྲ་བྱས་ནས་ང་རང་མིང་ཐོ་བཀོད་ཐུབ་ཙམ་བྱུང་སོང”ཞེས་བརྗོད། ཕྱིས་སུ་ཁོང་དཔུང་སྡེ་དང་མཉམ་དུ་མཚོ་སྔོན་ནས་ལན་ཀྲོའུ་རུ་བསྐྱོད་པ་དང་ལས་བྱེད་པའི་གསོ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭར་ཞུགས་པ་མ་ཟད་1950ལོར་དངོས་སུ་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་ལ་ཞུགས།

བོད་དུ་བསྐྱོད་པ།

1951ལོར་བོད་ཞི་བས་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་། བོད་དུ་སྐྱོད་དགོས་པ་ཐོས་རྗེས་ཁོང་དགའ་ཐག་ཆོད། ཁོང་དཔུང་སྡེ་དང་མཉམ་དུ་ལན་ཀྲོའུ་ནས་ཟི་ལིང་བརྒྱུད་མཐར་ལྷ་སར་འབྱོར།

“ང་ནི་རྟ་དམག་ཡིན། ང་ཚོ་མདུན་དུ་བསྐྱོད་པ་དང་མཇུག་ཏུ་དངོས་ཟོག་དབོར་མཁན་འབྲི་གཡག་མགོ་གྲངས་1000ལྷག་ཙམ་ཡོད་ལ། རྟག་ཏུ་དམག་གྲབས་བྱས་ནས་སྡོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད”ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།

ཉིན་མོ་ཆར་པ་བབས་ན་ཁོང་ཚོས་མཚན་མོར་འགྲུལ་བཞུད་བྱེད་ཅིང་། དེ་ལྟར་ཟླ་བ་གཅིག་ལྷག་ཙམ་བསྐྱོད་མཐར་མཚོ་སྔོན་ཡུལ་ཤུལ་གྱི་འབྲི་ཆུའི་འགྲམ་དུ་འབྱོར། དེ་དུས་གཙང་ཆུ་རྒྱས་སྒང་ཡིན་པས་ཁོང་ཚོ་གཙང་པོ་སྒྲོལ་ཐབས་བྲལ། གང་འདྲ་བྱེད་དགོས་སམ།

དབང་ཕྱུག་གིས། ང་ཚོ་ཐབས་ཟད་ནས་དེ་གར་སྒར་ཕུབ་ནས་བསྡད་པ་ཡིན། ཟླ་བ་གཅིག་འགྲོ་དུས་འབྲུ་རིགས་ཆད་པས་ཉིན་ལྟར་ཆག་བཟས་ནས་གྲོད་པ་རྒྱག་ཐབས་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཞེས་བཤད།

ལྷ་སར་འབྱོར་བ།

ལྷ་སར་འབྱོར་སྐབས་སྟོན་ཀ་ཡིན་པས། དབང་ཕྱུག་གི་བསམ་པར་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་སུ་འགྲོ་ངེས་རེད་བསམས། འོན་ཀྱང་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པར། འཚོ་བར་ཁྱད་པར་མེད་ལ་འབྲས་དང་གྲོ་ཞིབ་ཀྱང་ཟ་རྒྱུ་མེད་ཅིང་། ཉིན་ལྟར་ནས་དང་སྲན་མ་ཉུང་ཤས་ལས་ཟ་རྒྱུ་མེད།

དབང་ཕྱུག་ལ་བོད་སྡོད་ཀྲུང་དབྱང་གི་སྐུ་ཚབ་ཀྲང་ཅིང་ཝུའུ་ཡི་བཞུགས་གནས་སུ་སྡོད་བྱ་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་འབྱོར་བས་དགའ་ཐག་ཆོད་དེ་མཚན་མོ་གཉིད་དང་བྲལ།

“ཉིན་ཞིག་གི་ཞོགས་པ། ཁོང་གིས་འབྲས་ཐུག་ཕོར་པ་གང་དང་མོག་མོག་ཏོག་ཙམ་མཆོད་ནས་གྲོད་པར་བཅག་ཙམ་བཅག་ཙམ་གནང་བ་མཐོང་སྐབས་ཁོང་ཞལ་ལག་མཆོད་ཚར་པ་འདྲ་སྙམ་བྱུང་། ངའི་བསམ་པར་དམག་དཔོན་ལགས་མཆོད་ཤེད་ཆེན་པོ་མི་འདུག་སྙམ་བྱུང”ཞེས་སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དྲན་གསོ་བྱེད་ཀྱིན་བརྗོད།

སྐབས་དེ་དུས་བོད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཧ་ཅང་སྐྱོ་པོ་རེད། ལོ་ན་གཞོན་པའི་དབང་ཕྱུག་གིས་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་མཐོ་རིམ་འགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པ་ཚོའི་འཚོ་བ་ཧ་ཅང་བབ་ཆགས་ཤིང་མི་རྣམས་སེམས་འགུལ་ཐེབས་དགོས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་མཐོང་།

1953ལོར་ནང་ས་ནས་དབོར་བའི་འབྲས་འབོར་ཆེན་འབྱོར་བ་དང་ཁོང་ཚོས་བཏབ་པའི་ནས་དང་། པད་ཚལ། ལ་ཕུག ཞོག་ཁོག་བཅས་ལ་ལོ་ལེགས་བྱུང་ནས་འཚོ་བ་རིམ་གྱིས་ལེགས་སུ་ཕྱིན།

ལྟ་ཞིབ།

1953ལོའི་ལོ་སྨད་དུ་དབང་ཕྱུག་ལྷ་སར་ལས་སྒྱུར་བྱས། སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་ལྷ་སར་གཙུག་ལག་ཁང་གི་མཐའ་འཁོར་དུ་ཁང་པ་ངོ་དྲག་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་དང་། བར་སྐོར་བསྐོར་བར་སྐར་མ་ཁ་ཤས་ལས་འགོར་གྱི་མེད་ལ། ཉེ་འགྲམ་དུ་སྤྲང་གུར་མང་པོ་ཡོད།

“ཆགས་ས་བརྟེན་ས་མེད་པའི་མི་དག་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་སློང་མོ་བྱེད་པ་དང་ལ་ལ་ན་ནས་ཤི་ལ་ཁད་དུ་ཡོད་པ་དང་། ལ་ལ་བཀྲེས་ལྟོགས་ཀྱིས་མནར་ནས་ལུས་པོ་འགུལ་མི་ཐུབ་པ། ལ་ལ་གོས་མེད་པས་ཁ་འདར་ཤོར་བ་བཅས་ཀྱི་ཡ་ང་བའི་སྣང་ཚུལ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད”ཅེས་དབང་ཕྱུག་གིས་བརྗོད།

སྐབས་དེ་དུས་གུང་ཁྲན་ཏང་མིས་མང་ཚོགས་ལ་ལས་དོན་མང་པོ་བསྒྲུབས་ཡོད།

དབང་ཕྱུག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ལ་ཞུགས་ནས་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་དུ་བསྐྱོད་དེ་མང་ཚོགས་ལ་དངུལ་བུན་བཏང་ནས་ཐོན་སྐྱེད་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་།

“མི་སེར་ཚོས་དངུལ་ཇི་ཙམ་གཡར་ན་ང་ཚོས་སྤྲོད་རྐྱང་བྱེད་པ་དང། དཔྱིད་དུས་སུ་དངུལ་གཡར་བ་དང་སྟོན་ཀར་ལོ་ལེགས་བྱུང་སྐབས་དངུལ་བུན་འཇལ་ན་འགྲིག་གི་ཡོད། སྐྱེད་ཀ་ཧ་ཅང་དམའ་པོ་རེད། ལ་ལར་སྐྱེད་ཀ་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་མེད”ཅེས་ཁོང་གིས་བརྗོད། སྐབས་དེ་དུས་དངུལ་བུན་གཏོང་སྐབས་མི་སེར་ཚོ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་དང་དངུལ་རག་དུས་ཚང་མ་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།

འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་བྱུང་བ།

1955ལོ་ནས་1962ལོ་བར། རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་པེ་ཅིང་ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་སློབ་གླིང(ད་ལྟའི་ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་སློབ་ཆེན)དུ་བཏང། “སྐབས་དེ་དུས་ངས་ས་གཤིས་ཆེད་ལས་བདམས་པ་ཡིན། གང་ཡིན་ཞེ་ན། བོད་ལ་དེའི་ཐད་ཀྱི་ཆེད་ལས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་དཀོན་པོ་ཡོད”ཅེས་བརྗོད་བྱུང་། སློབ་གྲྭ་ཐོན་རྗེས། ཁོང་གིས་ས་གཤིས་ལས་ཀ་རྒན་ཡོལ་མ་ཞུས་བར་བྱས།

སྔོན་མའི་ལས་ཀའི་སྐོར་གླེང་སྐབས། དེ་དུས་ཟླ་བ་གཅིག་ལ་གླ་ཆ་སྒོར་40ལས་མེད། ཉིན་གཅིག་ལ་ལྟོ་སྣོན་ཁ་གསབ་སྒོར་0.4ལས་མེད། ལས་ཀའི་ཆ་རྐྱེན་ཧ་ཅང་སྐྱོ་པོ་ཡོད་ལ། སྐབས་འགར་རྩམ་པ་ཡང་ཟ་རྒྱུ་མེད་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།

“འོན་ཀྱང་འཁང་ར་བྱེད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མེད་ལ། བོད་ལྗོངས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ཚང་མའི་སྤྲོ་སེམས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད”ཅེས་དབང་ཕྱུག་གིས་བརྗོད་བྱུང་།

“ཆུ་འཐུང་དུས་ཁྲོན་པ་འདྲུ་མཁན་བརྗེད་རྒྱུ་མེད”བོད་ཀྱི་ད་ཆའི་གྲ་རྒྱས་དང་མི་སེར་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བ་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད་ལ། སྔོན་བྱོན་པ་ཚོའི་ཁྲག་དང་རྔུལ་ཆུ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད།