འདི་ནི་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་སྐྱིད་གྲོང་རྫོང་དུ་ཨར་སྐྲུན་མི་སྣས་མངའ་རིས་དང་བོད་དབུས་གློག་དྲ་དྲ་སྦྲེལ་འདུ་འགོད་ཀྱི་ལམ་དུམ་9པའི་ལྕགས་སྒྲོམ་སྟེང་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་པ།
ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་ལྷ་ས་ནས་གློག་འཕྲིན་འབྱོར་གསལ། “དྲ་ཆེན་ཁྲིད་པས་རྒྱལ་ཡོངས་ས་གནས་ཁག་གི་ཚོང་པས་ནས་དང་ཤ་མོང་སོགས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཆ་འཕྲིན་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་བདེ་རུ་ཕྱིན་ཏེ་ང་ཚོའི་ཞིང་ལས་ཐོན་ཟོག་མ་བྲིན་པའི་སེམས་ཁྲལ་མི་འདུག” ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་དཔལ་འབར་རྫོང་གི་ཞིང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་གི་ཟླ་བ་ཉེ་དུས་ཀྱི་མངགས་ཐོའི་དོན་དུ་བྲེལ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཀྲུང་གོ་གློག་འཕྲིན་གྱིས་ཁྱོན་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་250བཏང་ནས་གཉེར་སྐྱོང་བྱས་པའི་གནད་སྨིན་དབུལ་སྐྱོར་གྱི་གྲངས་གཞི་ཆེ་མོའི་ལས་སྟེགས་ཀྱི་ཕན་པ་ལས། ས་གནས་དེ་གའི་ཞིང་འབྲོག་ཐོན་ཟོག་ལ་དྲ་རྒྱའི་ཕྱིར་ཚོང་གི“མངོན་མེད་གཤོག་ཟུང”བསྒར་ཡོད།
ལོ་ལྔའི་རིང་། ཀྲུང་གོ་གློག་འཕྲིན་ཚུད་པའི་བོད་ལ་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཀྲུང་དབྱང་ཁེ་ལས་16གིས་ཁྱོན་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1047དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས་བོད་ཀྱི་དབུལ་སྒྲོལ་འགག་སྒྲོལ་དང་། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན། ལས་ཞུགས་འབབ་འཕར་སོགས་ཐད་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནུས་པ་བཏོན་པས་བོད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་དམངས་འཚོ་ལེགས་གཏོང་ལ་སྐུལ་མ་ནུས་ལྡན་ཐེབས་ཡོད།
2020ལོའི་ཟླ་7པར་བོད་ལྗོངས་སྐྱིད་གྲོང་གློག་སྒྱུར་ས་ཚིགས་འགྲམ་གྱི་ལྕགས་སྒྲོམ་ཐོག་བཟོ་པ་གསུམ་གྱིས་གློག་རྒྱུན་འདྲེན་སྐུད་མཐའ་མ་དེ་མཐུད་པ་དེ་ཐོག་ནས་མངའ་རིས་ཀྱི་དྲ་སྦྲེལ་འདུ་འགོད་ཀྱི་སྤྱི་ལེ་1689ཡི་ལམ་ཐིག་ཧྲིལ་པོ་དྲ་སྦྲེལ་ཐུབ་པ་མཚོན་ཡོད། “ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་གསུམ་པའི”རིང་། རྒྱལ་ཁབ་གློག་དྲས་བོད་དུ་ཆན་ཕུའུ་500ཡི་དྲ་སྒྲོམ་གཙོ་བོའི་གཅིག་གྱུར་གློག་དྲ་བསྐྲུན་ཟིན་པ་དང་། གློག་དྲ་གཙོ་བོ་བོད་ཀྱི་རྫོང(ཆུས)74དང་ཤང་དང་གྲོང་རྡལ་གཙོ་བོར་ཁྱབ་ནས་འོད་སྣང་དང་དྲོ་སྐྱིད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བར་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་བཏང་ཡོད།
རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་དང་ནུས་རྒྱུ་གསར་སྤེལ་བྱས་པ་ཕུད། ཀྲུང་དབྱང་ཁེ་ལས་ཀྱིས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར“ཉ་གསོ་སྟངས་བསླབས”ཏེ་རོགས་སྐྱོར་བྱ་ཡུལ་གྱིས་རང་རྟེན་དབུལ་སྒྲོལ་ཐུབ་པ་བྱས་ཡོད།
བྱང་རྩྭ་ཐང་དུ་གནས་པའི་མཚོ་གཉིས་རྫོང་ནི་གྲང་ངར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ས་ཆ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། དེ་གར་ཚྭ་འབུ་མང་པོ་ཐོན་གྱི་ཡོད་པས་དེ་ནི་ཆུ་ཐོན་གསོ་ཚགས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་བསླུ་ཟན་ཞིག་ཡིན། 2019ལོར་ཀྲུང་གོ་རྡོ་སྣུམ་གྱིས་སྒོར་ཁྲི་1380བཏང་སྟེ་ཚྭ་འབུ་ལས་སྣོན་བཟོ་གྲྭ་བསྐྲུན་པས་ས་གནས་དེ་གར་ལས་སྣོན་ཐུབ་པ་བྱུང་ནས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཟུར་བསྣན་རིན་ཐང་མཐོ་རུ་བཏང་ཡོད། “ཕྱིར་ཚོང་གོང་ཚད་དེ་སྔ་བལ་འཚོང་བ་ལས་45%ཡིས་མཐོ་བ་ཡོད་པས། དེས་ཡིག་ཚགས་དང་གཱ་བཟོས་པའི་དུད་ཚང་དབུལ་པོ་མི་རེར་ལོ་རེར་འབབ་འཕར་སྒོར་3000ཡན་ཡོང་གི་ཡོད”ཅེས་ཀྲུང་གོ་རྡོ་སྣུམ་གྱི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་ལེང་ནན་ཡུས་ཀྱིས་བཤད།
ཀྲུང་དབྱང་ཁེ་ལས་ཀྱིས་དམངས་ཕྱུག་བོད་དར་བྱེད་རོགས་བྱས་པ་དེ་ད་དུང་དམངས་འཚོ་ཞབས་ཞུའི་བྱ་གཞག་ཐོག་ནས་མངོན་ཞིང་། བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་ལྷོ་བྲག་རྫོང་འདི་ཉིད་ཐག་རིང་མཐའ་མཚམས་ཁུལ་དུ་གནས་པས་སྨན་དང་སྨན་པ་ཧ་ཅང་དཀོན་པོ་ཡོད། ཀྲུང་གོ་འབྲུ་རིགས་ཚོགས་པས་ནང་འདྲེན་ཕྱི་མཐུད་བྱས་པ་བརྒྱུད། པེ་ཅིང་གི་སྨན་བཅོས་ཐོན་ཁུངས་སྤུས་ལེགས་ལྷོ་བྲག་ཏུ་འདྲེན་ནས་རྫོང་སྨན་ཁང་དང་པེ་ཅིང་301སྨན་ཁང་དབར་རྒྱང་ཁྲིད་ནད་དཔྱད་ལས་སྟེགས་བསྐྲུན་ཏེ་རྩད་ཆོད་དཀའ་བའི་ནད་བཅུ་ལྷག་ཙམ་ལ་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་པའི་ངང་སྨན་བཅོས་བྱས་པ་རེད།