ནམ་མཁའ་གཡའ་དག་ལ་སྡོད་ཁང་གྲལ་སྟར་འགྲིག རྩྭ་ཐང་སྟེང་དུ་ནོར་ལུག་ཅི་དགར་རོལ། རླུང་དང་འགྲོགས་ནས་ཐབ་ཚང་གི་དུ་བ་ལྷོག་ལྷོག་ཏུ་འཕྱུར། བདེ་སྐྱིད་འཚོ་བའི་དགོད་སྒྲ་ཕྱོགས་བཞིར་ཁྱབ།

གཞུང་ལམ་ནས་རུ་ཐོག་རྫོང་རི་གསུམ་ཤང་ལྕགས་སྒང་གྲོང་ཚོར་རྒྱང་ལྟ་བྱེད་སྐབས་མདའ་གཡབ་དམར་པོ་དང་གྱང་དཀར་པོ་ཡིན་པའི་ཐོག་སོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་གྲོང་མིའི་སྡོད་ཁང་སྔོ་ཐིང་ཐིང་གི་རྩྭ་ཐང་ཐོག་གྲལ་སྟར་འགྲིག་པོས་བརྒྱབ་ཡོད་པ་དང་། ཁྱིམ་ཚང་ཚང་མའི་ཐོག་ཁར་སྐར་ལྔའི་དར་དམར་བཙུགས་པ་དག་རླུང་ཕྱོགས་དང་བསྟུན་ཏེ་ལྷབ་ལྷུབ་ཏུ་གཡོ་བཞིན་མཆིས།

ལྕགས་སྒང་གྲོང་ཚོ་ནི་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་རུ་ཐོག་རྫོང་གི་ལྷོ་རྒྱུད་དུ་གནས་པ་དང་། རྫོང་གྲོང་ནས་སྤྱི་ལེ་79ཙམ་གྱི་བར་ཐག་ཡོད། གྲོང་ཚོ་ནས་ནུབ་རྒྱུད་དུ་སྤྱི་ལེ་80ཙམ་བསྐྱོད་ན་མཐའ་མཚམས་ཚོང་དོན་ས་ཚིགས་སྡུམ་ཙེར་སླེབས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་དཔེ་མཚོན་རང་བཞིན་གྱི་མཐའ་མཚམས་གྲོང་ཚོ་ཞིག་རེད།

ལོ་འགའི་གོང་དུ་གྲོང་ཚོ་དེའི་ཁང་པ་མང་ཆེ་བ་ས་ཕག་ལས་གྲུབ་པ་དང་། ལམ་གཅིག་རང་ཡོད་པ་དེ་གནམ་དྭངས་སྐབས་རྡུལ་གྱིས་ཁེངས་པ་དང་ཆར་དུས་སུ་འདམ་རྫབ་ཀྱིས་ཁེངས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཁང་པ་གོག་ཧྲུལ་དང་འགྲིམ་འགྲུལ་ཆ་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཞན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐབས་དེ་དུས་མི་རྣམས་ལ་བཞག་པའི་ལྕགས་སྒང་གྲོང་ཚོའི་བག་ཆགས་ཟབ་ཤོས་དེ་རེད།

2014ལོར་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་ཕྱོགས་ཁག་གི་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1ལྷག་ཙམ་སྤྱི་འདོམས་བྱས་ནས་ལྕགས་སྒང་མཐའ་མཚམས་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་སྐྲུན་འགོ་བཙུགས་པ་དང་། དུད་ཚང་92ཀྱི་སྡོད་ཁང་དང་ལེ་ལག་ཚང་བའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་ལག་བསྟར་བྱས་པས་གྲོང་ཚོ་ཡོངས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ས་ཕག་ཁང་པ་ནས་རྒྱ་ཁྱོན་སྨི་ངོས་གྲུ་བརྒྱ་ཡན་ཟིན་པའི་ཆུ་དང་། གློག དྲ་རྒྱ་བཅས་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པའི“སྤྲོ་ཁང”ནང་སྡོད་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད།

ལོ་60ལ་སླེབས་པའི་རྒན་མོ་ཚེ་རྒྱལ་ལྷ་མོའི་ཁྱིམ་དུ་འཛིན་ཆས་དང་ཁྱིམ་སྤྱོད་གློག་ཆས་གང་དགོས་ཚང་མ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཁང་པའི་མདུན་དུ་ཤེལ་ཁང་ཞིག་བརྒྱབ་ཡོད། ཐོག་སོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཁང་པར་ཁང་མིག་དྲུག་ཡོད་པས་ནང་མི་ལྔ་ལ་རང་སོ་སོར་ཉལ་ཁང་རེ་ཡོད།

“ཁང་པ་འདི་རྒྱག་སྐབས་ང་ཚོས་སྒོར་ཁྲི་7ལས་བཏང་མེད། དེ་བྱིངས་ཚང་མ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བཏང་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་བཟང་པོའི་འོག ད་ཆ་གྲོང་ཚོའི་ནང་གི་དུད་ཚང་ཚང་མས་ཁང་པ་གསར་པ་བརྒྱབ་པ་དང་། ཚང་མའི་ཡོང་འབབ་གསོག་པའི་ཐབས་ལམ་ཡང་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། ངའི་བུ་ཉེ་འགྲམ་གྱི་བྱེ་རྡོ་ར་བ་ཞིག་ཏུ་ཞོར་ལས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་ལོ་ལྟར་ཡོང་འབབ་ཡག་པོ་འདུག དེའི་སྟེང་སྲིད་ཇུས་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་གསབ་བསྡོམས་ན་ད་ལྟ་མི་ཚང་མའི་ལྟོ་གོས་ལ་སེམས་ཁྲལ་མེད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་བཟང་པོ་ཡོད་པས་ང་ཚོའི་འཚོ་བ་ཉིན་རེ་བཞིན་ལེགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད”ཅེས་ཚེ་རྒྱལ་ལྷ་མོས་འཛུམ་དམུལ་དམུལ་ངང་བཤད།

 ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། མངའ་རིས་ས་ཨུད་དང་སྲིད་འཛིན་ཀུང་ཧྲུའུ་ཡིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མཐའ་མཚམས་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དབུལ་སྒྲོལ་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དང་མཐོ་རུ་གཏོང་བའི་དམ་འཛིན་བྱ་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ནས“མཐའ་མཚམས་མགྱོགས་མྱུར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། མཐའ་མཚམས་སྲ་བརྟན་དང་མཐའ་མཚམས་བདེ་འཇགས་ཡོང་བར་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས”ཞེས་པའི་གཙོ་རྐང་ལ་དམ་པོར་དམིགས་ཏེ། བཅའ་སྡོད་དམག་དཔུང་དང་དམངས་བདེ་མཉམ་གནས་མཐའ་འཁྱོངས་དང་མཐའ་བརྟན་དང་མཐའ་དར་གལ་ཆེ་མཉམ་དུ་འཛིན་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། “གྲོང་ཚོར་བརྒྱད་འཛོམས་དང་། གྲོང་ཚོར་ཡོད་པ་དགུ། དུད་ཚང་ལ་ཁྱབ་པ་བཅུ”བཅས་ཀྱི་སྤྱིའི་དམིགས་ཚད་ལ་དམིགས་པ། “བླ་ན་མེད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཆ་སྲུང་མཁན་དང་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་གཞིས་སྐྲུན་མཁན”ཞེས་པའི་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོ་འདི་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡོང་བ། མཐའ་མཚམས་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོའི་རྣམ་གྲངས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས། སྒར་དང་། སྤུ་ཧྲེང་། རུ་ཐོག རྩྭ་མདའ་བཅས་མཐའ་མཚམས་རྫོང་བཞིའི་མཐའ་མཚམས་ཤང་གྲོང་15ཡི་མཐའ་མཚམས་གྲོང་ཚོ་37ལ་འཆར་འགོད་ལག་བསྟར་བྱས་པས་མཐའ་མཚམས་མི་སེར་དུད་ཚང་5756གི་མི་21205ལ་ཕན་པ་ཐོབ་ཡོད། འཆར་འགོད་མ་དངུལ་ཁྱོན་བསྡོམས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་24.89བཏང་ཡོད། མིག་སྔའི་བར་མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་གྱི་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་37གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་འགན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་གྲུབ་ཟིན་ནས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་གྱི་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་འགན་སྔོན་ལ་ལེགས་སྒྲུབ་བྱེད་མཁན་མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་དང་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གྱུར་ཡོད།

མ་དངུལ་འགན་སྲུང་དང་གློག་རྡུལ་ཡིག་ཚགས་དོ་དམ་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་ཆེད། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་མ་དངུལ་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དམིགས་ཚད་དུ་བྱས་ཏེ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་མི་རེར་ཆ་སྙོམས་ཁ་གསབ་རོགས་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་10བཏང་བའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་བོད་སྐྱོར་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་20113སྤྱི་འདོམས་བསྡུ་སྒྲིལ་བྱས་ནས་གྲོང་ཚོ་གཅིག་ལ་ཡིག་ཚགས་ཆ་ཚང་གཅིག་གི་དཔེ་དབྱིབས་ལྟར་མཐའ་མཚམས་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོའི་གློག་རྡུལ་ཡིག་ཚགས་དོ་དམ་བྱེད་སྟངས་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ཡོད།

རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ལེགས་གཏོང་དང་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུ་ནི་མཐའ་མཚམས་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་གཙོ་གནད་ལས་དོན་ཞིག་ཡིན། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས“གང་ཞིག་མི་འདང་ན་དེ་གསབ་པ”དང“བསམ་བློ་གཏོང་ས་ཕྲན་བུ་འཇོག་པའི”རྩ་དོན་གཞིར་བཟུང་། རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་དང་དམངས་འཚོའི་རྣམ་གྲངས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་བྱེད་པ་དང་། “མཐོར་གཏོང་ཁག་བཅུའི”འདུ་འགོད་ཀྱི་ནང་དོན་གཞིར་བཟུང་། གྲོང་ཚོའི་འགྲོ་ལམ་དང་། གློག་སྒྲོན། ཆུ་འདྲེན་ཆུ་འབུད་སོགས་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་། གྲོང་ཚོ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཡུལ། བུ་བཅོལ་ཁང་སོགས་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་སྒྲིག་བཀོད་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་འཆར་འགོད་བྱས་ཡོད།

ཐོན་ལས་འདེགས་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་དང་ནང་གནས་སྒུལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་ཆེད། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས“ཞིང་ལས་འཚམ་སར་ཞིང་ལས་དང་། འབྲོག་ལས་འཚམ་སར་འབྲོག་ལས། ནགས་ལས་འཚམ་སར་ནགས་ལས། བཟོ་ལས་འཚམ་སར་བཟོ་ལས། ཚོང་ལས་འཚམ་སར་ཚོང་ལས། ཡུལ་སྐོར་འཚམ་སར་ཡུལ་སྐོར་བཅས་ཀྱི”རྩ་དོན་མཐའ་འཁྱོངས་ཀྱིས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བཀོད་ཇུས་ལ་སྤྱི་འདོམས་དམ་འཛིན་བྱེད་པ་དང་། འདེབས་གསོ་ལས་སྣོན་དང་ཡུལ་སྐོར་སོགས་མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་ལ་འཚམ་པའི་ཁྱད་ལྡན་ལེགས་ཆའི་ཐོན་ལས་སྐྱེད་སྲིང་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། ཐོན་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་མཚམས་མི་སེར་ལ་འབབ་འཕར་བརྟན་པོ་ཡོང་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་པ། མཐའ་མཚམས་གྲོང་ཚོའི་རང་བརྟེན་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་ལེ་ལག་ཚང་བའི་ཐོན་ལས་རྣམ་གྲངས་32འཆར་འགོད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་པར་སྔོན་དཔག་བྱས་ན་མཐའ་མཚམས་མང་ཚོགས་21205ལ་ཕན་པ་ཐོབ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།