ལྷ་སར་གཞོན་ནུ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཁོང་ལ“རྒན་ཁྲི་ཏོ་རི་ལགས”ཞེས་འབོད་སྐབས་ཁོང་གིས་འཕྲལ་དུ་ཨ་ལན་སློག་གི་ཡོད། ཁྲི་ཏོ་རི་ཞེས་པ་ནི་གནའ་མིང་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཚོང་གཉེར་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་མི་སྣ་ཞིག་རེད།

ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ནི་གཞོན་ནུ་ལས་གཏོད་པ་ཞིག་རེད་ལ། བོད་ཀྱི“བདག་དཔེ་དེབ”ཅེས་པའི་མུ་འབྲེལ་དེབ་ཁང་འཛུགས་མཁན་ཡང་རེད། ཁོང་གི་གཤིས་རྒྱུད་ནི་དེབ་ཁང་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས།

བྱིས་དུས་ཕྱུགས་རྫི་བྱས་ཏེ་སྒྲུང་གཏམ་དང་འགྲོགས་པ། 

ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ནི་ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་དཔལ་སྡེ་ཤང་རྩ་ཐང་གྲོང་ཚོ་ནས་ཡིན་ཞིང་། གནས་འདི་ནི་ས་བབ་མཐོ་ཚད་སྨི་4300ཙམ་ཡོད་པའི་ས་མ་འབྲོག་གི་གྲོང་ཚོ་ཆུང་ངུ་ཞིག་རེད།

བྱིས་དུས་ཀྱི་འཚོ་བར་ཕྱིར་དྲན་བྱེད་སྐབས་ཁོང་ཡུད་ཙམ་རིང་ཞི་ལྷོད་དུ་གྱུར། ཁོང་ནི་ཆུང་དུས་ནས་སྤོ་བོ་དང་རྨོ་བོས་ལྟ་སྐྱོང་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། མ་གཞི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཆ་རྐྱེན་དེ་ཙམ་ཡག་པོ་མེད་ཀྱང་རྒན་རྒོན་གཉིས་ཀྱིས་ཁོང་ལ་བཅངས་པའི་བརྩེ་བར་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ལས་ཤུགས་རྐྱེན་སྤུ་ཙམ་ཡང་ཐེབས་མེད། རྒན་རྒོན་གཉིས་ཀྱི་གམ་དུ་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཕུད་མི་གཞན་མེད་པས་ཁོང་ཅུང་ཆེན་པོ་ཆགས་སྐབས་ཁྱིམ་གྱི་རྫི་བོར་གྱུར།

དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བར་མེད་དུ་འཁོར་ཞིང་། གཞོན་ནུའི་སྐབས་ཀྱི་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་བྲེལ་འཚུབ་ཆེ་ལ་སྤྲོ་སྣང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད། ཁོང་གིས་ཕྱུགས་འཚོ་བ་དང་། རིར་སྨན་རྩྭ་བཀོག་པ། ཞིང་ལས་བྱེད་པ། རྒན་རྒོན་གཉིས་ལ་ནང་ལས་བྱེད་རོགས་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་ལུག་རྫི་བྱེད་སྐབས་ཐོས་པའི་སྒྲུང་གཏམ་སྣ་ཚོགས་ནི་རྡོ་ལ་རི་མོ་བརྐོས་པ་བཞིན་ཡིད་ལ་བརྟན་པོར་ངེས་ཡོད།

སྒྲུང་གཏམ་ཉན་བཞིན་པའི་ཁོང་གིས་ཆེན་པོ་ཆགས་རྗེས་སྒྲུང་གཏམ་ནང་གི་མི་སྣ་གཙོ་བོར་འགྱུར་རྒྱུའི་རེ་སྒུག་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

སྲང་ལམ་གང་སར་བསྐྱོད་དེ་མ་དངུལ་གྲབས་གསོག་བྱེད་པ།

ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་ད་ལྟའང་ཡ་མཚན་ལ་བརྩི་བའི་མགོ་བོའི་ན་ཟུག་དེས་ཁོང་གི་མི་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་བཏང་།

སྐབས་དེ་དུས་སྨན་ཁང་གི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྟག་དཔྱད་ཡོ་ཆས་ལས་ཁོང་གི་ནད་རྐྱེན་གང་ཡིན་རྩད་ཆོད་མེད་ལ། སྨན་རྩིས་ཁང་གིས་ཀྱང་ནད་རྐྱེན་རྩད་ཆོད་མེད། དེས་ན་ཁོང་ལ་སྔོན་ཆད་ལྟར་གྱི་སྤྲོ་སྣང་ལྡན་ཐབས་བྲལ།

2016ལོའི་ཟླ་9པར་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་ལྷ་སར་ཡོང་ནས་འཚོ་བ་གསར་པ་ཞིག་སྐྱེལ་རྒྱུའི་ཐག་བཅད།

ལྷ་སར་འབྱོར་ནས་ཡུན་རིང་མ་སོང་བར་ཁོང་གི་མགོ་བོའི་ན་ཟུག་རིམ་བཞིན་འཇགས། འོན་ཀྱང་འཚོ་བར་བརྟེན་ས་གང་ཡང་མེད་ལ། ཁོང་ནི་ནམ་ཡང་བསྒུགས་ནས་སྡོད་མཁན་ཞིག་མིན་པས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་མི་ཚེའི་ལམ་བུ་འཆར་འགོད་བྱེད་འགོ་བརྩམས།

ཁོང་ནི་དཔེ་དེབ་ལྟ་རྒྱུར་ཤིན་ཏུ་དགའ་བའི“དཔེ་དེབ་སྲོག་ལས་ཀྱང་རིན་ཐང་ཆེ་བར་བརྩི་མཁན”ཞིག་ཡིན་སྟབས་དུས་ཡུན་རིང་མོའི་ནང་ཁོང་གིས་དཔེ་དེབ་ལྟ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས། སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་ཉེ་འཁོར་གྱི་མི་མང་པོ་ཞིག་དཔེ་དེབ་ལྟ་རྒྱུར་དེ་ཙམ་དགའ་པོ་མེད་པ་ཤེས་འཕྲལ་རང་ཉིད་ཀྱི་དགའ་མོས་དང་ཚོང་གཉེར་ནན་ཏན་ངང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ་ཉེ་འགྲམ་གྱི་མི་རྣམས་དཔེ་ཀློག་ནང་ཞུགས་པར་སྣེ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུའི་བསམ་བློ་ཞིག་ཐོག་མར་འཁོར།

2016ལོའི་སྟོན་མཇུག་ཏུ་ལྷ་སའི་སྲང་ལམ་དང་ཇ་ཁང་ཆེ་ཆུང་ཁག་ནང་བོད་ཡིག་གི་དཔེ་དེབ་སྣ་ཚོགས་དང་། ལོ་ཐོ། སྤོས་བཅས་ཚོང་མཁན་གྱི་ཚོང་པ་ཉི་ཚེ་བ་མང་དུ་སོང་།

ཁོང་ནི་ཁ་བདེ་ཞིང་ཡིད་རྟོན་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ལྷ་སའི་དེབ་ཁང་ཁག་གི་སྦྱིན་བདག་གིས་སྔོན་ལ་དེབ་ལེན་པ་དང་མཇུག་ཏུ་རྩིས་རྒྱག་ཏུ་འཇུག་འདོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

དེ་ལྟར་ལོ་གཅིག་ཙམ་མ་སོང་བར་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་དེབ་འཚོང་གིན་དུ་དུང་དཀར་སྐད་ཡིག་སློབ་གྲྭར་དབྱིན་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་སྦྱངས།

དེབ་ཁང་བཙུགས་ཏེ་ཕུགས་འདུན་དོན་གཉེར་བྱེད་པ།

སྲང་ལམ་ཆེ་ཆུང་གང་སར་བསྐྱོད་དེ་དཔེ་དེབ་བཙོངས་ནས་ལོ་གཅིག་སོང་རྗེས་ཁོང་དང་གཅུང་པོས་ཐོག་མར་དངུལ་བུན་སྒོར་ཁྲི་30གཡར་ཏེ་ཀརྨ་དགོན་གསར་གྱི་གྲོང་མིའི་སྡོད་ཁང་གི་རླངས་འཁོར་འཇོག་གནས་ཤིག་ཏུ“ང་དང་དཔེ་དེབ”ཅེས་པའི་དེབ་ཁང་ཞིག་བཙུགས།

ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ནི་བསམ་ཕོད་པ་དང་སྒྲུབ་ཕོད་མཁན་ཞིག་དང་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་ཐུབ་མཁན་གྱི་གཞོན་ནུ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཁོང་གིས“གལ་ཏེ་ང་ལ་སེམས་ཤུགས་དང་ཡིད་ཆེས་ཚུད་པའི་ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་ལྡན་འདུག་ཅེ་ན། དེ་དག་ནི་དཔེ་དེབ་ལས་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་རེད། ངས་ལྷ་སར་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེའི་དམིགས་ཚད་ལ་སྔར་བས་བསམ་གཞིག་གཏིང་ཟབ་ཅིག་བྱེད་སྐབས་ངའི་བློ་ངོར་དང་ཐོག་འཆར་བའི་ཕུགས་འདུན་ནི་ལོ་བཅུའི་ནང་བོད་དུ‘ང་དང་དཔེ་དེབ’ཅེས་པའི་དེབ་ཁང་20ཙམ་འཛུགས་རྒྱུ་དེ་ཡིན”ཞེས་བརྗོད།

2020ལོའི་ཟླ་དང་པོའི་ཟླ་དཀྱིལ་གྱི་དགོང་མོ་ཞིག་ལ་ལྷ་ས་གྲོང་བྱང་ཉང་བྲན་ལམ་ཞིམ་ཟས་ཁྲོམ་གཞུང་གི“ང་དང་དཔེ་དེབ”ཅེས་པའི་དེབ་ཁང་གི་ཐོག་བརྩེགས་གཉིས་པའི་དཔེ་དེབ་ལྟ་ཀློག་ཁང་དུ་སྔ་ས་ནས་སྡོད་ས་སྟོང་པ་གཅིག་ཀྱང་ལྷག་མེད་པ་དང་། སྐབས་འཕྲལ་བཙུགས་པའི་རྐུབ་བཀྱག་ཆུང་ཆུང་མང་པོས་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་བྱེད་ས་ཡང་བཀག་ཡོད།

སྐུ་མགྲོན་བཞུགས་གནས་ཐོག་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་མནོ་བསམ་གཏོང་བཞིན་མདུན་ཕྱོགས་སུ་ལྟ་བཞིན་མཆིས། “ཤེས་བྱ་དར་ཁྱབ་མེད་སར‘ང་དང་དཔེ་དེབ’ཡོད་འདོད”ཅེས་པའི་བོད་ཡིག་གི་འཕྲེད་འགེལ་སྦྱར་ཡིག་ཅིག་བཀལ་བ་དེ་ལས་ཁོང་གི་ཕུགས་འདུན་དང་ཐོག་མའི་བསམ་འདུན་ཚང་མ་མངོན་ཡོད།

དེ་ནི“ང་དང་དཔེ་དེབ”ཅེས་པའི་དེབ་ཁང་གིས་དུས་བཀག་ལྟར་གཉེར་བའི་དཔལ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་འཆད་ཁྲིད་ཐེངས་39པ་དེ་ཡིན་པ་དང་། ཉིན་དེའི་དགོང་མོའི་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོ་ནི་ལས་གཏོད་ཅེས་པ་དེ་རེད། དེ་གར་འཆད་ཁྲིད་ཉན་མཁན་མང་ཆེ་བ་ནི་ན་གཞོན་ཤ་སྟག་རེད།

ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་འཆད་ཁྲིད་དེ་སྤེལ་རེས་དང་དཔྱད་བསྡུར་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒེར་གྱི་མི་ཚེའི་རིན་ཐང་དར་སྤེལ་གཏོང་བཞིན་ཡོད།

“ང་དང་དཔེ་དེབ”ཅེས་པའི་དེབ་ཁང་དེ་སྟོན་གྱི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ལྟར་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་ཡང་མངོན་འགྱུར་བྱུང་ཡོད། “ངའི་མཐའ་དག་ནི་དཔེ་དེབ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པས། རང་ཉིད་ཀྱིས་དཔེ་དེབ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དྲིན་ལན་འཇལ་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་ཁོང་གིས་བརྗོད།

ད་ཆ་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི“ང་དང་དཔེ་དེབ”ཅེས་པའི་མུ་འབྲེལ་དེབ་ཁང་འདབ་ལོ་རྒྱས་པའི་སྡོང་པོ་བཞིན་མངོན་ཞིང་། དུས་བཀག་ལྟར་གཉེར་བའི་དཔལ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་འཆད་ཁྲིད་ཕུད་འཆད་ཁྲིད་ཀྱི་ནང་དོན་ད་དུང་སློབ་གསོ་དང་སེམས་ཁམས་བདེ་ཐང་སོགས་ཡོད།

ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་ཡང་དེ་གཅིག་པུ་མིན་པར་ཁོང་གིས་ཀུང་སིའི་མིང་ཡང“ཁྲི་ཏོ་རི”ཞེས་པར་བསྒྱུར་བ་དང་། ལས་སྒོ་ཡང་སྒྱུ་རྩལ་དང་། སློབ་གསོ། ཁྱད་ལྡན་ཐོན་རྫས། དེ་བཞིན་བཟའ་བཏུང་ལས་རིགས་བཅས་བར་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་ཡོད།

མུ་འབྲེལ་དེབ་ཁང་དང་ཚོང་ལས་ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་ཕུད་ཁོང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་ཚད་གསུམ་པ་དེ་གཏོད་འགོ་འཛུགས་བཞིན་ཡོད་པ་སྟེ། རང་ཉིད་ཀྱི་ཚོང་གཉེར་འདུ་ཤེས་དང་སློབ་གསོར་འཛིན་པའི་ལྟ་སྟངས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་རེ་བཏོན་རྒྱུ་དེ་རེད།

ད་ཆ་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་གཏོད་ཀྱི་ཐོག་མའི་བསམ་འདུན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་སློབ་མ་འབོར་ཆེན་ཞིག་ལ་ལས་ཞུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གསར་པ་འཛུགས་པའི་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་ཡོད། མིག་སྔའི་བར་ཀུང་སིར་ལས་མི་60ཙམ་ཡོད་པའི་ནང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ནི་དངོས་གཞིའི་ཚན་ཁག་གི་སློབ་ཆེན་སློབ་མ་རེད། ཁོང་གིས“ཕུགས་བསམ་ལྡན་ཞིང་བསམ་ཕོད་པ་དང་སྒྲུབ་ཕོད་མཁན་ཞིག་དང་། འགན་འཁྲིའི་བསམ་པ་ལྡན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སློབ་མ་དེ་དག་ལ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཤིག་གཏོད་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་བརྗོད།