བྱང་ཐང་གི་རི་དྭགས་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱིད་པའི་ཅ་ཅོ་སྒྲོག་པ་ནས་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་རྦ་རླབས་ལང་ལོང་གཡོ་བའི་བར་དང་། ཉིང་ཁྲིའི་ཚང་ཚིང་འཁྲིགས་པའི་ནགས་ཀློང་ནས་གནམ་མཚོའི་དྭངས་གསལ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཆུ་བོའི་བར། སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་པིར་སྨྱུག་གིས་གནམ་སའི་ཤོག་སྒྲིལ་ཐོག་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་མཛེས་རིས་ཤིག་འབྲི་བཞིན་མཆིས།

2021ལོའི་ཟླ་7པར། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་བོད་དུ་རྟོག་ཞིབ་གནང་སྐབས“བོད་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོང་ཡག་པོ་བྱེད་པ་ནི་ཕན་འབྲས་བསྐལ་བརྒྱར་ཐོན་པ་དང་གནམ་འོག་ཀུན་ལ་ཕན་པ་ཐོབ་པའི་དོན་ཆེན་ཞིག་རེད”ཅེས་གསུངས་པ་རེད།

སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། བོད་ཀྱིས་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་དང་སླར་གསོར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱུན་མཐུད་རྒྱག་པ་དང་། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར། གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆ་སྔོ་འགྱུར་བྱ་སྤྱོད་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྤྱི་སྤྱོད་ཁུལ་སྔོ་འགྱུར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་སྤེལ་བ། རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ས་ཆའི་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་ཧུར་ཐག་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་སྲུང་བཅད་བརྟན་དུ་གང་ལེགས་གཏོང་གི་ཡོད།

གངས་ལྗོངས་ས་མཐོ་སྔར་བས་མཛེས་སྡུག་ལྡན།

ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་བྲག་ཡིབ་ཆུས་ཀྱི་ཀླུ་ནང་ནགས་ཚལ་ཚང་ཚིང་དུ་འཁྲིགས་ཤིང་། སྐྱེ་ཁམས་བདག་སྐྱོང་བ་ཚེ་རིང་བུ་དགའ་ཡིས་གསོམ་ཤིང་ལ་རེག་བཞིན་མིག་ཟུང་ནས་ཡིད་མགུ་བའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན།

དུས་རབས་གོང་མའི་དུས་མཇུག་ཏུ་བོད་ཀྱིས་ནགས་ཁུལ་དུ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཞགས་རྒྱ་བསྡམས་པས། ཉིང་ཁྲི་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོག་ལེ་དང་སྟ་རེ་དབྱུགས་ནས་ནགས་སྲུང་ཤིང་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ལ་ཞུགས་པ་རེད།

ཚེ་རིང་བུ་དགའ་ཡིས་དཔུང་རྟགས་དམར་པོ་བཏགས་ནས་ཉིན་ལྟར་རུ་མི་བརྒྱད་ཁྲིད་དེ་ནགས་ཚལ་དུ་སྐོར་སྲུང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་གིས“ཟླ་རེར་གླ་ཕོགས་ཕུད་ད་དུང་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ཁ་གསབ་དངུལ་ཡང་ལེན་རྒྱུ་ཡོད”ཅེས་བཤད།

བོད་དུ་སྐྱེ་ཁམས་བདག་སྐྱོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཁྲི་51.6ཡོད། 2021ལོ་ནས་2024ལོའི་བར། བོད་ཀྱིས་རིམ་རྩིས་བརྒྱབ་ན་རྩྭ་ཐང་སྐྱེ་ཁམས་ཁ་གསབ་བྱ་དགའི་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་136.8བཏང་བར་ཞིང་འབྲོག་པ་ཁྲི་226.22ལ་དེའི་ཁྲོད་ནས་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཀྲུང་དབྱང་ནོར་སྲིད་ཀྱི་ནགས་ཚལ་སྐྱེ་ཁམས་ཕན་འབྲས་ཀྱི་ཁ་གསབ་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་51.47བཏང་ནས་ཞིང་ལས་དང་ནགས་ཚལ་གྱི་ལས་ཀ་གཉེར་མཁན་མང་ཚོགས་ཁྲི་10.3ཆེད་གཉེར(ཞོར་འགན)ངང་སྤྱི་ཕན་ནགས་ཚལ་བདག་སྐྱོང་གི་ལས་ཀ་སྒྲུབ་ཏུ་བཅུག་པ་རེད།

ཆ་སྙོམས་ས་བབ་སྨི་4500ལྷག་ཙམ་ཟིན་པའི་བྱང་ཐང་དུ་ཁྲུང་ཁྲུང་སྐེ་ནག་དང་གཙོད་ཁྱུ་བག་ཕེབས་ངང་རྒྱུ་བ་དང་། “གཙང་གསུམ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང(གདང་ལའི་བྱང་རྒྱུད་ས་ཁོངས)བཙུགས་པ་དང་བསྟུན་ནས་གཙང་པོ་དང་མཚོའི་སྔོ་ཁེབས་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཉམས་གསོ་ནུས་ལྡན་བྱུང་བ་དང་། ཉམས་ཞན་རྩྭ་ཐང་དང་། འདམ་ར། བྱེ་འགྱུར་ས་ཆ་བཅས་ལའང་བཅོས་སྐྱོང་དང་ཉམས་གསོ་ཐུབ་པ་མ་ཟད། བར་སྣང་དང་ས་གཞི་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་ལྟ་ཞིབ་དྲ་བ་ལས་ཡུལ་འདི་གའི་རྩྭ་རྩི་ཤིང་རེ་རེ་དང་འདབ་ཆགས་གཅན་གཟན་རེ་རེར་སྲུང་སྐྱོང་བརྟན་པོ་ཡང་བྱས་ཡོད”ཅེས་ནག་ཆུ་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་གཏོད་དང་འཛུགས་སྐྱོང་འགོ་ཁྲིད་ཚོགས་ཆུང་གཞུང་དོན་ཁང་གི་འགན་འཁུར་བ་ཧོ་དབྱིང་ཆན་གྱིས་བཤད།

《བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་མཐོ་ས་འཛུགས་གཏོད་སྐོར་གྱི་སྲོལ་ཡིག》དངོས་སུ་ལག་ལེན་བསྟར་བ་དང་། བྱང་ཐང་དང་ཇོ་མོ་གླང་མ་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་5ཡི་འཛུགས་གཏོད་ལས་དོན་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་སྤེལ་བ། གཙང་གསུམ་ཆུ་འགོའི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང(གདང་ལའི་བྱང་རྒྱུད་ས་ཁོངས)མགྱོགས་མྱུར་བསྐྲུན་པ་སོགས། མིག་སྔར། བོད་དུ་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་སྣ་ཚོགས་ཁག་47བཙུགས་པ་དང་། སྤྱིའི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ངོས་གྲུ་ཁྲི་41.22ཟིན་པ། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་དམར་ཐིག་གི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱིས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱི་50%ཡན་བཟུང་བ། རིམ་པ་ཁག་དང་རིགས་ཁག་གི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱིས་37.95%བཟུང་བ་བཅས་རེད། བོད་ལྗོངས་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་རིམ་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་འཛུགས་སྐྱོང་གི་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་འཛུགས་གཏོད་ཞིང་ཆེན་དང་པོར་གྱུར་ནས་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་མ་ལག་གསར་པ་མགྱོགས་མྱུར་ཆགས་པ་རེད།

ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་རྒྱུན་མཐུད་སྟོབས་ཆེར་ཕྱིན།

ཡར་ཀླུང་གཙང་པོ་ནི་དར་གོས་ཡུག་གཅིག་དང་འདྲ་བར་གྱ་གྱུའི་ངང་རྒྱུག་པ་དང་། རྒྱང་རིང་གི་གངས་རི་ནི་གཡང་ཊི་དཀར་པོ་བཞིན་འོད་མདངས་རབ་ཏུ་འཚེར་ཞིང་། ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་གྲ་ནང་རྫོང་གྲ་ཐང་གྲོང་ཚོ་ནི་རི་མོ་ལྟར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཡུལ་ལུང་དེ་གར་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།

ནན་ཅིང་ཞིང་ལས་སློབ་ཆེན་དང་ཧུའུ་ནན་ཞིང་ལས་སློབ་ཆེན་གྱི་ལག་རྩལ་རོགས་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཐོག་མར་སླེབས་དུས། འདི་གར་བྱེ་ཐང་ཡིན་ཞིང་། སྨི་ཁ་ཤས་ཀྱི་ཁྲོན་པ་འདྲུ་སྐབས་ས་འོག་ནས་དོན་པ་ནི་བྱེ་གསེག་ཞིབ་ཞིབ་འབའ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་ཁོང་ཚོས་ཕྱི་བཤོལ་མ་བྱས་པར་ནོར་ལུག་གི་ལྕི་ལུད་རླངས་འཁོར་རེ་རེ་བཞིན་དབོར་ཡོང་ནས་སྐྱེ་ལྡན་ལུད་དང་བསྲེས་ཏེ་བྱེ་གསེག་མཉམ་དུ་བརྫིས་པ་རེད།

མི་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་གྱུར་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་དཀའ་བ་མེད། གྲ་ཐང་གྲོང་ཚོའི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་དྲོད་ཁང་དུ་འདེབས་གསོ་བྱས་པའི“ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་འདམ་མྱུག”ཡུལ་ལུང་དེ་གར་རྩ་བ་ཚུགས་ཡོད། ད་ཆ་གྲོང་ཚོའི་མུའུ་1200ལྷག་ཙམ་གྱི་བྱེ་ཐང་དུ་སྔོ་ལྗང་རྩི་ཤིང་གིས་གཡོགས་པ་དང་། དེ་གར་སྐྱེས་པའི་འདམ་མྱུག་གསར་ཞིང་ཞིམ་པ་དང་གྲང་ཕྲེང་རླངས་འཁོར་ནས་དབོར་ཏེ་ཧྲང་ཧའེ་དང་ཁྲང་ཧྲ་སོགས་སུ་བཙོངས་པས། མང་ཚོགས་ལ་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་6300ལྷག་ཙམ་འཕར་བར་སྐུལ་ཁྲིད་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད།

“ཚོང་བྲིན་དུས། ཉིན་ལྟར་འདམ་མྱུག་སོས་པ་ཡུལ་ཕྱོགས་གང་སར་དབོར་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ལོའི་ཕྱིར་ཚོང་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་སྟོང་མང་པོ་ཟིན་གྱི་ཡོད” ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་བཟའ་ཟླ་གཉིས་ལ་ད་ཆ་ཟླ་རེའི་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་གཅིག་ལྷག་ཙམ་ཟིན་གྱི་ཡོད། “ད་ལྟའི་འཚོ་བ་ཡག་པོ་འདི་འདྲ་སྔོན་ཆད་ཡིད་ལའང་འཁོར་མྱོང་མེད”ཅེས་བརྗོད།

ཉེ་ཆར། གྲ་ནང་རྫོང་གྲ་ཕྱི་ཤང་ནོར་སྟོད་གྲོང་ཚོའི་ཀྲའོ་ཝ་50ཟིན་པའི་འོད་ཤུགས་བྱེ་བཅོས་དཔེ་སྟོན་རྣམ་གྲངས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། འོད་ཤུགས་གློག་འདོན་པང་ལེབ་གྲལ་སྟར་རེ་རེས་བྱེ་རླུང་བཀག་པའི་དུས་མཚུངས་སུ་ལོ་གཅིག་ལ་གློག་ཆུ་ཚོད་རེར་ཆན་ཝ་དུང་ཕྱུར་1འདོན་ཐུབ་པ་དེ་ནི་དབྱང་གཉིས་ཐཱན་འགྱུར་ཏུན་ཁྲི་8.5ཉུང་གཏོང་བྱས་པ་དང་མཚུངས། པང་ལེབ་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཐན་འགོག་རྩི་ཤིང་སྐྱེས་ནས་བྱེ་འགྱུར་ས་ཆ་ལེགས་སྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

མིག་སྔར། བོད་དུ་བསྐྲུན་ཟིན་པ་དང་སྐྲུན་བཞིན་པའི་སྒྲིག་སྦྱོར་འཕྲུལ་འཁོར་ནས་གློག་འདོན་ཚད་ཆན་ཝ་ཁྲི་2900ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ་དང་། ནུས་རྒྱུ་གཙང་མའི་སྒྲིག་སྦྱོར་འཕྲུལ་འཁོར་ནས་གློག་འདོན་པའི་བསྡུར་ཚད་96%ལྷག་ཙམ་ཟིན་ནས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ནུས་རྒྱུ་གཙང་མའི་གློག་འདོན་ཚད་ཀྱིས་བཟུང་བའི་བསྡུར་ཚད་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། 2024ལོར་འབྱུང་འཕྲོད་བཟའ་བཅའ་དང་། སྐྱེ་ལྡན་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ས་ཁམས་མཚོན་རྟགས། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲགས་ཅན་དང་། ཁྱད་ལྡན། སྤུས་ལེགས། གསར་དར་བཅས་ཀྱི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤྱི་འབོར་404ཟིན་པ་སོགས་ས་མཐོའི་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་རིན་ཐང་ཆེ་རུ་དང་། དཔེ་གསར་ཚ་རུ། དེ་བས་གནོད་མེད་བཅས་སུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།

བདེ་སྐྱིད་འཚོ་བ་སྔར་བས་དར་ཞིང་རྒྱས།

དཔྱིད་ཀྱི་དུས་སུ་ཁམ་བུའི་མེ་ཏོག་ཁྲ་ཆིལ་ལེར་བཞད་ནས་པད་ཁའི་ཞིང་ཁ་ཡོངས་སུ་ཁེངས་ཤིང་། རྒྱང་རིང་གི་གངས་རི་དང་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྒྱན་གྱི་ཚུལ་དུ་མཛེས་པར་མངོན། ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་བྲག་ཡིབ་ཆུས་ཀ་ལ་གྲོང་ཚོའི་གདུང་འདེགས་རྐང་ལམ་དུ་ཡུལ་སྐོར་བས་པར་རྒྱག་བཞིན་མཛེས་ལྗོངས་ལ་རོལ་བཞིན་མཆིས།

གྲོང་ཚོའི་གནའ་བོའི་ཁམ་སྡོང་1000ལྷག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀ་ལ་གྲོང་ཚོས་གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར་གྱི་ལས་ལ་གཞོལ་བ་དང་། གྲོང་མིས་བོད་བཟོའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྡོད་ཁང་དེ་དམངས་སྲོལ་གནས་ཚང་དུ་གཉེར་བ་མ་ཟད་ས་ཞིང་མཉམ་ལས་ཁང་གི་མ་རྐང་ནང་དུའང་ཞུགས་པ་རེད། “ཁམ་བུའི་མེ་ཏོག་དུས་ཆེན་སྐབས་མི་མང་པོ་སླེབས་པ་དང་། 2024ལོར་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་30ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་པར་མི་རེའི་ཆ་སྙོམས་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་4ལྷག་ཙམ་ཟིན་ཡོད”ཅེས་ཡུལ་མི་ཚེ་བརྟན་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བཤད།

མིག་སྔའི་བར། བོད་དུ་རིམ་རྩིས་བརྒྱབ་ན་མཛེས་མཐུན་གྲོང་གསེབ་820བསྐྲུན་ནས་དུད་ཚང་ཁྲི་43.62ལ་གསང་སྤྱོད་མེད་པའི་དཀའ་གནད་བསལ་བ་དང་། དུད་ཚང་ཁྲི་50ལྷག་ཙམ་ལ་མི་ཕྱུགས་ལོགས་དབྱེ་བྱུང་བ། དུད་ཚང་སོ་སོར་གསང་སྤྱོད་ཁྱབ་ཚད་དང་མི་ཕྱུགས་ལོགས་དབྱེ་ཐུབ་ཚད་80%དང་90%སོ་སོར་ཟིན་ཡོད་པ་རེད།

རི་སྔོན་ཆུ་དྭངས་སྲུང་མཁན་རྣམས་ཀྱི་ད་ཆའི་འཚོ་བ་ནི་ཇ་མངར་མོ་བཞིན་ཞིམ་མངར་ལྡན་པ་ཞིག་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག་སྙན་མོ་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མཛེས་པའི་ཉམས་བཟང་ལས་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོར་སྙམ་འཇེབས་ལྡན་པའི་མཉམ་སྒྲོག་རོལ་དབྱངས་དཀྲོལ་བཞིན་ཡོད།