ཚེས་20ཉིན། ཀྲུང་དབྱང་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་པའི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་60འཁོར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་མཛད་སྒོར་ཞུགས་པའི་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི། ཀྲུང་དབྱང་དམག་ཨུད་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་བཅས་ཡིན་པའི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སེང་གསན་པ་མ་ཟད། གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་ཡང་གནང་ཞིང་། ཁོང་གིས་བོད་ཀྱིས་དུས་རབས་གསར་པའི་ཏང་གི་བོད་སྐྱོང་མཛད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་ལེན་བསྟར་བ་དང་། བརྟན་ཐོག་ཡར་འཕེལ་གྱི་ལས་ཀའི་རྩ་བའི་དགོངས་གཞི་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གསར་པ་ཆ་ཚང་བ་དང་། གནད་ལ་འཁེལ་བ། ཕྱོགས་ཡོངས་བཅས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལག་ལེན་བསྟར་བ། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་བརྟན་ལྷིང་དང་། འཕེལ་རྒྱས། སྐྱེ་ཁམས། མཐའ་སྟོབས་བཅས་ཀྱི་དོན་ཆེན་བཞིར་མུ་མཐུད་དམ་འཛིན་གཏིང་ཟབ་ཀྱིས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་། འབྱོར་ཕྱུག ཤེས་དཔལ། ཞི་མཐུན། མཛེས་སྡུག་བཅས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་ཧུར་ཐག་སྐྲུན་དགོས་པའི་ནན་བཤད་གནང་བ་རེད། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་ལ་རང་ལྗོངས་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་ལས་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ཚུར་སྣང་ལན་ཆ་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས། ཚང་མས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་མངགས་བཅོལ་བློ་ལ་བརྟན་པོར་བཅངས་ནས་དུས་རབས་གསར་པའི་ཏང་གི་བོད་སྐྱོང་མཛད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་ལེན་བསྟར་ཏེ་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་རང་འཁྲིའི་ལས་དོན་དང་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་བྱ་གཞག་ཁག་འཕེལ་རྒྱས་ཁྲོད་མཉམ་འདྲེས་ཐུབ་པར་བྱས་ནས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་། འབྱོར་ཕྱུག ཤེས་དཔལ། ཞི་མཐུན། མཛེས་སྡུག་བཅས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་ཧུར་ཐག་སྐྲུན་གྱི་ཡིན་ཞེས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ངང་བཤད།

སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ནན་བཤད་གནང་དོན། བོད་སྐྱོང་དང་། བོད་བརྟན། བོད་དར་བཅས་ཡོང་བར། དང་ཐོག་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བརྟན་ལྷིང་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ། ཆོས་ལུགས་ཞི་དུལ་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། “ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་ཐད་རིག་པ་ལྕགས་སྐུད་བཞིན་དུ་སྒྲིམ་དགོས། མེས་རྒྱལ་གྱི་མཐའ་མཚམས་ཡག་པོ་བསྲུངས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་སྲུང་བཅད་ཀྱི་འགོག་རགས་ཨང་དང་པོ་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས”རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་གི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་པའི་འཐུས་མི་ལྷོ་བྲག་རྫོང་ཨུད་ཀྱི་རྒྱུན་ཨུ་དང་རྒྱུན་ལས་རྫོང་དཔོན་གཞོན་པ་བསྟན་འཛིན་དབང་འདུས་ཀྱིས། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིའི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་གྱིས་དུས་རབས་གསར་པའི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་མདུན་སྐྱོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་གསལ་སྟོན་དང་རྩ་བའི་གཞི་འཛིན་ས་མཁོ་འདོན་གནང་ཡོད། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་འཐབ་ས་དང་པོར་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ལས་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་ལས་འགན་ལྕི་ལ་འགན་འཁྲི་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཚོར་སྣང་ཟབ་མོ་བྱུང་། གོམ་སྟབས་རྗེས་མར། ང་ཚོས“ལོ་རྒྱུས་ལྔའི”དྲིལ་བསྒྲགས་སློབ་གསོ་མུ་མཐུད་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་འཛུགས་གཏོད་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་དོ་དམ་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ། ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གི་ཁྲིད་སྟོན་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ། གཞི་རིམ་གྱི་རྨང་གཞི་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས། མཛེས་སྡུག་དང་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་བོད་ལྗོངས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་བསྐྱར་དར་རླབས་པོ་ཆེའི་ཕུགས་འདུན་ཐུན་མོང་ཐོག་མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཆེད་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད།

སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གསུངས་དོན། སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་འཛུགས་གཏོད་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་ཐཱན་ཉུང་གཏོང་དང་། སྦགས་བཙོག་ཉུང་གཏོང་། ལྗང་མདོག་རྒྱ་སྐྱེད། འཕར་སྣོན་བརྟན་པོ་བཅས་མཉམ་སྒྲུབ་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ“འཛམ་གླིང་ཡང་རྩེ”དང“ཨེ་ཤེ་ཡའི་ཆུ་གསོག་མཐོ་ལྕོག”སྲུང་སྐྱོང་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། བཀའ་སློབ་དེར་ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ཅུས་སྨར་ཁམས་རྫོང་ཡན་ལག་ཅུས་ཀྱི་ཅུས་ཀྲང་གཞོན་པ་ལི་ཁེ་ཁྲེང་ལ་སེམས་འགུལ་ཚད་མེད་ཐེབས་ཏེ། “ལོ་འདི་དག་ནང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལ་སྔར་བས་མཐོང་ཆེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས་སྨར་ཁམས་རྫོང་གི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ཀྱང་ཇེ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། 2024ལོར། རྫོང་ཡོངས་ཀྱི་ནགས་ཚལ་ཁེབས་ཚད་54.46%ཟིན་ཡོད” སྨར་ཁམས་རྫོང་གིས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིའི་བླང་བྱ་གཞིར་བཟུང“རི་བོ་གཉིས”ཀྱི་འདུ་ཤེས་མུ་མཐུད་ལག་ལེན་བསྟར་ནས་གཙོ་གནད་ས་ཁོངས་ཀྱི་ནགས་བཟོ་སྔོ་འགྱུར་ལས་གྲྭ་དང་ནགས་གསོའི་རྣམ་གྲངས་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ལ་སྐུལ་འདེད་བརྟན་པོ་བཏང་ནས་གནམ་སྔོན་ཆུ་དྭངས་ས་གཙང་བཅས་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་དམག་འཐབ་མུ་མཐུད་ཡག་པོ་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད།

དིང་རིར་ས་ཡོམ་རིམ་པ་6.8བརྒྱབ་ཚུན། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་གེགས་ཁུལ་གྱི་མང་ཚོགས་ལ་ཐུགས་ཁྲལ་ཆེན་པོ་གནང་ཡོད། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སེང་གསན་སྐབས་གནང་བའི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་ནང་དིང་རི་རྫོང་གི་གེགས་རྗེས་བསྐྱར་སྐྲུན་ལས་དོན་མུ་མཐུད་ཡག་པོ་སྒྲུབ་དགོས་པའི་ནན་བཤད་གནང་ཡོད། དེའི་སྐོར་ས་དགའ་རྫོང་སྟེང་དཀར་ཤང་སྟེང་དཀར་གྲོང་ཚོའི་ལོ་63ལ་སླེབས་པའི་བགྲེས་སོང་དབང་ཟླ་བས་ཤེས་རྗེས་དྲོ་སྐྱིད་ཀྱི་ཚོར་སྣང་རབ་ཏུ་འཕེལ། ཟླ་8ཚེས་20ཉིན་གྱི་གོང་། ཐེངས་དེའི་ས་ཡོམ་ཁྲོད་གནོད་འཚེ་ཕོག་པའི་དུད་ཚང་3723གྱི་མང་ཚོགས་20468སྡོད་ཁང་གསར་པར་སྤོས་ཡོད། དབང་ཟླ་བས“ཁང་པ་ཡག་པོ་འདི་འདྲའི་ནང་སྡོད་རྒྱུ་ཡོང་གི་རེད་བསམ་མྱོང་མེད། འདི་དག་ཚང་མ་ནི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་བཀའ་དྲིན་ཡིན”“སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཡག་པོ་འདུག གུང་ཁྲན་ཏང་ཡག་པོ་འདུག ས་ཡོམ་ལས་ང་ཚོའི་ཁང་པ་བརྡིབས་ཀྱང་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ང་ཚོར་སྔར་བས་སྲ་བརྟན་གྱི་ཁང་པ་ཡག་པོ་བརྒྱབ་པ་མ་ཟད། ད་དུང་གནོད་འཚེ་ཕོག་པའི་མང་ཚོགས་ལ་ཐུགས་ཁུར་ཆེན་པོ་གནང་གི་འདུག་པས་དངོས་གནས་སེམས་འགུལ་ཚད་མེད་ཐེབས་བྱུང་། ངས་ཏང་གི་བཀའ་ལ་ཉན་པ་དང་། ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ཚོར་བ། ཏང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བཅས་བྱེད་ངེས་ཡིན་ལ། འཚོ་བའང་ཇེ་ཡག་ཏུ་འགྲོ་ངེས་རེད”ཅེས་བགྲེས་སོང་གིས་བཤད།

སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གསུངས་དོན། བོད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རང་ངོས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པས་དོན་དངོས་ལ་གཞིགས་ནས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། དེའི་ཐད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ཁང་དཔལ་འབྱོར་འཐབ་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་ཞིབ་འཇུག་པ་གཞོན་པ་དབྱང་ཅེ་ཡིས། “སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིའི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་ནང་བོད་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་དང་། རྣམ་གྲངས་དམིགས་བསལ་དང་གལ་ཆེན་འཛུགས་སྐྲུན། སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་འཛུགས་གཏོད། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་དང་དེ་བཞིན་དམངས་འཚོའི་བདེ་རྩ་སོགས་ཐད་ཀྱི་ནང་དོན་བཀོད་སྒྲིག་གནང་ནས་བོད་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་དང་གཙོ་གནད་ཁ་གསལ་བསྟན་གནང་ཡོད། ང་ཚོས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིའི་ཐུགས་རེ་དང་མངགས་བཅོལ་ཟབ་མོ་བློ་ལ་བརྟན་པོར་བཅངས་ཏེ། ཐོན་ལས་གྲུབ་ཆ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་རིམ་སྤོར་ཐད་ཁྱད་ལྡན་ཞིང་འབྲོག་ལས་ཀྱི་གཞི་ཁྱོན་དང་། ཐོན་རྫས་སྣ་མང་ཅན། ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་སྣུར་སྲིང་སོགས་ལ་དམིགས་ནས་ཤུགས་མང་ཙམ་རྒྱག་དགོས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ང་ཚོའི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་དེ་ཡང་དམའ་གྲས་དང་། ཐར་ཐོར། ངལ་རྩོལ་འདུས་ཆེ་བཅས་ནས་མཐོ་གྲས་དང་། རུབ་འདུས། ཤེས་བྱ་དང་དོ་དམ་འདུས་ཆེ་བཅས་སུ་བསྒྱུར་དགོས། ཕྱོགས་དེ་དག་ཚང་མ་ནི་ང་ཚོ་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ལས་དོན་པས་གཙོ་གནད་ཐོག་དོ་ཁུར་དང་གཙོ་གནད་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དགོས་པའི་ཞིབ་འཇུག་བྱ་གཞི་ཞིག་རེད”ཅེས་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོས་བཤད།

སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་དང་དེར་གོ་བ་གཏིང་ཟབ་བླངས་པ་བརྒྱུད། ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ལྷོ་བ་གྲོང་གསར་གྱི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྐུལ་ལྕག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ནས་གདེང་ཚོད་ཀྱང་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད། ཁོང་གིས་ལྷོ་བ་གྲོང་གསར་ནི་དུས་རབས་གསར་པར་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་བའི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་གོམ་སྟབས་རྗེས་མའི་ལས་དོན་ཁྲོད་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིའི་མངགས་བཅོལ་ཟབ་མོ་བློ་ལ་བརྟན་པོར་བཅངས་ཏེ། གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འཐབ་འཛིང་བཙན་རྫོང་གི་ནུས་པ་གང་ལེགས་འདོན་པ་དང་། མཐའ་དར་དམངས་ཕྱུག་གི་བྱ་སྤྱོད་ཏན་ཏིག་སྤེལ་བའི་གྲུབ་འབྲས་དངོས་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་མཚམས་ཡུལ་མི་ཕྱུག་པོ་དང་། མཐའ་མཚམས་མཛེས་པ། མཐའ་མཚམས་བརྟན་ལྷིང་། མཐའ་མཚམས་སྲ་བརྟན་བཅས་མངོན་འགྱུར་ཧུར་ཐག་ཡོང་བ་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་འཐབ་ས་དང་པོར་རྩ་བ་ཚུགས་ནས་འབྲས་བུ་སྨིན་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད།