ད་ལོའི་ལོ་སྟོད་དུ་རང་ལྗོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་འཁོར་རྒྱུག་བརྟན་པོ་དང་། ཐོན་སྐྱེད་མཁོ་སྤྲོད་མགྱོགས་མྱུར་འཕར་བ། ཁྲོམ་རའི་དགོས་མཁོ་སྤྱིར་ན་བརྟན་པོ། རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོའི་འགན་ལེན་ནུས་ཤུགས་ལྡན་པ་བཅས་བྱུང་ནས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་རྨང་གཞི་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བརྟན་དུ་སོང་ཡོད། ས་ཁུལ་གྱི་ཐོན་སྐྱེད་རིན་ཐང་བསྡོམས་འབོར་གཅིག་གྱུར་ཞིབ་རྩིས་བརྒྱབ་འབྲས་ལ་གཞིགས་ན། 2025ལོའི་ལོ་སྟོད་དུ་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་རིན་ཐང་བསྡོམས་འབོར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1382.72བྱུང་བ་དེ། འགྱུར་མེད་རིན་གོང་ལྟར་བརྩིས་ན་དུས་མཚུངས་ལས་7.2%འཕར་ནས་དམིགས་ཚད་མང་པོ་ཞིག་གི་འཕར་ཚད་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མདུན་གྲལ་དུ་སླེབས་ཡོད།

ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། རང་ལྗོངས་ཀྱི“འཛད་རྫས་རྙིང་ཚབ་གསར་བརྗེས”དང་། “ཁྱིམ་སྤྱོད་གློག་ཆས་གཤམ་སྤྲོད”སོགས་འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་སྲིད་ཇུས་རབ་དང་རིམ་པས་གྲོང་མིའི་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་སྤྲོ་སྣང་ཤུགས་ཆེན་འཕེལ་ཡོད། ཁྲོམ་རའི་འཕེལ་ཚུལ་ནས་བལྟས་ཚེ། ལོ་སྟོད་དུ་འཕྲིན་གཏོང་ཡོ་བྱད་རིགས་དུས་མཚུངས་ལས་37.9%དང་ཁྱིམ་སྤྱོད་གློག་ཆས་དང་སྒྲ་བརྙན་ཡོ་བྱད་རིགས་དུས་མཚུངས་ལས་45.2%འཕར་ནས། འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་མུ་མཐུད་ལེགས་སུ་ཕྱིན་ཏེ། འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་མི་མངོན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་འཕེལ་རྒྱུར་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན་པ་ར་འཕྲོད་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད།

ལྷ་ས་མེ་ཏེ་འཚོ་བའི་ལྟེ་གནས་ཚོང་ཁང(དགའ་སྐྱིད་གླིང་ཉོ་སྒྲུབ་ཐང་ཆེན་ཚོང་ཁང)དུ་སྐྱོད་སྐབས། ཚོང་ཁང་གི་མངོན་གསལ་དོད་སར“ཁྱིམ་སྤྱོད་གློག་ཆས་རྙིང་ཚབ་གསར་བརྗེས”བྱེད་སྒོའི་བརྡ་ཁྱབ་སྦྱར་ཡོད་པ་དང་། ལས་དོན་པས་སྐུ་མགྲོན་ལ་ཁ་གསབ་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་འདུག ཚོང་ཁང་གི་འགན་འཁུར་བ་མཱ་ཡིའུ་ཚའེ་ཡིས“ད་ལོའི་ལོ་སྟོད་དུ་ཚོང་ཁང་ཧྲིལ་པོའི་ཕྱིར་ཚོང་བརྟན་པོ་བྱུང་བའི་ཁར། རྙིང་པ་གསར་པར་བརྗེ་བའི་བྱེད་སྒོར་ཞུགས་མཁན་སྐུ་མགྲོན་མངོན་གསལ་དོད་པོས་མང་དུ་ཕྱིན་འདུག སྣ་ཁ་མི་འདྲ་བ་ནས་བལྟས་ཚེ། འཁྱགས་སྒམ་དང་། བརྙན་འཕྲིན། གོས་འཁྲུད་འཕྲུལ་འཁོར་སོགས་གློག་ཆས་ཆེ་གྲས་བརྗེ་བའི་དགོས་མཁོ་ཧ་ཅང་ཆེ་བར་བརྟེན། འཛད་སྤྱོད་པ་མི་ཉུང་བས་སྡེབ་གཅིག་ཏུ་ཉོ་འདོད་བྱེད་ཀྱི་འདུག ཁྱིམ་ཆས་ཆ་ཚང་གསུམ་ནས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁ་གསབ་སྤྲད་པ་དང་ཚོང་ཁང་གིས་གཟིགས་སྐྱོང་བྱས་པ་བརྒྱུད་མང་ཤོས་ལ་སྒོར་2000ལྷག་ཙམ་གྲོན་ཆུང་ཐུབ་པས། ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་གཟིགས་སྐྱོང་གིས་འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་ནུས་ལྡན་བྱུང་ཡོད”ཅེས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།

“ཉེ་ཆར་ཁྱིམ་གྱི་བརྙན་འཕྲིན་རྙིང་པ་དེ་རིག་ནུས་བརྙན་འཕྲིན་ཆེན་པོ་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་བརྗེས་པ་ཡིན། སྲིད་གཞུང་གི་ཁ་གསབ་དང་ཚོང་ཁང་གི་གཟིགས་སྐྱོང་བརྒྱུད་དངུལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གྲོན་ཆུང་ཐུབ་སོང”ཞེས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གྲོང་མི་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མས་དགའ་སྤྲོའི་ངང་བཤད། རང་ལྗོངས་སུ་རྙིང་ཚབ་གསར་བརྗེས་སྲིད་ཇུས་ཁྱབ་གདལ་བཏང་བའི་རྗེས། ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་འདྲ་བའི་འཛད་སྤྱོད་རིམ་སྤོར་ནང་ཞུགས་པའི་གྲོང་མི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད། བསྡོམས་རྩིས་ལ་གཞིགས་ན། ལོ་སྟོད་དུ་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཛད་རྫས་སིལ་ཚོང་བསྡོམས་འབོར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་457.6ཟིན་པ་དེ་དུས་མཚུངས་ལས་5.5%འཕར་ཡོད། དེའི་ཁྲོད་ཚད་བཀག་བཟོས་པའི་འཛད་རྫས་སིལ་ཚོང་གྲངས་འབོར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་166.7ཟིན་ནས་8.9%འཕར་ཏེ་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཕན་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐོན་ཡོད།

ལྷ་སའི་མཚན་མོའི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་མྱུར་པོ་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཆེད། 2024ལོར་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་བྱང་གྲོང་གནམ་ས་གསར་པ་དང་། ཐེན་ཧའེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐང་ཆེན། སྣེའུ་དབན་ཏཱ་ཐང་ཆེན། ཚེ་མཆོག་གླིང་བོད་བཟོའི་སྒོ་རའི་ཡུལ་སྲོལ་ཁྲོམ་གཞུང་བཅས་མཚན་མོའི་དཔལ་འབྱོར་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་4དང་དེ་བཞིན་ལྷ་སའི་དབྱིང་དང་། བོད་ལྗོངས་ཐེན་ཧའེ་ཚོང་གྲོང་། བར་སྐོར་ཚོང་གྲོང་། སྟོད་ལུང་མཚན་མོའི་ཚོང་ར་སོགས་མཚན་མོའི་དཔལ་འབྱོར་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་10གཏན་འཁེལ་བྱས་ཡོད། ལོ་སྟོད་དུ་རང་ལྗོངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་3218.48ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་པ་དེ་དུས་མཚུངས་ལས་11.7%འཕར་བ་དང་། ཡུལ་སྐོར་གྱི་འགྲོ་སོང་བསྡོམས་འབོར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་315.52ཟིན་ནས་10.2%འཕར་ཡོད།

ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཧྲེང་མེ་ཅ་སྒོ་རྩིས་ཚོང་ཁང་དུ་སྐྱོད་སྐབས། ཚོང་སྒྲོམ་ཐོག་སྔོ་ཚལ་དང་ཤིང་འབྲས་སོས་པ་དང་། ཁྱད་ལྡན་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས། ཉེར་མཁོའི་བརྒྱ་ཟོག་སོགས་གང་དགོས་བཏོན་ནས་གྲོང་མི་དང་ཡུལ་སྐོར་བའི་ཡིད་དབང་འགུགས་བཞིན་ཡོད། “ང་ཚོའི་སྒོ་རྩིས་ཚོང་ཁང་གིས་ས་གནས་དེ་གའི་མཉམ་ལས་ཁང་མང་པོ་དང་གཏན་འཇགས་ཚོང་ཟོག་མཁོ་སྤྲོད་ཀྱི་མཉམ་ལས་བྱས་ཡོད། ཟས་རིགས་སོས་པའི་ཐད། སྒོ་ང་དང་། ཞོ། འོ་མ་བཅས་50%ཡན་ནི‘ས་གཙང’ཚོང་རྟགས་ནས་འཐེན་པ་དང་། སྔོ་ཚལ་95%ཡན་རང་ས་ནས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་སོས་པ་ཡིན་པའི་ཁར་བློ་བདེ་པོ་བྱེད་ཆོག་གི་ཡོད”ཅེས་ཚོང་ཁང་གི་འགོ་འཛིན་ཏུའུ་ཀང་གིས་གྲང་ཉར་སྒམ་ནང་བླུགས་པའི་ཚགས་ཤ་སྐམ་པོ་དང་ཕྱུར་བ་སོགས་དམིགས་བསལ་ཐོན་རྫས་ལ་མཛུབ་མོ་འཛུགས་བཞིན་ངོ་སྤྲོད་བྱས། ཁོང་གིས“ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་དེ་དག་ལ་ཡུལ་སྐོར་བས་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དྲ་ཐོག་གི་ཚོང་ལམ་བཤངས་ཟིན་ལ། འཁྱུག་དབྱིངས་ཐད་གཏོང་ཁང་དང་སྐད་འཕྲིན་གྱི་བྱ་རིམ་ཆུང་ངུ་གཉིས་ནས་ཀྱང་མངགས་ཆོག་གི་ཡོད་པས། གྲོང་ཁུལ་དུ་ཕལ་ཆེར་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་ཀའི་ནང་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེལ་ཐུབ་སྟབས་ཚང་མས་ཁྱིམ་ནས་དོན་མི་དགོས་པར་ཟས་རིགས་སོས་པ་དང་གོང་ཁེ་བ་ཉོ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད”ཅེས་བཤད།

སྒོ་རྩིས་ཚོང་ཁང་ནས་ས་གནས་དེ་གའི་བཟའ་བཅའ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་མཁོ་འདོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་རང་ལྗོངས་ཀྱི་ཞིང་ལས་དང་། ནགས་ལས། འབྲོག་ལས། ཉ་ལས་བཅས་བརྟན་པོའི་ངང་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པའི་མཚོན་ཚུལ་ཞིག་རེད། ལོ་སྟོད་དུ་ཞིང་ལས་དང་། ནགས་ལས། འབྲོག་ལས། ཉ་ལས་བཅས་བརྟན་ཐོག་ལེགས་འཕེལ་བྱུང་ནས་དུས་མཚུངས་ལས་12.4%འཕར་ཡོད། ཚགས་ཤ་དང་། སྒོ་ང་། འོ་མ། སྔོ་ཚལ་སོགས་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཐོན་འབོར་ཤུགས་ཆེར་འཕར་ནས་དམངས་འཚོ་འགན་སྲུང་ཐུབ་པ་དང་ཆབས་ཅིག བཟའ་བཅའ་ལས་སྣོན་དང་འབྲོག་ལས་གསོ་སྤེལ་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ལས་ལ་འདེགས་སྐྱོར་བརྟན་པོ་ཐུབ་ཡོད།

ལོ་སྟོད་དུ་བོད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་ལ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་ཤུགས་བརྒྱབ་པའི་ཁྲོད“ཐོན་ལས་མཉམ་འགུལ་བྱུང་བ་དང་། དམངས་འཚོར་ཕན་པ་ཐོབ་པ། གསོན་ཤུགས་འཕེལ་བའི”རྣམ་པ་བཟང་པོ་མངོན་ཡོད། ས་གནས་དེ་གའི་བཟའ་བཅའ་སོས་པ་དང་། སྐྱིད་སྣང་ལྡན་པའི་སྡོད་གནས་ཁོར་ཡུག ནུས་ཆེའི་འཛད་སྤྱོད་མྱོང་རོལ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་གདམ་ག་བཅས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལས་བྱུང་བའི་གྲུབ་འབྲས་ཀྱིས་མི་རིགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ལ་ཕན་པ་འདོགས་པའི་གསོན་ཉམས་དཔེ་རིས་ཤིག་བཀོད་པ་ལས་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བའི་སྐྱེ་སྟོབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་བཞིན་ཡོད།