མཐར་གཏུགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཞིག་ཡིན་པའི་འཛད་སྤྱོད་དེ་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་ལ། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འཚོ་བར་བཅངས་པའི་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་རེ་འདོད་དང་ཡང་འབྲེལ་བ་ཡོད། ཉེ་ཆར། ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གཞུང་དོན་ཐིང་དང་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གཞུང་དོན་ཐིང་གིས《འཛད་སྤྱོད་སྐུལ་སྤེལ་གྱི་ཆེད་དོན་བྱ་སྤྱོད་ཇུས་གཞི》(གཤམ་དུ《ཇུས་གཞི》ཞེས་བསྡུ་རྒྱུ)བཀྲམ་པ་རེད། ཟླ་3ཚེས་17ཉིན། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གསར་འགྱུར་གཞུང་དོན་ཁང་གིས་གསར་འགྱུར་ཡོངས་བསྒྲགས་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་འཕེལ་སྒྱུར་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པ་ལི་ཁྲུན་ལིན་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཁུར་བློ་མཐུན་གྱིས《ཇུས་གཞིར》གསལ་འགྲེལ་བྱས་པ་རེད།

འཛད་སྤྱོད་ལ་ཚོད་འཛིན་བཟོ་བའི་མངོན་གསལ་དོད་པའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱས་པ།

“རང་རྒྱལ་ལོ་10ལྷག་ཙམ་བསྟུད་མར་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་ཚོང་ཟོག་འཛད་སྤྱོད་ཁྲོམ་ར་ཆེ་ཤོས་གཉིས་པ་དང་དྲ་རྒྱའི་སིལ་ཚོང་ཁྲོམ་ར་ཆེ་ཤོས་སུ་བརྟན་པོར་གནས་པ་དང་། གྲོང་མིའི་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་གྲུབ་ཆ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་མ་ཟད། ཁྲོམ་རའི་བར་མཐོངས་གསར་པ་སྔར་བཞིན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་རྒྱ་སྐྱེད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་འཛད་སྤྱོད་པའི་ཡིད་ཆེས་དང་སྔོན་དཔག་ཅུང་ཞན་པ་དང་། འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཁག་གཅིག་སྐོང་མི་ཐུབ་པ། འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སུ་གཏོང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་སྔར་བཞིན་གནས་ཡོད་པ་མཐོང་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས”ཞེས་ལི་ཁྲུན་ལིན་གྱིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་རེད།

ཀྲུང་དབྱང་གི་དཔལ་འབྱོར་ལས་དོན་ཚོགས་འདུ་དང་ད་ལོའི《སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན》ནང“འཛད་སྤྱོད་སྐུལ་སྤེལ་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་བ་དང་མ་འཇོག་གི་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་རྒྱལ་ནང་གི་དགོས་མཁོ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་དགོས་པ”དེ་ད་ལོའི་གཙོ་གནད་ལས་འགན་དུ་བཞག་ཡོད། “ང་ཚོས་འཛད་སྤྱོད་བྱེད་ཚད་མང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་གཏོང་བ། རིམ་སྤོར་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བྱས་ཏེ་འཛད་སྤྱོད་ལ་ཚོད་འཛིན་བཟོ་བའི་མངོན་གསལ་དོད་པའི་འགལ་ཟླ་དང་གནད་དོན་སྔར་བས་ཐག་གཅོད་བྱས་ནས། འཛད་སྤྱོད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་ཐུབ་པ་དང་། ལག་བསྟར་བྱེད་ཐུབ་པ། མང་ཚོགས་ལ་དངོས་ཡོད་ཀྱི་ཚོར་སྣང་ལྡན་པ་བཅས་ཀྱི་འཕར་ཚད་སྲིད་ཇུས་ལ་དམིགས་ནས། ཚོང་ཟོག་དང་ཞབས་ཞུའི་འཛད་སྤྱོད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་དགོས”ཞེས་ལི་ཁྲུན་ལིན་གྱིས་ཕྱོགས་གསུམ་གྱི་ཐད་ནས་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་རེད།

《ཇུས་གཞིའི》ནང་དགོས་མཁོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། གྲོང་མིའི་འབབ་འཕར་དང་ཁུར་པོ་ཡང་དུ་གཏོང་བར་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་དགོས། དཔེར་ན། གླ་ཕོགས་རང་བཞིན་གྱི་ཡོང་འབབ་ལུགས་མཐུན་ངང་འཕར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུའི་ནང་ལས་ཤོར་འགན་བཅོལ་གྱི་ལས་གནས་བརྟན་པོ་དང་ཕྱིར་སྤྲོད་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་དང་གཙོ་གནད་ཚོགས་སྤྱིར་དམིགས་ཏེ་ཆེད་དོན་རྩལ་ནུས་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་པ་སོགས་ཚུད་ཡོད། 《ཇུས་གཞིའི》ནང་འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བའི་ཡིག་ཆའི་ནང་མ་རྐང་ཁྲོམ་ར་དང་ཁང་ཁྲོམ་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས་པ་ཐོག་མར་ནན་བཤད་བྱས་པ་མ་ཟད། དེ་མཚུངས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་བཏོན་ཏེ་མི་སེར་གྱི་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་གདེང་ཚོད་དེ་བས་ཆེ་བ་དང་། སྔོན་དཔག་དེ་བས་བརྟན་པ། ཡིད་ཆེས་དེ་བས་ཆེ་བ་བཅས་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་པ་བཏོན་ཡོད།

དམངས་འཚོར་ཕན་འདོགས་པར་དམིགས་ཏེ། དངོས་དངོས་རྗེན་རྗེན་གྱི་སྲིད་ཇུས་དང་བྱེད་ཐབས་བཏོན་ཡོད། དཔེར་ན། 2025ལོར་དུས་ཡུན་ཧ་ཅང་རིང་བའི་དམིགས་བསལ་རྒྱལ་བུན་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་3000བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ནས་འཛད་ཟོག་རྙིང་པ་གསར་པར་བརྗེད་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། འཛད་སྤྱོད་ནུས་པ་འགན་སྲུང་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་རིང་། ཁྱིམ་ཚང་གི་བུ་བཙའ་དང་། གསོ་སྐྱོང་། སློབ་གསོ། སྨན་བཅོས། རྒན་གསོ་སོགས་ཕྱོགས་མང་པོའི་ཐད་ཀྱི་ཁུར་པོ་ཡང་དུ་གཏོང་དགོས་པ་བཏོན་ཡོད། འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུའི་ཐད་མི་སེར་གྱི་རྒྱུན་གཏན་གྱི་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཏེ་དེ་བས་སྣ་མང་དང་དེ་བས་ཀུན་ཕན་གྱི་འཛད་སྤྱོད་མཁོ་འདོན་བྱེད་དགོས་པ་བཏོན་ཡོད།

《ཇུས་གཞིའི》ནང་ནོར་ཁྲལ་དང་། དངུལ་རྩ། ཐོན་ལས། མ་འཇོག་སོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དང་འཛད་སྤྱོད་སྲིད་ཇུས་དབར་མཐུན་སྦྱོར་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་ལུགས་བཏོན་པའི་ནང་རྣམ་གྲངས་མ་འཇོག་དང་། ནོར་སྲིད་མ་དངུལ། བཟོ་ཚོགས་ཀྱི་གྲོན་དངུལ། འཛད་སྤྱོད་རོགས་སྐྱོར་སོགས་ལ་མ་དངུལ་གཏོང་དགོས་པ་ཚུད་ཡོད་ལ། གཞི་ཆེའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་འཛིན་ཕྱོགས་གཅིག་མཐུན་རང་བཞིན་གྱི་དཔྱད་དཔོག་དང་། དངུལ་རྩའི་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན། བསྡོམས་རྩིས་ལམ་ལུགས་སྒྱུར་བཅོས། ངལ་གསོ་དང་འཁོར་ཞག་གི་ཁེ་དབང་འགན་སྲུང་སོགས་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་འདེགས་སྐྱོར་ཡང་ཚུད་ཡོད།

འཛད་སྤྱོད་འཕར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་མཉམ་ཤུགས་ཆེན་པོ་མགྱོགས་མྱུར་གྲུབ་པར་བྱེད་དགོས།

“ཚོང་དོན་པུས་ཚོང་ཟོག་འཛད་སྤྱོད་དང་། ཞབས་ཞུའི་འཛད་སྤྱོད། འཛད་སྤྱོད་གསར་པ། འཛད་སྤྱོད་རྣམ་པ་བཅས་ལ་གཙོ་གནད་ཐོག་དམིགས་ནས། འཛད་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བའི‘འདུ་འགོད་ཆེན་པོ་བཞི’ལག་ལེན་བསྟར་བ་དང་། སྣ་མང་ཅན་དང་ཧེ་བག་ཅན་གྱི་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་མི་མངོན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་མུ་མཐུད་བཏོན་ཏེ་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་དང་རིམ་སྤོར་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་རེད”ཅེས་ཚོང་དོན་པུའུ་ཁྲོམ་ར་འཁོར་རྒྱུག་དང་འཛད་སྤྱོད་སྐུལ་སྤེལ་སིའི་སི་ཀྲང་ལི་ཀང་གིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས། འཛད་ཟོག་རྙིང་པ་གསར་པར་བརྗེ་བའི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་ཕན་འབྲས་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བའི་ཐད་ཟླ་3ཚེས་16ཉིན་བར། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རླངས་འཁོར་རྙིང་པ་གསར་པར་བརྗེ་བའི་རེ་ཞུའི་གྲངས་འབོར་ཁྲི་132ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ་དང་། འཛད་སྤྱོད་པས་ཁྱིམ་སྤྱོད་གློག་ཆས་རིགས་12རྙིང་པ་གསར་པར་བརྗེ་ཚད་ཁྲི་2600ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ། འཛད་སྤྱོད་པ་ཁྲི་4100ལྷག་ཙམ་གྱིས་ལག་ཁྱེར་ཁ་པར་སོགས་གྲངས་འཛིན་ཐོན་རྫས་གསར་པ་ཉོ་བའི་ཁ་གསབ་ཁྲི་5100རེ་ཞུ་བྱས་ཡོད། ཟླ་དང་པོ་དང་གཉིས་པར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱིས་བེད་མེད་རླངས་འཁོར་ཚུར་བསྡུ་ཚད་དུས་མཚུངས་ལས་50.1%འཕར་བའི་ནང་ཟླ་2པར་དུས་མཚུངས་ལས་188.2%འཕར་ཡོད། འཛད་སྤྱོད་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་པར་ཕྱོགས་ཁག་གི་སྲིད་ཇུས་མཉམ་དུ་ལག་བསྟར་བྱས་པ་དང་། ནོར་ཁྲལ་དང་། དངུལ་རྩ། ཐོན་ལས། མ་འཇོག་སོགས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཁག་ཚང་མ་ལས་འཛད་སྤྱོད་སྐུལ་སྤེལ་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་སྟོན་ཕྱོགས་མངོན་པར་བྱེད་དགོས།

《ཇུས་གཞིའི》ནང་། “ནོར་སྲིད་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཁྲིད་སྟོན་དང་སྐུལ་ཁྲིད་ནུས་པ་འདོན་དགོས་པ”དང“ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཁ་གསབ་དང་དངུལ་བུན་གྱི་སྐྱེད་གསབ་སོགས་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱོད་དགོས་པ”བཏོན་ཡོད། ནོར་སྲིད་པུའི་དཔལ་འབྱོར་འཛུགས་སྐྲུན་སིའི་སི་ཀྲང་ཧྥུ་ཅིན་ལིང་གིས། ནོར་སྲིད་པུས་སྲིད་ཇུས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། འཛད་ཟོག་རྙིང་པ་གསར་པར་བརྗེ་བའི་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་སྐྱེད་དང་། འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་རྣམ་གསར་པ་དང་བྱེད་ཐབས་གསར་པ་ཁྱབ་སྤེལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་འཛད་སྤྱོད་ལྟེ་གནས་གྲོང་ཁྱེར་སྟབས་བདེ་ཅན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ནོར་སྲིད་སྲིད་ཇུས་དང་དངུལ་རྩའི་མཉམ་འགུལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་བཅས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུ་རེད་ཅེས་བརྗོད།

འཛད་སྤྱོད་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོས་གྲོང་མིའི་འཛད་སྤྱོད་བྱེད་སེམས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུར་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་ལྡན་ཞིང་། “ད་ལོའི་ཟླ་2པར། ཁྲོམ་ར་ལྟ་འདོམས་སྤྱི་ཁྱབ་ཅུས་སོགས་སྡེ་ཚན་གྱིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག《འཛད་སྤྱོད་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སུ་གཏོང་བའི་ལོ་གསུམ་བྱ་སྤྱོད་ཇུས་གཞི(2025ལོ་ནས་2027ལོ་བར)》བཀྲམ་ཡོད”ཁྲོམ་ར་ལྟ་འདོམས་སྤྱི་ཁྱབ་ཅུས་ཀྱི་ཁྲོམ་ར་ཞིབ་བཤེར་ཆེད་མི་ཅི་ཞའོ་ལིང་གིས། ཁྲོམ་ར་ལྟ་འདོམས་སྤྱི་ཁྱབ་ཅུས་ཀྱིས་སྡེ་ཚན་ཁག་དང་མཉམ་དུ་ལོ་གསུམ་བྱ་སྤྱོད་ཇུས་གཞི་དོན་འཁྱོལ་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་བདེ་འཇགས་བློས་འགེལ་ཆོག་པ་དང་མི་རྣམས་བློ་བདེ་བའི་འཛད་སྤྱོད་ཁོར་ཡུག་གཏོད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་བརྗོད།