འཕྲིན་སྤེལ་ཚོགས་ཆུང་གི་རླངས་འཁོར་འདམ་གཞུང་རྫོང་ནས་ནུབ་ཏུ་བསྐྱོད་དེ་ལ་རྒན་ལ་བརྒྱབ་རྗེས་དྭངས་གསལ་གཡུ་ཡི་མེ་ལོང་འདྲ་བའི་གནམ་མཚོ་ཕྱུག་མོ་འདྲེན་བྱེད་ལམ་དུ་ལྷམ་མེར་འཆར་འོང་།

ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། འདམ་གཞུང་རྫོང་གིས“ཐོན་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་རྫོང་སྟོབས་ཆེར་གཏོང་བའི”འཐབ་ཇུས་ལ་དམིགས་ནས། རི་སྔོན་ཆུ་དྭངས་གསེར་དངུལ་རི་ལས་ལྷག་པའི་འདུ་ཤེས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་གནམ་མཚོས་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་ཁུངས་བསྡུ་སྒྲིལ་ཧུར་ཐག་བྱེད་པ་དང་། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཡུལ་སྐོར་སྒྲིག་ལམ་བཅོས་སྒྲིག་བྱེད་པ། ཡུལ་སྐོར་ཁྲོམ་ར་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཐོན་ལས་ཅན་དང་ཐོན་ལས་སྐྱེ་ཁམས་ཅན་གྱི་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་བུར་བསྐྱོད་ཡོད།

གསར་སྤེལ་དང་སྲུང་སྐྱོང་གལ་ཆེ་མཉམ་འཛིན་བྱས་ནས་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་ཡུལ་སྐོར་གྱི་དཔེ་སྟོན་མ་དཔེ་བཏོད་པ།

གནམ་མཚོ་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་སྐྱོད་སྐབས་དང་ཐོག་མིག་ལམ་དུ་འཆར་བ་ནི། རླངས་འཁོར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་སྒོ་འགྲམ་གྱི་རིན་མེད་རླངས་འཁོར་འཇོག་སར་ཁྲིད་པ་དང་། ཡུལ་སྐོར་བས་གློག་སྒུལ་ལྟ་སྐོར་རླངས་འཁོར་བསྡད་དེ་མཚོ་འགྲམ་དུ་སྐྱོད་པའི་གྲལ་འགྲིག་པའི་རྣམ་པ་དེ་རེད། 

ལྟ་སྐོར་རླངས་འཁོར་དུ་གསར་འགོད་པས་མཉམ་དུ་ཡོད་པའི་གནམ་མཚོ་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་ཀུང་སིའི་སྡེ་ལས་དོ་དམ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཀྲུའུ་རེན་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལ་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ཡིན།

“དེ་སྔོན་གནམ་མཚོའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་དོ་དམ་ད་ལྟ་ལྟར་ཚད་ལྡན་དེ་འདྲ་མེད”ཅེས་འདས་སོང་གི་གནས་ཚུལ་ལ་ཕྱིར་དྲན་བྱེད་སྐབས་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་ལས་ཀ་ལོ་11བྱས་པའི་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལ་ཚོར་སྣང་སྣ་ཚོགས་བྱུང་། སྐབས་དེ་དུས་གནམ་མཚོའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་རླངས་འཁོར་གང་བྱུང་དུ་འཇོག་པ་དང་གད་སྙིགས་གང་བྱུང་དུ་གཡུགས་པ་སོགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཡང་ཡང་ཐོན་གྱི་ཡོད། དེ་དག་མཐོང་སྐབས་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་སེམས་ཀྱིས་མ་བཟོད་པར་ཉིན་ལྟར་ཁོམ་པ་བྱུང་རིམ་བཞིན་གད་སྙིགས་སྒྲུག་པར་འགྲོ་གི་ཡོད།

“ཕྱིས་སུ་ཚང་མས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་ཐུབ་ཡོད། དེར་བརྟེན་སྲིད་གཞུང་སྡེ་ཚན་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཁྲིད་སྟོན་འོག་ང་ཚོས་གསར་སྤེལ་དང་སྲུང་སྐྱོང་གལ་ཆེ་མཉམ་འཛིན་མཐའ་འཁྱོངས་ཀྱིས་བྱ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་དེ་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་གདོད་མའི་རང་བཞིན་དང་ཆ་ཚང་རང་བཞིན་རྒྱུན་འཁྱོངས་གང་ཐུབ་བྱས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་བཀོད་པ་དང་ཇུས་འགོད་ལེགས་སུ་བཏང་ནས་མཚོ་སྐོར་རྒྱག་ས་བཟོས་པ་དང་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་ཡུལ་སྐོར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་དཔེ་སྟོན་འདུ་འགོད་ཧུར་ཐག་བཏོད་ཡོད”ཅེས་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།

2020ལོར་གནམ་མཚོའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་གློག་སྒུལ་རྐྱང་པའི་ནུས་རྒྱུ་གསར་པའི་འགྲུལ་སྐྱེལ་རླངས་འཁོར་ཆེ་གྲས་60ལྷག་ཙམ་འབྱོར་བ་དེ་དག་ནི་ལྗང་མདོག་གི་རྟ་མཆོག་ཅིག་དང་འདྲ་བར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་ལ་གསོན་ཤུགས་ཚད་མེད་བསྣན་ཡོད།

2023ལོའི་ཟླ་12པར་གནམ་མཚོའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་A4རིམ་པའི་ཡུལ་སྐོར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་རིམ་པ་སྤར་བས་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་སྐད་གྲགས་ཆོད་ཚད་དང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་སྔར་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད།

མཚོ་བརྟེན་ལས་གཏོད་བྱས་པས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕན་འབྲས་ཐོན་པ་དང་སྐྱེ་ཁམས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་ཐུབ་པ།

སྔོ་བསངས་ནམ་མཁའི་འོག་གི་གནམ་མཚོའི་ངོགས་སུ་ཡུལ་སྐོར་བ་ཚོས་རེ་སྒུག་ཆེན་པོས་བང་བསྒྲིགས་ནས་ཁྱད་ལྡན་ཡུལ་སྐོར་རོལ་རྩེད་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་རྟ་དང་གཡག་བཞོན་རྒྱུར་སྒུག་ནས་བསྡད་འདུག

ལས་དོན་མི་སྣས་ཤུ་ཞིག་བརྒྱབ་མ་ཐག་རྟ་དང་གཡག་མཚོ་འགྲམ་དུ་འགྲོ་འགོ་ཚུགས། མཚོ་འགྲམ་དུ་འཆམ་འཆམ་ལ་སྐྱོད་སྐབས་ཡུལ་སྐོར་བས་བག་ཕེབས་ཀྱི་དུས་ལ་རོལ་ཞོར་པར་བརྒྱབ་ནས་དྲན་རྟེན་ཉར།

གསར་འགོད་པར་མཚོ་འགྲམ་ནས་འདམ་གཞུང་རྫོང་དག་གནམ་འབྲོག་པའི་དམངས་ཕན་ཡུལ་སྐོར་ཞབས་ཞུའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་གི་འགན་འཁུར་བ་ཚེ་དོན་འཕྲད་བྱུང་།

2016ལོ་ནས་བཟུང་། མཉམ་ལས་ཁང་གནམ་མཚོའི་ངོགས་སུ་རིམ་གྱིས་དར་བ་དང་དེའི་ཁོངས་མི་ནི་གནམ་མཚོའི་ངོགས་ཀྱི་གནམ་མཚོ་གྲོང་ཚོ་དང་དག་པོ་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་མི་ཤ་སྟག་རེད། ཁོང་ཚོས་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་ཁྱད་ལྡན་ཡུལ་སྐོར་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་རྟ་དང་གཡག་བཞོན་པའི་ལས་ཀ་གཉེར་སྐྱོང་དང་དོ་དམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

བྱེད་སྒོ་དེས་ཡུལ་སྐོར་བ་ཚོས་རྟ་དང་གཡག་བཞོན་པའི་སྤྲོ་སྣང་ཉམས་སུ་མྱོང་ཐུབ་པ་མ་ཟད། བརྗིད་ཆགས་ཡིད་འོང་གི་རང་བྱུང་མཛེས་ལྗོངས་ཁྲོད་དུ་མཉམ་པར་བརྒྱབ་ནས་བརྗེད་པར་དཀའ་བའི་དྲན་གསོ་མང་པོ་འཇོག་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།

ཚེ་དོན་དང་གླེང་མོལ་བྱེད་རིང་། ལོ་ལྟར་གནམ་མཚོར་ཡུལ་སྐོར་བ་མང་བའི་དུས་ཚོད་ཟླ་བ་དྲུག་ཡོད། “རྟ་དང་གཡག་བཞོན་པའི”རྣམ་གྲངས་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་ཁེ་འབབ་ཡག་པོ་བྱུང་ནས་ལོར་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་270ཙམ་ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ལོ་ལྟར་ལོ་མཇུག་ཏུ་ཡོང་འབབ་དེ་དག་གྲོང་མི་དུད་ཚང་500ལྷག་ཙམ་ལ་བགོ་འགྲེམས་རྒྱག་གི་ཡོད་པས་དངོས་དངོས་རྗེན་རྗེན་གྱི་ཕན་པ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་པ་གསར་འགོད་པས་ཤེས་བྱུང་།

ལས་རྣམ་ཚད་ལྡན་དུ་བཏང་བས་གྲོང་མིས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཕན་པ་མཉམ་སྤྱོད་ཐུབ་པ།

ཚེ་དོན་ལ་བཅར་འདྲི་བྱས་ཟིན་རྗེས་མཚོ་འགྲམ་དང་བར་ཐག་སྨི་500ཙམ་ཡོད་པའི་འཁྲུག་ཆ་དོད་པའི་རྣམ་པ་དེས་གསར་འགོད་པའི་ཡིད་དབང་རྦད་དེ་འཕྲོག སྐོར་སྐྱོད་ཁྲོམ་བཀྱག་བཅུ་གྲངས་ཁ་ཤས་ཀྱིས་གྲང་ཐུག་དང་འོ་ཇ། དེ་བཞིན་སིལ་ཟས་སྣ་ཚོགས་འཚོང་གི་ཡོད་པས་ཡུལ་སྐོར་བ་མང་པོ་ཞིག་དེ་གར་རུབ་ནས་འདུག

མཉམ་དུ་ཡོད་པའི་འདམ་གཞུང་རྫོང་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ཅུས་ཀྱི་ཅུས་ཀྲང་ཝང་ཡུང་གིས“དེ་སྔ་འདི་གར་སྒྲིག་འགལ་ངང་བསྐྲུན་པའི་ཤིང་ཁང་གིས་ཁེངས་ཡོད་པ་དང་། ཚོང་ཁང་དང་ཡུལ་སྐོར་ཅ་ལག་འཚོང་ས་སོགས་གང་བྱུང་དུ་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་བས་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་རང་བྱུང་མཛེས་ལྗོངས་དང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཕོག་ཡོད” 2018ལོ་ནས་བཟུང་འདམ་གཞུང་རྫོང་སྲིད་གཞུང་དང་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དོ་དམ་སྡེ་ཚན་གྱིས་མཉམ་དུ་ཚད་ལྡན་ཅན་གྱི་དོ་དམ་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ནས་ཁྲིམས་འགལ་ངང་བསྐྲུན་པའི་ཤིང་ཁང་བཤིག་པ་དང་ཆབས་ཅིག སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་རིང་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱིས་གྲོང་མིར་སྐོར་སྐྱོད་ཁྲོམ་བཀྱག་ཁག་གཅིག་སྔོན་ཉར་བྱས་ནས་བཟའ་བཏུང་ཚོང་གཉེར་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་མ་ཟད། གཅིག་སྡུད་དོ་དམ་ཡང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། 2018ལོ་ནས་2023ལོ་བར་སྲིད་གཞུང་གིས་ལོ་ལྟར་བཤིག་སྤོ་བྱས་པའི་གྲོང་མིར་ཁ་གསབ་དངུལ་སྤྲད་དེ་ཁང་པ་གསར་པ་བརྒྱབ་མ་ཚར་བར་གྱི་ཁོང་ཚོའི་འཚོ་བར་འགན་ལེན་བྱས་ཡོད་ཅེས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།

སྐོར་སྐྱོད་ཁྲོམ་བཀྱག་ཡོད་སར་འཆམ་འཆམ་བྱེད་སྐབས། ཚོང་ཧ་ཅང་བྲིན་ཁ་རྒྱུག་པའི་ཁྲོམ་བཀྱག་ཅིག་ལ་གསར་འགོད་པ་སྣང་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་། ཚེ་དབང་རྡོ་རྗེ་ནི་ཚོང་ཁང་ཆུང་ཆུང་དེའི་སྦྱིན་བདག་ཡིན་པ་དང་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་རིང་ཁོང་ལ་སྐོར་སྐྱོད་ཁྲོམ་བཀྱག་ཅིག་རག་པས་ཚོང་ཁང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་བཙུགས་པ་དེར་ཡུལ་སྐོར་བ་མང་བའི་དུས་སུ་ཟླ་རེར་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་ཡན་རག་གི་ཡོད། “ཕྱིར་གླ་པར་སྐྱོད་པ་ལས་ལྡབ་ཀྱིས་དྲག་པ་འདུག”ཅེས་ཚེ་དབང་རྡོ་རྗེས་དགའ་སྤྲོའི་ངང་བཤད།

གནམ་མཚོ་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དབྱར་མཚོ་རྒྱས་པ་ལྟར་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དེས་ས་གནས་དེ་གའི་ལེ་ལག་ཚང་བའི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ལ་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་ཐོན་ལས་འཁོར་སྦྲེལ་གང་སར་ཁྱབ་པ་དེས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་ལ་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་དང་ས་གནས་དེ་གའི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་མ་ཐེབས་པ་མ་ཟད། ས་གནས་དེ་གའི་འབྲོག་པ་མང་ཚོགས་ལས་ཞུགས་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་ཚགས་ཚུད་དུ་ཕྱིན་ཡོད། ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། ད་ཡོད་ཀྱི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་ལས་དོན་མི་སྣའི་ཁྲོད་འདམ་གཞུང་རྫོང་གི་ས་གནས་དེ་གའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་65%ཟིན་ཡོད། གནམ་མཚོར་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་དེས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕན་འབྲས་ཐོན་པ་མ་ཟད། འདམ་གཞུང་རྫོང་གི་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་ཡང་གཤོག་ཟུང་བསྒར་བ་དང་གཅིག་མཚུངས་བྱུང་ཡོད།

བོད་ལྗོངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་དང་མཚོ་སྔོན་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་གྱི་མཚོ་བོད་ལམ་ཐིག་མཉམ་འབྲེལ་འཕྲིན་སྤེལ་ཚོགས་ཆུང་གིས།