ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ནི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཐོན་ལས་མ་ལག་གི་རྨང་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་འདེགས་སྐྱོར་གལ་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་རེད། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི“ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་བཞི་པའི”རིང་གི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་འཆར་འགོད་ནང་དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཡོངས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་ཤིང་། ཐོན་སྐྱེད་རང་བཞིན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་དེ་ཆེད་ལས་ཅན་དང་རིན་ཐང་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་རྩེར་སོན་ཕྱོགས་སུ་མགྱོགས་པོ་བསྲིང་བ་དང་། ཞིབ་སྤེལ་ཇུས་འགོད་དང་། དངུལ་རྩའི་འགན་བཅོལ། ནུས་རྒྱུ་སྲི་ཚགས་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་། བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་སོགས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་བཏང་སྟེ་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་གྲངས་འཛིན་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་མྱུར་པོ་གཏོང་བ་དང་། འཚོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་རྒྱུ་སྤུས་མཐོ་བ་དང་སྣ་མང་ཅན་གྱི་རིམ་སྤོར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། བདེ་ཐང་དང་། རྒན་གསོ། བུ་གསོ། ལུས་རྩལ། ཁྱིམ་ལས། སྡེ་ལས་སོགས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་པོ་གཏོང་དགོས་ཞེས་བཏོན་ཡོད།

རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་གི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་པ་འཚོགས་ཚུན། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པ་དང་ཀྲུང་དབྱང་གི་དཔལ་འབྱོར་ལས་དོན་ཚོགས་འདུའི་དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི“ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་བཞི་པའི”རིང་གི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུའི་འཆར་འགོད་ནང་ཁ་གསལ་བཟོས་པའི་དམིགས་ཚད་ལས་འགན་དང་གཙོ་གནད་ལས་དོན་ལ་དམིགས་པ། དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་དམིགས་ཚད་ལས་འགན་ལ་དམིགས་པ། རང་ལྗོངས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་དང་འཕེལ་རྒྱས་དུས་མཚམས་ཀྱི་དོན་དངོས་ལ་གཞི་ཚུགས་པ་བཅས་བྱས་ཏེ། སྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་བྱ་ཐབས་རབ་དང་རིམ་པ་བཏོན་ནས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་དང་ལྷག་པར་དུ་དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་འབོར་རྒྱ་སྐྱེད་དང་། གྲུབ་ཆ་ལེགས་སྒྲིག ལས་རྣམ་གསར་གཏོད། རྒྱུ་སྤུས་མཐོར་གཏོང་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་བཏང་བས། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་འཕར་སྣོན་བརྟན་པོ་དང་དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་སྟོབས་ཆེར་སོང་ཡོད། ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་སྐྱོན་བྲལ་ངང་ལེགས་ཕྱོགས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བ་དེས་དཔལ་འབྱོར་འཕར་སྣོན་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་། ལས་ཞུགས་རྒྱ་སྐྱེད། མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བ་ལེགས་གཏོང་སོགས་ལ་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་ཡོད། གྲངས་གཞི་ལས་མངོན་པར་གཞིགས་ན། 2024ལོའི་ཟླ་དང་པོ་ནས་བརྒྱད་པའི་བར་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་གཞི་ཁྱོན་ཡན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཁེ་ལས་ལ་ལས་གཉེར་ཡོང་འབབ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་239.6ཟིན་ནས་3.1%འཕར་ཡོད་པ་རེད།

སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཁྲིད་སྟོན་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོན་ལས་མ་ལག་མྱུར་པོ་བསྐྲུན་པ།

ལྷ་སའི་གྲོང་མི་པད་མ་དབྱངས་ཅན་གྱིས“དེ་སྔ་ང་ཚོས་འཛིན་ཆས་དང་ཁྱིམ་སྤྱོད་གློག་ཆས་ཆེ་གྲས་ཉོ་སྐབས་ཁག་གཅིག་ལྗོངས་ཕྱི་ནས་དབོར་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པས་དུས་ཚོད་རིང་ལ་བསྐུར་གླ་ཡང་མཐོ་པོ་དགོས། ད་ཆ་ང་ཚོ་ཅ་ལག་ཉོ་བར་སེམས་ཁྲལ་མི་འདུག དྲ་ཐོག་ནས་ཉོས་ན་མྱུར་པོ་འབྱོར་བ་མ་ཟད། ད་དུང་ཉོས་རྗེས་ཀྱི་ཞབས་ཞུའང་ཡོད་པས་ཧ་ཅང་སྟབས་བདེ་པོ་འདུག”ཅེས་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོས་བཤད།

ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། རང་ལྗོངས་ཀྱིས་གྲངས་གཞི་ཆེན་པོའི་བསྡོམས་རྩིས་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་རྣམ་གྲངས་ལག་ལེན་བསྟར་བ་བརྒྱུད་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་དྲ་ཐོག་ཚོང་དོན་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཆེད་རྨང་གཞིའི་གྲངས་གཞི་འདེགས་སྐྱོར་བྱས་པ་དང་། དྲ་ཐོག་ཚོང་དོན་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བའི་ཕྱོགས་བསྡུས་དཔེ་སྟོན་ལས་དོན་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་བཏང་སྟེ་རིམ་ཁག་དྲ་ཐོག་ཚོང་དོན་གྱི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་དང་ཟོག་འགྲེམས་མཛོད་ཉར་སྡེབ་སྐྱེལ་ལྟེ་གནས་བཙུགས་པ་རེད།

སྟབས་བདེ་བའི་དངུལ་སྤྲོད་སྟངས་དང་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་དུ་ཁྱབ་པའི་འཕྲིན་གཏོང་དྲ་རྒྱ་སོགས་ད་ཆ་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱིས་གྲངས་གཞི་ཆེ་མོ་དང་། སྤྲིན་རྩིས། ཟོག་འབྲེལ་དྲ་རྒྱ་སོགས་ཐོན་གསར་པའི་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོན་ལས་ཕྱོགས་སྒྱུར་རིམ་སྤོར་དང་དམངས་འཚོའི་བདེ་རྩ་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་ཐད་དེ་བས་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་ནུས་པ་འདོན་བཞིན་ཡོད།

འདི་ལོ་རང་ལྗོངས་ཀྱིས་སྲིད་ཇུས་དང་བྱེད་ཐབས་རབ་དང་རིམ་པ་བཏོན་ནས་འཕར་གཞི་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་ཧུར་ཐག་དང་གཞི་ཁྱོན་དང་རིམ་པ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཆེ་རུ་དང་མཐོ་རུ་བཏང་སྟེ། ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་བརྟན་པོ་འཕར་བར་འགན་ལེན་བྱས་ནས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རམ་འདེགས་བྱས་ཡོད།

རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཕེལ་སྒྱུར་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཏང་ཙུའི་ཁོངས་མི་དང་ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པ་ཀྲའོ་ཁྲང་ཅང་གིས་ལོ་འགོར་རང་ལྗོངས་ཀྱིས་སྤུས་ལེགས་ཕན་ཆེའི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་མ་ལག་གསར་པ་མགྱོགས་མྱུར་བསྐྲུན་པ་དང་། འགྲིམ་འགྲུལ་སྐྱེལ་འདྲེན་དང་རིག་གནས་དང་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་ཀྱི་མཉམ་འདྲེས་གཏིང་ཟབ་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་མྱུར་པོ་གཏོང་བའི་བྱེད་ཐབས་འགའ་དང“བརྡ་རྟགས་རིམ་སྤོར”ཆེད་དོན་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་ལག་བསྟར་ཇུས་གཞི་སོགས་སྲིད་ཇུས་ཡིག་ཆ་6བཏོན་ནས་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་4.36དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། ཆུ་ཤུར་རྫོང་གི་བསྐྱར་སྐྱེ་ཐོན་ལས་གླིང་སོགས་གླིང་10ཡི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་རྣམ་གྲངས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཡོད་ཅེས་ངོ་སྤྲོད་བྱས། ལོ་འགོར་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་གཙོ་གནད་རྣམ་གྲངས་103ལ་བསྡོམས་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་262བཏང་བ་དང་། འདི་ལོ་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་60.7གཏོང་རྩིས་ཡོད་པ་ལས་མིག་སྔར་རིམ་རྩིས་བྱས་ན་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་46.52བཏང་ཡོད་པ་རེད།

ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་གསར་གཏོད་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ནས་དྲ་ཐོག་དང་དྲ་ཕྱི་མཉམ་འདྲེས་མགྱོགས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་། དྲ་ཐོག་སིལ་འཚོང་དང་ཐད་གཏོང་ཟོག་ཚོང་སོགས་ཀྱི་ལས་རྣམ་གསར་པ་དང་བྱེད་སྟངས་གསར་པ་འཕེལ་རྒྱས་ཅུང་མགྱོགས་པོ་བྱུང་སྟེ་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྒུལ་ཤུགས་གསར་པ་བསྣན་ཡོད།

མཁོ་སྤྲོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སུ་བཏང་ནས་ཞབས་འདེགས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ལེགས་སུ་བཏང་བ།

གསར་འགོད་པར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། དེང་རབས་ཅན་གྱི་འཕེལ་རིམ་མགྱོགས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ནས་གྲོང་མིའི་ཡོང་འབབ་བརྟན་པོ་འཕར་ཞིང་། མི་རྣམས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཡང་ཚོང་ཟོག་ཉོ་བ་ནས་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་དང་དངོས་པོའི་དགོས་མཁོ་ནས་བསམ་པའི་དོན་གཉེར་བར་འགྱུར་ལྡོག་ཕྱིན་ཏེ་ཡུལ་སྐོར་དང་། རིག་གནས། ལུས་རྩལ། བདེ་ཐང་། རྒན་གསོ་སོགས་འཚོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་མགྱོགས་མྱུར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་ཡོད།

རང་ལྗོངས་ཀྱིས་སྤྱི་འབོར་རྒྱ་སྐྱེད་དང་། གྲུབ་ཆ་ལེགས་སྒྲིག ལས་རྣམ་གསར་གཏོད། རྒྱུ་སྤུས་མཐོར་གཏོང་བཅས་གཙོ་གནད་དུ་བྱས་ཏེ། འཚོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་རིམ་པ་མཐོར་གཏོང་དང་སྟོབས་སྐྱེད་ནུས་སྦྱིན་དང་ཐོན་སྐྱེད་རང་བཞིན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱིས་བབ་བསྟུན་ངང་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་གྲུབ་འབྲས་གཡུར་དུ་ཟ་བ་ཐོབ་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་རེད།

ཡུལ་སྐོར་བར་དེ་བས་ལེགས་པའི་ཡུལ་སྐོར་ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཆེད། རང་ལྗོངས་ཀྱིས་རིག་གནས་དང་ཡུལ་སྐོར་གྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་། རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་སྲུང་སྐྱོང་སྒྲིག་བཀོད། ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། འགྲིམ་འགྲུལ་ཞབས་ཞུ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཤུགས་བརྒྱབ་ཡོད། ཁྲོམ་རའི་དགོས་མཁོ་དང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་ཡུལ་སྐོར་ལམ་ཐིག་རྩེ་གྲ་བཟོ་བ་དང་། རང་སོ་སོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ་དང་། མངག་བཀོད་ཅན། ཉུང་ཚོགས་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་རྫས་རབ་དང་རིམ་པ་བཏོན་ཏེ། ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གསོན་ཤུགས་གང་ལེགས་འཕེལ་བར་བྱས་ནས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཐད་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་གལ་ཆེའི་ནུས་པ་གང་ལེགས་བཏོན་ཡོད།

འདི་ལོ་རང་ལྗོངས་ཀྱིས་སྨར་ཁམས་གནའ་བོའི་ཚྭ་ཞིང་སོགས་སྤུས་ལེགས་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་10དང་ཁྱད་ལྡན་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ས་ཚིགས་15འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ལས་དོན་ལ་སྐུལ་འདེད་མགྱོགས་པོ་བཏང་ཞིང་། ཟླ་དང་པོ་ནས་དགུ་པའི་བར་རིམ་རྩིས་བྱས་ན་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་5728.6ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་ནས་15.3%འཕར་བ་དང་། ཡུལ་སྐོར་གྱི་སྤྱིའི་འགྲོ་གྲོན་སྒོར་དུང་ཕྱུར་670.5ཟིན་ནས་12.9%འཕར་བ། རིག་གནས་ཐོན་ལས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་རིན་ཐང་སྒོར་དུང་ཕྱུར་89ཙམ་ཟིན་ནས་22%འཕར་ཡོད་པ་བཅས་རེད།

ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། འདི་ལོ་རང་ལྗོངས་ཀྱིས་འཛད་རྫས་རྙིང་ཚབ་གསར་བརྗེའི་ལག་བསྟར་ཇུས་གཞི་སོགས་འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བའི་སྲིད་ཇུས་དང་བྱེད་ཐབས་རབ་དང་རིམ་པ་བཏོན་པ་དང་རིམ་རྩིས་བྱས་ན་ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཁ་གསབ་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་3.2སྤྱད་དེ“བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་བོད་ལྗོངས། སྤྲོ་སྣང་ལྡན་པའི་འཚོ་བ”ཞེས་པའི་འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་བྱེད་སྒོ་རབ་དང་རིམ་པ་སྤེལ་ནས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་29.7འཛད་སྤྱོད་བྱེད་པར་ཐད་ཀར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་པ་དང་། “བོད་ཀྱི་ཁང་ཁོངས”ཆ་འཕྲིན་མ་ལག་གསར་སྤེལ་བྱས་ནས་སྲིད་ཇུས་གསལ་འགྲེལ་དང་། ཁང་ཁོངས་ཉོ་ཚོང་། སྡེ་ལས་དོ་དམ་སོགས་འཁོར་འབྲེལ་ཧྲིལ་པོར་རིག་ནུས་ཀྱི་སྡེ་ལས་ཞབས་འདེགས་ཞུས་པ། སྡེ་ཁུལ་གྱི་རྒན་རྒོན་གྱི་ཉིན་མོའི་ལྟ་རྟོག་ལྟེ་གནས་65དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་སྒོ་ར་80བསྐྲུན་ནས་གཉེར་སྐྱོང་བྱས་ཏེ་རྒན་རྒོན་དང་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་ལ་ཞབས་ཞུ་སྣ་མང་མཁོ་འདོན་བྱས་ཡོད།

གསར་གཏོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ལེགས་སྒྲིག་དང་རིམ་སྤོར་བྱས་པ།

ཉིང་ཁྲིའི་དཔལ་འབྱོར་གསར་སྤེལ་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་མདུན་སའི་རིག་ནུས་མཛོད་ནི་རང་ལྗོངས་ཀྱི་དྲ་ཐོག་ཚོང་དོན་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བའི་ཕྱོགས་བསྡུས་དཔེ་སྟོན་ལྗོངས་ཡོངས་སུ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་གྲུབ་འབྲས་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད། རིག་ནུས་མཛོད་དུ་ཅིང་ཏུང་ཟོག་འགྲེམས་ཀྱིས་རང་བརྟེན་ཞིབ་བཟོ་བྱས་པའི“ས་སྤྱང་མཛོད་ཁང”གི་དངོས་ཟོག་འབྱོར་རྗེས་མིས་འདེམས་སྒྲུག་བྱེད་པའི་མ་ལག་བཀོལ་ནས་ས་མཐོའི་ཞིང་ལས་དང་དམིགས་བསལ་ཐོན་རྫས་ལ་ཚན་རིག་ཅན་དང་། ཞིབ་ཚགས་ཅན། རིག་ནུས་ཅན་བཅས་ཀྱི་དོ་དམ་བྱེད་པ་ན་ནིང་ཟླ་8པར་མངོན་འགྱུར་བྱུང་ནས་སྤྱོད་འགོ་ཚུགས་ཡོད།

རིག་ནུས་མཛོད་བཙུགས་པ་ལས“ཐོན་སྐྱེད་ཆུང་བ”དང“ཁྲོམ་ར་ཆེན་པོ”སྦྲེལ་མཐུད་ནུས་ལྡན་ཐུབ་ཡོད།

“དེ་གོང་ལྗོངས་ཕྱིའི་ཚོང་ཤག་ལ་བེ་ཤའི་ཅང་ཡིའུ་དང་ནས་ཀྱི་ཚུའུ་སྒམ་རེ་བསྐུར་བར་བསྐུར་གླ་ཁོ་ནར་སྒོར་300སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་འདུག ད་ཆ་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་མདུན་སའི་རིག་ནུས་མཛོད་ཡོད་པས་མཛོད་ཉར་དང་ཟོག་འགྲེམས་ཀྱི་མ་གནས་འབོར་ཆེན་གྲོན་ཆུང་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ‘བོད་ཟོག་བོད་ནས་དབོར་བའི’འབྱུང་འགྱུར་ཐད་ཀྱི་ང་ཚོའི་གདེང་ཚོད་ཀྱང་སྔར་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་སོང”ཞེས་བོད་ལྗོངས་ཁོ་ཞིན་ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་རྒྱུན་ལས་སྤྱི་ཁྱབ་ཅིང་ལི་གཞོན་པ་ཀྲང་ཝུའེ་ཡིས་བཤད།

གྲངས་འཛིན་ཅན་དང་། དྲ་རྒྱ་ཅན། རིག་ནུས་ཅན་སོགས་ཐོན་གསར་པའི་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་གྱིས་རང་ལྗོངས་ཀྱི་དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་མ་ལག་སྐྲུན་མགྱོགས་སུ་བཏང་ནས་མི་རྣམས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བར་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་རང་ལྗོངས་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ལེགས་སྒྲིག་རིམ་སྤོར་དང་སྤུས་ཚད་རྒྱུན་མཐུད་ལེགས་སུ་འགྲོ་བའང་མཚོན་གྱི་ཡོད།

འདི་ལོ་གྲངས་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་ཁེ་ལས་6བོད་དུ་གཞིས་ཆགས་པ་དང་གྲངས་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་ཁེ་ལས་8གཞི་ཁྱོན་ཆེ་བའི་ཁེ་ལས་སུ་གྱུར་ཡོད། ཟླ་དང་པོ་ནས་དགུ་པའི་བར། གྲངས་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འཕར་ཐང་སྒོར་དུང་ཕྱུར་245ཟིན་ནས་ལོ་འཁོར་དམིགས་ཚད་ཀྱི་89%ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད།

ཐོན་ལས་གསར་པ་དང་། ལས་རྣམ་གསར་པ། དཔེ་དབྱིབས་གསར་པ། སྒུལ་ནུས་གསར་པ་སོགས་རང་ལྗོངས་ཀྱི་དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་གི་སྒྱུར་བཅོས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་ཕྱིན་ནས་རིམ་གྱིས་རྣམ་པ་གསར་པ་མངོན་པ་དང་གསོན་ཤུགས་གསར་པ་འཕེལ་ཏེ། རང་ངོས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་སྐྲུན་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད།