ད་ལོ་ཚུན་དུ། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས“བོད་ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་གདོང་ལེན་པ། གསར་བརྗེའི་མངའ་རིས”ཞེས་པའི་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གི་སྤུས་རྟགས་འཛུགས་གཏོད་གཏིང་ཟབ་བྱ་རྒྱུ་སྣེ་ཁྲིད་དུ་བྱེད་པ་དང་། གཞི་རིམ་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གི་ཆབ་སྲིད་ནུས་པ་དང་རྩ་འཛུགས་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་གཙོ་གནད་དུ་བྱེད་པ། “མཐའ་འཁྱོངས་བཅུ”བྱེད་ཐབས་གལ་ཆེན་དུ་བྱེད་པ། གཞི་རིམ་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གི་ལས་དོན་གཏིང་ཟབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས། མཐུན་སྒྲིལ་དང་། འབྱོར་ཕྱུག ཤེས་དཔལ། ཞི་མཐུན། མཛེས་སྡུག་བཅས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་མངའ་རིས་གསར་པ་འཛུགས་སྐྲུན་ཧུར་ཐག་བྱ་ཆེད་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་ལེན་དང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འགན་ལེན་བརྟན་པོ་བྱས་ཡོད།

རྩ་འཛུགས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་དམ་འཛིན་གྱིས་རྨང་གཞི་བརྟན་དུ་གཏོང་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཤིང་། “སྐྲུན་དགོས་རིགས་ཚང་མ་སྐྲུན་པ་དང་འཛུགས་དགོས་རིགས་ཚང་མ་འཛུགས་པའི”རྩ་དོན་མཐའ་འཁྱོངས་ཀྱིས། བཀོད་སྒྲིག་ས་ཚིགས་11ཏུ་ཏང་རྩ་འཛུགས་12འཛུགས་རྒྱུར་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པ་དང་། ནུས་མེད་ཟབ་ཟོབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་10གནད་སྨིན་གྲལ་བཤེར་དང་གཏན་འཁེལ་བྱེད་པ། དག་ཐེར་གྱི་འགན་འཁྲི་བ་31ཁ་གསལ་བཟོ་བ། དམིགས་སའི་རང་བཞིན་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་དག་ཐེར་བྱེད་ཐབས་41བཟོ་བ། སྤྱིར་བཏང་གི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་257དང་རྗེས་ལུས་ཀྱི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་172དག་ཐེར་དང་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུར་དུས་ཐོག་ཏུ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པ། ས་ཨུད་ཚན་ཁག་དང་ས་ཁུལ་རིམ་པའི་འགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པས་ནུས་མེད་ཟབ་ཟོབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་དང་རྗེས་ལུས་ཏང་རྩ་འཛུགས་33དང་འབྲེལ་བ་བྱ་རྒྱུར་ལེགས་སྒྲིག་གཏན་འཁེལ་བཅས་བྱས་ནས། རིམ་ཁག་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ལེགས་སྒྲིག་མཐོར་གཏོང་ལ་ལྟ་སྐུལ་མཛུབ་ཁྲིད་བྱས་ཡོད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག《མངའ་རིས་ས་ཁུལ་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གི་སྣེ་ཁྲིད་དཔེ་སྟོན་གྱི་ཕུལ་བྱུང་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་དཔྱད་ཞིབ་དཔྱད་བསྡུར་གྱི་བྱ་དགའི་བྱེད་ཐབས(ཚོད་ལྟའི་ལག་བསྟར)》བཟོས་ནས་བཀྲམ་སྟེ། རིགས་དབྱེ་ནས་དཔེ་མཚོན་གྲོང་ཚོ་དང་སྡེ་ཁུལ་ཏང་རྩ་འཛུགས་རིམ་པ་དང་པོ་དང་། གཉིས་པ། གསུམ་པ་སོགས་ཀྱི་བྱ་དགའ་ཁག་22འཆར་འགོད་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་རེད།

དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་དམ་འཛིན་གྱིས་གསོན་ཤུགས་འཕེལ་བར་བྱས་ཤིང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཚད་གཞི་ཨང་དང་པོར་བཞག་ནས《2024ལོའི་ཏང་ཡོན་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ལས་དོན་ཡག་པོ་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་བརྡ་ཐོ》བཀྲམ་སྟེ། ལོ་ཧྲིལ་པོར་ཏང་ཡོན་510བར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། ཏང་ཡོན་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་ཆོས་ལ་དད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཁས་ལེན་ཡི་གེ་ཁྲི་2ལྷག་ཙམ་ལ་མིང་རྟགས་འགོད་པ། རིམ་ཁག་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་དད་པ་ཡོད་པའི་ཏང་ཡོན་གྲལ་བཤེར་བཅོས་སྒྲིག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུར་ལྟ་སྐུལ་བཅས་བྱས་ནས། ཏང་ཡོན་དཔུང་ཁག་གི་སྔོན་ཐོན་རང་བཞིན་དང་དྭངས་གཙང་རང་བཞིན་མཐའ་འཁྱོངས་རྒྱུན་མཐུད་བྱས་ཡོད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག《མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱི་2024ལོའི་གཞི་རིམ་ཏང་ཡོན་ལས་བྱེད་པ་དང་ཏང་དོན་ལས་དོན་པའི་སློབ་གསོ་གསོ་སྦྱོང་གི་འཆར་གཞི》བཟོས་ནས་བཀྲམ་སྟེ་ལོ་ཧྲིལ་པོར་དུས་ཐེངས་30ལ་དབྱེ་ནས་མི་ཐེངས་1130ལ་གསོ་སྦྱོང་བྱ་རྩིས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་ཏང་དོན་ལས་དོན་པའི་ལས་སྒོའི་འཇོན་ཐང་ཆེ་རུ་བཏང་ནས《དུས་རབས་གསར་པའི་གཞི་རིམ་ཏང་དོན་ལས་དོན་གྱི་བེད་སྤྱོད་ལག་དེབ》སོགས་ཏང་དོན་དེབ་སྣ་ཁ་22ཀྱི་ལག་དེབ་8700མངགས་ཉོ་བྱས་ནས་སྤྲད་ཡོད། གཞན་ཡང་དུས་ཚོད་དང་མཚམས་ཚིགས་གལ་ཆེན་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བར་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་ཏང་ཡོན་དང་གཞུང་ལས་རྐྱེན་གྱིས་ཚེ་ལས་འདས་པའི་གཞི་རིམ་ལས་བྱེད་པའི་ནང་མི། “རྒན་གྲས་གསུམ”གྱི་མི་སྣ་སོགས་མི་2219ལ་འཚམས་འདྲི་བྱས་ནས་འཚམས་འདྲིའི་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་290ལྷག་ཙམ་སྤྲད་ཡོད།

ཁྱབ་གདལ་ལ་དམ་འཛིན་གྱིས་སྤུས་འབྲས་ལེགས་གཉེར་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཤིང་། དམིགས་ཚད་དང་ལས་འགན་ལ་དམ་པོར་དམིགས་ནས“ཁག་གཅིག་རེ་དགུ”གཞི་རྟེན་དུ་བྱེད་པ་དང་། “ཆ་སྒྲིག་གསུམ་དང་རོགས་ཁྲིད་གཅིག” “ལེགས་པས་ཞན་པའི་སྣེ་ཁྲིད་དང་སྟོབས་ཆེན་གྱིས་ནུས་མེད་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད”ཀྱི་རོགས་སྦྱོང་ལམ་སྲོལ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། རོགས་སྦྱོང་ཆ་སྒྲིག་1738དང་ཟུར་སློབ་དཔུང་ཁག་145འཛུགས་པ་བཅས་བྱས་ནས། རོགས་ཁྲིད་ཆ་སྒྲིག་གིས་སློབ་སྦྱོང་ལ་རོགས་རམ་དང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ལས་ཀའི་མ་ལག་ཅིག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བརྟན་དུ་བཏང་ཡོད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ཧྲུའུ་ཅི་དང་པོ་དང་། གྲོང་སྡོད་ལས་དོན་རུ་མི། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ཆེད་བསྐོས་ལས་བྱེད་པ་སོགས་སྒྲིག་འཛུགས་ཧུར་ཐག་བྱས་ནས་ངང་རྒྱུད་རིང་པོས“ལྟ་ཉན་སློབ་སྦྱོང་དང་། སློབ་དེབ་སློབ་སྦྱོང་། སློབ་ཚན་གྲོལ་རྗེས་བསྐྱར་སྦྱོང”སོགས་ཀྱི་ནུས་པའི་སྒྲིག་ཆས་ལ་འགྲེལ་བཤད་བརྒྱབ་པ་དང་། ས་ཁུལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་ཚོ(སྡེ་ཁུལ)“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་ཚན་ཁག་880ཡིས“བོད་རྒྱ་ཡིག་སྒྱུར”གྱི་APPཕབ་ལེན་དང་། ཐོ་འགོད། བེད་སྤྱོད་བཅས་བྱེད་ཚད་100%ཟིན་ཡོད། གཞན་ཡང་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་300བཏང་ནས་གཞི་རིམ་གྱི་ལས་བྱེད་པས་གྲོང་ཚོའི(སྡེ་ཁུལ)ལས་བྱེད་པ་དང་། དགོན་སྡེའི་གྲྭ་བཙུན། ཞིང་འབྲོག་པ་ཏང་ཡོན་དང་མང་ཚོགས་བཅས་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་སྤྱོད་སྐད་ཡིག་གི་སློབ་ཁྲིད་གསོ་སྦྱོང་གི་ཁ་གསབ་སྤྲད་ཅིང་། མིག་སྔའི་བར་རིམ་རྩིས་བརྒྱབ་ན་མི་ཐེངས་ཁྲི་1.4ལྷག་ཙམ་ལ་སློབ་ཁྲིད་ཐེངས་2330བྱས་པ་དང་སློབ་ཁྲིད་དུས་ཚོད་ཆུ་ཚོད་1458.7ཟིན་པ་དང་། ས་ཁུལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་ཚོའི(སྡེ་ཁུལ)ལས་བྱེད་པ་གཙོ་བོ་285ཡི་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་སྐད་ཐོག་ནས་རྒྱུན་གཏན་གྱི་སྐད་ཆ་ཤོད་ཤེས་མཁན་260ཟིན་ནས་གྲོང་ཚོའི་ལས་བྱེད་པ་གཙོ་བོའི་བསྡོམས་འབོར་གྱི་91.23%བཟུང་ཡོད་པ་རེད།