2024ལོའི་ཟླ་8ཚེས་16ཉིན་ལན་མེའི་མཉམ་ལས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དགུ་པ་ཐེ་ལན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆིང་མའེ་རུ་འཚོགས་ཤིང་། ང་ཚོ་རྫ་ཆུ་དང་མེ་ཀུང་གཙང་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་དྲུག་གི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོས《རྫ་ཆུ་དང་མེ་ཀུང་གཙང་པོའི་མཉམ་ལས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བཞི་པའི་ནེ་པི་ཏུའི་བསྒྲགས་གཏམ》དང《རྫ་ཆུ་དང་མེ་ཀུང་གཙང་པོའི་མཉམ་ལས་ཀྱི་ལོ་ལྔའི་བྱ་སྤྱོད་འཆར་གཞི(2023—2027)》དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པར་གཞོལ་ནས་མཁའ་རླུང་གཙང་མའི་ཐད་ཐུན་མོང་གི་ངོས་འཛིན་བྱུང་བ་བསྐྱར་བསྒྲགས་བྱས་པ་དང་སྦྲགས། གཤམ་གསལ་གྱི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་རྒྱུ་སྟེ།

གཅིག ང་ཚོས་ངོས་འཛིན་གཅིག་མཐུན་བྱས་དོན། རྫ་ཆུ་དང་མེ་ཀུང་གཙང་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཚབས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་མཁའ་རླུང་སྦགས་བཙོག་དང་ལྷག་པར་དུ་ཕྲ་རྡུལ་གྱི(PM2.5)སྦགས་བཙོག་གནད་དོན་འཕྲད་ནས་དམངས་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་འཚེ་ཕོག་པ་དང་ཆབས་ཅིག་སྐྱེ་ཁམས་དང་། དཔལ་འབྱོར། སྤྱི་ཚོགས་བཅས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཡོད།

གཉིས། རྒྱལ་ཁབ་དྲུག་པོས་ཁེར་རྐྱང་དང་ཐུན་མོང་ཐོག་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ་མཁའ་རླུང་སྦགས་བཙོག་སྔོན་འགོག་དང་། ཞིབ་དཔྱད་ཚད་ལེན། ཁ་གཏད་གཅོག་པ་བཅས་དམིགས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་བྱ་ཐབས་ཁག་བཟོས་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་པར་ང་ཚོས་བསྔགས་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འབད་བརྩོན་འདི་དག་དང་མཁའ་རླུང་སྦགས་བཙོག་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་འབྲེལ་ཡོད་དམིགས་ཚད་དང་ལམ་རིས་ཚད་མཐོའི་གཅིག་མཐུན་བྱུང་ཡོད།

གསུམ། ཀྲུང་གོས“མཁའ་རླུང་སྤུས་ཚད་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་གདེང་འཇོག(འབར་མ)”དང“མེ་ཀུང་གཙང་པོའི་ཁུལ་གྱི་ཞིང་ལས་ཀྱི་ཟོག་རོ་དོ་དམ་གྱི་རྒྱུན་མཐུད་ཆོག་པའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ(ཐེ་ལན)”“སྨུག་རྡུལ་ཁྲོད་PM10དང་PM2.5ཡིས་མཐོང་རྒྱར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པ(ཐེ་ལན)”སོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཚུད་པའི་རྫ་ཆུ་དང་མེ་ཀུང་གཙང་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་མཉམ་ལས་ཀྱི་ཆེད་དོན་ཐེབས་རྩ་དང་དེ་བཞིན་མ་དངུལ་ཐབས་ལམ་གཞན་དག་བརྒྱུད་ས་ཁུལ་གྱི་མཁའ་རླུང་སྦགས་བཙོག་ཞི་ལྷོད་དུ་གཏོང་བའི་འབྲེལ་ཡོད་མཉམ་ལས་རྣམ་གྲངས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པར་ང་ཚོས་བསྔགས་བརྗོད་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ། ཁོངས་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་གོང་གསལ་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་མུ་མཐུད་མཉམ་ལས་བྱེད་རྒྱུར་མངགས་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

བཞི། ས་ཁུལ་གྱི་མཉམ་ལས་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་PM2.5ཡི་ཤུགས་རྐྱེན་ཆུང་དུ་གཏོང་བ་དང་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་བདེ་ཐང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་ང་ཚོས་བསྐྱར་བཤད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཞིང་ལས་ཀྱི་ཟོག་རོ་མེར་སྲེག་པ་དང་། ནགས་ཚལ་མེ་སྐྱོན། བསྲེགས་རྨོད་གྲི་འདེབས་བཅས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རྨོ་འདེབས་བྱེད་སྟངས་དང་རེས་མོས་རྨོ་འདེབས་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་མཁའ་རླུང་ཁྲོད་PM2.5ཡི་འདུས་ཚད་མཐོ་རུ་འགྲོ་གི་ཡོད། གོང་གསལ་གྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱ་ཆེད། རྒྱལ་ཁབ་དྲུག་པོས་ཐུན་མོང་ཐོག་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ་མཁའ་རླུང་སྤུས་ཚད་ལ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱུན་མཐུད་ཆོག་པའི་ཐོན་སྐྱེད་ལག་ལེན་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་དགོས།

ལྔ། ང་ཚོས་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཟབ་ཏུ་ཧུར་ཐག་གཏོང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མཁན་ས་ཁུལ་གྱི་མཁའ་རླུང་སྦགས་བཙོག་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཞུགས་རྒྱུར་སྐུལ་མ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོས་ཕྱོགས་མང་པོའི་མ་དངུལ་དང་། མི་ཤུགས། ལག་རྩལ་བཅས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་སྐུལ་སློང་བྱེད་པར་བསྔགས་སྐུལ་བྱས་ནས་མཁའ་རླུང་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་ལས་དོན་ལ་མ་དངུལ་འདང་ངེས་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན།

དྲུག ང་ཚོས་མཁའ་རླུང་སྦགས་བཙོག་གི་གནད་དོན་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་རིང་གི་རིམ་ཁག་སྲིད་གཞུང་གི་ནུས་པ་ནན་བཤད་བྱས་ཏེ། དེས་རང་སོ་སོའི་ལེགས་ཆ་གང་ལེགས་བཏོན་ནས། ས་ཁོངས་འབྲེལ་མཚམས་དང་ས་ཁོངས་ཀྱི་སྤེལ་རེས་མཉམ་ལས་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པར་བསྔགས་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

བདུན། ང་ཚོས་ཁོངས་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཁའ་རླུང་སྦགས་བཙོག་དང་ཁོར་ཡུག་གཙོ་གཉེར་སྡེ་ཚན་གྱིས་འབྲེལ་གཏུག་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། ཐུན་མོང་ཐོག་ཞིབ་ཕྲའི་མཉམ་ལས་བྱེད་པ། དངོས་སྒྲུབ་ཀྱི་བྱ་ཐབས་སྤྱོད་པ། མཉམ་དུ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྫ་ཆུ་དང་མེ་ཀུང་གཙང་པོའི་ས་ཁུལ་གྱི་དམངས་ཚོགས་ལ་དངོས་དངོས་རྗེན་རྗེན་གྱི་བདེ་རྩ་རྒྱུན་མཐུད་བསྐྲུན་རྒྱུར་བསྔགས་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡིན།

(ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་ཐེ་ལན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆིང་མའེ་ནས་ཟླ་8ཚེས་16ཉིན་འབྱོར་བའི་གློག་འཕྲིན)