གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་བའི་འགག་རྩ་ནི་མི་དང་ལས་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུར་ཐུག་ཡོད། མི་དེ་བས་མང་བ་གཞན་ཡུལ་དུ་ཡོང་འབབ་གསོག་པར་བསྐྱོད་རྗེས་ས་གནས་དེ་གའི་ཐོན་ལས་དར་རྒྱས་དང་། ཤེས་ལྡན་པ་དར་རྒྱས། རྩ་འཛུགས་དར་རྒྱས་བཅས་ལ་འགྲན་སློང་གསར་པ་འཕྲད་ཡོད། 2022ལོར་བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གིས“རང་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག”གི་འདུ་འགོད་ལག་ལེན་བསྟར་ཏེ་གཞན་ཡུལ་གྱི་ཐེམ་ཁུངས་བ་ཡན་ནས་ཡིན་པའི་མི་སྣ་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ནས་ལས་གཏོད་བྱེད་པར་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་པས། ཤེས་ལྡན་པ་ཕྱིར་ལོག་དང་། རིག་སྟོབས་ཕྱིར་ལོག ལག་རྩལ་ཕྱིར་ལོག གྲུབ་འབྲས་ལེགས་པ་བཅས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཟང་པོ་ཐོན་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་རྣམ་པ་གསར་པ་དང་བསམ་བཀོད་གསར་པ་ཞིག་བཏོད་ཡོད།

ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་ཆ་འཕྲིན་མཛོད་བཙུགས་པ་དང་དུས་བཀག་འབྲེལ་གཏུག་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་བ།

ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་བརྒྱུད་བ་ཡན་བ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཁྱབ་ཡོད། ས་གནས་དེ་གའི་སྲིད་གཞུང་གིས་འཐེན་ཐུག་གི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ལ་ཞབས་འདེགས་དང་དོ་དམ་ཡག་པོ་བྱེད་པར་གཞོགས་འདེགས་ཞུ་ཆེད། བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་འཐེན་ཐུག་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུའི་དོན་གཅོད་ཁང་46བཙུགས་ཡོད། “ང་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག”གི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་རྗེས། དོན་གཅོད་ཁང་དེ་དག་གཞི་རིམ་གྱི་འབྲེལ་གཏུག་བྱ་ཡུལ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད།

2000ལོར་མཱ་ཅུན་ཧའེ་ལོ་19ལ་སླེབས་ཙམ་ཡིན་པ་དང་གཡས་གཡོན་གང་ས་ནས་གཡར་བའི་སྒོར་17000འཁྱེར་ཏེ་ཝུའུ་ཧན་དུ་ཚོང་རྒྱག་པར་ཐོན། ལོ་23རིང་ཚོང་ལས་ཧུར་ཐག་གཉེར་པས། ད་ཆ་ཁོང་ལ་འཐེན་ཐུག་ཟ་ཁང་7ཡོད་པ་དང་། ཚོང་དོན་ཀུང་སི་བཙུགས་ནས་འཐེན་ཐུག་ཚོང་ཁང་200ལྷག་ཙམ་ལ་བཟའ་བཅའ་སྡེབ་སྐྱེལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ལོ་མང་རིང་ཁོང་གིས་ཕ་ཡུལ་གྱི་དྲིན་ལན་འཇལ་རྒྱུའི་རེ་སྒུག་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཝུའུ་ཧན་དུ་བཅའ་སྡོད་བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གི་འཐེན་ཐུག་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུའི་དོན་གཅོད་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ལི་ཡུང་ཧྭ་ཡི་སྐད་ཆ་ལས་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ནས་ལས་གཏོད་བྱེད་པའི་ཁོང་གི་ཆོད་སེམས་དེ་བས་བརྟན་དུ་ཕྱིན་ཡོད། “གཉེན་ཉེའི་བརྩེ་སེམས་དང་། གྲོགས་པོའི་མཛའ་གྲོགས། ཕ་ཡུལ་གྱི་དྲན་སེམས་བཅས་ནི་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པའི་འབྲེལ་ཐག་ལོས་ཡིན”མཱ་ཅུན་ཧའེ་ཕ་ཡུལ་ལ་ལོག་རྒྱུའི་ལན་གསལ་པོ་འབྱོར་རྗེས་ལི་ཡུང་ཧྭ་ཡིས་ཁོ་པའི་ཆ་འཕྲིན་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་ཆ་འཕྲིན་མཛོད་དུ་བསྐུར།

རྒྱང་རིང་གི་རི་ཁུལ་དུ་བསྡོམས་རྩིས་ལས་དོན་ཡང་ཚ་ཚ་འུར་འུར་ངང་སྤེལ་བཞིན་ཡོད། “འཐེན་ཐུག་ཚོང་གཉེར་བྱེད་མཁན་ཙམ་མ་ཟད། ཕྱིར་གླ་པར་སྐྱོད་མཁན་དང་ཕུལ་བྱུང་སློབ་ཆེན་སློབ་མ་དང་དེ་བཞིན་ཁྱབ་ཁོངས་གཞན་དག་གི་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ནས་ལས་གཏོད་བྱེད་འདོད་ཡོད་པའི་ཕུལ་བྱུང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ཚོ་ལའང་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཞུ་གི་ཡིན། རྒྱུན་དུ་འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་དཀའ་བར་བརྟེན་ཁོང་ཚོ་ཕ་ཡུལ་དུ་གཉེན་ཉེ་ཐུག་འཕྲད་ལ་ཡོང་བའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ང་ཚོས་འཕྲལ་དུ་གྲོང་ཚོ་དང་དུད་ཚང་དུ་བསྐྱོད་ནས་བསམ་འདུན་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད”ཅེས་རྫོང་ས་གནས་སྤུས་རྟགས་ཐོན་ལས་སྐྱེད་སྲིང་སྐུལ་འདེད་ཅུས་ཀྱི་ཅུས་ཀྲང་ཀྲའོ་ཀྲེང་གིས་དེ་ལྟར་ངོ་སྤྲོད་བྱས།

ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། “རང་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག”གི་འདུ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ནས་བཟུང་བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གིས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་རིགས་དང་ལས་རིགས་ཁྱབ་ཁོངས་དབྱེ་ནས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་1530ལ་ཁྱབ་པའི་ཆ་འཕྲིན་མཛོད་བཙུགས་ཏེ་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་གྲངས་འབོར་དང་། གྲུབ་ཆ། ཁ་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཆ་འཕྲིན་ཤེས་རྟོགས་བྱས་པ་རེད། ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ནས་ལས་གཏོད་བྱེད་མཁན་གཙོ་བོ་གཏན་འཁེལ་བྱས་རྗེས་ལས་དོན་མི་སྣས་རང་འགུལ་ངང་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་དུས་བཀག་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་པའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ཕྱིར་ལོག་གྲོས་མོལ་བྱེད་སྒོས་ཀྱང་ཁོང་ཚོར་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་དང་ཐེ་ཚོམ་སེལ་བའི་ལས་སྟེགས་བཏོད་ཡོད་པ་རེད།

རོགས་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་བཏོན་པ་དང་ལས་གཏོད་ལས་སྟེགས་བཏོད་པ།

མཱ་ཅུན་ཧའེ་ཡིས་བཏོན་པའི་གནད་དོན་ནི་རི་གྲོང་གི་གྲོང་ཚོས་ཀྱང་བསམ་བློ་ཡང་ཡང་གཏོང་བའི་གནད་དོན་ཞིག་རེད། “ནང་འདྲེན་ཐུབ་པ་དང་། གཞིས་ཆགས་ཐུབ་པ། ལས་གཏོད་ཐུབ་པ་བཅས་བྱེད་པར་འགག་རྩ་ནི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་ལས་སྒྲུབ་ལས་གཏོད་ཀྱི་གར་སྟེགས་བསྐྲུན་ནས་གསར་གཏོད་ལས་གཏོད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་རྒྱ་ཆེར་བཏང་སྟེ་ལས་ཕྱོད་ཆེ་ལ་སྟབས་བདེ་བའི་ཚོང་གཉེར་ཁོར་ཡུག་གཏོད་རྒྱུ་དེ་རེད” ཅེས་བ་ཡན་རྫོང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཀྲང་ཨའེ་རུའུ་ཡིས་བཤད།

2021ལོར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱིས་ཁག་གཉིས་པའི་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་ཁྱད་ལྡན་གྲོང་རྡལ་ཆུང་ངུ་འཛུགས་གཏོད་ཀྱི་མིང་ཐོ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་དང་། བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་མཚེ་མགུར་འཐེན་ཐུག་གི་ཁྱད་ལྡན་གྲོང་རྡལ་ཆུང་ངུ་མིང་ཐོའི་ནང་ཚུད་པ་རེད། འཐེན་ཐུག་གི་ཁྱད་ལྡན་གྲོང་རྡལ་ཆུང་ངུ་གཏོད་རྒྱུ་གོ་སྐབས་སུ་བྱས་ཏེ་བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གིས་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་མཁན་ལ་དམིགས་ཏེ་ཚོང་འགུགས་མ་འདྲེན་དང་ལས་གཏོད་གཟིགས་སྐྱོང་སྲིད་ཇུས་བཏོན་ནས་འཐེན་ཐུག་གི་ཐོན་ལས་སྦྲེལ་ཐག་དང་། སྣུར་སྲིང་སྦྲེལ་ཐག ཞན་གསབ་བཟང་སྤེལ་བཅས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་རེད།

སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཤར་རླུང་ལ་བརྟེན་ཏེ་ལོ་60ལ་སླེབས་པའི་ཧན་ཅིན་ལུའུ་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ནས་ལས་གཏོད་བྱེད་འགོ་ཚུགས། ཁོང་གིས་ཐེམ་ཁུངས་བ་ཡན་ནས་ཡིན་པའི་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ཏེ་ལས་གཏོད་བྱེད་མཁན་14དང་མཉམ་དུ་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1.7བཏང་ནས་རྒྱ་ཁྱོན་མུའུ་53ཟིན་པའི་འཐེན་ཐུག་ཐོན་ལས་གླིང་བསྐྲུན་པ་རེད། “ས་ཆ་བདམས་རྗེས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཆུ་དང་། གློག ལམ། དྲ་བ་བཅས་ཚང་མ་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པར་བྱས་པས། ང་ཚོ་དངོས་གནས་སྡོད་ཆོག་ཆོག་བྱུང་། གཞན་ཡང་ཚོང་འགུགས་མ་འདྲེན་རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་སྲིད་གཞུང་གིས་ད་དུང་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་2000བཏང་བས། ང་ཚོར་སྐུལ་མ་ཆེན་པོ་ཐེབས་བྱུང”ཞེས་ཧན་ཅིན་ལུའུ་ཡིས་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོའི་སྒོ་ནས་བཤད།

མཱ་ཞུའེ་མིང་གིས་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་དེ་མ་ཤོར་བ་བྱས་ནས་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་སྟེ་ཁེ་ལས་གཉེར་བ་དང་སྔོན་ཐོན་གྱི་ལག་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤ་ཁུ་དེ་སྨན་སྣ་བླུགས་སྣོད་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཏུ་སྙིང་བསྡུས་བྱས་པ་མ་ཟད། ས་ཁོངས་མི་འདྲ་བར་དམིགས་ནས་བྲོ་བ་མི་འདྲ་བ་གསར་སྤེལ་བྱས་ནས། འཐེན་ཐུག་ལ“ཚན་རྩལ”གྱི་བྲོ་བ་བསྣན་པ་རེད། འཐེན་ཐུག་ཐོན་ལས་གླིང་དུ“ཁེ་ལས་དེ་དང་འདྲ་བ་10ཡོད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ད་དུང་མྱུར་སྐྱེལ་ཀུང་སི་8ནང་འདྲེན་བྱས་ཡོད། ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་ཐོག་གི་སྨན་སྣ་དང་། སྦྱོར་རྟ། ཞིང་ལས་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་རྫས་སོགས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ས་ཆ་གང་སར་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། འཐེན་ཐུག་ཐོན་ལས་ཚད་ལྡན་ཅན་དང་སྤུས་རྟགས་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་གྲོང་མིར་ཕྱུག་འགྱུར་འབབ་འཕར་ཡོང་བར་ཡང་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་ཡོད”ཅེས་ཧན་ཅིན་ལུའུ་ཡིས་གསར་འགོད་པར་བཤད།

མཱ་ཅུན་ཧའེ་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་རྗེས་དབུལ་སྒྲོལ་དུད་ཚང་4ཡི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་ཡུལ་ལུག་གི་སྐྱེ་ཁམས་གསོ་ཚགས་རྟེན་གཞི་བསྐྲུན་པ་རེད། “ང་ཚོའི་འདི་གར་རི་བོ་སྔོ་ཞིང་ཆུ་མོ་དྭངས་པས་ལུག་ཤ་བཙོ་སྐབས་སྨན་སྣ་མང་པོ་རྒྱག་དགོས་མེད་པར་ཚྭ་ཏོག་ཙམ་བརྒྱབ་ན་འགྲིག་ཅིང་བྲོ་བ་ཧ་ཅང་ཞིམ་པོ་ཡོད། ཐོན་ལས་གླིང་གི་མྱུར་སྐྱེལ་མ་ལག་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འཐེན་ཐུག་ཟ་ཁང་300ལྷག་ཙམ་ལ་མཁོ་འདོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཅང་སུའུ་དང་ཀོང་ཏུང་སོགས་སུ་བཙོངས་ནས་རྒྱ་མ་རེར་སྒོར་60ལྷག་ཙམ་རག་གི་ཡོད”ཅེས་མཱ་ཅུན་ཧའེ་ཡིས་བཤད། ཁོང་གིས“ལས་གཏོད་ལས་སྟེགས་ལ་དམིགས་ཏེ་ཚང་མས་གོང་བུ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་འཕེལ་རྒྱས་དོན་གཉེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད། གསོན་ཤུགས་ལྡན་ལ་གདེང་ཚོད་དེ་བས་ཀྱང་ལྡན”ཞེས་བཤད།

འཐེན་ཐུག་ཐོན་ལས་གླིང་ཙམ་མ་ཟད། བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གིས་ད་དུང་གཞོན་ནུའི་ལས་གཏོད་ལས་ཞུགས་སྐྱེད་སྲིང་གླིང་དང་ཁྱད་ལྡན་རྣམ་པའི་སྤྱི་པའི་དངོས་སྦྱོང་རྟེན་གཞི་སོགས་ལས་གཏོད་ལས་སྟེགས་བཏོད་ཡོད། མིག་སྔའི་བར་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་མཁན་ཚོས་བཟའ་བཏུང་མགྲོན་ཁང་དང་། ནོར་ལུག་གསོ་ཚགས། འཛུགས་སྐྲུན་ཨར་ལས་རྒྱུ་ཆ་སོགས་ལས་རིགས་20ལྷག་ཙམ་གཉེར་བ་དང་། རིམ་རྩིས་བྱས་ན་ཁེ་ལས་462བཙུགས་ནས་མི་9200ལས་ཞུགས་ཐུབ་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་པ་དང་། བྲིན་ཚོང་ཡོང་འབབ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་16.2ཟིན་པ། ངལ་ནུས་ཡོང་འབབ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་3.1ཟིན་ཡོད་པ་རེད།

སྣེ་ཁྲིད་དཔུང་ཁག་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ནས་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་སྟོབས་ཆེར་བཏང་བ།

“ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་ཡུལ་མི་མང་པོ་ཕྱིར་ཡོང་འབབ་གསོག་པར་ཕྱིན་པས་གྲོང་གསེབ་ཏང་ཡོན་གྱི་རྗེས་གྲབས་སྟོབས་ཤུགས་ཆུང་དུ་ཕྱིན་པ་མ་ཟད། ཕྱུག་འགྱུར་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཞན་པའི་གནད་དོན་ཡང་རིམ་བཞིན་མངོན་ཡོད། ‘རང་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག’གི་སྲིད་ཇུས་ལག་ལེན་བསྟར་རྗེས་བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གིས་ཕ་ཡུལ་ནས་ལོག་པའི་ལས་གཏོད་ཕུལ་བྱུང་མི་སྣའི་ཁྲོད་ནས་ཏང་ཡོན་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་སྟེ། གྲོང་ཚོའི་ལས་བྱེད་པའི་རྗེས་གྲབས་དཔུང་ཁག་ནང་བཅུག་པས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་མཐོ་བ་དང་། ཕྱུག་འགྱུར་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱི་འཇོན་ཐང་ཆེ་བ། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁས་ལེན་ཐོབ་པ་བཅས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དཔུང་ཁག་ཅིག་ཆགས་ཡོད”ཅེས་རྫོང་ཨུད་རྩ་འཛུགས་པུའི་པུའུ་ཀྲང་གཞོན་པ་མཱ་ཧའེ་ཅུན་གྱིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།

ཏང་གི་ཆབ་སྲིད་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་སློབ་གསོར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་བསམ་བློའི་གོ་རྟོགས་མཐོ་རུ་གཏོང་ཞོར་དུ་འཇོན་ཐང་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་ཡང་སྣང་ཆུང་གཏན་ནས་བྱེད་རྒྱུ་མེད། རྫོང་ཨུད་དང་རྫོང་སྲིད་གཞུང་གི་འབྲེལ་མཐུད་ནུས་ལྡན་འོག་མཱ་ཡུས་ཀུའེ་ཡིས་སྔ་རྗེས་སུ་ཧྲང་ཧའེ་ནོར་དཔལ་སློབ་ཆེན་གྱིས་གཉེར་བའི་འཐེན་ཐུག་དཔལ་འབྱོར་ཐོན་ལས་ཀྱི་མཐོ་རིམ་ལས་གཉེར་དོ་དམ་ཤེས་ལྡན་པའི་གསོ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་དང་གུང་གཞོན་སྡེ་ཚོགས་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྡེ་ཚོགས་སློབ་གྲྭས་གཉེར་བའི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་ཏང་ཡོན་གསོ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭར་ཞུགས། “ཕྲག་ཐོག་ཏུ་བབས་པའི་འགན་འཁྲི་ལྕི་རུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་ལས་སྒྲུབ་ལས་གཏོད་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་ཆེ་རུ་སོང་ཡང་སྒུལ་ཤུགས་དེ་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་སོང”ཞེས་ཁོང་གིས་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོས་དེ་ལྟར་བཤད།

ཉེ་དུས་མཱ་ཡུས་ཀུའེ་ཡིས་དྲ་ཐོག་ཚོང་ཁང་གཉེར་ནས་གྲོང་ཚོའི་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ཟོག་དྲ་ཐོག་ནས་བཙོངས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྤྱི་པའི་ཐད་གཏོང་ཟོག་ཚོང་གི་སྐྱོང་གསོའི་རྟེན་གཞི་ཡང་བཙུགས་པ་རེད། མཱ་ཡུས་ཀུའེ་ཡིས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་སྐོར་གླེང་སྐབས“གྲོང་ཚོའི་ནང་དྲ་ཐོག་ཚོང་ལས་གཉེར་མཁན་ཁ་ཤས་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཏེ་ཡུལ་ཟོག་དེ་བས་མང་བ་དང་དེ་བས་ཐག་རིང་སར་འཚོང་བར་རམ་འདེགས་བྱེད་རྩིས་ཡོད”ཅེས་ཡིད་ཆེས་ཀྱིས་ཁེངས་བཞིན་བཤད། 2022ལོར་ཁོང་གིས་གཉེར་བའི་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཧྲིལ་པོའི་སིལ་ཚོང་དངུལ་འབོར་སྒོར་ཁྲི་100ལས་བརྒལ་བ་རེད།

བ་ཡན་ཧུད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གིས་ཁོང་དང་ཁོང་འདྲ་བའི་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་པའི་ལས་གཏོད་ཕུལ་བྱུང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་30གཏན་འཁེལ་བྱས་ཤིང་། ཁོང་ཚོས་བསམ་ཕྱོགས་གསར་པ་དང་ལག་རྩལ་གསར་པར་བརྟེན་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་གསོན་ཤུགས་གསར་པ་བསྣན་པ་དང་རྣམ་པ་གསར་པ་བཏོད་ཡོད།