ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པ་འཚོགས་ཚུན། བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་དུས་མཚམས་གལ་ཆེན་དང་འགག་རྩའི་མཚམས་ཚིགས་རེ་རེར་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྐུ་ངོ་མས་ཁ་སྒྱུར་ཕྱོགས་སྟོན་དང་འཐབ་འགོད་ཇུས་འདོན་གནང་བ་མ་ཟད། ད་དུང་ཐུགས་ནུས་ཡོད་རྒུ་བཏོན་གནང་ནས་དུས་རབས་གསར་པའི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཡག་པོ་བསྒྲུབ་རྒྱུར་མདུན་སྐྱོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་གསལ་སྟོན་དང་རྩ་བའི་གཞི་འཛིན་ས་མཁོ་འདོན་གནང་ཡོད།

བོད་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་བུ་ཕྲུག་ཁྲི་360ལྷག་ཙམ་གྱིས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པའི་རླབས་ཆེན་དར་ཆ་མཐོན་པོར་བསྒྲེངས་ཏེ“གཏན་འཁེལ་གཉིས”ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་བ་དང་། “འདུ་ཤེས་བཞི”ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། “གདེང་ཚོད་བཞི”བརྟན་དུ་གཏོང་བ། “སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”ཐུབ་པ་བཅས་བྱས་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མཛུབ་སྟོན་གནང་བའི་ཁ་ཕྱོགས་སུ་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་དཔའ་ངར་ཆེར་སྐྱེད་ཀྱིས་མདུན་སྐྱོད་དང་། རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་དང་དྲིན་ཚོར་འབད་འབུངས་བྱས་ནས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་། འབྱོར་ཕྱུག ཤེས་དཔལ། ཞི་མཐུན། མཛེས་སྡུག་བཅས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་འཛུགས་སྐྲུན་ཧུར་ཐག་བྱེད་བཞིན་ཡོད།

འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་བུའི་ཐོག་ལྷབ་ལྷུབ་ཏུ་གཡོ་བའི་དར་ཆས་མདུན་སྐྱོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་མཛུབ་ཁྲིད་བྱས་པ།

ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པ་འཚོགས་ཚུན། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གོ་སྐབས་འཕྲད་པ་དང་དུས་མཚུངས་སུ་བོད་ལའང་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་དབུལ་སྒྲོལ་འགག་སྒྲོལ་གྱི་དམིགས་ཚད་དུས་བཀག་ལྟར་ལེགས་སྒྲུབ་བྱེད་པ་དང་། ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྔར་བས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ། མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི་འགྲན་སློང་མང་པོ་འཕྲད་ཡོད།

བོད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་རྣམས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཐུགས་ལ་བཅངས་གནང་ཡོད།

དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཕྱིར་ཤིག་རྒྱག་དུས་འདས་ཟིན་པའི་ལོ་ཟླ་སླར་ཡང་མིག་ལམ་དུ་འཆར་འོང་།

2013ལོའི་ཟླ་3ཚེས་9ཉིན་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དང་པོའི་བོད་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཞིབ་ནང་ཞུགས་སྐབས། ཁོང་གིས“རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བར་ངེས་པར་དུ་མཐའ་མཚམས་སྐྱོང་དགོས་པ་དང་མཐའ་མཚམས་སྐྱོང་བར་སྔོན་ལ་བོད་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས་པའི”རྣམ་བཤད་གལ་ཆེན་བཏོན་གནང་སྟེ་མཐའ་མཚམས་བཅོས་སྐྱོང་དང་རྒྱལ་ཁབ་བཅོས་སྐྱོང་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་གྱི་དམིགས་བསལ་གནས་བབ་ནན་བཤད་གནང་ཡོད།

2015ལོའི་ཟླ་8པ་དང་2020ལོའི་ཟླ་8པར་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཀྲུང་དབྱང་གི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དྲུག་པ་དང་ཐེངས་བདུན་པར་ཞུགས་སྐབས་དུས་རབས་གསར་པའི་ཏང་གི་བོད་སྐྱོང་མཛད་ཇུས་གསལ་སྟོན་གནང་ཡོད།

2019ལོའི་ཟླ་6ཚེས་14ཉིན་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས“2019ལོའི་ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་འཕེལ་རྒྱས་གླེང་སྟེགས”ལ་རྟེན་འབྲེལ་འཕྲིན་ཡིག་སྤྲིངས་ནས“བོད་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ་མཛེས་སྡུག་དང་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་བོད་ལྗོངས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་། ཕུལ་བྱུང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དར་སྤེལ། ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་། དེ་བས་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་སྒོ་དབྱེའི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར། ཕྱི་ཕྱོགས་དང་སྤེལ་རེས་མཉམ་ལས་རྒྱ་ཁྱབ་ངང་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དུས་རབས་གསར་པའི་བོད་ལྗོངས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསར་པ་གཏོད་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད”ཅེས་གསུངས་ཡོད།

2021ལོའི་ཟླ་7པར་བོད་ཞི་བས་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་ནས་ལོ་ངོ་70འཁོར་བའི་སྐབས་སུ་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྐུ་ངོ་མ་བོད་དུ་རྟོག་ཞིབ་གནང་བར་ཕེབས་ནས“བརྟན་ལྷིང་དང་། འཕེལ་རྒྱས། སྐྱེ་ཁམས། མཐའ་སྟོབས་བཅས་ཀྱི་དོན་ཆེན་བཞིར་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱས་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་དང་རྒྱུན་མཐུད་ཆོག་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་གྲུབ་འབྲས་གསར་པ་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཐོབ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལེའུ་གསར་པ་ཧུར་ཐག་རྩོམ་དགོས”ཞེས་བོད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སླར་ཡང་འགན་འཁྲི་གསར་པ་དཀྲིས་གནང་ཡོད།

མངགས་བཅོལ་དང་རེ་སྒུག་ཟབ་མོ་ལས་བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་གནང་ལུགས་དང་བོད་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་ལས་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས་ལ་ཐུགས་ཁུར་བྱམས་སྐྱོང་གནང་ལུགས་གང་ལེགས་མངོན་ནས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་གོང་འོག་ཚང་མས་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་ཏང་གི་བཀའ་ལ་ཉན་པ་དང་། ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ཚོར་བ། ཏང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བཅས་བྱེད་པའི་ཚ་རླབས་ཤིག་འཕྱུར་ཡོད།

སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་བརྗེད་པར་མངགས་བཅོལ་ཟབ་མོ་ནང་སེམས་སུ་ཟུག་པ་དང་ཕྱི་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བར་བྱེད་པ།

སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིའི་མཛུབ་ཁྲིད་གལ་ཆེན་དེ་ནང་སེམས་སུ་ཟུག་པ་དང་ཕྱི་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བར་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་པའི་ཐད། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་གོང་འོག་ཚང་མས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བསམ་གཞིག་དང་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ནས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་བརྗེད་ག་ལ་རུང་།

བརྟག་ཞིབ་དང་ཇུས་འགོད་གཏིང་ཟབ་དང་ལྗོངས་བབ་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གསལ་པོར་རྟོགས་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་གི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་པའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་དང་དུས་རབས་གསར་པའི་ཏང་གི་བོད་སྐྱོང་མཛད་ཇུས་སློབ་སྦྱོང་དང་། ལག་བསྟར། དོན་འཁྱོལ་བཅས་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ “དོན་ཆེན་བཞིར”དམིགས་པ་དང་བོད་ཀྱི་དོན་དངོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས“རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་དཔེ་བཟང་ཁུལ་དང་། ས་མཐོའི་དཔལ་འབྱོར་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་སྔོན་སྐྱོད་ཁུལ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་མཐོ་ས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་བརྟན་མཐའ་དར་དང་དམངས་ཕྱུག་བྱ་སྤྱོད་དཔེ་སྟོན་ཁུལ”བཅས་གཏོད་པའི་དམིགས་ཚད་ལས་འགན་བཏོན་ཡོད།

སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིས་མཛུབ་སྟོན་གནང་བའི་འགྲོ་ལམ་ཐོག་ཞུམ་མེད་མདུན་སྐྱོད་བྱས་ཏེ་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིས་བཀའ་མངགས་གནང་བའི་བྱ་བ་སེམས་ནུས་ཡོད་རྒུས་ཡག་པོ་བསྒྲུབ་དགོས་ན། བསམ་བློ་དང་། ཆབ་སྲིད། བྱ་སྤྱོད་བཅས་བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ཚད་མཐོའི་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིའི་བཀའ་རྒྱ་དང་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་བཀོད་སྒྲིག་བོད་དུ་འཕྲལ་མར་ལག་བསྟར་ཐུབ་པ་དང་ཕན་འབྲས་ཐོན་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ལག་ལེན་དངོས་ལས་ར་འཕྲོད་བྱུང་ཡོད།

འབད་འབུངས་ཡར་བརྩོན་གྱིས་དོན་འཁྱོལ་ལ་དམ་འཛིན་བྱས་པའི་ཕན་འབྲས་ལ་བརྟེན་ནས་ནུས་པ་དང་ཆུ་ཚད་ལ་ཞིབ་དཔྱད་བྱེད་པ།

སྐབས་གསར་པའི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱིས་བློ་ཁོག་ཆེན་པོས་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་དེ་འདྲ་བྱེད་དགོས་དོན་གང་ཡིན་ནམ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་མི་རྣམས་ལ་བསམ་བློ་ཞིབ་ཚགས་གཏོང་དགོས་པའི་ལན་ཞིག་བསྐྱོན་པ་སྟེ། “རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱིས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེའི་ཏང་ཡོན་ལས་བྱེད་པའི་ཁྲོད་དུ་སྤྱོད་ཚུལ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་དོན་འཁྱོལ་ལ་དམ་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་པའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་རྒྱུའི་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད། དེ་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་བོད་དུ་རྩ་བ་ཚུགས་པ་དང་། མི་རིགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཡོངས་བཅས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད”ཅེས་གསུངས་ཡོད།

ཐབས་ཇུས་གལ་ཆེན་དེ་ཐོག་ནས་ཧྲུའུ་ཅི་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་པན་ཀྲང་གནང་བའི་སྐབས་གསར་པའི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱིས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་ལ་མིག་ལྟོས་དང་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་ལ་མིག་ལྟོས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། བློ་གཅིག་སེམས་གཅིག་གིས་བྱ་གཞག་སྒྲུབ་པ་དང་བློ་རྩེ་གཅིག་སྒྲིམ་གྱིས་དོན་འཁྱོལ་ལ་དམ་འཛིན་བྱེད་པའི་ཡིད་ཆེས་དང་ཆོད་སེམས་མཚོན་ཡོད།

མང་ཚོགས་སྤྲོ་བས་བརྟས། དགའ་སྤྲོས་རབ་ཏུ་མྱོས།

“ཞིབ་བཤེར་བཞི”ནང་དོན་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་དོན་འཁྱོལ་ལ་དམ་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་པའི་ལས་དོན་ནི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་འགན་འཁྲི་འཁུར་སེམས་དང་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ལ་འགན་འཁུར་བའི་རྣམ་འགྱུར་དང་ལངས་ཕྱོགས་ཤིག་ཡིན་ལ། དམངས་སེམས་ཐོབ་པ་དང་དམངས་ཀྱི་བློ་གྲོས་དང་དམངས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྡུད་བྱས་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་བཏིང་གནང་བའི་འཆར་འགོད་དེ་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་དོན་དངོས་སུ་སྒྱུར་བའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་དེ་བས་ཡིན།

སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གསལ་སྟོན་གནང་བའི་ཁ་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་དེ་ལས་སྒྲུབ་ལས་གཏོད་ཀྱི་བྱ་ཐབས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་འབྱུང་རྩར་གྱུར་བར་བྱས་ཏེ་ཕུ་ཐུང་བརྫེས་ནས་ངར་ཤུགས་སྒྲིམས་ཚེ། བོད་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་དེ་བས་འོད་སྟོང་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ངེས་རེད།