བོད་ལ་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་ནི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལས་དོན་གྱི་སྤྱི་ཡོངས་དང་བསྟུན་ནས་བཏོན་གནང་བའི་འཐབ་ཇུས་བཀོད་ཇུས་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད། བོད་སྐྱོར་ཁག་དགུ་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་བོད་དུ་སླེབས་པ་ནས་བཟུང་། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཛུབ་ཁྲིད་དུ་བྱེད་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་དང་དུས་རབས་གསར་པའི་ཏང་གི་བོད་སྐྱོང་མཛད་ཇུས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་གཏིང་ཟབ། ཀྲུང་དབྱང་གི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དྲུག་པ་དང་བདུན་པའི་དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་བཀོད་སྒྲིག་བླང་བྱ་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བཅས་བྱས་ནས་ཆབ་སྲིད་ལ་སྣང་ཆེན་དང་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ལྟ་རྟོག་དང་། ཁྱིམ་ཆུང་བློས་གཏོང་བྱས་ནས་ཁྱིམ་ཆེན་སྐྱོང་བ། ལས་གནས་འཐབ་སར་བརྩིས་ནས་བརྟན་སྲུང་། ལས་དོན་བྱ་གཞག་ལ་བརྩིས་ནས་དོན་གཉེར། ལེགས་ཆ་འདོན་སྤེལ། ཐེག་པ་འཁུར་ལེན་ཧུར་ཐག་བཅས་བྱས་ཏེ་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་ལས་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས་དང་མཉམ་དུ་འབད་འཐབ་མདུན་སྐྱོད་དང་ལག་གདང་སྦྲེལ་ནས་འབད་འབུངས་ཡར་བརྩོན་དང་། ངར་ཤུགས་དང་། བརྩེ་སེམས། བློ་རིག ནུས་ཤུགས་བཅས་བཏོན་ནས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་ལ་སྲུང་སྐྱོང་། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད། དམངས་འཚོ་ལེགས་གཏོང་འགན་ལེན། འགྲོ་འོང་དང་། སྤེལ་རེས། མཉམ་འདྲེས་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་སོགས་ལ་ལེགས་སྐྱེས་གལ་ཆེན་ཕུལ་ཡོད། བོད་ལ་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ལས་དོན་ལ་ཕན་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐོན་པ་དང་གཡུར་ཟའི་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་སྟེ་སྔོན་ཐོན་མཉམ་སྡེབ་དང་སྔོན་ཐོན་མི་སྒེར་འབོར་ཆེན་ཐོན་ཡོད།
སྔོན་ཐོན་ལ་གཟེངས་བསྟོད་དང་སྲོལ་བཟང་དར་སྤེལ་གཏོང་ཆེད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་པེ་ཅིང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་རུ་ཁག་སོགས་མཉམ་སྡེབ་30ལ“བོད་སྐྱོར་ཁག་དགུ་པའི་སྔོན་ཐོན་མཉམ་སྡེབ”ཀྱི་མཚན་སྙན་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་ཧྲི་ཡུས་པིན་སོགས་བློ་མཐུན་160ལ“བོད་སྐྱོར་ཁག་དགུ་པའི་སྔོན་ཐོན་མི་སྒེར”གྱི་མཚན་སྙན་སྤྲོད་རྒྱུའི་གཏན་འབེབས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
ད་ཐེངས་གཟེངས་བསྟོད་ཐོབ་པའི་མཉམ་སྡེབ་དང་མི་སྒེར་ནི་བོད་སྐྱོར་ཁག་དགུ་པའི་ལས་དོན་ཁྲོད་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་གི་མཚོན་བྱེད་རེད། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་པ་ཁག་དང་སྡེ་ཚན་ཁག་དང་། རྒྱ་ཆེའི་ལས་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས། བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་བཅས་ཀྱིས་ཁོང་ཚོ་མིག་དཔེར་བྱས་ནས་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་དང་ཕུགས་བསམ་དད་སེམས་བརྟན་པའི་ཁོང་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་སྤྱོད་བཟང་དང་། བོད་སྐྱོར་ལས་འགན་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ངང་སྒྲུབ་པ་དང་བོད་ཀྱི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་ནང་ཧུར་ཐག་ཞུགས་པའི་ཁོང་ཚོའི་བླ་ན་མེད་པའི་བསམ་བློ། མང་ཚོགས་བློ་ལ་འཆང་བ་དང་མི་དམངས་ལ་བདེ་སྐྱིད་སྐྲུན་པའི་ཁོང་ཚོའི་དམངས་ཆེད་བརྩེ་སེམས། འགན་ལྕི་འཁུར་ཕོད་པ་དང་གསར་འབྱེད་གསར་གཏོད་བྱེད་ཕོད་པའི་ཁོང་ཚོའི་ཡར་བརྩོན་སྙིང་སྟོབས། རང་གཅུན་ནན་པོ་དང་སྤྱོད་གཙང་གཞུང་དྲང་གི་ཁོང་ཚོའི་སྤྱོད་ཚུལ་བཟང་པོ་བཅས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་བོད་ཀྱི་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དམིགས་ཚད་ལས་འགན་ལ་དམིགས་པ་དང་། དཀའ་སྤྱད་འབད་འཐབ་དང་འབད་འབུངས་ཡར་བརྩོན། གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་སྒོ་ནས་ལས་དོན་སྤེལ་བ་བཅས་བྱས་ནས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་། འབྱོར་ཕྱུག ཤེས་དཔལ། ཞི་མཐུན། མཛེས་སྡུག་བཅས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རིམ་ཁག་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེའི་ཏང་ཡོན་ལས་བྱེད་པ་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་སྔོན་ཐོན་དང་ཡང་ཡང་བསྡུར་བ་དང་སྤྱོད་ཡོན་གཉིས་ལྡན་མིག་དཔེར་འཛིན་རྒྱུར་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ནས། བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་མཐའ་འཁོར་དུ་སྔར་བས་མཐུན་སྒྲིལ་དམ་ཟབ་དང་། “འདུ་ཤེས་བཞི”ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། “གདེང་ཚོད་བཞི”བརྟན་དུ་གཏོང་བ། “སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”ཐུབ་པ་བཅས་བྱེད་པ། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བརྡར་ཤ་གཅོད་ནུས་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སད་ནུས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་བསྟར་བྱེད་ནུས་བཅས་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་བསམ་བློ་དང་། ཆབ་སྲིད། བྱ་སྤྱོད་བཅས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ཚད་མཐོའི་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་གི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་པའི་བཀོད་སྒྲིག་བླང་བྱ་ལྟར། “དོན་ཆེན་བཞི”དང“འགན་ལེན་བཞིར”དམ་པོར་དམིགས་པ་དང“འཛུགས་གཏོད་བཞི”དང“མདུན་གྲལ་དུ་སླེབས་པ་བཞིར”ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། འགན་འཁྲི་འཁུར་ཕོད་པ་དང་བྱ་བ་སྒྲུབ་མཁས་པ། ལག་ལེན་དང་། ལོ་རྒྱུས། མི་དམངས་བཅས་ཀྱི་ཞིབ་བཤེར་ཐེག་ཐུབ་པའི་བྱས་རྗེས་ཧུར་ཐག་བཏོད་པ། གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལེའུ་གསར་པ་ཧུར་ཐག་རྩོམ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་ཕུལ་བྱུང་གི་གྲུབ་འབྲས་ཐོག་ནས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པ་རྒྱལ་ཁའི་ངང་འཚོག་རྒྱུར་བསུ་བ་ཞུ་དགོས།