ལོ་རབས་90པར་སྐྱེས་པའི་ཁོང་གིས་ལག་རྩལ་སྦྱོང་བའི་དགེ་ཕྲུག་ཞིག་ནས་བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ཁ་ཡར་འབྲོག་གཡུ་མཚོ་ཨར་སྐྲུན་ལས་གྲྭ་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་འགོ་ཁྲིད་ཆགས་པ་དང་། “ཁ་དན་ཚིག་གནས་ཐོག་ནས་ཡིད་ཆེས་ཐོབ་ཐབས་དང་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཐབས”ཡོང་བ་བྱས་ནས་ཞིང་འབྲོག་པ་13345ཡི“ལས་ཞུགས་ཀྱི་འདུན་པ”འགྲུབ་རོགས་བྱས་ཡོད།

ཁེ་ལས་མཁས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཁོང་གིས“གན་རྒྱར་བརྩི་སྲུང་དང་ཡིད་ཆེས་ལ་མཐོང་ཆེན་བྱ་རྒྱུ”མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་པས་སྒྲིག་འགལ་ཆིངས་འགལ་དང་གན་རྒྱའི་རྩོད་གཞིའི་དོན་རྐྱེན་གཅིག་ཀྱང་ཐོན་མྱོང་མེད་པ་རེད།

ཁོང་གི་མིང་ལ་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་ཟེར་བ་དང་། ཁོང་ནི་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི“ཁ་དན་ཚིག་གནས་ཀྱི་མེ་ཏོག”ཅིག་ཡིན་ཞིང་། 2012ལོར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ལྔ་གཅིག་ངལ་རྩོལ་གྱི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་མཁན་དང་2017ལོར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་དཔེ་བཟང་བའི་མིང་འདོན་བྱ་དགའ་ཐོབ་མཁན་ཡང་ཡིན།1991ལོར་སྐྱེས་པའི་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་འདི་ལོ་ལོ་26ལས་མ་སླེབས་ཀྱང་ཁོང་གི་མི་ཚེར་དཀའ་སྡུག་ཚད་མེད་མྱོང་མྱོང་།

ཁྱིམ་གྱི་འཚོ་བར་དཀའ་ངལ་ཆེ་བའི་དབང་གིས་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་སྔ་ས་ནས་ལས་ཀར་ཞུགས་པ་སྟེ། 2005ལོར་དམའ་རིམ་སློབ་འབྲིང་ཐོན་རྗེས་གཅེན་པོ་དང་གཅེན་མོ་གཉིས་སློབ་གྲྭར་འགྲོ་བར་སློབ་ཡོན་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། ལོ་ན་མཐོ་བའི་ཕས་དབུལ་བའི་ཁྱིམ་ཚང་སྐྱོང་བར་དཀའ་ངལ་ཆེ་བར་བསམས་ཏེ་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ལྷོ་ཁ་དར་རྒྱས་ཨར་སྐྲུན་ཚད་ཡོད་འགན་འཁྲི་ཀུང་སིའི་ཤིང་བཟོའི་དགེ་ཕྲུག་ཅིག་བྱས། ལས་ཀར་དོ་དོ་ཏན་ཏན་དང་ཧུར་བརྩོན་ཆེ་བའི་དབང་གིས་2007ལོར་ཀུང་སིས་ཁོང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྡོད་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་ཐིང་གིས་གཉེར་བའི་ཨར་སྐྲུན་ལག་རྩལ་གསོ་སྦྱོང་ལ་ཞུགས་རྒྱུར་འོས་སྦྱོར་བྱས་པས་ཨར་སྐྲུན་ལག་རྩལ་དང་བདེ་འཇགས་ལག་རྩལ་གྱི་གོ་མིང་ཐོབ།

དེ་རྗེས་གོམ་པ་རེ་ལ་རྐང་རྗེས་རེ་འཇོག་པ་བཞིན་ཀུང་སིར་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་གྱི་འཇོན་ཐང་ཐོག་མར་མངོན་ནས་དེ་སྔའི་དགེ་ཕྲུག་ཅིག་ནས་ལྷོ་ཁ་དར་རྒྱས་ཨར་སྐྲུན་ཀུང་སིའི་སྤྱི་ཁྱབ་བཟོ་བཀོད་པ་གཞོན་པ་དང་བོད་ཀྱི་ལྷོ་ཁ་ཡར་འབྲོག་གཡུ་མཚོ་ཨར་སྐྲུན་ལས་གྲྭ་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཅིང་ལིར་གྱུར།

དཀའ་སྤྱད་སྙིང་རུས་བྱེད་ནུས་ན། བྱ་བ་གང་ཡང་དཀའ་བ་མེད། བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་སོགས་ཀུང་སིའི་ལས་མི་ཚོའི་ཐུན་མོང་གི་འབད་བརྩོན་འོག བོད་ཀྱི་ལྷོ་ཁ་ཡར་འབྲོག་གཡུ་མཚོ་ཨར་སྐྲུན་ཚད་ཡོད་ཀུང་སི་སྔ་རྗེས་སུ་ཞིང་ལས་པུས“རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཁ་དན་ཚིག་གནས་དང་ཁྲིམས་སྲུང་གི་ཤང་གྲོང་ཁེ་ལས”དང་“གན་རྒྱར་བརྩི་སྲུང་དང་ཁ་དན་ཚིག་གནས་ལ་མཐོང་ཆེན་བྱེད་མཁན་ཚན་པ”“རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཤང་གྲོང་ཁེ་ལས་སྤུས་ཚད་ལེགས་གཏོང་སྔོན་ཐོན་ཚན་པ”བཅས་ལ་བདམས་པ་མ་ཟད། 2016ལོའི་ཟླ་8པར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཁེ་ལས་ཡིད་རྟོན་བློ་འདྲིའི་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི“བློས་འགེལ་ཆོག་པའི་ཚན་པར”གཏན་འཁེལ་བྱས།

ཀུང་སི་ཉིན་བཞིན་རྒྱ་སྟོབས་ཆེ་རུ་སོང་བ་དང་བསྟུན་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་གྱིས་མང་ཚོགས་དབུལ་པོར་རོགས་རམ་བྱས་ནས་དབུལ་སྒྲོལ་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་བསམ་བློ་རྟག་ཏུ་འཁོར་གྱི་ཡོད། བསྡོམས་རྩིས་བརྒྱབ་པར་གཞིགས་ན། 2011ལོ་ནས་2016ལོ་བར། བོད་ཀྱི་ལྷོ་ཁ་ཡར་འབྲོག་གཡུ་མཚོ་ཨར་སྐྲུན་ལས་གྲྭ་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིས་ཞིང་འབྲོག་པ་13345ཡི་ལས་ཞུགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱས་པའི་ཁྲོད་དུ་མི་འབོར་དབུལ་པོ་9074ཡོད་པ་དེས་ལས་ཞུགས་མི་འབོར་གྱི་68%བཟུང་ཡོད།

དཔལ་སྡེ་ཤང་རེ་བའི་སློབ་ཆུང་ནི་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མྱོང་བའི་སློབ་གྲྭ་ཡིན་པ་དང་། སློབ་གྲྭའི་དགེ་སློབ་ཚོའི་འཐུང་ཆུར་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་ཤེས་རྗེས་ཁོང་གིས་སྒོར་ཁྲི་3བཏང་ནས་སློབ་གྲྭར་ཆུ་རྫིང་ཞིག་རྒྱག་རོགས་བྱས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཁོང་གིས་སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་གི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་ངལ་ཆེ་བའི་ཞིང་འབྲོག་པའི་བུ་ཕྲུག་10བདེ་བླག་ངང་སློབ་གྲྭ་འགྲིམ་རྒྱུར་ཡང་རོགས་དངུལ་བཏང་བ་རེད།

ཉ་སྟེར་བ་ལས་འཛིན་སྟངས་བསླབས་ན་དགའ། སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་ལྷུན་པོ་ཞོལ་ཤང་གི་བུད་མེད་རྣམས་ལ་སྣམ་བུ་དང་བཙུགས་ཕྲུག་སོགས་འཐག་ལས་ལ་མཁས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ་དང་། རྩིད་པ་དང་བལ་འཚོང་དཀའ་བ་དང་ལྷག་པར་དུ་བུད་མེད་ཁག་གཅིག་ཁྱིམ་ནས་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པའི་དོན་དངོས་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ནས་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་གྱིས་སྒོར་ཁྲི་400བཏང་ནས་གྲོང་ཚོ་ཁག་ལ་བཟོ་གྲྭ་བརྒྱབ་པ་དང་འཁེལ་འཐག་འཕྲུལ་ཆས་སོགས་སྒྲིག་ཆས་ཉོས་ཏེ་འཁེལ་འཐག་བཟོ་གྲྭ་བཙུགས་པ་ལས་བུད་མེད་200ལྷག་གི་ལས་ཞུགས་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཐུབ་ཡོད།

“གྲོང་ཚོར་འཁེལ་འཐག་བཟོ་གྲྭ་བཙུགས་པ་ནས་བཟུང་། ངའི་འཚོ་བར་སེམས་ཁྲལ་མ་བྱུང”ཞེས་ལྷུན་པོ་ཞོལ་ཤང་གི་མང་ཚོགས་འཆི་མེད་གཡང་སྒྲོན་གྱིས་གསར་དུ་བཏགས་པའི་བཙུགས་ཕྲུག་ལ་རེག་བཞིན་དུ་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོས་བཤད།

བྱ་བཟང་དེ་དག་བསྒྲུབས་པ་ཙམ་མ་ཟད། ད་དུང་བསྟན་འཛིན་ལེགས་ལྡན་གྱིས་ལྷུན་པོ་ཞོལ་ཤང་ལ་སྒོར་ཁྲི་374བཏང་ནས་འཚོ་བ་དབུལ་བའི་ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་ཀརྨ་གླིང་ཞིང་འབྲོག་པའི་ཨར་སྐྲུན་རུ་ཁག་བཙུགས་པ་དེས་དབུལ་པོའི་ངལ་ནུས་མི་གྲངས་420ཡི་ངལ་ནུས་ཕྱིར་གཏོང་དང་ངལ་ནུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་འབབ་གསོག་པར་རོགས་རམ་བྱས་ཡོད།