ཟླ་7ཚེས་28ཉིན་བོད་ལྗོངས་ཀྱིས་ཀྲུང་དབྱང་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས། ཀྲུང་དབྱང་ཁེ་ལས་བཅས་ཀྱི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་དགའ་བསུ་དང་ཕེབས་སྐྱེལ་ཞུ་བའི་ཚོགས་ཆེན་ལྷ་སར་འཚོགས་ཤིང་། དེ་ཐོག་ནས་ཁག་བདུན་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་ཚོས་ལས་འགན་ལེགས་གྲུབ་ཟིན་པ་དང་ཁག་བརྒྱད་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣས་བོད་ལྗོངས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་མཚོན་ཡོད།

2013ལོའི་ཟླ་བ་བདུན་པར་ཁག་བདུན་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་བོད་དུ་སླེབས་ཡོད། ལོ་གསུམ་རིང་ཁག་བདུན་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པའི་དཔུང་ཁག་གིས་རྣམ་གྲངས་1900ལྷག་ཙམ་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་ལས་བྱེད་པའི་བོད་སྐྱོར་གྱིས་སྣེ་འདྲེན་དུ་བྱས་ནས་ལས་བྱེད་པའི་བོད་སྐྱོར་དང་། དཔལ་འབྱོར་བོད་སྐྱོར། ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་བོད་སྐྱོར། ཚན་རྩལ་བོད་སྐྱོར་སོགས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱོགས་མང་བ་དང་། རིམ་པ་མང་བ། ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་ཆེ་བ་བཅས་ཀྱི་བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཆགས་པས་བོད་ཀྱི་བརྟན་ལྷིང་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་གསོན་ཤུགས་གསར་པ་སྦྱིན་ཡོད།

བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་ཝུའུ་དབྱིང་ཅེས་ཁག་བདུན་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་དང་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་ལས་བྱེད་མང་ཚོགས་ཚོས་བདེ་སྡུག་མཉམ་མྱོང་དང་དཔུང་པ་མཉམ་གཤིབ་ཀྱིས་འབད་འཐབ་བྱས་ཏེ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཐད་འབྲེལ་ཟམ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་འདོན་པ་དང་། དམངས་འཚོ་འགན་ལེན་ཐད་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པ། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཐད་མིག་དཔེ་འདོན་པ། ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཐད་གདོང་ལེན་བཅས་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྒྱུར་འཕེལ་བརྟན་གསུམ་ཆེད་མངོན་གསལ་དོད་པའི་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།

“ལོ་གསུམ་གྱི་བོད་སྐྱོར་ཉམས་མྱོང་ལས། ཀུན་སྤྱོད་སྔར་བས་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་དང་ནུས་པར་སྦྱོང་བརྡར་ཐེབས་ནས་རྡོ་ལ་རི་མོ་བརྐོས་པ་ལྟར་ཚེ་གང་བརྗེད་ཐབས་བྲལ་བ་ཞིག་འདུག་པས། དཀའ་ངལ་དང་འགྲན་སློང་ཅི་འདྲ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱང་། ངས་ཚང་མར་ཁ་གཏད་གཅོག་ཐུབ་རྒྱུའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད”ཅེས་པའོ་ཧྲན་ལྕགས་དང་ངར་ལྕགས་ཚོགས་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་འབྲོང་པ་རྫོང་རྫོང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་དབྱང་ཆན་ཝུའེ་ཡིས་དེ་ལྟར་བརྗོད། བོད་སྐྱོར་བྱེད་རིང་། དབྱང་ཆན་ཝུའེ་ཡིས་མཐུན་སྦྱོར་བྱས་ཏེ་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་2500ལྷག་ཙམ་བཏང་ནས་བར་ཡངས་ཁྱད་ལྡན་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་གྲོང་རྡལ་ཆུང་ངུ་བཏོད་པས་2015ལོ་ཁོ་ནར་ཡུལ་སྐོར་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་500ལྷག་ཙམ་བྱུང་ནས་ས་གནས་དེ་གར་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་ལམ་ཞིག་བཏོད་ཡོད།

ཁག་བརྒྱད་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པའི་རུ་ཁག་ལ་ཁྱོན་མི་1562ཡོད། “ངས་བོད་སྐྱོར་གྱི་ལས་འགན་ལྕི་པོ་དང་འགན་འཁྲི་གཟི་བརྗིད་ཡིན་པ་གསལ་པོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོས་བསམ་བློ་དང་བྱ་སྤྱོད་ཀྲུང་དབྱང་དང་ཚད་མཐོའི་གཅིག་གྱུར་ཡོང་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་སྲིད་ཇུས་སློབ་སྦྱོང་དང་དམངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་དང་བོད་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་གཞིས་ཧུར་ཐག་བསྐྲུན་ནས་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བློ་ཡིད་ཚིམ་པའི་ལན་ཞིག་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་ནོར་སྲིད་པུའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་ཝུའུ་ཞང་ཡུན་གྱིས་དེ་ལྟར་བཤད།