ཉེ་ཆར། རྒྱལ་ཁབ་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འཆར་ལྡན་བུ་བཙའ་ཨུ་ལྷན་སོགས་སྡེ་ཚན་ལྔ་ཡིས《གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གིས་སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ངང་མཐོ་རུ་གཏོང་བར་ཚོད་འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་བསམ་འཆར་འགའ་ཞིག》མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་བཏོན་པ་རེད། འགྲོ་གྲོན་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་དུས་མཚམས་རང་བཞིན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་ནི། 2016ལོའི་ལོ་སྟོད་དུ་སླེབས་སྐབས། ས་གནས་ཁག་གིས་དོན་དངོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་ས་ཁོངས་ཀྱི་སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་སྤོར་ཚད་གཏན་འཁེལ་ལུགས་མཐུན་བྱས་པ་དང་འབྲེལ་ཚད་འབེབས་ཀྱང་བྱས་ནས། ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་གྱི་དམིགས་ཚད་གཙོ་བོ་དུས་བཀག་བཞིན་སྤྱི་བསྒྲགས་བྱས་པ་དང་། གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་སྨན་བཅོས་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་མ་ལག་རགས་ཙམ་བཙུགས་ནས། སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་གང་བྱུང་དུ་སྤོར་བའི་རྣམ་པར་ཚོད་འཛིན་རགས་ཙམ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། 2017ལོའི་ལོ་མཇུག་དུ་སླེབས་སྐབས། གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་གྱི་ཚོད་འཛིན་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་དཔྱད་ཞིབ་ལམ་སྲོལ་རིམ་བཞིན་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་བ་དང་། འགན་བཅོལ་ནང་ཞུགས་མཁན་ནད་པར་སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་ཁྲོད་མི་སྒེར་གྱི་གཏོང་སྒོའི་ནང་བཟུང་བའི་བསྡུར་ཚད་རིམ་གྱིས་དམའ་རུ་བཏང་ནས། ནད་གཞི་ལྟ་བ་དང་སྨན་བཅོས་བྱེད་པའི་གྲོང་མིའི་ཁུར་པོ་སྔར་བས་ཡང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་རེད།

རྒྱལ་ཁབ་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འཆར་ལྡན་བུ་བཙའ་ཨུ་ལྷན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་བས་རང་རྒྱལ་གྱི་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་བྱ་གཞག་མགྱོགས་མྱུར་གོང་འཕེལ་འགྲོ་བའི་དུས་མཚམས་སུ་སླེབས་ནས་སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་གང་མགྱོགས་འཕར་བ་དང་ཆབས་ཅིག་སྨན་རྫས་འགྲོ་གྲོན་གྱི་གྲུབ་ཆ་དང་འཕར་ཚུལ་ཐད་ལའང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ངེས་ཅན་ལྡན་ཡོད། དེའི་ནང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་འགྲོ་གྲོན་གྱིས་སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་སྤྱི་འབོར་ཁྲོད་བཟུང་ཚད་མང་བ་དང་། སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཚད་དང་ལྷག་པར་དུ་སྨན་ཁང་དུ་བསྡད་ནས་སྨན་བཅོས་བྱེད་པའི་ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཚད་འཕར་མགྱོགས་པ། སྨན་རྫས་དང་སྨན་སྤྱོད་སྒྲིག་ཆས་ཆེ་གྲས་ཀྱིས་ཞིབ་བཤེར་སྨན་བཅོས་དང་། སྨན་སྤྱོད་ཡོ་ཆས་ཀྱི་ཟད་གྲོན་བཅས་ཀྱི་བཟུང་ཚད་མཐོ་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་ནད་གཞི་ལྟ་བ་དང་སྨན་བཅོས་བྱེད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁུར་པོ་ཡང་དུ་ཏན་ཏིག་བཏང་སྟེ། སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་གྱི་ཐེབས་རྩ་རྒྱུན་མཐུད་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་པ་དང་། སྨན་བཅོས་བསྒྱུར་བཅོས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བའི་ཕྱོགས་བསྡུས་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་གཏོང་ཆེད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གིས་སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་གང་བྱུང་དུ་སྤོར་བར་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་མཛུབ་ཁྲིད་རང་བཞིན་གྱི་ཡིག་ཆ་བཏོན་པ་རེད།

《བསམ་འཆར》ནང་བསྟན་དོན། སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་བསྡུས་བྱེད་ཐབས་ནང་གཙོ་བོར་གཤམ་གསལ་གྱི་ནང་དོན་ཚུད་པ་སྟེ།

སྨན་དོན་མི་སྣའི་སྨན་བཅོས་བྱ་སྤྱོད་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་དགོས་ཤིང་། ནད་ཐོག་སྨན་བཅོས་བྱེད་ལམ་གྱི་དོ་དམ་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་བ་དང་སྨན་ཐོ་རྫུས་མར་དོ་དམ་བྱས་ནས་སྨན་ཐོར་དཔྱད་བརྗོད་དང། དུག་སྲིན་འགོག་སྨན་བེད་སྤྱོད། རམ་འདེགས་སྨན་སྤྱོད། སྨན་སྤྱོད་ཡོ་ཆས་བེད་སྤྱོད་དོ་དམ་བཅས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཀྲུང་ལུགས་ཀྱི་ཐང་སྨན་བེད་སྤྱོད་ལུགས་མཐུན་དང་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། ཀྲུང་ལུགས་ཐང་སྨན་གྱི་སྨན་ཐོའི་ཆེད་དོན་དཔྱད་བརྗོད་ལམ་ལུགས་བཙུགས་ནས་སྨན་ལུགས་མཐུན་ངང་སྤྱོད་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་པ། རམ་འདེགས་སྨན་སྤྱོད་དང་། སྨན་ཁང་གིས་རྒྱུན་གཏན་ལས་བརྒལ་ནས་སྤྱད་པའི་སྨན་རྫས་དང་རིན་ཐང་ཆེ་བའི་སྨན་སྤྱོད་ཡོ་ཆས་སོགས་ཀྱི་རྗེས་སྙེག་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་གཙོ་གནད་དུ་ལྟ་སྐུལ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་སྨན་རྫས་ཀྱི་ཚད་གཞི་དང་གྲངས་འབོར་ཁ་གསལ་བཟོས་ནས། གཞི་རྩའི་སྨན་རྫས་གཙོ་གནད་དུ་བྱས་པའི་ནད་ཐོག་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྡུས་གདེང་འཇོག་མ་ལག་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས་པ། སྨན་བཅོས་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རིན་གོང་གསལ་པོར་བཀོད་པ་དང་སྨན་བཅོས་འགྲོ་གྲོན་གྱི་གསལ་ཐོ་ཞིབ་ཕྲ་འགོད་པའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་ནན་པོ་བྱེད་དགོས།

སྨན་བཅོས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ནང་ཁུལ་ཚོད་འཛིན་གྱི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་ཤིང་། སྔོན་རྩིས་ཀྱི་འཆུན་འདོམ་ལ་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འཆར་ལྡན་བུ་བཙའི་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཚན་གྱིས་སྨན་ཁང་གི་སྔོན་རྩིས་ལ་ཞིབ་བཤེར་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས་པ་དང་། གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་མ་གནས་ལ་ཞིབ་རྩིས་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས་སྨན་བཅོས་སྒྲིག་གཞིས་མ་གནས་ཆ་འཕྲིན་མཛོད་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ནས་འཛུགས་དགོས་པ། ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་གྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱོད་རྒྱུར་ཤུགས་རྒྱབ་ནས་གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་ནད་དེབ་དང་། ནད་ཐོག་སྨན་བཅོས་བྱེད་ལམ། སྨན་རྫས། སྨན་བཅོས་ཡོ་ཆས། འགྲོ་གྲོན་ཞིབ་བཤེར་གཏན་འབེབས། ནོར་དོན་དང་སྔོན་རྩིས་སོགས་ཞིབ་ཚགས་སུ་བཏང་ནས། དགོས་གལ་མེད་པའི་འགྲོ་གྲོན་ཚོད་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ། 2017ལོར་སླེབས་སྐབས་ཚོད་ལྟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་སྒོར་བརྒྱ་ཡི་སྨན་བཅོས་ཡོང་འབབ(དེའི་ནང་སྨན་རྫས་ཡོང་འབབ་ཚུད་མེད་པ)ནང་འཕྲོད་བསྟེན་རྒྱུ་ཆའི་ཟད་གྲོན་སྒོར་20མན་བར་གཅོག་ཐུབ་པའི་བརྩོན་ལེན་བྱེད་དགོས།

གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་གཞི་ཁྱོན་ཚོད་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་དགོས་ཤིང་། གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་ནད་ཁྲིའི་གཞི་ཁྱོན་ཚོད་འཛིན་ལུགས་མཐུན་བྱས་ཏེ་རང་དགར་ནད་ཁྲི་མང་དུ་གཏོང་བར་བཀག་འགོག་ནན་པོ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། སྨན་སྤྱོད་སྒྲིག་ཆས་ཆེ་གྲས་བཀོད་སྒྲིག་འཆར་འགོད་ལག་བསྟར་ནན་ཏན་བྱས་ནས་བེད་སྤྱོད་གདེང་འཇོག་དང་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ། གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གིས་བུ་ལོན་གཡར་ནས་སྨན་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུར་བཀག་འགོག་ནན་པོ་བྱས་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཚད་གཞིར་ཚོད་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་དགོས།

སྨན་རྫས་དང་སྨན་བཅོས་ཡོ་ཆས་ཀྱི་ཟད་གྲོན་མཐོ་དྲགས་པ་གཅོག་དགོས་ཤིང་། སྨན་རྫས་ཐད་རིགས་དབྱེ་ཉོ་སྒྲུབ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ནད་ཐོག་ཏུ་སྤྱོད་ཚད་མང་བ་དང་། ཉོ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངུལ་གྲངས་མཐོ་བ། ཁེ་ལས་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་གཞི་རྩའི་སྨན་རྫས། ཁེ་ཕན་གཅིག་པུར་དབང་བ་མིན་པའི་སྨན་རྫས་བཅས་ལ་ཆ་མཚོན་ན། ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་གཅིག་སྡུད་ཉོ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལེགས་ཆ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ནས་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་སྨན་རྫས་ཉོ་སྒྲུབ་སྒྲིག་གཞིས་ཡོངས་བསྒྲགས་འོས་སྐུལ་ངང་ཉོ་སྒྲུབ་བྱེད་དགོས་པ། ཆེད་ཁེ་བདག་ཐོབ་ཀྱི་སྨན་རྫས་ཁ་ཤས་དང་ཁེར་རྐྱང་ངང་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་སྨན་རྫས་ལ་ཆ་མཚོན་ན། ཡོངས་བསྒྲགས་ཁ་གསལ་དང་ཕྱོགས་མང་ཞུགས་པའི་རིན་གོང་གྲོས་མོལ་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་དགོས་པ། སྨན་རྫས་རིན་གོང་ལག་བསྟར་བྱས་ཚུལ་ལ་ལྟ་སྐུལ་དང་ཞིབ་བཤེར་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པ། རིན་ཐང་མཐོ་བའི་སྨན་སྤྱོད་ཡོ་ཆས་ཉོ་སྐབས་སྤུས་ཚད་འགན་ལེན་བྱེད་པའི་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་འོག་རང་རྒྱལ་ནས་བཟོས་པའི་རིན་ཐང་མཐོ་བ་ཉོ་སྒྲུབ་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་མ་གཏོང་དགོས་པ། སྨན་རྫས་དང་སྨན་བཅོས་ཡོ་ཆས་ཉོ་ཚོང་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཚོང་ལས་ཀྱི་ལྐོག་རྔན་སྤྲོད་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཞིབ་བཤེར་ཐག་གཅོད་ནན་པོ་བྱེད་དགོས།

སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་གྱི་གཏོང་སྤྲོད་བྱེད་སྟངས་སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་ཤིང་། གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱེད་ཁོངས་ནང་གི་གཏན་འཁེལ་གྱི་སྨན་བཅོས་ལས་ཁུངས་དང་དེའི་ནད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་གཏོང་སྤྲོད་བྱེད་སྟངས་སྒྱུར་བཅོས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བྱེད་དགོས་པ་དང་། སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་ཐེབས་རྩའི་གཏོང་ཡོང་གི་སྔོན་རྩིས་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། ནད་རིགས་ལ་གཞིགས་ནས་སྨན་ཡོན་འཇལ་རྒྱུ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དང་། མི་དང་ཞབས་ཞུའི་སྡེ་ཚན་སོགས་མཉམ་འདུས་ཅན་གྱི་སྨན་རིན་སྤྲོད་པའི་བྱེད་ཐབས་ལ་གཞིགས་ནས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་རིམ་བཞིན་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས་པ། ནད་རིགས་བརྟག་དཔྱད་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་ཆུང་གི་སྨན་རིན་སྤྲོད་སྟངས་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུར་སྐུལ་མ་གཏོང་དགོས་པ། སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་གྱི་སྒྲུབ་གཉེར་ལས་ཁུངས་དང་སྨན་བཅོས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གྲོས་མོལ་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འབྲེལ་དོན་འཁྱོལ་ཡང་བྱས་ཏེ་གཏོང་སྤྲོད་ཚད་གཞིར་གནས་ཚུལ་ཐོན་རིམ་བཞིན་ལེགས་སྒྲིག་གིས་སྤུས་ཚད་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།

གཞུང་བཙུགས་སྨན་ཁང་གི་ཁ་གསབ་ལམ་སྲོལ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་གཏོང་དགོས་ཤིང་། སྨན་གྱིས་སྨན་ཁང་ལ་ཁ་གསབ་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་མེད་པ་བཟོ་བ་དང་། སྨན་བཅོས་ཞབས་ཞུའི་རིན་གོང་ལེགས་སྒྲིག་བྱེད་པ། སྨན་སྤྱོད་སྒྲིག་ཆས་ཆེ་གྲས་ལ་ཞིབ་བཤེར་གྱི་སྨན་བཅོས་རིན་གོང་དམའ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྨན་དོན་མི་སྣའི་ལག་རྩལ་ངལ་ནུས་རིན་ཐང་མངོན་པའི་སྨན་བཅོས་ཞབས་ཞུའི་རིན་གོང་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་སྒྲིག་དང་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། མ་གནས་དང་ཡོང་འབབ་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་འགྱུར་བ་རྨང་གཞིར་བྱས་པའི་རིན་གོང་གི་སྟབས་བསྟུན་ལེགས་སྒྲིག་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་དགོས།

རིམ་དབྱེའི་སྨན་བཅོས་མ་ལག་འཛུགས་དགོས་ཤིང་། སྨན་བཅོས་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་དང་བཀོད་པ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། གཞི་རིམ་དུ་སྨན་བཅོས་ཐོན་ཁུངས་སྤུས་ལེགས་གཏོད་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། གཞི་རིམ་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། རིམ་པ་ཁག་དང་རིགས་ཁག་གི་སྨན་བཅོས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ངེས་གནས་ལུགས་མཐུན་ངང་གཏན་འཁེལ་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལས་བགོས་མཉམ་ལས་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས་པ་བཅས་རེད།