“ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་གསུམ་པའི”རིང་རང་རྒྱལ་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་འདི་ཉིད་སྔར་བཞིན་བྱེད་རིན་ཆེན་པོ་ལྡན་པའི་འཐབ་ཇུས་གལ་ཆེན་གྱི་གོ་སྐབས་དུས་མཚམས་སུ་གནས་ཡོད། གོ་སྐབས་སྟངས་འཛིན་དང་འགྲན་སློང་ལ་ཁ་གཏད་བཅག་ནས་དུས་བཀག་ཐོག་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐྲུན་ཐུབ་པ་བྱེད་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་པར་ངེས་པར་དུ་སྐབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་ལྔ་པའི་བླང་བྱ་གཞིར་བཟུང་ལྟེ་བའི་ལས་འགན་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུར་དམ་འཛིན་ནན་པོ་བྱས་ནས་ལུགས་མཐུན་གྱི་འཕར་ཚད་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཀྱིས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱུན་མཐུད་སྐྱོན་བྲལ་ངང་གོང་འཕེལ་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས། འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ཏང་གི་སྲིད་སྐྱོང་རྒྱལ་དར་གྱི་ལས་འགན་ཨང་དང་པོ་ཡིན་ཞིང་། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་མ་བྱུང་ན་ཐམས་ཅད་གླེང་ཐབས་བྲལ། “ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་གཉིས་པའི”རིང་རང་རྒྱལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་འབོར་འཛམ་གླིང་གི་ཨང་གཉིས་པར་བརྟན་པོར་གནས་ནས་མི་རེའི་ཆ་སྙོམས་GDPཨ་སྒོར་7800ཙམ་བར་འཕར་བ་དང་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཆུ་ཚད་དང་སྤུས་ཚད་ཟམ་མི་ཆད་པར་གོང་མཐོར་སོང་ཞིང་། གྲུབ་འབྲས་དེ་དག་མགྱོགས་ལ་བརྟན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་དང་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱས་པ་ལས་བྱུང་ཡོད། ད་ལྟའི་དུས་མཚམས་སུ་རང་རྒྱལ་དུ་སྔར་བཞིན་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མི་འབོར་དབུལ་པོ་མི་གྲངས་ཁྲི་7000ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ས་ཁོངས་འཕེལ་རྒྱས་དོ་སྙོམས་མེད་པ། ཡོང་འབབ་མང་ཉུང་གི་ཧེ་བག་ཆེ་བ། གཞི་རྩའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགལ་བ་གཙོ་བོར་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་མེད་པ་བཅས་ནི་འཕེལ་རྒྱས་དོན་གཉེར་བྱེད་པའི་གཞི་རྩའི་གཞི་འཛིན་ས་རེད།འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ལས་འགན་ཨང་དང་པོར་བརྩི་བར་དཔལ་འབྱོར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟེ་བའི་ལས་འགན་ཞིག་དང་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐྲུན་ཐུབ་པ་བྱེད་པའི་རྒྱལ་ཁ་ཕུ་ཐག་གཅོད་པའི་གཡུལ་ས་གཙོ་བོ་ཞིག་རེད། “ལྡབ་འཕར་གཉིས་ཀྱི”དམིགས་ཚད་ལ་ཕྱོགས་ཆེད་སླད་ཕྱིན་ལོ་ལྔའི་ནང་དཔལ་འབྱོར་འཕར་བ་བྱེད་པར་ངེས་པར་དུ་མྱུར་ཚད་མགྱོགས་འབྲིང་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་དེ་ཆུ་ཚད་གསར་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ཏུ་སླེབས་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།
འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ངེས་པར་དུ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཤིག་དགོས། རང་རྒྱལ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་གོ་སྐབས་གལ་ཆེན་གྱི་དུས་མཚམས་ཀྱི་ནང་དོན་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཟབ་མོ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་སྔོན་མའི་འཕེལ་རྒྱས་མྱུར་ཚད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་ནས་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་བསྒྱུར་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བའི་བར་གྱི་གོ་སྐབས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་བ་དང་། སྔོན་མའི་གཞི་ཁྱོན་མགྱོགས་མྱུར་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་ཕན་འབྲས་གོང་མཐོར་གཏོང་བའི་བར་གྱི་གོ་སྐབས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཡོད་པ་དེ་ཡིན། མིག་སྔར་རང་རྒྱལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་འཕར་ཚད་ཆག་པའི་གནོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་གཞི་རྩ་ནི་གྲུབ་ཆའི་རང་བཞིན་གྱི་གནད་དོན་ཡིན་པ་རེད། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གཏོང་སྟངས་ལས་ཐོན་པའི་འགལ་བ་དང་གནད་དོན་གྱི་མདུན་དུ་གལ་སྲིད་མུ་མཐུད་ཐེ་ཚོམ་དང་ངང་སྒུག་བྱས་ཚེ་འགག་རྩའི་གོ་སྐབས་རྩ་ཆེན་ཤོར་རྒྱུ་མ་ཟད་ད་དུང་སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་དབྱེ་བྱས་ཚུན་བསགས་པའི་ཐོན་ཁུངས་རྩ་ཆེན་ཡང་ཆུད་ཟོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་རེད། རྒྱལ་ཁ་ཕུ་ཐག་གཅོད་པའི་དུས་མཚམས་སུ་སླེབས་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་རེས་སྐོར་གསར་པའི་ཆེ་སྒྲུབ་མྱུར་སྤེལ་མིན་ལ་རགས་ལས་རྣམ་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་རྙིང་ཐོག་མུ་མཐུད་བསྐྱོད་རྒྱུ་མིན་ཞིང། ངར་སྐུལ་དྲག་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་མྱུར་ཚད་མགྱོགས་སུ་བཏང་སྟེ“ལྡབ་འཕར་གཉིས”འགྲུབ་རྒྱུ་དེ་མིན། དོན་དངོས་དང་བསྟུན་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གསར་པ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་པར་ངེས་པར་དུ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་ཕན་འབྲས་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ་ལྟེ་བར་བྱ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས་གྲུབ་ཆའི་རང་བཞིན་གྱི་སྒྱུར་བཅོས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་མ་འཇོག་ལ་ཕན་འབྲས་ཐོན་པ་དང་། ཐོན་ཟོག་ལ་ཁྲོམ་ར་ཡོད་པ། ཁེ་ལས་ལ་ཁེ་སྤོགས་ཡོད་པ། ལས་བཟོར་ཡོང་འབབ་ཡོད་པ། སྲིད་གཞུང་ལ་ཁྲལ་འབབ་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྤུས་ཚད་སྔར་བས་མཐོ་བ་དང་། ལས་ཕྱོད་སྔར་བས་ཆེ་བ། དེ་བས་གཞུང་དྲང་ཡིན་པ། དེ་བས་རྒྱུན་སྲིང་བཅས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས།
མི་དམངས་ལ་དམག་བཀའ་ཁས་ལེན་གྱི་དམ་བཅའ་འཇོག་པར་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ལས་མ་འདས། དཔལ་འབྱོར་འཕར་རྒྱུའི་ཐད་མགྱོགས་དལ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུན་གཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པས་སྤྱི་འབོར་ཟམ་མི་ཆད་པར་མང་དུ་འགྲོ་བ་དེས་འཕར་ཚད་ཀྱང་དེ་མཚུངས་སུ་འགོར་དུ་འགྲོ་སྲིད། དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་རང་རྒྱལ་གྱི་དངོས་པོའི་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་དང་། མི་ཤུགས་ཀྱི་མ་རྩ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཁྲོམ་རའི་བར་མཐོངས་རྒྱ་ཆེ་བ། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མི་མངོན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་བ་བཅས་ལས་དཔལ་འབྱོར་ཡུན་རིང་ལེགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་གོང་འཕེལ་འགྲོ་བའི་གཞི་རྩའི་རྣམ་པར་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་མེད་པ་མཐོང་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། ལོ་སྟོད་ཀྱི་GDPདུས་མཚུངས་ལས་7%འཕར་ནས་སྔོན་དཔག་གི་དམིགས་ཚད་དང་མཐུན་ཞིང་སའི་གོ་ལའི་དཔལ་འབྱོར་གྲུབ་ཆ་གཙོ་བོའི་ཁྲོད་ཀྱི་མགྱོགས་ཤོས་རེད། སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་སྟངས་གསར་གཏོད་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ཁ་ཕྱོགས་གཏན་འཁེལ་གྱི་ཕར་རྒོལ་དང་ཐབས་ཇུས་གནད་འཁེལ་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པས་དཔལ་འབྱོར་འཕར་ཚད་དེ་ལུགས་མཐུན་གྱི་བར་མཚམས་སུ་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་པར་དགོས་མཁོ་རྒྱ་ཆེར་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་དགོས་ལ་མཁོ་སྤྲོད་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་ཆུ་ཚད་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུར་ཡང་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས། ནུས་ལྡན་གྱི་མ་འཇོག་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་མ་འཇོག་གི་འགག་རྩའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་དུས་མཚུངས་ངེས་པར་དུ་འཛད་སྤྱོད་ཀྱིས་འཕར་རྒྱུར་ཐོན་པའི་རྨང་གཞིའི་ནུས་པ་དེ་བས་འདོན་སྤེལ་ནུས་ལྡན་བྱེད་པར་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་ཡོང་འབབ་མུ་མཐུད་མང་དུ་གཏོང་བ་དང་ཡོང་འབབ་ཀྱི་ཧེ་བག་ཆུང་དུ་གཏོང་རྒྱུར་ཕན་པའི་སྲིད་ཇུས་ལག་ལེན་བསྟར་ནས་འཛད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་དེ་རིག་ནུས་དང་། ལྗང་མདོག སྐྱོན་བྲལ། བདེ་འཇགས་བཅས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་རྒྱུར་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ཏེ་ཞབས་ཞུའི་འཛད་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་གཙོ་གནད་དུ་བྱས་ནས་འཛད་སྤྱོད་གྲུབ་ཆ་རིམ་འཕར་ཡོང་བར་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱིས་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་གི་གྲུབ་འབྲས་ཏན་ཏིག་ངང་ཚོར་བ་བྱེད་དགོས།
ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་འབྱོར་འབྲིང་ཐད་རྒྱལ་ཁ་ཕུ་ཐག་གཅོད་པའི་ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་ཡོད་ལ་ལས་འགན་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། ང་ཚོས་ཡིད་ཆེས་བརྟན་གཏོང་དང་། བློ་རྩ་བརྟན་པོས་ཡར་རྒྱས་བརྩོན་ལེན། སྙིང་སྟོབས་ཆེར་སྐྱེད་ཀྱིས་ལས་སྒྲུབ་ལས་གཏོད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་བསྒྱུར་བ་དང་། དཔལ་འབྱོར་གྲུབ་ཆ་ལེགས་སྒྲིག སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་ལེགས་གཏོང་། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་ཕན་འབྲས་མཐོར་གཏོང་བྱེད་རིང་དཔལ་འབྱོར་འཕར་བ་བྱས་ནས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་བསྐྲུན་ཐུབ་པ་བྱས་ཏེ་ལོ་བརྒྱ་གཉིས་པའི་འབད་འཐབ་དམིགས་ཚད་མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཕྱིར་རྨང་གཞི་དེ་བས་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས།(ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་པེ་ཅིང་ནས་འབྱོར་བའི་གློག་འཕྲིན)