ཟླ་3ཚེས་11ཉིན་རི་པིན་གྱི་བྱང་ཤར་ས་ཁུལ་དུ་ས་ཡོམ་ཆེན་པོ་བརྒྱབ་ནས་ཟླ་2ཏག་ཏག་འཁོར་ཞིང་། གནོད་འཚེ་ཕོག་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་100བར་བསྲིངས་པའི་1995ལོའི་པན་ཧྲེན་གྱི་ས་ཡོམ་ཆེན་པོ་དང་བསྡུར་ཚེ་ད་ཐེངས་ཀྱི་ས་ཡོམ་ཆེན་པོའི་གནོད་འཚེ་ཕོག་ཁུལ་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལེ་500བར་བསྲིངས་ཡོད་པ་དང་། གནོད་འཚེའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཤུགས་ཆེ་བ། གེགས་བར་རྗེས་ཀྱི་བསྐྱར་སྐྲུན་ཐད་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་མང་བ། རོགས་སྐྱོབ་གོམ་སྟབས་འགོར་བ་བཅས་ཡོད་པ་རེད།

    ད་ཐེངས་ཀྱི་ས་ཡོམ་ཆེན་པོའི་ནང་མི་ཤི་རྨས་སུ་སོང་ཚད་དེ་པན་ཧྲེན་གྱི་ས་ཡོམ་ཆེ་མོའི་ལྡབ་1.5ཡིན་ཞིང་། ད་ཐེངས་ཀྱི་ས་ཡོམ་ཆེ་མོའི་ནང་མི་90%མཚོ་ཡོམ་ནང་ཤི་བ་དང་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་འགྲོ་མཁན་ད་བར་སྔར་བཞིན་མི་ཆིག་ཁྲི་ཙམ་ཡོད་པ་དང་། པན་ཧྲེན་གྱི་ས་ཡོམ་ཆེ་མོའི་ནང་མི་80%ཁང་པ་རྡིབ་པའི་ནང་ཤི་བ་དང་གནོད་འཚེ་ཐོན་ནས་ཟླ་གཅིག་སོང་སྐབས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་འགྲོ་མཁན་མི་གཉིས་ལས་མེད། ད་ཐེངས་ཀྱི་ས་ཡོམ་ཆེན་པོ་བརྒྱབ་ནས་ད་བར་གནས་སྐབས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་ཡུལ་2400ལྷག་ཙམ་རྒྱལ་ཡོངས་ས་གནས་ཁག་ཏུ་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་དེའི་ནང་མི་ཁྲི་11.7ལས་བརྒལ་བ་འཚོ་བ་སྐྱེལ་གྱི་ཡོད། པན་ཧྲེན་གྱི་ས་ཡོམ་ཆེན་པོ་བརྒྱབ་རྗེས་གནས་སྐབས་བཀོད་སྒྲིག་ས་ཚིགས་ཧ་ལམ་1000ལྷག་ཙམ་ལས་མེད་པ་དང་གཙོ་བོ་གནོད་འཚེ་ཕོག་ཁུལ་དུ་གཅིག་སྡུད་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

    མིག་སྔར་གནོད་འཚེ་ཚབས་ཆེན་ཕོག་ཁུལ་ཡན་ཧྲའུ་དང་། ཀུང་ཁྲེང་། ཕུའུ་ཏའོ་བཅས་རྫོང་གསུམ་དུ་དུད་ཚང་ཁྲི་3གྱི་གནས་སྐབས་སྡོད་ཁང་སྐྲུན་བཞིན་ཡོད་པའི་ནང་དུད་ཚང་6390ཡི་གནས་སྐབས་སྡོད་ཁང་བསྐྲུན་ཟིན་པ་དེ་ད་དུང་དུད་ཚང་བསྡོམས་འབོར་ཁྲི་6.8ཀྱི་འཆར་གཞིའི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་བཅུ་ཆ་གཅིག་ཀྱང་ཟིན་གྱི་མེད། རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆ་དང་འགྲིམ་འགྲུལ་པུས་ཟླ་5པའི་ཟླ་མཇུག་ཏུ་དུད་ཚང་ཁྲི་3གྱི་དམིགས་ཚད་ལེགས་གྲུབ་ཐུབ་རྒྱུ་རེད་ཅེས་བརྗོད་རུང་ས་གནས་ཁ་ཤས་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གིས་མཚོ་རྒྱུད་ཀྱི་ས་བབ་ཅུང་མཐོ་ཁུལ་དུ་སྡོད་ཁང་བསྐྲུན་རྒྱུ་འགན་ལེན་བྱེད་ཁག་པོ་ཡོད་པས་དུས་འགོའི་ལས་མཇུག་འགྲིལ་བའི་དུད་ཚང་གྲངས་འབོར་གྱི་དམིགས་ཚད་མངོན་འགྱུར་ཐུབ་ནའང་གནོད་འཚེ་ཕོག་པའི་མང་ཚོགས་རྣམས་གནས་སྐབས་སྡོད་ཁང་དུ་སྡོད་ཐུབ་པར་སྔར་བཞིན་དུས་ཚོད་ཅུང་རིང་པོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

    ས་ཡོམ་གྱི་གནོད་འཚེའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཕོག་པའི་དབང་གིས་ས་ཡོམ་གེགས་བར་བྱུང་ཁུལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཡོངས་རྫོགས་སློབ་འགོ་འཛུགས་རྒྱུ་དུས་འགྱངས་མི་བྱེད་ཀ་མེད་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། ཡན་ཧྲའུ་དང་། ཀུང་ཁྲེང་། ཕུའུ་ཏའོ་བཅས་རྫོང་གསུམ་གྱི་སློབ་གསོ་ཨུ་ལྷན་གྱིས་བསྡོམས་རྩིས་བྱས་པར་གཞིགས་ན། ཡན་ཧྲོའུ་རྫོང་གི་གཞུང་བཙུགས་སློབ་ཆུང་དང་། དམའ་རིམ་སློབ་འབྲིང་། མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་བཅས་622དང་ཀུང་ཕུའུ་རྫོང་གི་གཞུང་བཙུགས་སློབ་ཆུང་དང་། དམའ་རིམ་སློབ་འབྲིང་། མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་བཅས་733ཡོངས་རྫོགས་སློབ་འགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་དང་ཕུའུ་ཏའོ་རྫོང་གི་སློབ་གྲྭ་26ཕུའུ་ཏའོ་ཉིང་རྡུལ་གློག་ཁང་དང་པོའི་ལས་འཛོལ་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཕོག་པའི་དབང་གིས་སྔར་བཞིན་སློབ་འགོ་ཚུགས་མེད། སློབ་གྲྭ་མང་པོ་ཞིག་གིས་སློབ་འགོ་ཚུགས་པའི་མཛད་སྒོ་དེ་ཟླ་གཅིག་ཙམ་དུས་འགྱངས་བྱས་ཡོད་པ་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གིས་དབྱར་དུས་དགུང་སེང་ཐུང་དུ་བཏང་ནས་སློབ་འགོ་འཛུགས་རྒྱུ་ཕྱི་བའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཤུགས་ཆུང་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་བསམ་གཞིགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

    ཟླ་4པའི་ཟླ་མཇུག་ནས་ཟླ་5པའི་ཟླ་འགོ་བར་གྱི་སྤྲོ་གསེང་གཟའ་འཁོར་རིང་གཞུང་ལམ་གསར་པའམ་ཡང་ན་མྱུར་བགྲོད་མེ་འཁོར་གྱིས་འགྲུལ་པ་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱེད་ཚད་མི་ཐེངས་ཁྲི་912ཙམ་ཡིན་པ་དེ་ན་ནིང་གི་དུས་མཚུངས་ལས་11%ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དེའི་ནང་རི་པིན་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་ཡོམ་ཆེན་པོའི་ཁྲོད་གེགས་བར་བྱུང་བའི་རི་པིན་ཤར་ཕྱོགས་ལྕགས་ལམ་ཀུང་སིས་འགྲུལ་པ་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱེད་ཚད་27%ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། གཞི་གྲངས་ཁག་གཉིས་པོས་1987ལོར་ཐོ་འགོད་བྱས་ཚུན་གྱི་ཆག་ཚད་མཐོ་ཤོས་བཏོད་ཡོད་པ་དང་རི་པིན་ཤར་ཕྱོགས་ལྕགས་ལམ་ཀུང་སིའི་འགན་འཁུར་བས “ས་ཡོམ་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ལས་མི་རྣམས་ཕྱིར་འགྲོ་འདོད་མེད་པ་དེས་འགྲུལ་པ་འགྲོ་འོང་བྱེད་རྒྱུར་ཤུགས་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་ཐེབས་ཡོད ”ཅེས་བཤད་པ་རེད།

    གེགས་བར་རྗེས་སུ་འཛད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་རི་པིན་གྱི་དཔལ་འབྱོར་ངོས་ནས་བརྗོད་ན་ཞོར་ཐོན་གྱི་གནོད་འཚེ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། རི་པིན་རླངས་འཁོར་ཕྱིར་ཚོང་མཐུན་ཚོགས་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཚེས་10ཉིན་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པའི་ཟླ་4པའི་རླངས་འཁོར་གསར་པ་ཕྱིར་ཚོང་གྲངས (རླངས་འཁོར་ཆུང་གྲས་ཕུད )ཀྱི་གཞི་གྲངས་ལས་མངོན་གསལ། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཕྱིར་ཚོང་གྲངས་ཁྱོན་བསྡོམས་51%ཉུང་དུ་ཕྱིན་པས་ཆག་ཚད་དང་ཕྱིར་ཚོང་གྲངས་ཚད་གཉིས་པོ་ཟླ་རེའི་དམའ་ཤོས་སུ་སླེབས་ཡོད་པ་དང་ཀུང་ཁྲེང་རྫོང་གཅིག་པུ་ལོ་གོང་མའི་དུས་མཚུངས་ལས 4.2%འཕར་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཕྱིར་ཚོང་གྲངས་ཚད་འཕར་བའི་ས་ཁུལ་ཉག་ཅིག་ཡིན་པ་རེད། རི་པིན་དཔལ་འབྱོར་ལས་རིགས་ཀྱི་སེམས་ཁྲལ་ཆེ་ཤོས་ནི་ཚོང་འགྲུལ་པ་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ཁྲོམ་རའི་བཟུང་ཚད་ཆག་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞིང་། པན་ཧྲེན་གྱི་ས་ཡོམ་ཆེན་པོ་བརྒྱབ་རྗེས་སྐབས་དེ་དུས་དོས་སྒམ་སྐྱེལ་འདྲེན་འབོར་ཚད་འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་ཨང་དང་པོར་གནས་པའི་ཧྲེན་ཧུའུ་གྲུ་ཁའི་ཚོང་འགྲུལ་པ་འབོར་ཆེན་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པས་བསྐྱར་སྐྲུན་རྗེས་སུའང་སྟོབས་ཤུགས་སླར་གསོ་ཐུབ་མེད་པ་དང་ཀུང་ཁྲེང་རྫོང་ཡན་ཀུའེ་གྲུ་ཁར་གེགས་བར་བྱུང་བ་ནས་ད་བར་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གྲུ་གཅིག་ཀྱང་ད་དུང་གྲུ་ཁར་ཡོང་མྱོང་མེད་པས་ཧྲེན་ཧུའུ་གྲུ་ཁའི་ཉམས་རྒུད་ཀྱི་འགྲོ་ཕྱོགས་དེ་བསྐྱར་དུ་ཐོན་རྒྱུར་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

    དེ་སྔོན་རྒྱལ་ཚོགས་ཐོག་ཡོམ་འགོག་གེགས་སེལ་ཐད་སྤྱོད་རྒྱུའི་ལོ་འཁོར་འདིའི་ཁ་གསབ་སྔོན་རྩིས་ཀྱི་ཇུས་གཞི་ཐེངས་དང་པོར་གྲོས་འཆམ་བྱུང་ནའང་གེགས་བར་རྗེས་ཀྱི་བསྐྱར་སྐྲུན་ཐད་ཀྱི་མ་དངུལ་ད་དུང་དངོས་སུ་དོན་འཁྱོལ་བྱུང་མེད་པ་རེད། “རི་པིན་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་ཡོམ་ཆེན་པོའི་རྗེས་ཀྱི་བསྐྱར་སྐྲུན་བསམ་བཀོད་ཚོགས་འདུ ”ཐེངས་བཞི་འཚོགས་ནའང་བསྐྱར་སྐྲུན་བསམ་བཀོད་ཀྱི་གྲོས་འགོ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་མགྱོགས་ཤོས་ལའང་ཟླ་6པའི་ཟླ་སྨད་དུ་མ་གཏོགས་འདོན་ཐུབ་ཀྱི་མེད། རི་པིན་གྱི་བརྗོད་སྲོལ་ལྟར་ན་རི་པིན་གྱི་གེགས་བར་རྗེས་ཀྱི་ཟླ་བ་གཉིས་རིང་ད་དུང་གེགས་བར་རྗེས་ཀྱི་སླར་གསོའི་དུས་མཚམས་སུ་གནས་ཡོད་པ་དང་གེགས་བར་རྗེས་ཀྱི་བསྐྱར་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་ད་དུང་དུས་ཡུན་རིང་ཙམ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།