2024ལོ་ནས་བཟུང་། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་གཙོ་རྒྱུ་ཀུན་འདུས་དང་། བརྒྱུད་རིམ་ཧྲིལ་པོ། ཡུལ་དུས་གཉིས་ཚང་། ས་ཁོངས་ཡོངས། མི་ཆོས་རིག་གནས་ཡོངས་བཅས་ཀྱི“འདུ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལྔ”མངོན་གསལ་དོད་དུ་བཏང་ནས་སྒོ་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་དང་ཞབས་ཞུའི་ཐོན་ལས་དཔལ་འབྱོར་གལ་ཆེ་མཉམ་འཇོག་དང་། མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དང་ཁུལ་ཁོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གལ་ཆེ་མཉམ་འཇོག ལྟ་སྐོར་ཡུལ་སྐོར་དང་ལུས་གསོ་སྤྲོ་གསེང་གལ་ཆེ་མཉམ་འཇོག རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་ལེ་ལག་ཚང་བའི་འཛུགས་སྐྲུན་གལ་ཆེ་མཉམ་འཇོག་བཅས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་ཁུལ་ཡོངས་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གཞི་རྟེན་དང་ལས་སྟེགས་སུ་བརྩིས་ནས་ཡུལ་སྐོར་བྱ་རྒྱུ་དེ་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་སུ་འགྱུར་བར་བྱས་ཏེ་ཁུལ་ཡོངས་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བཀོད་པ་གསར་པ་གཏོད་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ཡོད།

གྲངས་གཞི་ལས་མངོན་པར། 2024ལོའི་ཟླ་བ་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར། ལྷ་སས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་2671.38ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་པ་དེ་དུས་མཚུངས་ལས་16.85%འཕར་བ་དང་ཡུལ་སྐོར་ཡོང་འབབ་བསྡོམས་འབོར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་342.12ཟིན་པ་དེ་དུས་མཚུངས་ལས་13.95%འཕར་ཡོད།

གཞི་རྟེན་བསྐྲུན་པར་དམིགས་ཏེ་ཡུལ་སྐོར་མཛེས་ལྗོངས་ཀྱི་ཁུལ་ཁོངས་ཧྲིལ་པོ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ།

ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས“རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡུལ་སྐོར་དམིགས་སའི་གྲོང་ཁྱེར”བཏོད་པ་དང“སྒོ་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་དང་ཞབས་ཞུའི་ཐོན་ལས་དཔལ་འབྱོར་གལ་ཆེ་མཉམ་འཛིན་གྱིས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར”དམིགས་ནས《ལྷ་ས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡུལ་སྐོར་དམིགས་སའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསྐྲུན་པའི་འཐབ་ཇུས་འཆར་འགོད》དང《ལྷ་སའི་ཁུལ་ཡོངས་ཡུལ་སྐོར་འཆར་འགོད》ཞིབ་འཇུག་རྩོམ་བཟོ་དང་། གནམ་མཚོའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དཔེར་བཞག་ནས་སྒོ་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་དང་ཞབས་ཞུའི་ཐོན་ལས་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གཏོང་བར་དམིགས་ཏེ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་ལངས་གཟུགས་ཅན་དང་། སྣ་མང་ཅན། ཁྱད་ལྡན་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཁུལ་ཡོངས་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཆགས་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ཡོད།

ཟླ་8ཚེས་16ཉིན། སྙེ་མོའི་སྤོས་ཀྱི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དུས་ཆེན་སྐབས་གསུམ་པ་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། འགོ་ཚུགས་མཛད་སྒོར་རྒྱལ་ཡོངས་ས་གནས་ཁག་ནས་ཡོང་བའི་ཡུལ་སྐོར་བས་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊའི་བཞུགས་གནས་རྙིང་པར་ལྟ་སྐོར་བྱས་རྗེས་སྤྲོ་སྣང་ཆེན་པོས་བོད་ཡིག་ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་མྱོང་རོལ་བྱས།

ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་ཐོན་ཁུངས་ཡོངས་བཤེར་གཏིང་ཟབ་བྱས་ནས“གྲོང་གསེབ་ཀྱི་དུས་ཚིགས་བཞིའི་མཛེས་སྡུག་ཡུལ་ལྗོངས”གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ལམ་ཐིག་སྤུས་དག་འོས་སྦྱོར་ལས་དོན་ཧུར་ཐག་སྤེལ་བ་དང་། ལྟ་སྐོར་དང་། སྤྲོ་གསེང་། རིག་གནས། བདེ་ཐང་སོགས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོར་དམིགས་ནས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ཁོངས་གཏོགས་སྨྱན་སྦྱོར་གྱིས་ཆེད་སྒྲིག་ལེ་ཚན་བཏོད་དེ་རྫོང（ཆུས）ཁག་གི་ཡུལ་སྐོར་ལམ་ཐིག་སྤུས་དག་དྲིལ་བསྒྲགས་བརྙན་ལམ་ཁག་65ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ནས་ཡུལ་སྐོར་ལམ་ཐིག་སྤུས་དག་སྦྲེལ་མཐུད་ཐུབ་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་རྫས་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་པ་རེད།

ཁྲོམ་ར་བསྐྲུན་པར་དམིགས་ནས་ཡུལ་སྐོར་གྲུབ་འབྲས་དམངས་ཡོངས་ཀྱིས་མཉམ་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ།

ལྷ་ས་ཀླུ་འབུམ་ཚང་བོད་བཟོའི་སྤུས་དག་མགྲོན་ཁང་ནི་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ཅུས་ཀྱིས་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་ཀ་པ་རིམ་པའི་དམངས་སྲོལ་གནས་ཚང་གི་གྲས་ཤིག་རེད། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ཅུས་ཀྱིས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་དང་འབྲེལ་མཐུད་ཧུར་ཐག་བྱས་ཏེ་ལྷ་སའི་དོན་དངོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་ཞིབ་མཆན་འགོད་པའི་བརྒྱུད་རིམ་སྟབས་བདེར་གཏོང་བར་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་Aརིམ་པའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དང་སྐར་མ་རིམ་པའི་མགྲོན་ཁང（གསོལ་མགྲོན་ཁང）གི་ཆོག་འཐུས་དང་ཕྱིར་འཐེན་ཆོག་པའི་ཚད་གཞི་གཞིར་བཟུང་བསྐྱར་ཞིབ་ནན་པོ་བྱས་པ་རེད། མིག་སྔར། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡུལ་སྐོར་ལས་དོན་ཁང་398དང་། སྐར་མ་རིམ་པའི་མགྲོན་ཁང（གསོལ་མགྲོན་ཁང）93 Aརིམ་པའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་35 ཚད་ལྡན་གྱི་དམངས་སྲོལ་གནས་ཚང་4བཅས་ཡོད་པ་རེད།

ཇི་ལྟར་བྱས་ཏེ“རྒྱུགས་འབོར་ཆེ་ཆུང”དེ“སྡོད་མཁན་མང་ཉུང”དུ་བསྒྱུར་ནས“ཐོག་མར་ཡོང་མཁན་མགྲོན་པོ”དེ་དག“སླར་ཡང་ཡོང་མཁན་མགྲོན་པོར”འགྱུར་བ་བྱེད་དགོས་སམ། ཁུལ་ཡོངས་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཆེན་པོའི་འོག་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ཅུས་ཀྱིས་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་རྫས་མཁོ་སྤྲོད་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། གཟིགས་སྐྱོང་སྲིད་ཇུས་འདོན་པ། དྲིལ་བསྒྲགས་འོས་སྦྱོར་ཡག་པོ་བྱེད་པ། རིག་ལྡན་ཡུལ་སྐོར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི“སྣ་འདུས་ཐབས་བཟང”རབ་དང་རིམ་པ་བཏོན་ནས“ཡུལ་སྐོར+”དང“+ཡུལ་སྐོར”གྱི་ལས་དོན་ཡག་པོ་བསྒྲུབས་ཡོད།

སྲིད་ཇུས་བཟང་པོ་བཏོན་ཞིང་། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས“དགུན་དུས་བོད་དུ་ཡུལ་སྐོར་བྱེད་པའི”རེས་སྐོར་དྲུག་པའི་བྱ་དགའི་ཁ་གསབ་སྲིད་ཇུས་སྔར་བས་ལེགས་སུ་བཏང་ནས་གཙོ་གནད་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་སོགས་བྱ་དགའི་ཁ་གསབ་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་བཅུག་པ་དང་Aརིམ་པའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་སྒོ་འཛིན་མི་དགོས་པའི་དམངས་ཕན་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བས་དགུན་དུས་ཡུལ་སྐོར་རྒྱུན་མཐུད་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དང་། “ཡུལ་སྐོར་དང་དུས་སྟོན”ཟུང་འབྲེལ་དང་།“ཡུལ་སྐོར་དང་ལས་རྣམ་གསར་པ”ཟུང་འབྲེལ། “ཡུལ་སྐོར་དང་ཚོང་འགུགས”ཟུང་འབྲེལ་བཅས་དང་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དང་། མགྲོན་ཁང་། དམངས་སྲོལ་གནས་ཚང་བཅས་ཀྱི་གདེང་འཇོག་ཁ་གསབ་ལག་བསྟར་ཞིབ་སྲོལ་བཏོན་ནས་བྱ་དགའི་ཁ་གསབ་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་126སྤྲད་ཡོད། ཡུལ་སྐོར་འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་བྱེད་ཐབས་5ཞིབ་འཇུག་དང་གཏན་འབེབས་བྱས་ནས་འཛད་སྤྱོད་འཕར་བར་རམ་འདེགས་བྱས་ཡོད།

དྲིལ་བསྒྲགས་འོས་སྦྱོར་ཡག་པོ་བྱས་ཤིང་། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་དཔྱིད་གསར་དུས་ཆེན་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་གསར།“དཔྱིད་རྨོད”སོགས་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་བྱེད་སྒོ་མཚམས་ཚིགས་སུ་བྱས་ནས་ཉམས་ལེན་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བ་དང་། “2024ལོའི་གནམ་མཚོའི་དར་ཁ་ཞིག་པའི་ཉིན་མོ”སོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ནས་ཡུལ་སྐོར་ཉམས་ལེན་སྣ་མང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སུ་བཏང་བ། “ལུས་རྩལ་དང་ཡུལ་སྐོར”ཟུང་འབྲེལ་གྱི་རྣམ་པར་བརྟེན་ནས་གཙང་འགྲམ་གྱི་བར་ཁྱམས་རིང་པོ་དང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་སོགས་གྲགས་ཅན་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་ལུས་རྩལ་འགྲན་བསྡུར་དང་མཉམ་འདྲེས་བྱས་ནས“ལུས་རྩལ་དང་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར”མཉམ་འདྲེས་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་བཅས་རེད།

ཞབས་ཞུའི་ཆུ་ཚད་ལ་དམིགས་ཏེ་ཡུལ་སྐོར་བཅོས་སྐྱོང་ཁུལ་ཁོངས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ།

ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་ཞབས་ཞུའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བར་གཞོལ་ནས་ཡུལ་སྐོར་ལས་དོན་ཁང་གི་ལས་ཞུགས་མི་སྣའི་འཇོན་ཐང་དང་བྱང་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་བ་དང་། སྐར་གསུམ་རིམ་པའི་མགྲོན་ཁང（གསོལ་མགྲོན་ཁང）གི་ལས་ཞུགས་མི་སྣ་ཡོངས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་ལས་དོན་སྤེལ་འགོ་ཚུགས་པ། མི་རེར་ཡིག་ཚགས་རེའི་གྲངས་གཞིའི་མཛོད་བཙུགས་པ་དང་འབྲེལ་ལས་ཞུགས་ལག་ཁྱེར་སྤྲད་པ། “འཛུལ་རྒྱུ་ཡོད་ལ་དོན་རྒྱུའང་ཡོད་པའི”འགུལ་རྣམ་དོ་དམ་ལམ་སྲོལ་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ནས་བཙུགས་ཏེ་ཡུལ་སྐོར་བས་སྤུས་ལེགས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ཐུབ་པར་བྱས་པ། “ཐོ་གཞུང་དཀར་ནག”ཡོངས་བསྒྲགས་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས་དུས་བཀག་ལྟར་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐད་འཕྲིན་སྤྱི་རྟགས་དང་འཁྱུག་དབྱིངས་སོགས་ལས་སྟེགས་ཐོག་སྤུས་ལེགས་སྐར་མ་རིམ་པའི་མགྲོན་ཁང（གསོལ་མགྲོན་ཁང）དང་ཡུལ་སྐོར་ལས་དོན་ཁང་གི་མིང་ཐོ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཏེ་ཞུ་གཏུག་བྱེད་མཁན་མང་བའི་ཡུལ་སྐོར་ལས་དོན་ཁང་གི་མིང་ཐོ་དམར་འདོན་བྱས་ཐོག་ལས་རིགས་རང་གཅུན་ལ་ཁྲིད་སྟོན་དང་ཁྲོམ་ར་ཚད་ལྡན་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་རེད།

དེ་དང་ཆབས་ཅིག ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཐོན་སྲིད་པའི་ཡུལ་སྐོར་རྩོད་གཞིར་དམིགས་ཏེ་ཆུ་ཚོད་24རིང་བདག་སྤྲོད་དང་། ཐག་གཅོད། ལན་སློག་པ་བཅས་བྱས་ཡོད། 2024ལོ་ཚུན་དུ། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་ཡུལ་སྐོར་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རྩོད་གཞི་ཁྱོན་1682བདག་སྤྲོད་བྱས་ནས་དཔལ་འབྱོར་གྱོང་གུན་སྒོར་ཁྲི་60.3མ་ཕོག་པ་བྱས་པ་རེད།