ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པ་འཚོགས་ཚུན། བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་གནང་ནས། བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་སྤྱི་ཡོངས་སུ་བཞག་སྟེ་ཇུས་འགོད་དང་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། ལོ་བཅུའི་རིང་། བོད་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཁག་རིམ་བཞིན་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་ཕྱིན་ནས་རླངས་འཁོར་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པའི་གཞུང་ལམ་གྱི་ལམ་ཐག་སྤྱི་ལེ་ཁྲི་12ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ་ལས་རིམ་མཐོའི་གཞུང་ལམ་སྤྱི་ལེ་1105ཟིན་པ་དང་། ལྷ་ཉིང་ལྕགས་ལམ་བསྐྲུན་ནས་མེ་འཁོར་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པ་དང“བསྐྱར་དར་རྟགས་ཅན”ས་མཐོར་བྱ་འཕུར་བ་ལྟར་སྐྱོད་པ། ལྷ་ནག་རིམ་མཐོའི་གཞུང་ལམ་དུ་རླངས་འཁོར་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པ། གོང་དཀར་གནམ་ཐང་གི་T3གནམ་ཐང་བབས་ཚུགས་སྤྱོད་འགོ་ཚུགས་ནས་དམངས་སྤྱོད་མཁའ་འགྲུལ་གྱི་མཁའ་ལམ་150ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ་སོགས་འཕྲེད་གཞུང་སྣོལ་མའི་ཕྱོགས་བསྡུས་འགྲིམ་འགྲུལ་དྲ་བ་ཞིག་བསྐྲུན་པ་ལས། “འཛམ་གླིང་ཡང་རྩེ”འདི་ཐག་རིང་ལུང་ཁུག་ཅིག་མིན་པར། ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་ཞིག་བཏིངས་ཡོད།

བོད་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་ཡག་ཤོས་དང་། འགྱུར་ལྡོག་ཆེ་ཤོས། མང་ཚོགས་ལ་ཕན་པ་ཐོབ་ཆེ་ཤོས་བཅས་ཀྱི་དུས་རབས་གསར་པར་སླེབས་པར་ཐེ་ཚོམ་བྱེད་མི་དགོས་པ་ཞིག་རེད། གྲངས་གཞི་ལས་མངོན་པར། 2012ལོ་ནས་2021ལོའི་བར། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱིས་ཁྱོན་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་དུང་ཕྱུར་2.88ལྷག་ཙམ་ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་པར་ཡུལ་སྐོར་ཡོང་འབབ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་3752.51ཡོད་པ་ལས། རྒྱལ་དམངས་དཔལ་འབྱོར་ནས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་ཀྱིས་བཟུང་བའི་བསྡུར་ཚད་ཇེ་མཐོར་ཕྱིན་པ་དང་། ཡུལ་སྐོར་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་ཐོན་ལས་ཀྱི་གནས་བབ་སྔར་བས་གཏན་འཁེལ་བྱུང་བ། ཐོན་ལས་གཞན་དག་དང་འབྲེལ་བ་ཇེ་ཆེར་ཕྱིན་པ། སྤྱི་འདོམས་བཀོད་སྒྲིག་དང་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་བརྒྱུད་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་ལེགས་སུ་གཏོང་བར་ནུས་པ་སྔར་བས་མངོན་གསལ་དོད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་གསལ་བཤད་གང་ལེགས་ཐུབ་ཡོད།

གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར་གྱི་དབུལ་སྐྱོར་གཙོ་གནད་གྲོང་ཚོའི་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྒྲིག་བྱ་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་དང་བསྟུན་ནས། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱིས“ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་གསུམ་པའི”འཆར་འགོད་ཀྱི་གཙོ་གནད་གྲོང་ཚོའི་ཞིང(འབྲོག)ཁྱིམ་སྤྲོ་ཁང“སྒྱུར་བཀོད་གསུམ་དང་ལེགས་སྒྲིག་གཅིག”གི་འདུ་འགོད་དུད་ཚང་713ལ་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་ཡུལ་སྐོར་སྣེ་ལེན་གྱི་ནུས་པ་ལྡན་པའི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ས་ཚིགས་278བསྐྲུན་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་6ལ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར་གྱི་གཙོ་གནད་གྲོང་ཚོ་དང་། ཤང་དང་གྲོང་རྡལ་4རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར་གྱི་གཙོ་གནད་ཤང་དང་གྲོང་རྡལ་ལ་བདམས་ཐོན་བྱུང་བ་མ་ཟད། “ལྷ་སའི་གྲོང་གསེབ་སྤྲོ་གསེང་ཡུལ་སྐོར”སོགས་ལམ་ཐིག་གསུམ་2022ལོའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར་གྱི་སྤུས་དག་ལམ་ཐིག་ལ་ཚུད་པ། སྣེའུ་ཁུལ་གསར་སྟག་གདོང་གྲོང་ཚོ་དང་། བྲག་ཡིབ་ཆུས་བཀྲ་ཤིས་སྒང་གྲོང་ཚོ། སྨན་གླིང་གྲོང་ཁྱེར་ཟུར་གསུམ་གྲོང་ཚོ། རྩྭ་མདའ་རྫོང་རྩྭ་ཧྲེང་གྲོང་ཚོ་སོགས་ལྗོངས་ཕྱི་ནང་གི་གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར་ཁུལ་གྲགས་ཅན་དུ་བདམས་པ་དང་གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་ལས་གྲོང་མིར་ཡོང་འབབ་བྱུང་ཡོད།

བོད་ལྗོངས་འགྲེམས་ཚོགས་སྐབས་ལྔ་པ་འཚོགས་པ་དང་བསྟུན་ནས། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱིས“ཁྱད་ལྡན་དང་། རྩེར་སོན། སྤུས་ལེཌ”བཅས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ཐབས་ལམ་གཞིར་བཟུང་། “འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་སྐོར་དམིགས་སའི་ཁུལ་གལ་ཆེན”འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་དམིགས་ཚད་ལ་དམིགས་ནས། སེམས་ནུས་གཅིག་སྒྲིལ་དང་འགག་སྒྲོལ་དཀའ་སེལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལེའུ་གསར་པ་ཧུར་ཐག་བརྩམས་ཆེད་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱེད་བཞིན་ཡོད།