ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཛུབ་ཁྲིད་དུ་བྱ་རྒྱུ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས་ཏང་གིས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལ་འགོ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་གཙོ་ཁྲིད་ནུས་པ་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་བ། སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་དང་སྤྱི་དམངས་མཉམ་དུ་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་ནང་ཞུགས་རྒྱུར་སྐུལ་སློང་བྱེད་པ། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་ཕུགས་ཕན་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་གལ་ཆེན་སྲ་བརྟན་དུ་བཏང་ཡོད།

མིག་སྔར་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྤུས་ཚད་རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཡག་པོ་ཡོད་པ་དང་། སྦགས་བཙོག་དངོས་པོ་གཙོ་བོ་ཚོད་འཛིན་རང་བཞིན་གྱི་དམིགས་ཚད་དང་ཐོན་ཁུངས་ཟད་གྲོན་གྱི་ཆུ་ཚད་རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཞིབ་བཤེར་གཏན་འབེབས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་ཚོད་འཛིན་ཐུབ་པ་དང་། མཁའ་རླུང་སྤུས་ཚད་ལེགས་པའི་ཚད་གཞི་97%ཡན་ཟིན་པ་དང་གཙོ་གནད་གཙང་པོ་དང་མཚོའི་ཆུའི་སྤུས་ཚད་སྤྱིར་ན་IIརིགས་ཀྱི་ཚད་གཞིར་སླེབས་པའམ་ཡང་ན་དེ་ལས་མཐོ་བ་ཡོད་པ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཅིག་སྡུད་རྣམ་པའི་འཐུང་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་ཆུའི་སྤུས་ཚད་ཚང་མ་ཚད་གཞི་ལོན་པ། ས་རྒྱུའི་ཁོར་ཡུག་སྤུས་ཚད་སྤྱིར་ན་རྒྱུན་མཐུད་ལེགས་པོ་ཡོད་པ་བཅས་རེད། 2020ལོའི་ཟླ་10པར་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་ད་དུང་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་འཛུགས་སྐྱོང་གི་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་བདེ་བླག་ངང་བཙུགས་ཡོད།

ལོ་གཅིག་རིང་། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་རླུང་ཁམས་ཆེན་པོ་དང་། ཆུ། ས་རྒྱུ་བཅས་ཁྱབ་ཁོངས་ཆེན་པོ་གསུམ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡོང་བ་བྱས་ཏེ“མཚོན་བྱེད་རང་བཞིན་གྱི་དམག་འཐབ་ཆེན་པོ་ལྔར”མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་བྱས་ནས“གསུམ་སྤོར་གསུམ་བཅོས”ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ་དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་ནམ་མཁའ་དང་། ཆུ། ས་གཞི་བཅས་སྲུང་སྐྱོང་གི་དམག་འཐབ་ལ་རྒྱུན་མཐུད་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། མིག་སྔའི་བར་སྣུམ་སྣོན་ས་ཚིགས་28དུ་སྣུམ་རླངས་ཀྱི་མདོང་ལམ་ཉིས་རྩེག་སྒྱུར་བཀོད་དང་ཚུར་བསྡུ་བཅོས་སྒྲིག་གི་ལས་དོན་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་དང་། སེང་གེ་ཁ་འབབ་གྲོང་རྡལ་གྱི་འཕྲུལ་སྒུལ་འཁོར་རིགས་ཀྱི་མཇུག་རླངས་རྒྱང་ཚོར་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་མ་ལག་དང་ལྡིར་སོའི་ལས་སྟེགས་བཏོད་པས་རྫོང་7གྱི་སྦགས་བཙོག་ཆེ་བའི་འབུད་རྫས་སྤོར་མི་ཆོག་པའི་ཁུལ་དབྱེ་འབྱེད་གཏན་འཁེལ་ལས་དོན་དང་འགྲོ་ལམ་མིན་པའི་སྟབས་བསྟུན་འཕྲུལ་ཆས་བསྡོམས་རྩིས་དང་ཨང་སྒྲིག་ཐོ་བཀོད་ལས་དོན་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ། གཙང་པོ་དང་མཚོའི“ཟང་ཟིང་བཞི་གཙང་སེལ”བྱ་སྤྱོད་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་ནས་གཙང་པོ་དང་མཚོའི་ནང་གི་གད་སྙིགས་ཏུན་57.7གཙང་སེལ་བྱས་པ། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱི་རྫོང་7གྱི་འཐུང་ཆུའི་ཆུ་འགོ་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ཚད་ལྡན་ཅན་འཛུགས་སྐྱོང་ལས་དོན་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ། ཆུ་འགོ་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི“ཆུ་འགོ་རེར་ཡིག་ཚགས་རེའི”དོ་དམ་རྩིས་ཁྲ་དང་ཉེན་ཁའི་མིང་ཐོ་བཟོས་པ། གཙང་པོར་གཏད་པའི་བཙོག་འབུད་མདོ་ཁ་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ཡོད། ཉེན་ཆེའི་ཕན་མེད་དངོས་པོའི་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ས་ཁུལ་གྱི་བེད་མེད་འཕྲུལ་སྣུམ་ཚད་ལྡན་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་གསོག་ཉར་ས་ཚིགས་བསྐྲུན་ཟིན་ནས་སྤྱོད་འགོ་ཚུགས་པ། བེད་མེད་འཕྲུལ་སྣུམ་ཏུན་97སྤོ་སྒྱུར་ཐག་གཅོད་བྱས་པ། ཁོར་ཡུག་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས་གད་སྙིགས་ཏུན་180གཙང་སེལ་བྱས་པ། ཞིང་འབྲོག་དུད་ཚང་གི་གསང་སྤྱོད་7000སྒྱུར་བཀོད་བྱས་པ། སྤྱི་པའི་གསང་སྤྱོད་96རྒྱུན་གཏན་ལྟར་འཁོར་སྐྱོད་བྱ་རྒྱུ་མངོན་འགྱུར་བྱུང་ཡོད།

དེ་དང་ཆབས་ཅིག་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་ཡོལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་ས་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆའི་བར་མཐོངས་འཆར་འགོ་དང་བཟོ་འགོད་ལས་དོན་རགས་ཙམ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་དང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་ཁམས་དང་། ཐོན་སྐྱེད། འཚོ་བ་བཅས་ཀྱི་བར་མཐོངས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པ། 

“གཏན་འབེབས་མང་པོ་གཅིག་སྒྲིལ”གྱི་མཉམ་འདྲེས་གཏིང་ཟབ་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་ས་ཁོངས་བར་མཐོངས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་གདེང་འཇོག་དང“དམར་ཐིག་དང་། མཐའ་ཚད། མཐོ་ཚད་བཅས་གསུམ་དང་གསལ་ཐོ་གཅིག”བཟོ་འགོད་ལས་དོན་ལེགས་སྒྲུབ་བྱ་རྒྱུར་གཞོགས་འདེགས་བྱས་པ། རྒྱལ་ཁབ་ས་ཆ་སྔོ་འགྱུར་འདུ་འགོད་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྒོ་ར་སྔོ་འགྱུར་བྱ་སྤྱོད་ལག་བསྟར་ཤུགས་ཆེན་བྱས་ཏེ་འོས་འགན་ཤིང་འཛུགས་མུའུ་2800བྱས་པ་དང་། “གཙང་པོ་གཉིས་དང་ཆུ་བོ་བཞིའི”འབབ་རྒྱུད་ཀྱི་ཤིང་འཛུགས་ནགས་བཟོའི་འདུ་འགོད་མུའུ་ཁྲི་2.1དང་། བྱེ་འགོག་བྱེ་བཅོས་འདུ་འགོད་མུའུ་ཁྲི་29.7 སྐྱེ་ཁམས་སྤྱི་ཕན་ནགས་ཚལ་འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་མུའུ་ཁྲི་1.8བཅས་བྱས་ཡོད། རྩྭ་ཐང་དང་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་གི་ཁ་གསབ་བྱ་དགའི་ལམ་སྲོལ་དང་ནགས་ཚལ་སྐྱེ་ཁམས་ཕན་འབྲས་ཀྱི་ཁ་གསབ་ལམ་སྲོལ་དོན་འཁྱོལ་ནན་པོ་བྱས་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ལས་གནས་ཁྲི་2ལྷག་ཙམ་དོན་འཁྱོལ་བྱས་པ། འབབ་རྒྱུད་སྟོད་སྨད་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ཁ་གསབ་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ལ་མིང་རྟགས་བཀོད་ཡོད། དེང་རབས་སྒྲིག་བཀོད་ཞིང་འབྲོག་ལས་དང་ཁྱད་ལྡན་ཞིང་འབྲོག་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་བཏང་ནས་སྒར་རྫོང་སྐྱེ་ཁམས་ཞིང་ལས་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་སོགས་ཐོན་ལས་གླིང་དང་རྟེན་གཞི་11བསྐྲུན་པ། “སྣེ་གསུམ་པའི་རོང་ཆེན་དུ་ཡུལ་སྐོར་བྱེད། གནའ་བོའི་ཞང་ཞུང་རིག་གནས་ཉམས་སུ་མྱོང”ཞེས་པའི་ཡུལ་སྐོར་སྤུས་རྟགས་སྐྱེད་སྲིང་ལ་དམིགས་པ། སྐྱེ་ཁམས་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་བཏང་སྟེ་ལོ་ཧྲིལ་པོར་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་115ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་པར་ཡུལ་སྐོར་ཡོང་འབབ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་13.6བྱུང་ཡོད།

དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་གང་མགྱོགས་སྐྲུན་ཆེད། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས《རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཤེས་དཔལ་འཛུགས་སྐྱོང་གི་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་བཏོད་ནས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་མངའ་རིས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ལག་བསྟར་ཇུས་གཞི》སོགས་ཚད་ལྡན་རང་བཞིན་གྱི་ཡིག་ཆ་10ལྷག་ཙམ་བཟོས་ནས་སྤྲད་ཡོད། དཔྱད་གདེང་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཐད《མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱི་2020ལོ་འཁོར་གྱི་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་ཀྱི་འགག་སྒྲོལ་དམག་འཐབ་ཀྱི་ཕན་འབྲས་དཔྱད་ཞིབ་ལས་དོན་གྱི་ཇུས་གཞི》བཟོས་ནས་སྤྲད་ཡོད། དཔལ་འབྱོར་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཐད་ཆུའི་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་དང་རྨོ་བསྐྱུར་ནགས་གསོ་དང་རྩྭ་གསོ་སོགས་ཀྱི་གཙོ་གནད་ལས་དོན་ལ་དམིགས་ཏེ་2020ལོར་སྣོད་བཅུད་སྲུང་སྐྱོང་དང་དེ་བཞིན་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་ཆེད་དོན་མ་དངུལ་སྣ་ཚོགས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་11.9སྤྲད་ཡོད།

མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་ད་དུང་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཀྲུང་དབྱང་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལྟ་བཤེར་གྱི་ཚུར་ལན་གནད་དོན་དག་ཐེར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཉིད་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པའི་བྱ་ཐབས་གལ་ཆེན་ལ་བརྩིས་ཏེ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལྟ་བཤེར་གྱི་ཚུར་ལན་གནད་དོན་དག་ཐེར་ལ་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་བཏང་ཡོད། ད་བར་ཀྲུང་དབྱང་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལྟ་བཤེར་གྱི་ཚུར་ལན་བསམ་འཆར་དག་ཐེར་གྱི་ཇུས་གཞིའི་ཁྲོད་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་གནད་དོན་54ཡི་དག་ཐེར་བྱ་ཐབས་174ཁྲོད་ནས་གནད་དོན་51གི་དག་ཐེར་བྱ་ཐབས་169ལེགས་གྲུབ་ཟིན་པ་དང་དེ་བྱིངས་ཀྱི་བྱ་ཐབས་5གོ་རིམ་གཞིར་བཟུང་དག་ཐེར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།