གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་བཞད་མཐོང་སྨོན་རྫོང་མཐོང་སྨོན་ཤང་གི་གྲོང་མི་བཀྲ་ཤིས་ནི་རྫ་བཟོ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཉེ་ཆར་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཟོས་པའི་རྫ་ཆས་སྣ་ཚོགས་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་དུས་ཆེན་སྐབས་དགུ་པའི་ཐོག་འཚོང་རྒྱུར་འཁྱེར་ཡོད། བཀྲ་ཤིས (དཀྱིལ )ཀྱིས་ཁོང་གི་རྫ་ཆས་ནི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལག་རྩལ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྲེགས་བཟོ་བྱས་པ་དང་འབྲེལ་སྣ་ཁ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡོད་པས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག་ཅེས་བཤད།

    སྐབས་དགུ་པའི་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དུས་ཆེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོའི་སྒོ་ནས་གཏོང་མཇུག་འགྲིལ་ཞིང་། བསྡོམས་རྩིས་ལྟར་ན། ཟླ་བ་བརྒྱད་པའི་ཚུན་དུ་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྱོན་ཁྲི་24.5ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་པ་དང་། དེའི་ནང་ཞུགས་མཁན་མང་ཚོགས་ཁྲི་35ཟིན་པ། ཚོང་འགུགས་མ་འདྲེན་སྒོར་དུང་ཕྱུར་36(ཁྱོན་རྣམ་གྲངས་13)བྱས་ཡོད་པ་རེད། གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱིས་ཇོ་མོ་གླང་མ་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དུས་ཆེན་གྱི་སྟེགས་བུ་དེར་བརྟེན་ནས་ས་གནས་དེ་གའི་ཡུལ་སྐོར་གྱི་སྙན་གྲགས་ཆེ་རུ་བཏང་བ་མ་ཟད། ཚོང་འགུགས་མ་འདྲེན་དང་དངོས་རྫས་སྤེལ་རེས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་ཐོག་ནས་ས་ཁུལ་དེ་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་མྱུར་པོ་འགྲོ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་ཀྱང་བཏང་ཡོད་པ་རེད།

    འཁྲུག་ཆ་དོད་པའི་ཉིན་30ཡི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་རིང་བདེ་འཇགས་འཁྱུག་པའི་ཞབས་བྲོ་དང་སྙན་འཇེབས་ལྡན་པའི་གླུ་སྒྲ་གཉིས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རིག་གནས་དང་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་དཔལ་གཉིས་ཀྱི་གཅིག་གི་འོད་དམངས་གཅིག་ལ་འཕྲོ་ཞིང་། ཡུལ་སྐོར་བ་མང་དག་ཅིག་དེར་འོང་བ་དང་། “མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག ”འབོར་ཆེན་ཞིག་དེར་བསྟན་པ། བོད་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་དུ་མ་དེར་མཚོན་པར་བྱས་པ་ལ་སོགས་སྐབས་དགུ་པའི་ཇོ་མོ་གླང་མ་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དུས་ཆེན་དེས་གཙང་གི་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་དང་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ནས་ཡོང་བའི་སྐུ་མགྲོན་ཚོར་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་གསོལ་སྟོན་གཟབ་རྒྱས་ཤིག་བཤམས་ཡོད་པ་རེད།

    དུས་རབས་ཀྱི་རྟ་དབྱངས་མཚོན་པའི་སྒྲ་སྙན་ཞབས་བྲོའི་རིག་གནས་གཟའ་འཁོར།

    རྐང་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཞབས་བྲོ་རྒྱག་ཤེས་པ་དང་། མགྲིན་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་གླུ་གཏོང་ཐུབ་པ། ལག་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་སྒྲ་སྙན་དཀྲོལ་ཐུབ་པར་བརྟེན་གླུ་གཞས་དང་། ཞབས་བྲོ། རོལ་དབྱངས་བཅས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་གཙང་གི་སྒྲ་སྙན་ཞབས་བྲོ་བོད་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

    གཙང་ཁུལ་གྱི་གླུ་གར་རིག་གནས་ནང་གི་བཀྲག་མདངས་རབ་ཏུ་འཚེར་བའི་མུ་ཏིག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པའི་སྒྲ་སྙན་ཞབས་བྲོ་དེའི་ཁོངས་སུ་སྟོད་གཞས་དང་སྒོར་གཞས་ལ་སོགས་གཏོགས་པ་དང་དེས་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་གཙང་ཁུལ་མི་དམངས་ཀྱི་སྤྲོ་སེམས་རབ་ཏུ་འཁོལ་བ་དང་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་མངོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད།

    སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་དུས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་བའི་ལྷ་མོའི་རིག་གནས་གཟའ་འཁོར།

    ལྷ་མོའི་རིག་གནས་གཟའ་འཁོར་གྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཡུལ་དུ་རྣམ་ཐར་གཏོང་འགོ་ཚུགས་མ་ཐག་ལྟད་མོ་བའི་ཐལ་མོའི་རྡེབ་སྒྲ་འབྲུག་སྒྲ་ལྡིར་བ་ལྟར་གྲགས་ཤིང་། ལྷ་མོ་བ་རྒན་གྲས་རྡོ་རྗེས་ལྷ་མོར་དགའ་ཞེན་བྱེད་མཁན་སྔར་བཞིན་མང་པོ་ཡོད་པ་ངའི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་སོང་། ལྟད་མོ་བ་མང་པོ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མཐོང་སྐབས་ང་ཚོ་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་མཁན་གྱི་སེམས་ཤུགས་སྔར་བས་ཆེ་རུ་འགྲོ་གི་འདུག་ཅེས་བཤད།

    ས་ཁུལ་རིག་གནས་ཅུས་ཀྱི་ཅུས་ཀྲང་སྦྱིན་པ་བློ་གྲོས་ཀྱིས་སྦག་སྔོན་པོའི་ལྷ་མོའི་ནང་འཁྲབ་ལུགས་ཆེ་རིགས་གསུམ་ཡོད་པ་ཚང་མ་ནི་འཛམ་གླིང་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཡིན་ཞིང་། དེའི་དམིགས་བསལ་གྱི་རྣམ་ཐར་གྱི་གདངས་དང་མཛེས་པའི་འཁྲབ་ཆས་ལ་རྒྱ་ཆེའི་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ལྷ་མོའི་རིག་གནས་གཟའ་འཁོར་རིང་ངམ་རིང་དང་། རྣམ་གླིང་། རིན་སྤུངས་བཅས་རྫོང་གསུམ་ནས་ཡོང་བའི་ལྷ་མོ་ཚོགས་པས་འཁྲབ་སྟོན་ཐེངས་མང་བྱས་ཡོད། གནའ་བོའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྦག་སྔོན་པོ་དང་ཞབས་བྲོ་བའི་སྤྲོ་སེམས་འཁོལ་བའི་སྟངས་སྟབས་ཐོག་ནས་གཙང་གི་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཚོས་འཚོ་བ་གསར་པར་བློ་ཁ་ཕྱོགས་པ་དང་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འབྱུང་འགྱུར་ཕྱོགས་སུ་སྤོབས་པ་ཆེན་པོས་སྐྱོད་པའི་དཔའ་ཉམས་མཚོན་གྱི་ཡོད་ཅེས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བྱུང་།

    རྒས་པོ་རྡོ་རྗེས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། དེང་གི་དུས་སུ་ལྷ་མོ་བས་རྒྱུན་འཛིན་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་ལྷ་མོར་དེང་རབས་ཀྱི་གཞི་རྒྱུ་མང་པོ་ཞིག་བསྣན་ཡོད་པ་སྟེ། འཁྲབ་གཞུང་རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་པའི་ཐད་འཚོ་བ་དངོས་མཚོན་པའི་བརྗོད་བྱ་མང་པོ་ཞིག་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རོལ་ཆ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཐད་སྲོལ་རྒྱུན་ལྷ་མོའི་ནང་སྤྱོད་པའི་རྔ་དང་སྦུབས་ཕུད་ད་དུང་ཨོག་ལེན་ཆེ་བ་དང་། ཨོག་ལེན་ཆུང་བ། དབྱང་ཆིན་ལ་སོགས་པའི་རོལ་ཆའང་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོད། འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་རིང་འཁྲབ་གཞུང་དེ་ལས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་600ལྷག་ཙམ་རྒྱུན་འཛིན་བྱུང་བའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཉམས་འགྱུར་མྱོང་ཚོར་ཐུབ་ལ་དུས་རབས་ཀྱིས་དེར་དཀྲིས་པའི་དེང་དུས་ཀྱི་རྣམ་པའང་མྱོང་ཚོར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

    དམངས་སྲོལ་ལག་རྩལ་ལས་མཛེས་རྩལ་མངོན་པའི་འགྲེམས་སྟོན།

    ཚོང་འདུས་ནས་གསར་འགོད་པས་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གི་རྒྱུན་འཛིན་པ་ཚེ་བརྟན་དབང་རྒྱལ་གྱི་བུ་རྒན་པ་ཉི་མ་དབང་རྒྱལ་གྱིས་རང་གིས་བཟོས་པའི་བོད་གྲི་འཚོང་བཞིན་ཡོད་པ་མཐོང་བྱུང་། དེར་ལྟ་སྐོར་བ་མང་པོ་ཞིག་གིས་པར་ཆས་དང་DVལག་ཏུ་འཁྱེར་ནས་འཚང་ག་ཤིག་ཤིག་ངང་པར་ལེན་བྱེད་བཞིན་འདུག

    ད་རེས་ཚེ་བརྟན་དབང་རྒྱལ་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དུས་ཆེན་དུ་ཞུགས་ཐེངས་དང་པོ་ཡིན་པ་དང་ཁོང་ཚོས་རིན་གོང་སྒོར་4000གི་དངུལ་གྲི་ཆ་ཚང་ཞིག་སྟོན་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཉི་མ་དབང་རྒྱལ་གྱིས “བོད་གྲི་བཟོ་རིམ་ཪྙོག་འཛིང་ཆེ་བ་སྟེ། དེར་ཁྱོན་བཟོ་རིམ་ཧ་ལམ་ཁག་16ཡོད་པ་དང་། བོད་གྲི་ཆ་ཚང་གཅིག་བཟོ་བར་དུས་ཚོད་གཟའ་འཁོར་གསུམ་ནས་བཞི་བར་དགོས་པ། བོད་གྲི་དེའི་རྒྱུ་དངུལ་དང་། ལྕགས། ཏུང་། ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལས་གྲུབ་ཡོད ”ཅེས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་བྱུང་།

    ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མི་རིགས་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་རིག་གནས་མང་པོ་ཡོད་ཅིང་། དཔྱད་བསྡུར་འདེམས་བསྐོ་བྱ་རྒྱུའི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་བ་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་རྣམ་གྲངས་14ལ་ཆོག་མཆན་གནང་བ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་རྣམ་གྲངས་29ལ་ཆོག་མཆན་གནང་བ། ཆོག་མཆན་གནང་བའི་གྲས་སུ་ད་དུང་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་རྒྱུན་འཛིན་པ་9དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་རྒྱུན་འཛིན་པ་29ཡོད་པ་རེད། གཙང་གི་དམངས་སྲོལ་གོམས་འདྲིས་གླིང་དུ་རྫོང (གྲོང་ཁྱེར )མི་རེ་ངོ་རེའི་དམངས་སྲོལ་ཁྱད་ལྡན་རིག་གནས་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་ཡོད་པ་དང་རྫོང (གྲོང་ཁྱེར )ཁག་གི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་རྒྱུན་འཛིན་པ་ཚང་མས་འགྲེམས་སྟོན་བྱ་ཡུལ་དུ་ཡོང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩལ་ནུས་སྟོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད།

    མེས་རྒྱལ་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་བང་མཛོད་ནང་གི་རྩ་ཆེའི་ནོར་བུ་ཡིན་པའི་ལྷ་རྩེའི་སྟོད་གཞས་ལ་སོགས་ཚང་མ་ཏང་གི་རིག་གནས་འཕེལ་རྒྱས་ཆེ་མོ་དང་དར་རྒྱས་ཆེ་མོའི་སྲིད་ཇུས་འོག་སྐྱེ་སྟོབས་ཆེན་པོས་འཚར་ལོངས་ཡོང་བཞིན་པ་དང་དེ་དག་ལས་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པའི་གཟི་འོད་འཕྲོ་བཞིན་མཆིས།