“ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས”སྤུས་རྟཌ་ཤུགས་ཆེན་བཏོད་པ།
2001ལོ་ནས་བཟུང་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱིས་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དུས་ཆེན་སྐབས་བརྒྱད་གཉེར་བ་དེས་རང་ངོས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི “ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས ”སྤུས་རྟགས་ཤིག་རིམ་བཞིན་ཆགས་པ་དང་། གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་གཟུགས་བཪྙན་ལེགས་སུ་ཕྱིན་པ། གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་གསར་པ་མངོན་པ། གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱི་ངར་ཤུགས་འཕེལ་བ། ས་ཁུལ་དེ་ཡོངས་ཀྱི་བྱ་གཞག་ཁག་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་སྐུལ་མ་ནུས་ལྡན་ཐེབས་པ་བཅས་བྱུང་ཡོད།
སྐབས་དགུ་པའི་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དུས་ཆེན་ཐུགས་གྲ་ལེགས་སྒྲིག་བྱུང་བ་ནི་ས་ཁུལ་དེའི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་གནང་བ་དང་ས་ཁུལ་དེ་ཡོངས་ཀྱི་མི་དམངས་ཀྱིས་སྟོབས་ཤུགས་ཡོད་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་བཏོན་པ་དང་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད། ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྒྲིག་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྣམ་པ་མཛེས་སུ་བཏང་བ་བརྒྱུད་གཞིས་རྩེའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཟུགས་བཪྙན་ལེགས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་གཞིས་རྩེའི་ཞབས་ཞུ་དང་སྣེ་ལེན་གྱི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་ཕྱིན་ཡོད། ཚོང་འགུགས་མ་འདྲེན་ཐད་ལས་དོན་སྒྲུབ་པའི་གོ་རིམ་སྔར་བས་སྟབས་བདེ་རུ་བཏང་བ་དང་སྔར་བས་གཟིགས་སྐྱོང་སྲིད་ཇུས་བཟོས་ནས་ཚོང་འགུགས་མ་འདྲེན་གྱི་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་པ་དང་། ཚོང་འདུས་ཐད་སྔོན་ཆད་གཉེར་བའི་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས་དུས་ཆེན་གྱི་ཚོང་འདུས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་བྱེད་སྟངས་དཔྱད་གཞིར་འཛིན་ནས་ཚོང་འདུས་མུ་མཐུད་རྒྱ་ཆེར་བཏང་བས་ཚོང་འགྲིག་ཚད་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། ཡུལ་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་འོས་སྦྱོར་བྱེད་པའི་ཐད་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་བྲིན་ཚོང་བྱེད་ཤུགས་སྔར་བས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། འདུ་ཤེས་ཡག་པོ་གཏོད་པ། གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་ཁྱད་ལྡན་ཡུལ་སྐོར་ལམ་ཐིག་ངོས་སྦྱོར་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་པ། ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་ཆེན་པོ་ལྡན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་དང་ལེགས་ལྡན་རྣམ་གྲངས་འབོར་ཆེན་ཞིག་གསར་སྤེལ་བྱེད་པ། ཁྲོམ་རའི་མདུན་ལམ་ཡོད་པའི་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་རྫས་འབོར་ཆེན་ཞིག་བཏོན་ནས་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་མཚན་སྙན་གྲགས་ཚད་དང་བག་ཆགས་འཇོག་ཚད་མཐོ་རུ་ཧུར་ཐག་བཏང་བ་རེད།
གཞིས་རྩེ་ནི་གཙང་ཁུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་དང་། དཔལ་འབྱོར། རིག་གནས། ཆོས་ལུགས་བཅས་ཀྱི་ལྟེ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རི་གཤམ་དང་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་རྒྱུད་དུ་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཡུལ་སྐོར་དང་རིག་གནས་ཐོན་ཁུངས་ལྡན་ཡོད། ཇོ་མོ་གླང་མའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དུས་ཆེན་དེར་དམིགས་ནས་འགོ་ཚུགས་མཛད་སྒོའི་རིག་རྩལ་འཁྲབ་སྟོན་དང་། མེ་ཕུང་སྒོར་གཞས་མཚན་ཚོགས། རྫོང (གྲོང་ཁྱེར )ཁག་གི་རིག་རྩལ་སྐོང་འཁྲབ། རྫོང (གྲོང་ཁྱེར )ཁག་གི་དམངས་སྲོལ་གོམས་གཤིས་འགྲེམས་སྟོན་ཉིན་མོ། གཙང་ཁུལ་གྱི་སྒྲ་སྙན་ཞབས་བྲོའི་རིག་གནས་གཟའ་འཁོར། འཛམ་གླིང་གི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཡིན་པའི་ལྷ་མོའི་རིག་གནས་གཟའ་འཁོར། མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོང་གི་གྲུབ་འབྲས་འགྲེམས་སྟོན། “ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་འདྲིས ”ཞེས་པའི་ཆེད་འཁྲབ་རིག་རྩལ་འཁྲབ་སྟོན། མཇུག་འགྲིལ་མཛད་སྒོ་དང་རིག་རྩལ་ཆེད་འཁྲབ་འཁྲབ་སྟོན་ལ་བྱ་དགའ་སྤྲོད་པའི་མཛད་སྒོ་བཅས་སྔ་རྗེས་སུ་གཉེར་བ་རེད། ད་དུང་ཨེ་ཤེ་ཡ་ཤར་མའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཐའ་མཚམས་ཉོ་ཚོང་གི་ཡུལ་སྐོར་རིག་གནས་དུས་ཆེན་དང་། རྒྱལ་རྩེའི་མདའ་མང། དིང་རིའི་ལྷོ་གཞས་རིག་གནས་དུས་ཆེན། ལྷ་རྩེའི་སྟོད་གཞས་རིག་གནས་དུས་ཆེན་བཅས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཚོགས་རའི་བྱེད་སྒོ་སྔ་རྗེས་སུ་སྤེལ་བ་རེད། དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་བརྗོད་བྱ་གཙོ་བོ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་སྣ་མང་ཅན་དར་སྤེལ་བཏང་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་འཕེལ་བ་བྱ་རྒྱུ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དང་ས་ཁོངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་རིག་གནས་ཀྱི་བཀྲག་མདངས་འཚེར་ས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡོང་བ་བྱ་རྒྱུ་རྩ་དོན་དུ་བྱས་ནས་གཙང་ཁུལ་གྱི་རིག་གནས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་གང་ལེགས་མངོན་པ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད།