ཉེ་ཆར། ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་སྤོ་བོ་རྫོང་གི་ཤང་དང་གྲོང་རྡལ་10ཡིས་འགྲན་སྟེགས་བསྒྲིགས་པ་དང་གྲོང་ཚོའི(སྡེ་ཁུལ)ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་85རེས་མོས་ངང་ལས་སྟེགས་སུ་བསྐྱོད་དེ་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་དམ་འཛིན་གྱིས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་རང་སོ་སོའི་འཇོན་ཐང་ངོམས་ཏེ། གྲངས་གཞི་ཞིབ་ཕྲ་རེ་རེ་དང་གསོན་ཉམས་དོད་པའི་རྣམ་པར་བརྟེན་ནས་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་རྒྱུགས་ལན་ཡག་པོ་ཞིག་བཏབ་ཡོད།

“གནས་སྟོད་གྲོང་ཚོས་ང་ཚོའི་གྲོང་ཚོར‘ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས’འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རོགས་བྱས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན”སྔོན་ཆད་ང་ཚོའི་གྲོང་ཚོ་ནི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་གྱི‘ཡོང་འབབ་མེད་པའི་གྲོང་ཚོ’ཞིག་ཡིན། ད་ལོ་གོང་རིམ་ཏང་ཨུད་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དང་སྤུན་ཟླའི་གྲོང་ཚོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག ང་ཚོས་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུ་བཏོན་ནས་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་འབྲི་གཡག་གསོ་ཚགས་ཡག་པོ་བྱས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཁེ་ལས་ནང་འདྲེན་བྱས་ཏེ་ཞ་ཁེ་ཤིང་འགྲུལ་ཁང་དངོས་སུ་ལས་གཉེར་བྱས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ང་ཚོས་ད་དུང་གྲོང་མི་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ངལ་ནུས་འདོན་པ་དང་འཕྲུལ་ཆས་བོགས་མར་གཏོང་བ་སོགས་བྱས་ནས་ལས་གྲྭའི་རྣམ་གྲངས་འཛུགས་སྐྲུན་ནང་ཞུགས་པས། སྔོན་དཔག་ལྟར་ན། གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་20ཡན་ཟིན་རྒྱུ་དང་དུད་ཚང་50ལྷག་ཙམ་ལ་ཆ་སྙོམས་འབབ་འཕར་སྒོར་2000ལྷག་ཙམ་ཡོང་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་ཐུབ་རྒྱུ་རེད”ཅེས་གཡུ་ཕུག་ཤང་མདའ་པ་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་ཉི་མ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་ད་ལོའི་གྲུབ་འབྲས་བརྗོད་པ་རེད།

མདའ་པ་གྲོང་ཚོའི་འཕེལ་འགྱུར་ནི་དཔེ་མཚོན་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་མིན་ཞིང་། རྫོང་ཡོངས་ཀྱི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་གྱི“ཡོང་འབབ་མེད་པའི་གྲོང་ཚོ”དང“ཉམས་ཞན་གྲོང་ཚོར”འཕེལ་རྒྱས་བསམ་ཕྱོགས་ཀྱི་འཆར་འགོད་མེད་པ་དང་མཉམ་སྡེབ་ཀྱི་ཁེ་དབང་ལ་འགན་ལེན་མི་ཐུབ་པའི་དཀའ་གནད་དེར་དམིགས་ནས། སྤོ་བོ་རྫོང་གིས་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གིས་སྣེ་ཁྲིད་དང་གྲོང་ཚོར་གཞིགས་ནས་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་གྱི“དགེ་མཚན་མེད་པ་དང་ཉམས་ཞན་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙང་སེལ”གྱི་ལོ་གསུམ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལག་བསྟར་ཇུས་གཞི་བཟོས་ཤིང་། 2024ལོར་ཤང་དང་གྲོང་ཚོའི་རིམ་གཉིས་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གི་གྲོན་དངུལ་དང་རྨང་བརྟན་དམངས་ཕན་ལས་དོན་གྱི་གྲོན་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་1287བསྡུ་སྒྲིལ་བྱས་པ་དང་། མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་1020བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ནས་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་9ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱས་ཡོད། སྔོན་དཔག་ལྟར་ན། ལོ་མཇུག་ཏུ“ཡོང་འབབ་མེད་པའི”གྲོང་ཚོ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་གཙང་སེལ་ཐུབ་རྒྱུ་དང་སྐབས་དེར་སྤོ་བོ་རྫོང་གི་གྲོང་ཚོ(སྡེ་ཁུལ)85ནས་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་5ཡན་ཟིན་པའི་གྲོང་ཚོ་68ཟིན་རྒྱུ་དང་། དེའི་ནང་སྒོར་ཁྲི་50ཡན་ཟིན་པའི་གྲོང་ཚོ་7ཟིན་རྒྱུ་རེད།

རྡོ་རྗེ་ཤང་མོ་བརྒྱངས་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་རིན་ཆེན་དབང་ཕྱུག་གིས་ཁོང་ཚོའི་གྲོང་ཚོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྤྱད་དེ་རིག་གནས་དང་ཡུལ་སྐོར་མཉམ་འདྲེས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས་མོ་བརྒྱངས་གླིང་ཁའི་རྟེན་གཞི་ཇི་ལྟར་བསྐྲུན་ཚུལ་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཞིབ་ཕྲ་བྱས་ཤིང་། རྣམ་གྲངས་དེས་ཡུལ་སྐོར་བ་དང་གྲོང་མིར་སྤྲོ་གསེང་རོལ་རྩེད་བྱ་ཡུལ་ཡག་པོ་ཞིག་བཏོད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་མོ་བརྒྱངས་གྲོང་ཚོའི་རིག་གནས་ཀྱི་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་མངོན་པའི་སྐར་ཁུང་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུའང་གྱུར་ཡོད་པ་རེད།

“ད་ལོ་ནས་བཟུང་ང་ཚོའི་གྲོང་ཚོས་སོན་བཟང་གསོ་སྤེལ་གྱི་ཐོན་ལས་རྒྱ་སྟོབས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུར་དམིགས་ནས‘ཀྲི་པུའུ+མཉམ་ལས་ཁང+ཞིང་དུད’ཀྱི་བྱེད་ཐབས་ལག་ལེན་བསྟར་བ་བརྒྱུད། དཔའ་ཁང་གྲོང་ཚོའི་བོད་རྒྱལ་ཁམ་བུའི་སོན་བཟང་གསོ་སྤེལ་གྱི་ཞིང་འབྲོག་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་བཙུགས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ང་ཚོའི་གྲོང་ཚོས་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གསར་བརྗེའི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་གྲོང་ཚོའི་རྣམ་གྲངས་ལས་སྔོན་དཔག་ལྟར་ན་འབབ་འཕར་སྒོར་ཁྲི་80ལྷག་ཙམ་ཡོང་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་ཐུབ་རྒྱུ་དང་། དུད་ཚང་128ཀྱི་མང་ཚོགས་སྒོ་རྩ་དང་ཐག་ཉེ་སར་ལས་ཞུགས་ཐུབ་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་ནུས་ལྡན་ཐུབ་རྒྱུ་རེད”ཅེས་ཆུ་མདོ་གྲོང་རྡལ་གྱི“འགྲན་སྟེགས་འགྲན་བསྡུར”གྱི་ལྷུ་ཚིགས་སུ་དཔའ་ཁང་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་བསོད་ནམས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་གྲོང་ཚོའི་གནས་ཚུལ་དངོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་དམ་འཛིན་བྱས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི“དཔའ་ཁང་གི་བྱ་ཐབས”བརྗོད་པ་རེད།

གྲོང་ཚོ(སྡེ་ཁུལ)ཁག་གི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅིས་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་སྐབས་དོན་དངོས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་ཉམས་མྱོང་དང་བྱེད་ཐབས་གླེང་བ་དང་། ལས་ཀའི་གྲུབ་འབྲས་སྟོན་པ། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་དམིགས་ཚད་ལས་འགན་དང་འབད་འཐབ་བསམ་ཕྱོགས་ལ་རྒྱང་ལྟ་བཅས་བྱས་ཡོད། འགྲན་བསྡུར་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་དོན་དང་ལེགས་བརྩོན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་བྱེད་ཐབས་དེ་རིགས་ཀྱིས་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅིའི་ལས་ཀའི་སྤྲོ་སེམས་འཕེལ་བ་མ་ཟད། ད་དུང་གྲོང་ཚོ་ཁག་དབར་ཕན་ཚུན་སློབ་སྦྱོང་དང་དཔྱད་གཞིར་འཛིན་རྒྱུར་ཡང་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད།

ཤང་དང་གྲོང་རྡལ་10ཡི་ཐོག་མའི་འགྲན་བསྡུར་ཐུགས་གྲ་ལེགས་འགྲིག་བྱུང་ཞིང་ཕུལ་བྱུང་གི་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་12གཟེངས་སུ་ཐོན་ནས་རྫོང་རིམ་པའི་མཐའ་བསྡུར་ནང་ཞུགས་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་པ་དང་། “འགྲན་སྟེགས་འགྲན་བསྡུར”གྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བ་ལས། སྤོ་བོ་རྫོང་དུ་རེས་སྐོར་གསར་པའི་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ཚ་རླབས་ཤིག་འཕྱུར་ཞིང་། བྱེད་སྒོ་དེ་ལས་སྤོ་བོ་རྫོང་གི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅིའི་ཉམས་བཟང་མངོན་པ་མ་ཟད། རྫོང་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་གསོན་ཤུགས་དང་འགུལ་ནུས་གསར་པ་དེ་བས་བསྣན་ཡོད་པ་རེད།