ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྔོ་ལྗང་གི་གསེབ་ནས་ཤིང་ནགས་དམར་པོ་ཞིག་མཐོང་བ་དང་། དེ་ནི་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱི་རང་བྱུང་དུ་གནས་པའི་འོམ་བུ་ཚལ་ཆེ་ཤོས་དེ་ཡིན་ཞིང་། ད་ཆ་སྒར་རྫོང་གིས་རྒྱ་སྨུག་འོམ་བུའི་སྤྱི་གླིང་དུ་སྒྱུར་བཀོད་བྱས་ནས་སེང་གེ་ཁ་འབབ་གྲོང་རྡལ་གྱི་ལས་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས་ཚོའི་སྤྲོ་གསེང་རོལ་རྩེད་བྱ་ཡུལ་ཡག་ཤོས་སུ་གྱུར་ཡོད། འོམ་བུ་འདམ་རའི་སྤྱི་གླིང་འགྲམ་དུ་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་པའི་སེང་གེ་ཁ་འབབ་གྲོང་རྡལ་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་མང་ཚོགས་ཚོས་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱིས་གནང་བའི་ལག་རྟགས་རྩ་ཆེན་དེར་བརྟེན་ནས་ས་བབ་མཐོ་ཚད་སྨི་4300ཟིན་པའི་ས་མཐོར་འོམ་བུ་ལྟར་འཕེལ་བའི་བདེ་སྐྱིད་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་མཆིས།

དཀའ་སྤྱད་ལས་སྒྲུབ་བྱས་ནས་ཕྱུག་འགྱུར་ལམ་བུ་བཏོད་པ།

གསར་འགོད་པ་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོར་སྐྱོད་སྐབས་རླུང་བུའི་ཁྲོད་ལྗོན་ཤིང་གི་ལྕུག་མ་གཡོ་བ་དང་། མེ་ཏོག་གི་མཚར་སྡུག་རྣམ་པར་བཀྲ་བ། ཁང་པ་གསར་པ་སྟར་པ་རེ་རེ་འགྱིང་ངེར་གནས་ནས་ཧ་ཅང་ཉམས་དོད་པའི་སྣང་བ་མཐོང་། དེའི་ནང་རྒྱ་ཁྱོན་སྨི་ངོས་གྲུ་500ཙམ་ཡོད་པའི་ཐོག་སོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྤྲོ་ཁང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལྷག་པར་མཛེས་ཤིང་། དེ་ནི་གྲོང་ཚོའི་ཕྱུག་འགྱུར་སྣེ་ཁྲིད་པ་ཚེ་རིང་རྒྱལ་པོའི་སྡོད་ཁང་གསར་པ་ཡིན་པ་རེད།

ཚེ་རིང་རྒྱལ་པོའི་སྐོར་གླེང་སྐབས་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་ནང་ཁོང་ལ་བསྔགས་བརྗོད་མི་བྱེད་མཁན་མེད། ཚེ་རིང་རྒྱལ་པོ་ནི་ས་སྐྱེས་རྡོ་སྐྱེས་ཀྱི་རྒྱ་སྨུག་བ་ཞིག་ཡིན་ལ་དེ་སྔ་དུད་ཚང་དབུལ་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། ནང་མི་དྲུག་པོ་གུར་ནང་མཉམ་དུ་བསྡད་ནས་ཆུ་དང་གློག་མེད་པའི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བ་དང་། ཕྱུགས་རིགས་མང་པོ་མེད་པའི་ཁྱིམ་ཚང་དེར་ལོ་གཅིག་གི་ཡོང་འབབ་སྒོར་སྟོང་ཕྲག་ཙམ་ལས་མེད་སྟབས་འཚོ་བའི་གནོན་ཤུགས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད།

2009ལོར་མངའ་རིས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་མགྱོགས་མྱུར་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དང་སྦྲགས། ཨར་སྐྲུན་ལས་ཡུལ་ཆར་རྗེས་ཀྱི་མྱུ་གུ་འབུས་པ་བཞིན་མང་པོ་ཐོན་པས་ཚེ་རིང་རྒྱལ་པོས་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ་སྐྱེལ་འདྲེན་ཁ་ལོ་བའི་ལས་ཀ་ཞིག་བཙལ། ཡིན་ན་ཡང་་རྟག་ཏུ་ཕྱིར་རླངས་འཁོར་བཏང་ནས་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱེད་པ་དང་སྐབས་འགར་མཚན་མོར་ཡང་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱས་ནས་ངལ་གསོ་ཐེབས་ཀྱི་མེད་རུང་ཁོང་གིས་འཁང་ར་སྤུ་ཙམ་ཡང་མ་བྱས་པར་ལོ་གཅིག་ནང་སྒོར་ཁྲི་3ཙམ་བསགས་ཡོད།

ཡོང་འབབ་གསོག་ཐུབ་པའི་ལས་ཀ་དེ་ཚེ་རིང་རྒྱལ་པོས་ལོ་བཅུ་གྲངས་བྱས་པ་མ་ཟད། ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཟིགས་སྐྱོང་སྲིད་ཇུས་ཁག་གི་རོགས་སྐྱོར་འོག་ཡོང་འབབ་ལོ་རེ་བཞིན་མང་དུ་ཕྱིན་ནས་ནང་མི་ཚང་མ་དབུལ་པོའི་གནས་ལས་རྦད་དེ་སྒྲོལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།

2018ལོར་ཚེ་རིང་རྒྱལ་པོས་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་བྱེ་རྡོ་ར་བ་ཞིག་འགན་གཙང་བླངས་ནས་གྲོང་ཚོ་དེ་གའི་མང་ཚོགས་4བྱེ་རྡོ་ར་བར་ལས་ཀར་བཅུག་པ་དང་མི་རེར་ཟླ་རེར་གླ་ཆ་སྒོར་7500སྤྲད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཁོང་གིས་མང་ཚོགས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་རླངས་འཁོར་བཏང་ནས་སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་ལས་ལ་གཞོལ་ཏེ་ཡོང་འབབ་ཐོལ་པ་གསོག་རྒྱུའི་ལྕག་སྐུལ་ཡང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གཞན་ཡང་ད་དུང་གང་སར་བསྐྱོད་དེ་གྲོང་མིའི་བྱེ་གཞོང་རླངས་འཁོར་33དང་ས་བླུག་འཕྲུལ་འཁོར་3ལ་ལས་ཀ་བཙལ་རོགས་བྱས་པ་རེད། དེས་མ་ཟད་ཁོང་གིས་ལོ་ལྟར་གྲོང་ཚོའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་མང་ཚོགས་ལ་འཚམས་འདྲི་ཡང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།  

དཀའ་ངལ་ལ་མི་སྐྲག་པར་འབྱོར་འབྲིང་གི་ལམ་བུར་བསྐྱོད་པ།

རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་མི་བློ་བཟང་རིག་འཛིན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་སླེབས་སྐབས་ཁོ་པ་བྱེ་རྡོ་དབོར་ཚར་མ་ཐག་ལས་ཡུལ་ནས་རླངས་འཁོར་བཏང་སྟེ་ལོག་ཡོང་བའི་སྒང་རེད།

“བྱེ་རྡོ་དབོར་སྐབས་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཡོད་རུང་ཡོང་འབབ་མང་པོ་གསོག་ཐུབ་པས་ཁྱིམ་ཚང་གི་འཚོ་བའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་ཐུབ་པ་དང་འཚོ་བའི་ཁུར་པོ་ཡང་དུ་གཏོང་ཐུབ་པས། ད་ཆ་ང་རང་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཀ་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད”ཅེས་བློ་བཟང་རིག་འཛིན་གྱིས་བཤད།

སྐབས་དེ་དུས་མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་ཐོན་མ་ཐག་པའི་བློ་བཟང་རིག་འཛིན་གྱིས་རང་འགུལ་ངང་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཁུར་པོ་ལྕི་པོ་ཕྲག་ཏུ་ཁུར་ཞིང་། 2018ལོར་ལོ་18ལ་སླེབས་མ་ཐག་པའི་ཁོ་པ་སློབ་གྲྭ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཞུགས་པ་དང་། སེང་གེ་ཁ་འབབ་གྲོང་རྡལ་དུ་ལུས་སྦྱོང་རྩལ་ཁྲིད་པ་ཞིག་གི་ལས་ཀ་བཙལ་པས་ཡོང་འབབ་ཡག་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཁྱིམ་དང་ཡང་ཐག་ཉེ་པོ་ཡོད། འོན་ཀྱང་ལུས་སྦྱོང་ཁང་ལ་མ་དངུལ་དཀོན་པས་མཐར་རྐུབ་བརྡིབས་ནས་ཁོང་གི་ལས་ཀ་དང་པོ་དེ་ཤོར་སྟབས་སྐབས་ཤིག་རིང་ཡིད་ཐང་ཆད་པ་དང་ཐམ་མེ་ཐོམ་མེའི་གནས་སུ་གྱར།

བློ་བཟང་རིག་འཛིན་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་བློས་གཏོང་མ་བྱས་པར་ཡོང་འབབ་གསོག་ཆེད་ཕྱིར་ཚོང་པ་དང་། ཞབས་ཞུ་བ། ཁྲོམ་རའི་ཉོ་སྒྲུབ་སྣེ་ཁྲིད་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་ཀ་མང་པོ་བྱས། འོན་ཀྱང་ཁོང་གིས་དེ་དག་ཚང་མ་གནས་སྐབས་ཙམ་མ་གཏོགས་ཕུགས་ལ་ཕན་པ་མེད་པ་གསལ་པོར་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། 2021ལོར་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོས་གྲོང་ཚོ་རིམ་པའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྟོབས་ཆེར་བཏང་ནས་མཉམ་སྡེབ་བདག་དབང་སྒྱུར་བཅོས་ལས་དོན་སྤེལ་བ་དང་འབྲེལ་གཉེར་སྐྱོང་རྒྱ་ཆེར་བཏང་སྟེ། གྲོང་ཚོའི་གླིང་ཁ་དང་བྱེ་རྡོ་ར་བ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཁྲོད་མང་ཚོགས་289མ་རྐང་ལ་ཞུགས་ནས་གྲོང་ཚོ་རིམ་པའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་གཞི་ཁྱོན་ཅན་དང་། ཆེད་ལས་ཅན། རྩ་འཛུགས་ཅན་བཅས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་བཏང་བ་རེད།

བློ་བཟང་རིག་འཛིན་གྱི་ནང་མི་6པོ་ཚང་མ་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་ཞུགས་པ་དང་2022ལོར་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་མཉམ་ལས་ཁང་གི་དངོས་ཚན་དཔལ་འབྱོར་དང་ས་ཆ་བསྡུ་སྤྱོད་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་སྟོང་ཕྲག་ཙམ་ཟིན་པ་དང་དུད་ཚང་རེར་བགོ་འགྲེམས་སྒོར་ཁྲི་8ལྷག་ཙམ་བརྒྱབ་པས་ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་གི་ཡོང་འབབ་ལ་རྩ་བའི་ཆ་ནས་འགན་ལེན་ཐུབ་པ་རེད།

དེ་དང་ཆབས་ཅིག་བློ་བཟང་རིག་འཛིན་གྱིས་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱས་ནས་ཡོང་འབབ་གསོག་ཐུབ་པ་ཤེས་རྗེས་འཕྲལ་དུ་དངུལ་བུན་གཡར་ནས་ཟོག་འདྲེན་རླངས་འཁོར་ཞིག་ཉོས་པ་དང་མཉམ་ལས་ཁང་གི་རོགས་རམ་དང་མཐུན་སྦྱོར་འོག་ལས་ཡུལ་ཁག་ཏུ་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱེད་འགོ་བཙུགས་པས་དེ་སྔ་ལས་ཀ་ཙག་ཙིག་བྱས་པ་ལས་ཡོང་འབབ་ལྡབ་མང་པོས་མང་བ་ཡོད་པ་རེད།

ནུས་པས་ལྕོགས་ཚོད་ཀྱིས་དམངས་ལ་ཕན་པ་བསྐྲུན་པ།

“རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོར་ལོ་4སྡོད་རིང་རང་ཉིད་ཕྱུག་འགྱུར་ལམ་བུའི་ཐོག་གི་དཔང་པོ་བྱེད་མཁན་དང་། དེའི་ནང་ཞུགས་མཁན། སྐུལ་འདེད་མཁན་བཅས་སུ་གྱུར་པར་དངོས་འབྲེལ་སྤོབས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་གི་འདུག”ཅེས་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ཆེད་སྒྲུབ་ལས་བྱེད་པ་བསྟན་ཕུན་གྱིས་བཤད།

2019ལོར་བསྟན་ཕུན་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོར་ཡོང་ཞིང་། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ཆེད་སྒྲུབ་ལས་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་ཁོང་གིས་ན་གཞོན་ལས་བྱེད་པ་ནི་གཞི་རིམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་གསར་པ་ཡིན་པ་གསལ་པོར་ཤེས་ནས་འཕྲལ་དུ་གཞི་རིམ་གྱི་ལས་དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་ཞུགས་ཏེ་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་བསྐྱོད་པ་རེད།

རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོར་སླེབས་མ་ཐག་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ནི་སྤེལ་རེས་བྱེད་དཀའ་བ་དེ་རེད་འདུག ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་སྨར་ཁམས་རྫོང་ནས་ཡིན་པའི་བསྟན་ཕུན་ཡུལ་སྐད་མི་གོ་བའི་དབང་གིས་གྲོང་ཚོ་དང་དུད་ཚང་དུ་སྐྱོད་སྐབས་སྐད་སྒྱུར་བ་རེ་ཁྲིད་དགོས་ཀྱི་ཡོད།

ས་གནས་དེ་གའི་ཁོར་ཡུག་དང་གང་མགྱོགས་འདྲིས་ཆེད། བསྟན་ཕུན་གྱིས་རྟག་ཏུ་ཡུལ་དེའི་ལས་བྱེད་པ་དང་མཉམ་དུ་མངའ་རིས་ཀྱི་ཡུལ་སྐད་སྦྱོང་བ་དང་ཁྱིམ་ཚང་དུ་བཅར་འདྲི་བྱེད་སྐབས་ཟིན་བྲིས་མང་པོ་བཀོད་ཡོད། ཟླ་གཅིག་རིང་དཀའ་སྤྱད་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་པ་བརྒྱུད། བསྟན་ཕུན་དང་མང་ཚོགས་དབར་ཕན་ཚུན་སྐད་བརྡ་འཕྲོད་ནས་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་མང་ཚོགས་ཚོར་དུས་ཐོག་ཏུ་ཏང་གི་དམངས་ཕན་ཞིང་ཕན་སྲིད་ཇུས་ཤེས་རྟོགས་འཕྱུགས་མེད་ཐུབ་པར་བྱས་ཡོད།

རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོར་དཀའ་ངལ་ཆེ་བའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། ཁྱིམ་ཚང་དེའི་ཨ་མ་འོན་ལྐུགས་ཡིན་པ་དང་རྨོ་ལགས་ལོ་ན་མཐོ་བས། ཁྱིམ་གྱི་ལོ་6ལ་སླེབས་པའི་ཕྲུ་གུར་སློབ་སྦྱོང་ཟུར་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུ་ནི་དཀའ་གནད་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། བསྟན་ཕུན་གྱིས་གནས་ཚུལ་དེ་ཤེས་རྗེས་ཁོམ་པ་བྱུང་མ་ཐག་ཕྲུ་གུར་སློབ་ཚན་ཟུར་ཁྲིད་བྱེད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་སྒར་རྫོང་དམངས་སྲིད་ཅུས་ལ་སློབ་སྦྱོང་ཐད་སྤྱོད་པའི་ངོས་ལེབ་གློག་ཀླད་ཅིག་རེ་ཞུ་བྱས་པས་ཕྲུ་གུའི་སྦྱངས་འབྲས་ལེགས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད།

ད་བར་ཁྱིམ་ཚང་སུ་ཞིག་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་རུང་མང་ཚོགས་ཚོས་ཐོག་མར་འཚོལ་འདོད་པ་ནི་བསྟན་ཕུན་རེད། “གྲོང་ཚོའི་བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་ང་ཚོས་བསྟན་ཕུན་བཙལ་ནས་རོགས་རམ་བྱེད་རོགས་ཞུ་གི་ཡོད”ཅེས་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་མང་ཚོགས་སྐལ་བཟང་ཚེ་རིང་གིས་བཤད།

དུས་རྒྱུན་བསྟན་ཕུན་གྱིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཐོན་ལས་སྲིད་ཇུས་དྲིལ་བསྒྲགས་ཧུར་ཐག་བྱས་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱངས་པའི་ཤེས་བྱ་བརྒྱུད་མཉམ་ལས་ཁང་གི་ལས་དོན་པ་དང་གྲོང་ཚོའི་ལས་བྱེད་པའི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བསམ་ཕྱོགས་ལ་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

2022ལོའི་ཟླ་བརྒྱད་པར། བསྟན་ཕུན་དང་གྲོང་ཚོའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱིས་གོང་རིམ་སྡེ་ཚན་དང་འབྲེལ་གཏུག་མཐུན་སྦྱོར་བྱས་པ་བརྒྱུད། རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོར་ས་ཞིང་བོགས་གཏོང་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་5000ལྷག་ཙམ་བརྩོན་ལེན་ཐུབ་ནས་གྲོང་ཚོའི་མང་ཚོགས་ལ་ཡོང་འབབ་མི་ཉུང་བ་ཁ་གསབ་བྱས་པ་རེད། བསྟན་ཕུན་ད་དུང་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མཉམ་སྡེབ་བདག་དབང་ལམ་ལུགས་སྒྱུར་བཅོས་ལས་དོན་ལ་ཞུགས་ནས། སྒར་རྫོང་སེང་གེ་ཁ་འབབ་གྲོང་རྡལ་རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་མ་རྐང་དཔལ་འབྱོར་མཉམ་ལས་ཁང་དང་རྩ་འཛུགས་སྒྲིག་གཞི་བཙུགས་ཏེ། རྒྱ་སྨུག་གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་འཕེལ་རྒྱས་ཚད་ལྡན་འགྲོ་བར་རྨང་གཞི་བཏིངས་བ་རེད།