ཞིང་འབྲོག་པའི་ལས་ཞུགས་གཞན་སྒྱུར་གྱི་སྒུལ་ནུས་གསར་པ་འཕེལ་ཆེད། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཆུས་དང་རྫོང་ཁག་གིས“ལྷ་སའི་ཇ་ཁང(བུལ་ཐུག)དང་། སྙེ་མོའི་སྤོས་བཟོ་མཁན། ཚལ་སྣེའི་འདེབས་འཛུགས་མཁས་ཅན། སྟག་རྩེ་པད་ནག་གི་ཟངས་བཟོ་བ”སོགས་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་8སྐྱེད་སྲིང་བྱས་པ་རེད།

ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་སྙན་སྒྲོན་ནང་དུ་ལས་ཞུགས་ནི་ཆེས་གཞི་རྩའི་དམངས་འཚོ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་ཡོད། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། རང་ལྗོངས་ཀྱིས“སྤུས་རྟགས་སྟོབས་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། ཁྱད་ལྡན་ལ་མཐོང་ཆེན། ཕན་འབྲས་གཏོད་པ། ཡོང་འབབ་མང་དུ་གཏོང་བ”བཅས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ངལ་ནུས་ཀྱི་སྤུས་རྟགས་སྟོབས་ཆེར་དང་ལེགས་སུ་གཏོང་བའི་དམིགས་ཚད་གཙོ་བོར་བརྩིས་ནས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འགན་ལེན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་ཞིབ་ཕྲའི་བྱ་ཐབས་བཏོན་ཏེ། ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས“རྫོང་རེར་སྤུས་རྟགས་རེ”གཏོད་པའི་བྱེད་སྒོར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་རེད། མིག་སྔའི་བར། ལྗོངས་ཡོངས་སུ་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་74བཏོད་པ་དང་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་གྱི་གཞི་ཁྱོན་མི་གྲངས་ཁྲི་27ལྷག་ཙམ་ཟིན་ནས་ལོ་རེར་འབབ་འཕར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་32ལྷག་ཙམ་བྱུང་བ་རེད།

ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས“ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཇ་ཁང(བུལ་ཐུག)”གི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་གཏོད་རིང་ལས་རིགས་མཐུན་ཚོགས་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས《བུལ་ཐུག་ལས་སྣོན་ལག་རྩལ་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ》དང《ཇ་མངར་མོ་ལས་སྣོན་ལག་རྩལ་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ》ལ་ནན་པོར་གཞིགས་ནས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཚད་ལྡན་ཅན་གྱི་གཉེར་སྐྱོང་ཐུབ་པར་བྱས་ཏེ། ཇ་མངར་མོ་དང་བུལ་ཐུག་ཐོན་ལས་ལ་དམིགས་ནས“ལས་ཞོར་གསོ་སྦྱོང”དང“ཕྱོགས་ངེས་མངགས་ཐོའི”གསོ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ་ཞིང་འབྲོག་པའི་ལས་ཞུགས་རྟེན་གཞི་རིམ་བཞིན་བཙུགས་པས། གྲོང་ཁྱེར་ཡོངས་ཀྱི་གཞི་ཁྱོན་ཆེ་བའི་ཇ་ཁང་གི་ལས་ཞུགས་མི་སྣ་14000ལྷག་ཙམ་ཟིན་པར་ཟླ་རེར་ཆ་སྙོམས་གླ་ཆ་སྒོར་4500ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་རེད།

ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་མེ་ཏོག་རྫོང་གིས“མེ་ཏོག་རྫོང་གི་ཇ་ལོ་འཐུ་མཁན”གྱི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་བརྒྱུད“སྲིད་གཞུང+ཁེ་ལས+ཞིང་དུད+དངོས་ཚན་ཚོང་ཁང(དྲ་ཐོག་ཚོང་ཁང)”བཅས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་ལ་བརྟེན་ནས་ཤང་གྲོང་6གི་སྲིད་འཛིན་གྲོང་ཚོ་39ཡི་དུད་ཚང་2011གི་མི་གྲངས་8244ལས་ཞུགས་གཞན་སྒྱུར་ཐུབ་པར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་པ་རེད། 2022ལོ་ཚུན། རྫོང་ཡོངས་ཀྱིས་ཇ་ལོ་རྒྱ་མ་ཁྲི་28.52བཏུས་པར་མང་ཚོགས་ལ་འབབ་འཕར་སྒོར་ཁྲི་627.55བྱུང་ཡོད། “མེ་ཏོག་གི་ཇ་ལོ་འཐུ་མཁན”སྤུས་རྟགས་ས་གནས་དེ་གའི་མང་ཚོགས་ལས་ཞུགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་ཇ་ལོའི་ཐོན་ལས་མང་ཚོགས་འབབ་འཕར་ཕྱུག་འགྱུར་ཡོང་བའི“གསེར་གྱི་ལོ་མར”གྱུར་བ་རེད།

གསར་འགོད་པར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། རང་ལྗོངས་ཀྱི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་74ཡི་ཁྲོད་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་4མི་སྤྱི་པུས《ཁེ་ལས་བརྒྱའི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་མིང་གཞུང》ནང་བཅུག་པ་དང་། ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་20རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་དཀར་ཆག་ནང་བཅུག་ཡོད་པའི་ནང་ཞིང་ནགས་ཕྱུགས་ཉ་བཞིའི་ལས་རིགས་དང་། འགྲིམ་འགྲུལ་སྐྱེལ་འདྲེན་བཀར་འཇུག་དང་སྦྲག་སྲིད་ལས་རིགས། རིག་གནས་ལུས་རྩལ་དང་རོལ་རྩེད་ལས་རིགས་སོགས་ལས་རིགས་མང་པོ་ཚུད་ཡོད་པ་རེད།

2022ལོར་རང་ལྗོངས་ཀྱི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་གཏོད་པའི་ལས་དོན་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཆེད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་སྤྱི་སྡེ་ཚན་གྱིས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཐིང་དང་ཅུས་20དང་མཉམ་དུ《རང་ལྗོངས་ཀྱི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་གཏོད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ལས་ཀའི་ཇུས་གཞི》བཀྲམ་ནས་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་གཏོད་པ་དང་། འབྲེལ་ཡོད་རྩལ་ནུས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ད་ཡོད་ཀྱི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་འབྲེལ་དང་ཞིང་ལས་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་དེ་བས་མང་བ་ལས་ཞུགས་ཐུབ་པར་བྱས།

རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་སྤྱི་ཐིང་གི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་བས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་དོན། གོམ་སྟབས་རྗེས་མར་རང་ལྗོངས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ས་ཁམས་ཁོར་ཡུག་དང་ཁྲོམ་རའི་དགོས་མཁོ་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ། ས་གནས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་སྤུས་རྟགས་རྩེ་གྲ་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མདུན་ལམ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་ཁག་གཅིག་གཙོ་གནད་ཐོག་གཏོད་པ་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤུས་རྟགས་སྐྱེད་སྲིང་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ། ལས་སྟེགས་སྣ་ཚོགས་གང་ལེགས་སྤྱད་དེ་ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པ། ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཡག་པོ་གླེང་བ་བཅས་བྱེད་པ་འབྲེལ། “སྲིད་གཞུང+ངལ་ནུས་སྤུས་རྟགས+ཞིང་དུད+དངོས་ཚན་ཚོང་ཁང(དྲ་ཐོག་ཚོང་ཁང)”བཅས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་བརྒྱུད་སྤུས་རྟགས་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་བས་ཆེ་བ་འདོན་རྒྱུ་རེད།