དུས་ཐུང་ལོ་བཞིའི་ནང་གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་མེད་པ་ནས་ཡོད་པའི་བར་དང་ཡོད་པ་ནས་ལེགས་པའི་བར་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཡོད། གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་ཀྱི་རྩིས་ཁྲའི་མ་དངུལ་སྒོར་100ནས་སྒོར་ཁྲི་150བར་རིམ་བཞིན་འཕར་ཡོད།

2018ལོར་གྲོང་ཚོའི་ཡོང་འབབ་བསྡོམས་འབོར་སྒོར་ཁྲི་477.46ཟིན་ནས་མི་རེར་ཆ་སྙོམས་ཡོང་འབབ་སྒོར་10826.85ཟིན་ཡོད། 2022ལོར་སླེབས་སྐབས་གྲོང་ཚོའི་ཡོང་འབབ་བསྡོམས་འབོར་སྒོར་ཁྲི་872.94ཟིན་ནས་མི་རེར་ཆ་སྙོམས་ཡོང་འབབ་བསྡོམས་སྒོར་19484.77ཟིན་ཡོད།

འདི་ནི་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་རི་ནང་ཤང་མཁར་གྲོང་ཚོས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་བཏང་བའི་གཡུར་དུ་ཟ་བའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་རེད།

2019ལོ་ནས་བཟུང་། རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་གིས་མཁར་གྲོང་ཚོའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་ཚན་ཁག་ལེགས་འདེམས་ཧྲག་སྒྲིག་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། གྲོང་ཚོའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་སྐབས་གསར་པའི་ཚན་ཁག་གིས་གྲོང་མི་ཡོངས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་རང་ངོས་ཀྱི་དོན་དངོས་ལ་གཞི་ཚུགས་པ་དང་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་བཏང་བས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་གོམ་སྟབས་བརྟན་པོ་སྤོས་ཡོད།

མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་བུ་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་པ།

མཁར་གྲོང་ཚོའི་ཆ་སྙོམས་ས་བབ་མཐོ་ཚད་སྨི་4200ཟིན་པ་དང་། གྲོང་ཚོ་ནས་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་གྲོང་བར་ལམ་ཐག་སྤྱི་ལེ་13ཙམ་ཡོད། གྲོང་ཚོ་ཡོངས་སུ་ཁྱོན་དུད་ཚང་83དང་མི་གྲངས་450ཡོད། དེ་ནི་དཔེ་མཚོན་གྱི་ས་མ་འབྲོག་གི་གྲོང་ཚོ་ཞིག་རེད།

2019ལོའི་ལོ་འགོར། རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་གིས་མཁར་གྲོང་ཚོའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་ཚན་ཁག་ལེགས་འདེམས་ཧྲག་སྒྲིག་བྱས་ཤིང་། ལོ་ན་གཞོན་ཞིང་བློ་སྟོབས་ཆེ་ལ་སྤྱང་གྲུང་དོད་པའི་དགྲ་འདུལ་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅིར་བདམས།

ཕྱུག་འགྱུར་སྣེ་ཁྲིད་པ་ཡིན་པའི་དགྲ་འདུལ་གྱིས་ཡིད་ཆེས་ཀྱིས་ཁེངས་བཞིན་དུ་ཧྲུའུ་ཅིའི་འགན་འཁུར་ནའང་གང་ལྟར་ཁོང་ལ་དཀའ་ངལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད།

“གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་རྗེས་ལུས་ཡིན་པ་དང་། རྩིས་ཁྲར་སྒོར་100ལས་ལྷག་མེད། དེ་ཡང་ཁྱིམ་འཛིན་མ་གཡོས་སྦྱོར་མཁས་ན་ཡང་། འབྲུ་མེད་ན་ཟ་མ་བཟོ་ཐབས་བྲལ་ཞེས་པ་ལྟར་དགྲ་འདུལ་ག་བྱེད་འདི་བྱེད་མེད་པའི་གནས་སུ་གྱར།

དགྲ་འདུལ་གྱིས་མནོ་བསམ་ཡང་ཡང་བཏང་མཐར“ས་མཐོའི་རྫ་ཆས་ཀྱི་ཕ་ཡུལ”ཞེས་སུ་གྲགས་པའི་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་མཁར་སྨད་ཤང་མངའ་འོག་གི་སྣང་དཀར་གྲོང་ཚོ་ཧྲིལ་པོ་མཁར་གྲོང་ཚོར་གནས་སྤོས་བྱས་པ་མ་ཟད། མཁར་གྱི་བོད་ལུགས་ཀྱི་རྫ་བཟོའི་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་བཙུགས་པ་དང་མཉམ་ལས་ཁང་གཉེར་སྐྱོང་ཡག་པོ་བྱས་ན་ཡོང་འབབ་ཡག་པོ་རག་སྲིད་སྙམ།

གྲོང་ཚོ“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་ཚན་ཁག་དང་གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ་བརྒྱུད། དགྲ་འདུལ་གྱིས་གྲོང་ཚོ་ཡོངས་ཀྱི་ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་སྐུལ་སློང་བྱས་ཏེ་ངལ་ནུས་མ་རྐང་དུ་བྱས་ནས་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་ཞུགས་སུ་བཅུག་སྟེ། མཉམ་ལས་ཁང་གི་ཐོན་སྐྱེད་གཞི་ཁྱོན་ཆེ་རུ་གཏོང་རོགས་བྱས་པ་དང་རྫ་མཁན་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་རྫའི་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་བ་རེད།

ལོ་དེར་མཁར་གྲོང་ཚོའི་བོད་ལུགས་ཀྱི་རྫ་བཟོ་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་60ལྷག་ཙམ་བྱུང་ཡོད།

ཐོག་མར་ཡོང་འབབ་རག་རྗེས་དགྲ་འདུལ་གྱིས་གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་ཀྱི་བགོ་འགྲེམས་བརྒྱབ་པའི་དངུལ་གྱི་སྟེང་དུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཡར་བའི་དངུལ་བུན་སྒོར་ཁྲི་30བསྣན་ནས་བརྔ་བསྡུ་འཕྲུལ་ཆས་ཉོས་ཏེ། རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་རི་ནང་ཤང་མཁར་གྲོང་ཚོའི་ཞིང་འཕྲུལ་ཞབས་ཞུ་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་བཙུགས་ནས། ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་ཐབས་ལམ་སྔར་བས་རྒྱ་ཆེར་བཏང་ཡོད།

ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་བཙུགས་པ་བརྒྱུད། དགྲ་འདུལ་ལ་ཡོང་འབབ་མི་དམན་པ་རག་པ་དང་། སྔ་རྗེས་སུ་སྐྱེ་ཁམས་འདེབས་འཛུགས་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་དང་། སྐྱེ་ཁམས་གསོ་ཚགས་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་། ངལ་ནུས་ཕྱིར་གཏོང་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་། ཨར་སྐྲུན་ལས་གྲྭ་འགན་འཁྲི་ཚད་ཡོད་ཀུང་སི་བཅས་བཙུགས།

དེ་ནས་བཟུང་མཁར་གྲོང་ཚོའི་ཐོན་ལས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྤྱིར་ན་ཆགས་ནས་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་ལམ་བུ་གསར་པ་བཏོད་ཡོད།

ཆུང་བ་ནས་ཆེ་བའི་བར་འབབ་འཕར་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་གསང་བ་བརྟོལ་བ།

2022ལོར་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱི་སྤྱི་འདོམས་བཀོད་སྒྲིག་འོག མཁར་གྲོང་ཚོའི་ཞིང་འཕྲུལ་ཞབས་ཞུ་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་རྫོང་ཡོངས་ཀྱི་ནས་བརྔ་བསྡུའི་ནང་ཞུགས། འབྲུ་རྡོག་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ་འབྲུ་མཛོད་དུ་འཇུག་གང་ཐུབ་བྱས་པར་བརྟེན་མཁར་གྲོང་ཚོའི་ཞིང་འཕྲུལ་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་ཐག་རིང་ལུང་ཁུག་གི་མང་ཚོགས་ཚོའི་བསྔགས་བརྗོད་བཟང་པོ་ཐོབ།

མིག་སྔར་འདི་ལོའི་ནས་ད་དུང་བཏབ་མེད་ནའང་། ཤང་གྲོང་5ཡིས་རང་འགུལ་ངང་མཁར་གྲོང་ཚོའི་ཞིང་འཕྲུལ་ཞབས་ཞུ་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་འབྲེལ་བ་བྱས་ཏེ་སྔ་ས་ནས་ནས་བརྔ་བསྡུ་བྱ་རྒྱུ་མངགས་ཡོད།

མཉམ་ལས་ཁང་བཙུགས་པ་ནས་ད་བར་མཁར་གྲོང་ཚོའི་ཞིང་འཕྲུལ་ཞབས་ཞུ་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་བརྔ་བསྡུ་འཕྲུལ་འཁོར་ཆེ་གྲས་6དང་། འདྲུད་འཐེན་འཕྲུལ་འཁོར་5 བརྔ་བསྡུ་དང་སོན་འདེབས་འཕྲུལ་འཁོར་སྣ་ཚོགས་12 ལག་རྩལ་མི་སྣ་6བཅས་ཡོད་པ་རེད། 2022ལོར་མཉམ་ལས་ཁང་དེའི་ཡོང་འབབ་བསྡོམས་སྒོར་ཁྲི་35.7ལྷག་ཙམ་ཟིན་ནས་མི་6ལས་ཞུགས་ཐུབ་པ་དང་གྲོང་ཚོ་ཡོངས་ལ་བགོ་འགྲེམས་སྒོར་ཁྲི་17.17བརྒྱབ་པ་རེད།

མཁར་གྲོང་ཚོའི་སྔོ་ཚལ་དྲོད་ཁང་ཆེན་པོའི་ནང་སོ་ལོ་སྔོན་པོ་དང་། ཀྲོ་མ་ཀྲུ། པད་ཚལ་སོགས་གང་དགོས་ཅི་དགོས་ཡོད་པ་དང་། པ་སྣམ་རྫོང་དཔའ་རྩལ་ཤང་བན་ཚང་གྲོང་ཚོ་ནས་ཡོང་བའི་ལག་རྩལ་པ་བུ་ཆུང་བདག་གིས་སྔོ་ཚལ་འདེབས་འཛུགས་ཀྱི་ལག་རྩལ་སློབ་ཁྲིད་ཀྱང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། སྐྱེ་ཁམས་འདེབས་འཛུགས་མཉམ་ལས་ཁང་ཡག་པོ་གཉེར་ཆེད་མཁར་གྲོང་ཚོས་ཆེད་མངགས་བུ་ཆུང་བདག་གདན་དྲངས་པ་དང་ཉིན་གླ་སྒོར་150སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད། མིག་སྔར་བུ་ཆུང་བདག་གིས་མཁར་གྲོང་ཚོར་ལག་རྩལ་པ་20ལྷག་ཙམ་གསོ་སྐྱོང་བྱས་པ་དང་། ལག་རྩལ་པ་དེ་དག་གིས་རྒྱུན་མཐོང་གི་སྔོ་ཚལ་དང་ཤིང་ཏོག་རིགས་20ལྷག་ཙམ་གྱི་འདེབས་འཛུགས་ལག་རྩལ་སྤྱིར་ན་ཁོང་དུ་ཆུད་ཡོད།

2022ལོར་མཁར་གྲོང་ཚོ་རྟ་རྔ་སྐྱེ་ཁམས་འདེབས་འཛུགས་ཞིང་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་གི་སྤྱིའི་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་49.22ཟིན་ནས་བགོ་འགྲེམས་སྒོར་ཁྲི་6.76ཙམ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་རེད།

ཕྱོགས་སྒྱུར་རིམ་སྤོར་བྱས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཡག་པོ་བཀོད་པ།

ལོ་གཉིས་པོ་འདིའི་རིང་ལོ་80ལ་སླེབས་པའི་ཏང་ཡོན་རྒན་གྲས་དབང་ཆེན་བསམ་གྲུབ་ཀྱིས་གྲོང་ཚོར་འགྱུར་ལྡོག་མང་པོ་ཕྱིན་པ་ཚོར་བ་སྟེ། ཁོར་ཡུག་ལེགས་སུ་སོང་ནས་ལམ་ཁར་གད་སྙིགས་ཡོད་ན་ཏང་ཡོན་ལས་བྱེད་པས་རང་འགུལ་ངང་གཙང་མ་ཕྱགས་པ་མ་ཟད། གྲོང་མིས་ཀྱང་མ་སྐུལ་དང་བླངས་ཀྱིས་ཕྱགས་ཀྱི་ཡོད། གྲོང་ཚོར་འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་ཉུང་དུ་སོང་བ་དང་ཁྱིམ་མཚེས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡག་ཏུ་ཕྱིན། བཙས་མ་རྔ་སྐབས་དུད་ཚང་ཚང་མ་ནས་མི་མངགས་དགོས་མེད་པར་གྲོང་ཚོས་གཅིག་གྱུར་བརྔ་ཡི་ཡོད་པས། ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་མི་འདང་བའི་ཁྱིམ་ཚང་ཡང་བཙས་མ་བརྔ་བར་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་དགོས་མེད་པ་རེད།

འགྱུར་ལྡོག་འདི་ལྟ་བུ་ནི་གྲོང་ཚོའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་ཚན་ཁག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། ཁོང་ཚོས་དཀའ་ངལ་ཁྱད་བསད་བྱས་མེད་ན་ད་ལྟའི་འཚོ་བ་ཡག་པོ་འདི་འདྲ་ཡོང་མི་སྲིད་པས། ཁོང་ཚོའི་སྣེ་ཁྲིད་འོག་མཁར་གྲོང་ཚོ་སྔར་བས་ཡག་ཏུ་འགྲོ་བའི་རེ་སྒུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བགྲེས་སོང་དབང་ཆེན་བསམ་གྲུབ་ཀྱིས་བཤད།

ད་ཆ་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ལས་འགན་གསར་པའི་མདུན་དུ་དགྲ་འདུལ་ལ་བསམ་བཀོད་གསར་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་སྟེ།

ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ད་ཡོད་ཀྱི་མཉམ་ལས་ཁང་རྒྱ་སྟོབས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞིང་། ལག་རྩལ་མི་སྣ་རྒྱ་ནག་གི་ཅིན་ཏེ་ཀྲེན་གྲོང་རྡལ་དུ་ལག་རྩལ་གསར་ཤོས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པར་མངགས་ནས་རྫ་བཟོའི་སྲོལ་རྒྱུན་བཟོ་རྩལ་སྒྱུར་བཀོད་རིམ་སྤོར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། འཇོན་ཐང་ཡོད་པའི་སློབ་ཆེན་སློབ་མ་དང་མཐོ་འབྲིང་སློབ་མ་ཁག་གཅིག་མཉམ་ལས་ཁང་དུ་བསྡུས་ནས་མཉམ་ལས་ཁང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་འགན་ལེན་དང་། གྲོང་ཚོའི་སྔོ་ཚལ་དྲོད་ཁང་ཆེན་པོ་མུ་མཐུད་རྒྱས་སྐྲུན་བྱས་ནས་རྒྱལ་རྩེ་བ་དེ་བས་མང་བར་ས་གནས་དེ་གའི་སྔོ་ཚལ་བཟའ་རྒྱུ་ཡོང་བ། ལས་གྲྭའི་རྣམ་གྲངས་འཛུགས་སྐྲུན་བརྩོན་ལེན་ཧུར་ཐག་བྱས་ནས་ཡུལ་མི་སྤུན་མཆེད་དེ་བས་མང་བ་ཐག་ཉེ་ས་དང་སྟབས་བདེ་སར་ལས་ཞུགས་ཐུབ་པ། ཞབས་འདེགས་ཡག་པོ་ཞུས་ནས་བསྔགས་བརྗོད་ཐོབ་པར་བྱས་ཏེ། ཞིང་འཕྲུལ་སྒྲིག་ཆས་དེ་བས་མང་བ་ཉོ་བ་དང་ལག་རྩལ་པ་དེ་བས་མང་བ་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ནས་ཞིང་འཕྲུལ་མཉམ་ལས་ཁང་རྒྱ་སྟོབས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་རེད།

ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ་དང་། མཁར་གྲོང་ཚོར་ལོ་རྒྱུས་དང་རིག་གནས་ཀྱི་ནང་དོན་ཟབ་མོ་ལྡན་ཡོད་པས། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་དེ་དག་ལེགས་སྒྲིག་ཡག་པོ་བྱས་ནས་མཁར་གྲོང་ཚོའི་གཏམ་རྒྱུད་ཡག་པོ་བརྗོད་པ་དང་། གྲོང་ཚོའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་དང་མི་བཟང་ལས་བཟང་སོགས་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་གྲོང་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས་ཁང་བཙུགས་ཏེ་གྲོང་མི་ཚོར་དེའི་ཁྲོད་ནས་སློབ་གསོ་ཐེབས་པ་དང་བློ་སྒོ་འབྱེད་ཐུབ་པ་བྱེད་པ། ཡུལ་སྐོར་གྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་རིམ་གྱིས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ་མཐར་མཁར་གྲོང་ཚོ་དེ་ཉིད་རྒྱལ་རྩེའི་གཟའ་མཇུག་གི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་གསེང་ཁུལ་ཞིག་ཏུ་བསྐྲུན་ནས་ཡུལ་མི་ཚོར་ཡུལ་སྐོར་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་འབབ་གསོག་ཐུབ་པ་བྱེད་པ་བཅས་རེད།