སྤྱི་ཟླ་8པའི་ཚེས་20ཉིན།  ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོ་ཚུལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པའི་ཚོགས་འདུ་དང་སྦྱོང་བརྡར་འཛིན་གྲྭ་ལྷ་སར་སློབ་འགོ་ཚུགས་པ་དེའི་ཐོག་ནས་དུས་ཡུན་ཟླ་བ་བཞིའི་རིང་གི་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོ་ཚུལ་བརྟག་དཔྱད་ལས་དོན་དངོས་སུ་སྤེལ་འགོ་ཚུགས་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད།  ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན།  ད་རེས་ཀྱི་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོ་ཚུལ་བརྟག་དཔྱད་ལས་ཀའི་ཐད་ཁ་གཏད་བོད་སྐྱོར་ལས་ཀའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཞིང་ཆེན(གྲོང་ཁྱེར)17གྱི་རིགས་གཅིག་མཁས་པ་དང་ལག་རྩལ་པ་276 ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རྫོང(ཆུས)70 གྲོང་ཚོ་364 མི་72800ཙམ་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པར་བཏང་པ་རེད།  འཐུམ་འབུའི་ནད་ནི་མི་དང་ཕྱུགས་རིགས་གཉིས་ཀར་འགོ་བའི་གཞན་རྟེན་སྲིན་འབུའི་ནད་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེས་མཆིན་པ་དང་གློ་བ།  ཀླད་པ།  རུས་ཚིགས་སོགས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བཟོས་ཏེ་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་བཟོ་གི་ཡོད་པ་རེད།  བོད་ལྗོངས་འདི་ཉིད་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འབྲོག་ཁུལ་ཆེ་མོ་ལྔའི་གྲས་ཤིག་རེད་ལ་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོ་ཚབས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ས་ཁུལ་གྲས་ཤིག་ཀྱང་རེད།

ཤེས་རྟོགས་བྱས་པར་གཞིགས་ན།  སྤྱི་ལོ་2007ལོར་རང་ལྗོངས་ཀྱི་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོག་བཅོས་ལས་དོན་དངོས་སུ་སྤེལ་འགོ་ཚུགས་པ་དང་ཀྲུང་དབྱང་གི་སྤོ་འགྱུར་གཏོང་སྤྲོད་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཤུགས་ཆེའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག  འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོག་བཅོས་ལས་ཀའི་ཐད་ཐོག་མའི་རྫོང་གཉིས་ནས་དེང་སྐབས་རྫོང(ཆུས)11བར་རྒྱ་སྐྱེད་ཐུབ་ཡོད་ཅིང་ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་གཉིས་པའི་རིང་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོག་བཅོས་རྣམ་གྲངས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་བརྒྱུད་འཐུམ་འབུའི་ནད་ཕོག་པའི་དབུལ་ཕོངས་མང་ཚོགས་700ལྷག་ཙམ་ལ་བཤགས་བཅོས་བྱས་པ་རེད།  སྤྱི་ལོ་2020ལོར་སླེབས་སྐབས་རང་ལྗོངས་ཀྱི་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོ་ཁུལ་རྫོང(ཆུས)ཚང་མ་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོག་བཅོས་རྣམ་གྲངས་ནང་ཚུད་ཐུབ་པ་བྱས་ཏེ་ཤང་གྲོང་རྡལ་གྱིས་སྡེ་ཚན་རེ་བྱས་ནས།  ཁྱི་ལ་ནད་དེ་འགོ་ཚད་བརྒྱ་ཆ་5བར་དམའ་རུ་གཏོང་ཐུབ་པ་དང་སྒོ་ཕྱུགས་ལ་ནད་དེ་འགོ་ཚད་བརྒྱ་ཆ་10མན་གཅོག་ཐུབ་པ།  ལོ་6ནས་12བར་གྱི་བྱིས་པའི་དྭངས་ཁྲག་ཕོའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཚད་བརྒྱ་ཆ་5མན་གཅོག་ཐུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ།  ལྗོངས་ཡོངས་སུ་འཐུམ་འབུའི་ནད་འགོ་ཚུལ་སྤྱིར་ན་ཚོད་འཛིན་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་རེད།