ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་ལྷ་ས་ནས་ཟླ་7ཚེས་29ཉིན་གློག་འཕྲིན་འབྱོར་གསལ། ཚེས་29ཉིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་ལྷ་སར་འཚོགས་པའི་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ཐོན་ལས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ས་མཐོའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ལ་གཞི་བཙུགས་ནས་ལོ་3ནས་5བར་གྱི་དུས་ཚོད་སྤྱད་དེ་ལོ་རེར་ཐོན་ཚད་ཏུན་ཁྲི་500དང་ཐོན་རྫས་རིན་ཐང་བསྡོམས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་400ཡན་ཟིན་པའི་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ཐོན་ལས་གཅིག་བཏོད་ནས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུ་མཁོ་འདོན་ས་ཁུལ་གལ་ཆེན་ཞིག་སྐྲུན་ཐུབ་པ་བྱས་ཏེ“ལྕེ་རྩེའི་ཐོག”གི་དཔལ་འབྱོར་འཕར་སྣེ་ཞིག་གཏོད་རྒྱུའི་བརྩོན་ལེན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཏོན་པ་རེད།

བོད་ལ“ཨེ་ཤེ་ཡའི་ཆུ་གསོག་མཐོ་ལྕོག”ཅེས་འབོད་པ་དང་ཆ་སྙོམས་བྱས་ན་ལོ་རེར་ཚྭ་མེད་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་བསྡོམས་སྨི་རྒྱ་དཔངས་གྲུ་བཞི་མ་དུང་ཕྱུར་4394ཟིན་པ་དེ་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་ཚྭ་མེད་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་འབེལ་ཤོས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཤིག་ཡིན་ཁར། བོད་ཀྱི་འཐུང་ཆུའི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་སྤུས་ཀ་མཐོ་བ་དང་དྭངས་ཤིང་གཙང་ལ་སྦགས་བཙོག་མེད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་ལེགས་ཆ་ལྡན་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཀུན་གྱིས་ཁས་ལེན་པའི་ཚྭ་མེད་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ཡག་ཤོས་ཡིན་པ་དེར་མི་མངོན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་དང་མདུན་ལམ་ཡངས་པོ་ཡོད།

བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཆུ་བེད་ཐིང་གི་ཐིང་ཀྲང་གཞོན་པ་ཀུང་ཐུང་ལེང་གིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། མིག་སྔར་བོད་ཀྱིས་ཁག་དང་པོའི་ཆུ་ཁུངས་ཁུལ་27ལ་བརྟག་དཔྱད་དཔྱད་དཔོག་དང་། ཆུ་སྤུས་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན། དབྱེ་ཞིབ་གདེང་འཇོག་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན་ལེགས་སྒྲུབ་བྱས་པ་དང་རྩད་གཅོད་རགས་ཙམ་བྱས་པའི་ས་ངོས་འཐུང་ཆུའི་བསྡོམས་འབོར་སྨི་རྒྱ་དཔངས་གྲུ་བཞི་མ་དུང་ཕྱུར་1.9ཟིན་པ་དེའི་ནང་གསར་སྤེལ་གྱི་ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་ཆུ་གསོག་ཚད་སྨི་རྒྱ་དཔངས་གྲུ་བཞི་མ་ཁྲི་4200ཙམ་ཡོད་པས（ས་འོག་ཆུ་དང་གཏེར་ཆུ་ཚུད་མེད）རང་བྱུང་འཐུང་ཆུ་གཞི་ཁྱོན་ཆེན་པོས་གསར་སྤེལ་བྱེད་པའི་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དང་རྨང་གཞི་ལྡན་ཡོད།

ད་ཕན་ལོ་ཤས་རིང་། བོད་ཀྱི་འགྲིམ་འགྲུལ་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་དེ་བཞིན་ནང་སའི་ཁྲོམ་རའི་དགོས་མཁོ་མགྱོགས་མྱུར་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ཁྲོམ་ར་རིམ་བཞིན་སྟོབས་ཆེར་ཕྱིན་ཡོད། མིག་སྔར་བོད་ཡོངས་སུ་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་འཐུས་ལག་ཁྱེར་ཐོབ་པའི་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ཁེ་ལས་28ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ས་30ལྷག་ཙམ་བསྐྲུན་ཡོད། 2014ལོར་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུ་ཐོན་ཚད་ཏུན་ཁྲི་15.3ཟིན་པ་དེ་འཕར་ཚད་60％ཟིན་པ་དང་ཐོན་རྫས་རིན་ཐང་སྒོར་དུང་ཕྱུར་5.3ཟིན་ཞིང་། ད་ལོའི་ལོ་སྟོད་དུ་ཐོན་ཚད་ཏུན་ཁྲི་10.7ཟིན་ནས་17％འཕར་ཡོད་པ་རེད།

ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། བོད་ཀྱིས་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་མཐུན་སྦྱོར་འགོ་ཁྲིད་ཚོགས་ཆུང་བཙུགས་པ་དང་འབྲེལ། 《རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་བསམ་འཆར》བཏོན་པ་རེད། ད་རེས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཆུའི་ཐོན་ལས་ཁེ་ལས་10ཡིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག“བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ལས་རིགས་མཐུན་ཚོགས”བཙུགས་ནས་ལས་རིགས་མགྱོགས་མྱུར་དང་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་ཐུན་མོང་ཐོག་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་རེད།

བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཚོགས་འདུའི་ཐོག བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ཐོན་ལས་གསར་སྤེལ་གྱིས་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་དང་། སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་། བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་བཅས“མ་མཐའི་མཚམས་ཐིག་གསུམ”ངེས་པར་དུ་བརྟན་སྲུང་བྱེད་དགོས། ཆུ་ཁུངས་ཁུལ་གྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་ཆུ་ཁུངས་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་དབྱེ་མཚམས་གཅོད་པ་དང་དུས་མཚུངས་སྔོག་འདོན་གྱི་གོ་རིམ་ནན་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྒྲིག་འགལ་ངང་གསར་སྤེལ་བྱེད་པའི་བྱེད་སྤྱོད་ལ་དངུལ་ཆད་གཅོད་རྒྱུ་དང་རྡུང་རྡེག་གཏོང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། གསར་སྤེལ་བྱས་པའི་ཆུ་ཁུངས་ཁུལ་གྱི་སྣོད་བཅུད་འགྱུར་ལྡོག་ལ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་བཅས་བྱེད་དགོས་ཞེས་ནན་བཤད་གནང་བ་རེད།