ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་བྲག་ཡིབ་ཆུས་ཇོ་མོ་ཁྲོམ་གཞུང་གིས་ཚུགས་གནས་མཐོ་བ་དང་། ཚད་གཞི་མཐོ་བ། སྤུས་ཚད་མཐོ་བ་བཅས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས། གཞི་རིམ་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ་དང་། ཞབས་འདེགས་ཀྱི་ནང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སུ་གཏོང་བ། དོ་དམ་སྒྲིག་སྲོལ་རིམ་བཞིན་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ཅིང་། ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གིས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་ལ་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པར་འཚོལ་ཞིབ་ཧུར་ཐག་བྱས་པས། གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐོབ་ཡོད།

འདི་ནི་བྲག་ཡིབ་ཆུས་ཇོ་མོ་ཁྲོམ་གཞུང་གི་དང་བླངས་ཞབས་འདེགས་རུ་ཁག་གིས་སྡེ་ཁུལ་གྱི་གད་སྙིགས་བསྒྲུགས་ཏེ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་པ།

འདི་ནི་བྲག་ཡིབ་ཆུས་ཇོ་མོ་ཁྲོམ་གཞུང་གི་དང་བླངས་ཞབས་འདེགས་རུ་ཁག་གིས་མང་ཚོགས་ལ་དྲ་རྒྱའི་ཁ་བསླུས་འགོག་ཟོན་དང་མེ་ཟོན་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་སོགས་འཁོད་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ལག་དེབ་སྤྲོད་བཞིན་པ།

A རིམ་བཞིའི་ཧྲུའུ་ཅིས་འཁུར་མཉམ་ལེན་དང་དོན་སྤྱི་སྒྲུབ་ལ་སྐུལ་འདེད་ནུས་ལྡན་བཏང་བ།

བྲག་ཡིབ་ཆུས་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅིས“ཧྲུའུ་ཅིའི་འདུ་འགོད”གཙོ་བོར་བྱས་ནས་རང་ཉིད་ངོ་མས་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གིས་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་ལས་དོན་ལ་སྣེ་འཁྲིད་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོགས་ཆུང་གི་ཙུའུ་ཀྲང་གི་འགན་འཁུར་ཞིང་། 《ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གིས་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་གི་ལས་དོན་ལ་སྣེ་འཁྲིད་པའི་ཇུས་གཞིའི》མ་ཟིན་འབྲི་རུ་བཅུག་སྟེ། ལོ་གསུམ་གྱི་ལས་དོན་གྱི་ལས་འགན་ཡི་གེ་དང་། འཆར་འགོད་རི་མོ། ལས་ཀའི་མྱུར་ཚད་རེའུ་མིག་བཅས་བཟོས་པ་དང་། ཆེད་དོན་སྐུལ་སློང་བཀོད་སྒྲིག་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ཏེ་འབྲེལ་ཡོད་ལས་དོན་ལ་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ནས་བསམ་བློ་གཅིག་གྱུར་དང་གོམ་སྟབས་གཅིག་མཚུངས་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱས་པ་རེད། ཇོ་མོ་ཁྲོམ་གཞུང་ཏང་གི་ལས་དོན་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཧྲུའུ་ཅིས་འགན་འཁྲི་ཡག་པོ་འཁུར་ཞིང་། ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་དང་། ཞབས་འདེགས། བཅོས་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་ལས་འགན་གསུམ་ལ་དམ་པོར་དམིགས་པ། “ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་+དྲ་མིག”གི་ལས་དོན་གྱི་ཇུས་གཞི་ཞིབ་ཕྲ་བཟོ་བ། དྲ་མིག་བཅོས་སྐྱོང་གི་ལས་སྒྲུབ་འཆར་གཞི་ཡག་པོ་འདིང་བ། འཕྲེད་གཞུང་སྣོལ་མར་འདྲེས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་དོ་དམ་མ་ལག་འཛུགས་པ་བཅས་བྱས་པས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཕན་འབྲས་བཟང་པོ་ཐོན་ཡོད། སྡེ་ཁུལ་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གསུམ་གྱིས“ཇུས་དཔོན”གྱི་འགན་ཁུར་ནས། སྲིད་འཛིན་ཅན་མཐའ་འཁྱོངས་འདོར་བ་དང་། ཕྱོགས་ཁག་གི་སྟོབས་ཤུགས་སྤྱི་འདོམས་ལེགས་སུ་གཏོང་བ། “སྡེ་ཁུལ་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་གང་ཐུབ་དང་། ལས་དོན་སྒྲུབ་གང་ཐུབ། ལས་ཕྱོད་ཆེ་རུ་གཏོང་གང་ཐུབ”བཅས་ཀྱི་དེང་རབས་སྡེ་ཁུལ་དོ་དམ་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་སྟངས་བཏོད་ནས། གཞི་རིམ་གྱི་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་ཡོད། དྲ་མིག་གི་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་13གྱིས་འགན་འཁྲིའི་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། གསར་དར་དྲ་མིག་གི་ཏང་ཀྲི་པུའུ་ལ་འགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་བཅོས་སྐྱོང་དང་ཞབས་འདེགས་ཀྱི་མཐོ་ས་མགྱོགས་མྱུར་བཟུང་བ་དང་། བཅོས་སྐྱོང་ཆུང་ངུ་དང་ཞབས་འདེགས་ཆུང་ངུའི་ཐད་ནས“གཙོ་ཤུགས་དམག”གི་དར་ཆ་བླངས་ཏེ་ཏང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལེགས་ཆ་བཅོས་སྐྱོང་གི་ནུས་ཕྱོད་དུ་ཏན་ཏིག་གྱུར་པར་བྱས་ཡོད།

B གཞི་རིམ་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་ནང་སྐྱེས་སྒུལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་ནུས་ལྡན་བཏང་བ།

བྲག་ཡིབ་ཆུས་ཇོ་མོ་ཁྲོམ་གཞུང་དོན་གཅོད་ཁྲུའུ་ཡིས་ཆེད་ལས་ཅན་གྱི་བཅོས་སྐྱོང་མཁས་པའི་དཔུང་ཁག་བཙུགས་ནས། ཞབས་འདེགས་ཚད་ལྡན་དང་། བྱང་ཚད་མཐོ་བ། ལས་གནས་ལས་རིགས། དཔྱད་ཞིབ་སྣ་མང་བཅས་ཀྱི་སྡེ་ཁུལ་གྱི་ལས་དོན་པ་30བསྡུས་ཏེ། གསོ་སྦྱོང་དང་ལག་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོ་ཚོ་གྲོང་ཁྱེར་བཅོས་སྐྱོང་གི་གཙོ་ཤུཌ་དམག་ལ་གྱུར་པར་བྱས་པས། ཤེས་ལྡན་པའི་དཔུང་ཁག་གི་གྲུབ་ཆ་ཕྱོཌ་ཡོངས་ནས་ལེགས་སུ་ཕྱིན་ཡོད། བྲག་ཡིབ་ཆུས་ཇོ་མོ་ཁྲོམ་གཞུང་གིས་ལས་ཐོག་ཏང་ཡོན་སྡེ་ཁུལ་དུ་སྐྱོད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཨུད་ཀྱི་གནད་དོན་སྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་གོ་སྐབས་གལ་ཆེན་ལ་དམ་འཛིན། སྡེ་ཁུལ་དུ“ཞབས་འདེགས་གཉིས་དང་འབྱོར་ཐོ་གཉིས་འགོད་པའི་ལས་དོན་ས་ཚིགས”གཏོད་པ། ཕྱོགས་གཉིས་སུ“གསར་བརྗེའི་གྲོགས་ཚོགས”འཛུགས་པ། མཉམ་སྡོད་མཉམ་སྐྲུན་གྱི་གྲོས་མཐུན་89བཞག་པ། ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་དང་ལས་ཐོག་ཏང་ཡོན་1200ལྷག་ཙམ་སྡེ་ཁུལ་དུ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བར་སྐྱོད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཡོད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ལས་བྱེད་པར་སྣ་མང་གི་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། སྡེ་ཁུལ་དུ་འབྱོར་ཐོ་འགོད་པར་ཞུགས་ཚད་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་བློ་ཡིད་ཚིམ་ཚད་ལས་བྱེད་པར་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་པའི་དམིགས་ཚད་ནན་པོར་རྩི་གི་ཡོད། རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་དང་རིམ་པ་མི་འདྲ་བར་བརྟེན་ནས་ལས་བྱེད་པར་སྣ་མང་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་ཏེ། ལས་བྱེད་པ་རེར“ལས་རྗེས་རེའུ་མིག”རེ་བཟོས་ནས། གཞི་རིམ་ལ་བཀོད་འདོམས་ཐུབ་པ་དང་། བཀོད་པ་གཏོང་ཐུབ་པ། དཔྱད་ཞིབ་གནད་འཁེལ་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་འགན་ལེན་བྱས་ཏེ། ལས་བྱེད་པ་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་ལ་ཞུགས་པ་དང་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་པའི་ནང་སྐྱེས་སྒུལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད།

C བཅོས་སྐྱོང་གི་ནུས་ཕྱོད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ།

ཞིབ་ཚགས་ཅན་གྱི་བཅོས་སྐྱོང་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། དོ་དམ་དང་ཞབས་འདེཌ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བར་མཐོངས་ཚང་མ་དང་། རིགས་མི་འདྲ་བའི་མི་ཚོགས་ཀུན་གྱི་དགོས་མཁོ་མི་འདྲ་བར་ཁྱབ་པར་བྱས་ཡོད། རང་སྐྱོང་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་། སྤྱོད་སྐྱོང་བཅས“སྐྱོང་གསུམ”མཉམ་འདྲེས་ལ་བརྟེན་ནས་བཅོས་སྐྱོང་ཞིབ་ཚགས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས“སྡེ་ཁུལ་གྱིས་དྲ་མིག་ལ་སྣེ་ཁྲིད་དང་དྲ་མིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁུལ་ཆུང་ལ་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པ”འཁོར་འབྲེལ་དུ་བྱས་ཏེ། ཁུལ་ཆུང་གི་དོ་བདག་ཨུ་ལྷན་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་རྒྱ་ཁྱབ་བཏང་ནས་གྲོང་མིའི་རང་སྐྱོང་ནུས་པ་དང་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་ཧུར་ཐག་བཏང་ཡོད།

ཁྲིམས་སྐྱོང་བྲག་ཡིབ་འཛུགས་སྐྱོང་འགན་ལེན་དུ་བྱས་ནས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་ནང་བཀོད་པ། བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད། འགྲིམ་འགྲུལ་བདེ་འཇགས་སོགས་ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་གི་བཅོས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། སྡེ་ཁུལ་གྱི་རིག་གནས་དང་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་ཁ་གསབ་ཏུ་བྱས་ཏེ། དཔེ་མཚོན་བསྔོགས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དར་སྲོལ་ལ་སྣེ་ཁྲིད་དང་སྤྱོད་བཟང་སྐྱོང་བའི་ནུས་པ་བཏོན་ཡོད། སྡེ་ཁུལ་གྱི་མཉམ་སྡེབ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་འབབ་གཞི་རྟེན་དུ་བྱས་ནས“ཁྱིམ་ཚང་ཡག་ཤོས”དང་། “སྨན་པ་བཟང་པོ”སོགས་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོར་བྱས་པའི“ཡག་ཤོས་བཅུ་དང་བཟང་པོ་ལྔའི”དཔྱད་འདེམས་གཟེངས་བསྟོད་བྱེད་སྒོ་རྒྱ་ཁྱབ་སྤེལ་ཏེ། “འགྲན་སློབ་སྙེག་བརྒལ”གྱི་རྣམ་པ་བཏོད་ནས་མཉམ་སྐྲུན་དང་། མཉམ་སྐྱོང་། མཉམ་སྤྱོད་བཅས་ཀྱི་བཅོས་སྐྱོང་གི་ཐུན་མོང་ངོས་འཛིན་ཆགས་པར་བྱས་ཡོད། ཁྲོམ་གཞུང་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞབས་འདེགས་ལྟེ་གནས་དང་། གཙང་འགྲམ་གྱི་སྡེ་ཁུལ་ཞབས་འདེགས་ལྟེ་གནས། ཉང་ཆུའི་སྡེ་ཁུལ་ཞབས་འདེགས་ལྟེ་གནས་བཅས་གཅིག་སྡུད་ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཁུལ་ཆེ་གྲས་གསུམ་གྱི་རྣམ་གྲངས་སྐྲུན་པའི་གཏན་འཁེལ་བྱས་ནས། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྐར་མ་10ཡི་ཞབས་འདེགས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་བཏང་བ་དང་། “གསར་བརྗེའི་ས་ཚིགས”6དང་དྲ་མིག་གི་ལས་དོན་ས་ཚིགས་3བཏོད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཉམས་གསོའི་གྲོན་དངུལ་ཆ་ཚང་སྤྲད་ནས་ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཡུལ“ཕྱོགས་བསྡུས་གཅིག་སྡུད་རང་བཞིན་དང་སྟབས་བསྟུན་རང་བཞིན་ཆུང་ངུའི”ཕྱོགས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ཡོད།