གནམ་དང་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཀྱི་གྲོང་ཚོ་འདིར་ཕེབས་མྱོང་ངམ།
ས་བབ་སྨི་5070ཟིན་པའི་ཕུ་མ་གཡུ་མཚོའི་འགྲམ་ངོགས་སུ“ནམ་མཁའ་དང་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཀྱི་གྲོང་ཚོ”ཞིག་ཆགས་པའི་མིང་ལ་མཐུད་གྲོང་ཚོ་ཞེས་འབོད།
སྨི་5070ཡི་མཐོ་ཚད་ནས་འདས་ཟིན་པའི་ལོ་ཟླར་ཕྱི་མིག་ཅིག་འཕངས་ཚེ། ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་སྟག་ལུང་གྲོང་རྡལ་མཐུད་གྲོང་ཚོའི་ལོ་ངོ་60ཡི་རིང་གི་འཕོ་འགྱུར་ནི་ས་མཐོའི་གྲོང་ཚོ་ཁག་གི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མཚོན་པའི་མེ་ལོང་དུ་བགྲངས་ཆོག སྔོན་ཆད་ཕྱི་རོལ་དང་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའི་གྲོང་ཚོ་དེས་ལོ་ངོ་60ཡི་རིང་ལ་ཕྱུགས་འཚོས་ནས་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་པའི་གདོད་མའི་འབྲོག་ལས་ཀྱི་གྲོང་ཚོ་ཞིག་ནས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་མཐའ་མཚམས་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་བསྐྲུན་པའི་བར་གྱི་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་འགྱུར་ལྡོག་བརྒྱུད་ཡོད།
“སྤྲིན་རུམ་གྲོང་ཚོའི”སྔོན་ཆད་ཀྱི་རྣམ་པ།
མཐུད་གྲོང་ཚོ་ནི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་བྱང་འདབས་སུ་གནས་ཤིང་། རྒྱབ་ཏུ་སྨོན་མདའ་ལ་དང་། མདུན་དུ་མཐིང་མདོག་གི་ཕུ་མ་གཡུ་མཚོ་ཡོད་པ་དང་། དེར་འཛམ་གླིང་གི་ས་བབ་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་གྲོང་ཚོ་ཞེས་པའི་མཚན་སྙན་ལྡན།
ལོ་ངོ་60ཡི་གོང་། ས་བབ་སྨི་5070ཡོད་པའི་ས་མཐོའི་གྲོང་ཚོ་དེ་ཉིད་དུས་ཀྱི་བརྗེད་ངས་རྐུན་པོས་རྒྱང་དུ་སྤྱུགས་པའི་བས་མཐའི་ཁེར་ཆགས་གླིང་ཕྲན་ཞིག་དང་འདྲ་བར། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་རིང་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་ཁོ་ན་རྒྱུན་མཐུད་བཞིན་ཡོད།
འབྲོག་ལས་རྐྱང་པའི་དཔལ་འབྱོར་ཁོ་ན་དོན་གཉེར་བྱས་སྟབས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་ཧ་ཅང་ཉུང་བ་དང་། ཕྱི་ལོགས་དང་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའི་བཀག་སྡོམ་རྣམ་པ་ནི་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་དཔལ་གནས་དེར་དར་བའི་བཀག་རྡོར་གྱུར་པ། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཁ་ཐང་བའི་དབང་གིས་ས་གནས་དེ་གའི་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཡུན་རིང་ཅུང་དམའ་བའི་ཚད་དུ་ལུས། བོད་ལ་དམངས་གཙོའི་བཅོས་སྒྱུར་བྱས་པ་དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་པ། སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་དབྱེའི་དཔྱིད་རླུང་དྲོན་མོ“སྤྲིན་རུམ་གྲོང་ཚོར”བསྟུད་མར་ལྡང་བའི་བཀའ་དྲིན་ལས། མཐུད་གྲོང་ཚོའི་གང་སར་དཔྱིད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་བཞད་དེ་སྐྱ་ནམ་རྒྱས་འགོ་ཚུགས།
རྩྭ་ཆུ་འཛོམས་སར་སྐྱས་སྤོ་བ་ནས་གསོ་རླུང་ཡོད་པའི་སྡོད་ཁང་དུ་གནས་བཅའ་བའི་བར་གྱི་འགྱུར་ལྡོག
མཐུད་གྲོང་ཚོའི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་འཕེལ་རིམ་ནི་གཙོ་བོ་བོད་ལ་དམངས་གཙོའི་བཅོས་སྒྱུར་གྱི་དཔྱིད་རླུང་དྲོན་མོ་ལྡང་བ་ནས་འགོ་ཚུགས་པ་ཞིག་རེད།
བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་དང་འདྲ་བར། “སྤྲིན་རུམ་གྲོང་ཚོས”ཀྱང་རྩྭ་ཆུ་འཛོམས་སར་སྐྱས་སྤོ་བའི་རྣམ་པ་ནས་གཏན་ཆགས་ཀྱི་སྡོད་ཁང་དུ་གཞིས་ཆགས་པའི་བར་གྱི་འཚོ་བའི་འགྱུར་ལྡོག་བརྒྱུད་ཡོད།
2017ལོར། སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་གིས་མཐའ་མཚམས་འབྱོར་འབྲིང་གྲོང་ཚོ་སྐྲུན་པའི་རྣམ་གྲངས་སྐྲུན་འགོ་ཚུགས་པ་དང་། 2019ལོར་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ལས་མཇུག་བསྒྲིལ་རྗེས། མཐུད་གྲོང་ཚོའི་མང་ཚོགས་ཚང་མ་དེང་རབས་ཅན་གྱི་བོད་ཁང་དུ་སྡོད་ཐུབ་ཡོད། སྲིད་གཞུང་གིས་སྒོར་ཁྲི་2000ལྷག་ཙམ་བཏང་སྟེ་གྲོང་ཚོར་སྒྱུར་བཀོད་བྱས་པར། གྲོང་ཚོའི་རྣམ་པ་གསར་རྐྱང་དུ་གྱུར་པ་དང་། ཆུ་དང་། གློག ལམ། འཕྲིན་གཏོང་བཅས་ཀྱི་རིམ་པ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤར་བ་དེས་ཡུལ་མིའི་གཞི་རྩའི་འཚོ་བའི་དཀའ་གནད་བསལ་ཡོད། དེ་སྔ་མཐུད་གྲོང་ཚོའི་ཡུལ་མིས་དགུན་ཁར་འཁྱགས་པ་བཅག་ནས་འཐུང་ཆུ་ལེན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་། ད་ཆ་ཁྱིམ་ཚང་ཚང་མར་ཆུ་ཀ་ལ་ཁྲིད་ཡོད། དེ་སྔ་ལྕི་བའི་མེ་དང་སྣུམ་བཞུར་བརྟེན་ནས་གློག་སྒྲོན་བྱེད་པའི་ཉིན་མོ་ད་ལྟ་ནམ་ཡང་ལོ་རྒྱུས་སུ་གྱུར་ཏེ། གློག་ཤུགས་བརྟན་པོ་མཁོ་འདོན་ཐུབ་པ་ལས་ཡུལ་མི་ཚོར་དེང་རབས་ཀྱི་ཁྱིམ་སྤྱོད་གློག་ཆས་སྤྱོད་སྐལ་བྱུང་ཡོད། སྒུལ་བདེའི་འཕྲིན་གཏོང་དྲ་རྒྱ་གང་སར་ཁྱབ་པ་ལས“འཛམ་གླིང་གི་ས་བབ་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་གྲོང་ཚོ”དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་འབྲེལ་འདྲིས་དམ་ཟབ་ཐུབ་ཡོད། ཨར་འདམ་ལམ་བུ་བསྐྲུན་པ་ལས་དངོས་ཟོག་དབོར་འདྲེན་དང་མི་སྣ་འགྲོ་འོང་ལ་སྟབས་བདེ་དེ་བས་ཆེ་བ་བྱུང་ཞིང་། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ལ་གཞི་རྩའི་རང་བཞིན་གྱི་ལེགས་བཅོས་བྱས་པ་ལས་མཐུད་གྲོང་ཚོའི་ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་བཏིང་ཡོད།
“ལུག་འདེད་དེ་སྐྱས་སྤོ་བ”ནས་ཡུལ་སྐོར་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་འབབ་གསོག་པའི་བར་གྱི་འགྱུར་ལྡོག
མཐུད་གྲོང་ཚོའི་ཐོན་ལས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ནི་འབྲོག་ལས་རྐྱང་པ་ནས་དཔལ་འབྱོར་སྣ་མང་གི་ལམ་དུ་ཆས་པའི་འབད་འཐབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་རེད།
དེ་སྔ་འབྲོག་ལས་རྐྱང་པ་ཡིན་པའི་གྲོང་ཚོའི་ཡུལ་མི་ཚོས་ཚེ་གང་རིང་ལུག་ཁྱུ་འཚོ་བ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་མྱོང་མེད་སྟབས། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་ཁུངས་ཀྱང་ནོར་ལུག་ཁོ་ན་ལས་གཞན་ཅི། དུས་རབས་གསར་པའི་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་ལག་ལེན་བསྟར་བ་དང་བསྟུན་ནས། མཐུད་གྲོང་ཚོ་དེ་ཉིད་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འབྲོག་ལས་དང་གསར་དར་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་རང་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འགྲོ་ལམ་ཐོག་རིམ་བཞིན་བསྐྱོད་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ། “ལུག་འདེད་དེ་སྐྱས་སྤོ་བ”ནས་ཡུལ་སྐོར་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་འབབ་གསོག་པའི་བར་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཡོད།
མིག་སྔར། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་རིང་རྒྱུན་བསྐྱངས་པའི“གཡང་དཀར་དར་བགྲོད”ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་དེ་ཐོན་སྐྱེད་རྣམ་པ་རྐྱང་པ་ནས་ཡུལ་སྐོར་བའི་ཡིད་དབང་འགུག་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་སྟོན་མོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར། ལོ་རེའི་དགུན་ཁར། ཡུལ་མི་ཚོས་ཕུ་མ་གཡུ་མཚོའི་འཁྱགས་ཐོག་ཏུ་གོ་ཐལ་གཏོར་ཏེ“འདྲེད་འགོག་ལམ་བུ”བཏོད་པ་དང་། མཐིང་མདོག་གི་དར་ལམ་དུ་ལུག་ཁྱུ་གློད་པའི་ཉམས་དགའ་བའི་རྣམ་པ་དེར་པར་ལེན་ལ་དགའ་མཁན་དང་ཡུལ་སྐོར་བ་མང་པོ་དེ་གའི་མཛེས་ལྗོངས་ལ་ལྟད་མོ་ལྟ་བར་ཡོང་གི་ཡོད།
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་སྤྱོད་སྐད་ཡིག་སྦྱོང་དུ་བཅུག་སྟེ་ཡུལ་མི་དང་ཕྱི་རོལ་དབར་གྱི་འབྲེལ་ཟམ་བཏོད་ཡོད།
མཐུད་གྲོང་ཚོས་ཡུལ་མི་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ་གཟའ་འཁོར་རེ་རེར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་སྤྱོད་སྐད་ཡིག་སྦྱོང་དུ་འཇུག་པའི་བྱེད་ཐབས་དེས་ཡུལ་མིས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་འཕྲིན་དེ་བས་བདེ་བླག་ངང་ཤེས་རྟོགས་དང་། དེ་བས་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྤེལ་རེས་མཉམ་ལས་ནང་ཞུགས་པར་སྟབས་བདེ་བསྐྲུན་ཡོད། བརྡ་སྤྲོད་པའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་དེས་ཡུལ་སྐོར་ཞབས་ཞུ་སྟབས་བདེ་རུ་ཕྱིན་པ་མ་ཟད། ཡུལ་མིའི་མཐོང་རྒྱ་དེ་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་དང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་དེ་བས་ཟབ་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད། ཡུལ་མིས་སྤྱི་སྐད་ཀྱིས་ཡུལ་སྐོར་བ་དང་སྤེལ་རེས་ཆུ་རྒྱུག་རྒྱུག་བྱེད་ཐུབ་སྐབས“ནམ་མཁའ་དང་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཀྱི་གྲོང་ཚོ”དང་མེས་རྒྱལ་ཁྱིམ་ཚང་ཆེན་པོའི་དབར་གྱི་སེམས་ཐག་དེ་བས་ཉེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད།
གཞན་ཡང་། མི་ཕྱུགས་ལོགས་དབྱེ་དང་། གད་སྙིགས་དུས་བཀག་ལྟར་གཙང་འདྲེན། གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་སོགས་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྒྲིག་བྱེད་ཐབས་ལས་མཐུད་གྲོང་ཚོའི་ཡུལ་མིས་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ལ་མཐོང་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་མཚོན་ཡོད། དེ་ནི་ཚང་མས“རི་སྔོན་ཆུ་དྭངས་ནི་གསེར་རི་དངུལ་རི་ཡིན་པའི”འདུ་ཤེས་ལ་ངེས་ཤེས་གང་ལེགས་བྱུང་བ་ཞིག་སྟེ། ཕུ་མ་གཡུ་མཚོའི་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་མཛེས་ལྗོངས་ནི་མཐུད་གྲོང་ཚོའི་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་ཐོན་ཁུངས་དང་། ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་ནི་འཕེལ་རྒྱས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྨང་གཞི་ཡིན་པས་རེད། གཞན་དབང་གིས་རང་བྱུང་ཁམས་ལ་བསྟུན་པ་ནས་རང་འགུལ་ངང་སྐྱེ་ཁམས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་བར། མཐུད་གྲོང་ཚོའི་ཡུལ་མིའི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་འདུ་ཤེས་ལ་དེང་རབས་རང་བཞིན་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཡོད།
ལོ་ངོ་60ཡི་རིང་། དར་ཐོག་གི་འབྲོག་གླུ་སྙན་འཇེབས་ལྡན་པའི་འགྱུར་ཁུག་དང་བསྡེབས་ནས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བརྒྱུད་དེ་ལེན་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། མཐུད་གྲོང་ཚོས་ཀྱང་སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་རབས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འགྲོ་ལམ་ཞིག་བཏོད་དེ། ཕྱི་ལོགས་དང་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའི་བས་མཐའི་གྲོང་ཚོ་དེ་ཉིད་དྲ་ཐོག་གི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཏུ་བསྐྲུན་པའི་འཕོ་འགྱུར་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་གསར་པ་ཀུན་གྱི་སྤྱན་སྔར་བསྟར་ཡོད།