བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་བོད་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཆེད་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་གྱི་ཡིན།
ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་སྨར་ཁམས་རྫོང་ཀི་ཁུ་དགོན། སངས་རྒྱས་ལེགས་གྲུབ།
གཅིག བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ལ་ངོས་འཛིན་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ་རང་འགུལ་ངང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ།
བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་དེ་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བར་ཕན་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་བར་ཕན་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་གཏིང་ཟབ་བྱས་པ་བརྒྱུད། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཁ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ནི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་འཚམ་མཐུན་ཡོང་བར་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་པའི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་ཧྭའི་རིག་གནས་དང་དེ་བས་མཉམ་འདྲེས་དང་དེང་རབས་ཀྲུང་གོའི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཡར་ཐོན་དང་འཚམ་པར་བྱ་རྒྱུར་ཁྲིད་སྟོན་དང་། ཆོས་ལུགས་མཐར་འཛིན་གྱི་བསམ་བློའི་གནོད་འཚེ་མི་ཕོག་པ། མངའ་ཁོངས་ཕྱི་རོལ་གྱིས་ཆོས་ལུགས་སྤྱད་དེ་སིམ་འཛུལ་བྱེད་པར་བཀག་འགོག བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཁྱབ་ཁོངས་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོང་། ཉེན་ཁ་ཚབས་ཆེན་མི་ཐོན་པ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ་དང་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཏང་དང་སྲིད་གཞུང་གི་མཐའ་འཁོར་དུ་མཐུན་སྒྲིལ་བྱས་ནས“འཛུགས་གཏོད་བཞི”དང“མདུན་གྲལ་དུ་སླེབས་པ་བཞིའི”ལག་ལེན་ཁྲོད་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ། བོད་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རམ་འདེགས་བྱ་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན་དོན་སྙིང་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ལྡན་ཡོད། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ་དང་དགོན་སྡེའི་གྲྭ་བཙུན་ཚོས་རྒྱལ་སྐྱོང་འགྲོ་ཕན་གྱི་བླང་བྱ་གལ་ཆེན་ལག་ལེན་བསྟར་ནས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་སློབ་སྦྱོང་གཏིང་ཟབ་དང་། ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་དང་། ཀྲུང་གོ་གསར་པའི་ལོ་རྒྱུས། སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་དབྱེའི་ལོ་རྒྱུས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལོ་རྒྱུས། དེ་བཞིན་བོད་ས་གནས་དང་མེས་རྒྱལ་དབར་གྱི་འབྲེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་ལོ་རྒྱུས་བཅས་སློབ་སྦྱོང་། ཏང་གི་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ཁག་སློབ་སྦྱོང་བཅས་བྱས་ཏེ། དུས་རབས་ཡར་ཐོན་དང་མི་མཐུན་པའི་ལུགས་རྙིང་སྲོལ་ངན་རང་རྟོགས་ངང་འདོར་བ་དང་། དར་ཆ་གསལ་སྟོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཏཱ་ལ་སྐྱེ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སྤྱད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་མེད་པར་བཟོ་བ། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་འགོ་ཁྲིད་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་བ། རྟག་ཏུ་དྲིན་ཚོར་གྱི་སེམས་པ་འཆང་བ། བློ་གཅིག་སེམས་གཅིག་གིས་ཏང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཚེ་གཞི་ནས་ནུས་པ་ཐོན་ཐུབ་ལ། སྐྱོན་བྲལ་ངང་རྒྱུན་མཐུད་བྱེད་ཐུབ།
གཉིས། “འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོ་དང་སྒྲོག་འགྲེལ་བྱེད་སྒོ་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་ནས་རྣམ་པ་བཟང་པོ་ཧུར་ཐག་བཏོད་པ།
“འདུ་ཤེས་གསུམ་”གྱི་སློབ་གསོ་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་བ་དེ་ནི་རྨང་གཞི་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་དང་མི་སེམས་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བའི“གསེར་གྱི་ལྡེ་མིག”ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས། མེས་རྒྱལ་གཅིག་གྱུར་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་སོགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པར་འགག་རྩའི་རང་བཞིན་གྱི་ནུས་པ་ཐོན་རྒྱུ་རེད། ངས་ཤེས་གསལ་ལྟར། ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཞིག་གི་ངོས་ནས“འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོ་ཡག་པོ་སྤེལ་དགོས་ན། ངེས་པར་དུ“ལྕགས་རྡུང་བར་ཐོ་བ་མཁྲེགས་དགོས” དེར་བརྟེན་རྫོང་ཨུད་ཀྱི“འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོའི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མིའི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ལས་འཛིན་གྱི་སྲིད་ཇུས་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ། རྫོང་རིམ་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་འབྲེལ་བ་དང་སྤེལ་རེས་བྱེད་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་ངས་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པ་དང་། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན། དཔེ་ཁྲིད་དགེ་རྒན། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་ཆེད་བསྐོས་ལས་བྱེད་པ་བཅས་ལ་སེམས་ཆུང་ངང་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པ་མ་ཟད། དྲ་སྦྲེལ་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀློག་དེབ་སོགས་བརྒྱུད་ལས་སྒོའི་ཤེས་བྱ་ཤེས་རྟོགས་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། ཏང་གི་མི་རིགས་ཆོས་ལུགས་སྲིད་ཇུས་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་ཆེད་དོན་སྒྲོག་འགྲེལ་ནང་དོན་ཁག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་སྒྲོག་འགྲེལ་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་དུ་མཉམ་འདྲེས་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱས་པ་ཡིན། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་སྨར་ཁམས་རྫོང་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འཛིན་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་ངས་འགན་འཁྲི་ནན་ཏན་ངང་བསྒྲུབས་ཏེ། ཏང་གི་ཆོས་ལུགས་སྲིད་ཇུས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་སྒྲོག་འགྲེལ་ཐེངས་མང་བྱས་པར་རྫོང་དང་ཤང་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་གདེང་འཇོག་བཟང་པོ་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་ཐོབ་བྱུང་། སྒྲོག་འགྲེལ་བྱེད་སྐབས། ངས་བོད་གསར་རྙིང་གི་བསྡུར་བ་ཤོད་པ་དང་། སྨར་ཁམས་ཀྱི་སྔོན་ཆད་དང་ད་ཆའི་འཕོ་འགྱུར་སྐོར་གླེང་བ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གླེང་བ། དགོན་ཕན་གྲྭ་ཕན་གྱི་སྲིད་ཇུས་ཁག་གསལ་འགྲེལ་བཅས་བྱས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་མྱོང་ཚོར་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ཆེའི་དགེ་འདུན་པ་ཚོར་སློབ་གསོ་བཏང་བས་སྒྲོག་འགྲེལ་གྱི་ཕན་འབྲས་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཐོན་སོང་། གཞན་ཡང་ངས་ད་དུང་རང་འགུལ་ངང་དགོན་སྡེའི་དགེ་འདུན་པ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་སྤྱོད་སྐད་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་རྒྱུན་མཐུད་བྱས་པ་དང་། དགོན་སྡེའི་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱས་ནས“འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོའི་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོའི་ཡིག་གཟུགས་འགྲན་བསྡུར་དང་ཤེས་བྱའི་འགྲན་བསྡུར་སོགས་རིག་རྩལ་བྱེད་སྒོ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས“འདུ་ཤེས་གསུམ”མི་སེམས་སུ་གཏིང་ཟབ་ཟུག་པར་བྱས་ཡོད། དྲིལ་བསྒྲགས་སློབ་གསོ་དང་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོའི་བྱེད་སྒོ་རབ་དང་རིམ་པ་སྤེལ་བ་བརྒྱུད་དགོན་སྡེའི་དགེ་འདུན་པ་ཚོའི་བསམ་པའི་ཉམས་འགྱུར་གསར་རྐྱང་དུ་གྱུར་པ་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྤེལ་སྟངས་སྔར་བས་ཚད་ལྡན་དུ་སོང་ནས་རྫོང་ཡོངས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱུན་མཐུད་བརྟན་ལྷིང་དང་། ཁྱོན་ཡོངས་བརྟན་ལྷིང་། ཡུན་རིང་བརྟན་ལྷིང་བཅས་ཡོང་ཆེད་དགོས་ངེས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལེགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་ཡོད།
གསུམ། ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ནམ་ཡང་སེམས་ལ་བརྟན་པོར་ངེས་ནས“སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཐུབ་པར་བྱས་པ།
ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་འགོ་ཁྲིད་གནང་བའི་བོད་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་བཅོས་སྒྱུར་གྱིས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་ཞིང་བྲན་ལམ་ལུགས་རྦད་དེ་མེད་པར་བཟོས་པས། བོད་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་རྣམས་རྒྱལ་ཡོངས་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་དང་འདྲ་བར་རྒྱལ་ཁབ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་ནས་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དབང་ཆ་ཚང་མ་ཐོབ་ཡོད། བོད་ཞི་བས་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་ནས་ལོ་ངོ་70ལྷག་ཙམ་སོང་རིང་ཏང་གི་འོད་སྟོང་འཕྲོ་བའི་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོར་གནམ་ས་བླ་འོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས་ཆབ་སྲིད་དང་། དཔལ་འབྱོར། སྤྱི་ཚོགས། རིག་གནས། སྐྱེ་ཁམས་སོགས་བྱ་གཞག་ཁག་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཡར་རྒྱས་དང་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་ཡོད། མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་གྱི་དམངས་ཕྱུག་བོད་དར་གྱི་སྲིད་ཇུས་བཟང་པོ་དང་དགོན་ཕན་གྲྭ་ཕན་གྱི་བྱེད་ཐབས་བཟང་པོ། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་བའི་རྣམ་གྲངས་རབ་དང་རིམ་པ་བསྐྲུན་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་པས། མི་རིགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་སྣང་དང་སྐྱིད་སྣང་ཧ་ཅང་དོད་དུ་ཕྱིན་ཞིང་། སེམས་གཏིང་ནས་ཏང་གི་འགོ་ཁྲིད་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ཚོར་བཞིན་ཡོད།
སླད་ཕྱིན་གུས་པས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་བཀའ་སློབ་ནན་པོ་བློ་ལ་བརྟན་པོར་བཅངས་པ་དང་ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ནམ་ཡང་བློ་ལ་བརྟན་པོར་ངེས་ཏེ་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཚོའི“རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་དང་། སྒྲིག་བཀུར་ཁྲིམས་སྲུང་། སྡིག་སྤོང་དགེ་སྒྲུབ། ཞི་མཐུན་གོང་བཀུར། ཞི་བདེར་རེ་སྨོན”བཅས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་བཟང་པོ་དར་སྤེལ་བཏང་ནས“འདུ་ཤེས་གསུམ”བརྟན་པོ་འཛུགས་པ་དང་། “ལེགས་པོ་བཞི་ལྡན་གྱི་གྲྭ་བཙུན”བརྩོན་ལེན་བྱས་ཏེ། རང་ངོས་ཀྱི་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཚད་མཐོ་རུ་དང་ཀུན་སྤྱོད་ལེགས་སུ་བཏང་ནས་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མིའི་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་མུ་མཐུད་འདོན་སྤེལ་ཡག་པོ་བྱས་ཐོག་རྒྱ་ཆེའི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འདུལ་ཁྲིམས་དང་བསྟན་དོན་ལ་དུས་རབས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བླང་བྱ་དང་འཚམ་པའི་དགོངས་འགྲེལ་བྱས་ནས“འདུ་ཤེས་བཞི”ཟབ་གཏོང་དང་། “གདེང་ཚོད་བཞི”བརྟན་གཏོང་། “སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”ཐུབ་པ། “གཏན་འཁེལ་གཉིས”སྲུང་སྐྱོང་ཐུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཆོས་ལུགས་ཞི་དུལ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཞི་མཐུན། མི་རིགས་འཆམ་མཐུན་བཅས་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོང་ཧུར་ཐག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ལ། བོད་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཆེད་ལེགས་སྐྱེས་ཀྱང་འབུལ་གྱི་ཡིན།